Katalog

12 4 TEMMUZ 2004 / SAYI 9 Rahmi Saltuk söylüyor Rahmi Saltuk 36 yıl sonra " Anüar ve Türküler"adlı albüm hazırladı. Anılara dokunan bir albüm bu... 15 Eylül'de bu kez yeni şarkılarını sunacak... Güler Yıldız lbüm 36 yıl öncesinden çıkıp geldi. "Türkiye'deçokönemli olaylaryaşandı. Bendebunların tanığı, yaşayanıy ım. Türkülerle anılar yan yana gelsin deyince' Anılar ve Türküler' konsepti çıktı ortaya " diyor " Anılarıma açık yüreklilikle damgamı vururken, anlattığım adamlar da damgalarını bir döneme vurmuş insarılardı. Ruhi Su, Deniz Gezmiş, Sinan Cemgil... Türkiye, sermayenin ve yöneticilerin açgözlülüğü yüzünden iki kuşağını kaybetti: 68 ve 78kuşağı...Buolaylarolmasaydıadlarmı saydığım insanlar politika yapacaktı. Yani iç dinamikler gitti." di. Albümlerinde, konserlerinde vurj sıınu hiç değiştirmedi. 1968 yılında r türküyü seslendirdiğimde 'vurun K uşağı' dedim. Çünkü böyle söylenmesi rekiyordu. Bunu bana ödettiler, önüı keserek, konserlerime engel olarak..." GENÇLERVERUHİSU... Tüm konuşmalarımızda Ruhi Su adı gibi akıyor. Su'nun yeni kuşak tarafınc bilinmemesini de bir darbeyle ilişkilı dirmekgerekiyordu. Ama Rahmi Saltı bunu daha çok reklampazarlamatekr yoksunluğu ile açıklıyor. "Birsanatçının dinlennlemesi toplu sunuşla çokbağlantılı. RekJam, prom yonvs.RuhiSu'yugençneyapsınPGi şatı yalnızca sermayenin istediği bir al; yönlendirirsen, gençlerin Ruhi Su'yu ta malarınaolanakkalmıyorzaten. Ama şamında bir kez Ruhi Su ile tanışmış o genç, o müzikal tadı aldıktan sonra Su t küleri dinlemezse, ben kulağımı ve bıy mı keserim. Etkilenmemesi olanaksızc Dedim ya, sunuşla ilgili bir şey. Ruhi türkülerinin buna gereksinmesi yokt hemde..." AHMED ARİF ŞİİRLERİ Ahmed Arif şiirleri ve Ahmed Arif yasal varisleri ile yaşadığı sorunu deşmı çalışıyorum. Kırılmış, incinmiş bir se yanıthyorbeni. Ancak hâlâ suskunluğu koruyor. Ahmed Arif in şiirlerinin beh dönem Kürtçe resmiyette kullanılan dil lerini seslendiren sanatçılardan parça değildi. Otellobilerindeyapılan düğünalarak bir albüm yapacaktı yıllar önce lerde, evlerde Kürtçe konuşulur, Kürtçe albüm ün akibetini anlatıyor yine daralı şarkılar söylenirdi. Çoğu insan Türkibiranıyasığınarak: ye'nin böyle bir sorunu olduğunu Işçi "O çalışmayı Ahmed Arif in sağlığır Partisi'nin Doğu Mitingleriyle öğrendi. belli ölçüde yaptını. ()n bin tane de b Ben debu işinbilinçli olarak mücadelesitık. Ahmed abinin vefatından sonra eşi niverdim. günarayarak,'Rahmi, buneredençıkı Benim anadilim en iyi kullandığım dil dcdi. 'Bu çalışma Ahmed abi ile tespit e dir.yaniTürkçe. Sanatçıadamınfonetiğiğimiz bir çalışmaydı, dedim. Uzülm ni iyi söylerim. Ama isteğim, o işi iyi bilentüm. Aynur Abla, Ahmed abi size ne ler söylesin, örneğin Şivan Penver gelip man aktarıyordu ki yapacağı işleri?' ı söylesin... Kürtçe albüm yapmama gerek dim.sinirlenerek. Ve albümü dağıtma yok, Türkçe'nin tüm güzel türkülerini kararı aldım. Bu adamlar, Ahmed Arif söylüyorum ve güzel söylüyorum." yasal sahipleri, ben dostuyum. Ahmed. Darbeler, özgür sanat yapmanın önün• dekiengellerdi. Yasaklıbirsözcüğüiçin ile ilgili tüm kapıları kapattılar, banayı lış yaptılar. Ahmed Arif le ilgili artık 3. debarındıran türkü radyoda yayımlamıkil şahıs durumundayım." yor, okuyanın canına okuyorlardı. ÇarpıRahmi Saltuk, 15 Eylül'de "Elde ¥ cıbirörneksözarasındayakalıyorbizi: zünKaJdı"adJıalbümlebirbulıışmad; "Karayılan " türküsünün harcında 'vu gerçekleştirecek dinleyenleriyle. Bu all run Kürt ıışağı' vardır. Benim feyzaldığım mündeeski albümlerinden "Tanrı Bt sanatçıRuhi Su, türküyü ilk söyleyenlerdendir. Cem Karaca da bu türküyü söyle ve Çift Jandarma " türkülerine de yer ve cek.# mişti. Ancak 'vurun Kürt uşağı' yerine guleryildiz@hotmaıl. a 'vurun Antepliler, vurun Türk uşağı' der A Söyleşi sırasında da anılarla bugün arasındaokadarçokgidipgeliyor ki... "sahi şimdiye kadar neredeydiniz" diye soruyorum.Tarihselbirironiyleveriyorkarşıltğını. Suskunluğu arztalep dengesi(zliği)nin biraz daha yakınında durııyor artık. "Sanatpahalıbiriş.Sıkıntılıgünlerden herkes geçti, ben de geçtim. Arkamda hiçbir zaman güçlü plak şirketleri olmadı. Niyeolmadı? O zaman benim politikdüşüncelerimden ötürü bana yatırım yapmı yorlardı, bugün ise kendilerıne gelir getirecekbirsanatçıgibigörmüyorlar. Buiki anlamdada adamlar haklı." Halkın starı, starın 1 ıalkını seçtiği bir zamanın ortasına denk düşmüştü Saltuk'un albümü. Bu nasıl bir çelişkiydi? "Sanatçının doğal mecrasında var olanı ortadankaldırıyorgibi.Birtaraftanböyle sanatçıseçmeyarışmaları.diğertaraftan kimsenin desteğine gerek duymadan ortaya çıkan isimler var, Yalın gibi... Ben de Rahmi Saltuk olana dek çok aşamalardan, geçtim. 1967 yılında Nesimi Çimen Dayanışma Gecesi'nde, Ruhi Su da söyleyecekti. Ancak Izmir'den gelemeyen Ruhi Su'nun yerine, Taksim Açıkhava'da 10 binkişinin karşısına ben çıktını. Sıçraına noktam okon.seroldu. Söylediğinizpop star konusuna dönersek; ben bunıı sloganvarigörüyorum. lsimleri sloganlaştırmak, bir süre sonra o isimlerin üzcrine yeni sloganlar yuzmuk... Bu böyle devam edergider." Söyleşimizigüncele taşırken, Kürtçe'ye dairyeniliği soruyorum. Ilk o yasal bandrolun basılı olduğu kasetlerden " Ha Gü Rahmi Saltuk ilk Kürtçe türküyü kendisinin okuduğunu söylüyor... lazer"lekısaamaanlamlıbirçentikatmıştı "kartkurt" sesine. Kürtçe ile ilgili gelinen süreci iyibirsüreçolarak tanımlıyor. Ama içdinamiklerle yakalanan bir süreç olmadığı için samimiyete inanmıyor. "Keşke de öyle olsaydı, o zaman müthiş birkeyifalırdıkbuişten.Şimdiiseyaralayanbirtarafıvar. Dışandan.AvrupaBirliği dayatması, yani ite kaka... Çok içten de BEYAZ TÜRKLER VE KÜRTÇE Yasaklarla yakın bir yapboz ilişkisi kuran Saltuk'un, müzikal karşı duruşu 196O'lı yıllarda başhyor: "Kürtçe'yi Beyaz I ürldereilk defa ben dinlettim, Ha Gulazer'le. Dersim adından ötürü Dersim türküsü yalnızca Tıınceli gecelerinde Ramazan Şenses tarafından söylenirdi. Başka bir türküde ise 'Biz korkmayızondanbundan,bizkorkmayız jandarmadan' ifadesi vardı. Jandarma deyişi başka türlü anlaşılmasın diye söylenemezdi o türkü. 'Ha Gülazer'in küçük bir bölümünü 'Dersim Dört Dağ Içinde' türküsünün başına oturtarak söylerdim. O ERTELENEN Aylin Kotil Peffai ğımdan çekiştirip bana sanlmak istemesi... "Hayır, yavrucum, şu an sana sarılamam, yemek yetiştirmem gerekiyor. Ancak her iş bittiğinde tabii o da ancak sen uyuduğunda, sen bilmem kaçıncı rüyanı görürken seni öpebilirim" demem... Uzun zamandır görmediğim arkadaşlanm yemeğe davet ettiklerinde bunun kahrolası bir toplantıya denk gelmesi, ama onlarıngitmesi Çok sevdiğim akrabamın doğum gününe sırf eşim keyif almıyor, diye sadece telefon etmem.... Pazar yürüyüşüne çıkmak için hazırlanırken yağmurun başlaması,' oysa daha dün gitmiştim kuaföre, otur evde cips atıştır. Yağmurmu? Vurmasınyüzüme damlaları. Nasılsa daha çokyağar' demem.... Böyle kaç tane anı, kaçırırız hayatta? Kaçrru bir daha yakalama şansını verir hayat bize? Annemizin endoskopisi kötü çıkarsa... Evladımız hızla büyürken ıskaladıklarımız ve bir daha geri gelmeyen büyüme evreleri Dostlarla yapılan enfes sohbetler.... Aile ile yapılan her daim tat veren kahvaltılar... Neleri nelere değişiyoruz? Değer mi acaba diye durup düşünmeden. Sevdiğimiz için gecenin ikisinde yol kat edilmiyorsa, uyku tatlı geliyorsa.... Hangi zamanı kimlerden çahyoruz, çantada keklik gibi gördüklerimizden mi? Ne kadar ilgilenmesek de, ne kadar az zaman ayırsak da, nasılsa yanımızda olacaklanndan emin olduklarımızdan mı? Ya o kekJikler bir gün keklik olmaktan bıkarsa Ya onlar, 'al, istediğin hayatı sen yaşa. Ne olursa olsun biz arka fonda yokuz' derlerse? Ya,' her şeyi sizler için yapıyordum' yalanı ile baş başa kalırsak? Ya Ya yağmurun bir daha yağdığını göremezsek?« Ş u saati kurma işinibir türlü ayarlayamıyorum. On dakika erkene kursam, onun verdiği rahatlıkla süre daha da uzuyor. Vaktinde kursam telaşa kapılıyorum. Çareyi buldum! Uyumak uğruna kahvaltısızlık. Yolda elime alacağım kuru bir poğaça ama on beş dakika fazla uyku.Hayal etmiyor değilim şöyle bcyaz örtülerde domatesli, peynirli, ballı kahvaltıyı ama... îşe gelince telaş eder dururıım, yapacaklarımı düşünmekten a rkadaşlarıma esaslı bir günaydın diyemem. Ne kaybettirir bana beynimi onlara veri p, gözlerinin içine bakarak bir günaydın demem ? Ya da nasılsın derken seni gerçekten umursuyorum ve nasıl olduğunu merak ediyorum hissini ona belli etmem? Işlermi dııruri* Kaç dakika kaybettirir bunları yapmak bana ? Annem aradığında 'işteyim şu an, bunları burdan konuşamam, akşama evden ara' dediğimde... Akşam aradığında ise gündüz endoskopiye gittiğini, beni yanında istediğini söylemek için aradığını işitmek... tşten eve gelip bir telaş yemeği yetiştirmeye çalışırken bütün gün beni özleyen çocuğumun baca Rojin Şarkıcı En büyük hatanız nedir? Geçmişimle çok hesaplaşmam. Bir insanın başına gelebilecek en kötü şey nedir? Aranmak. Hayattaki en büyük zevkiniz? Büyük bir sessizlik içinde oturmak. Sizce en büyük aşk hikâyesi kimlerinki? Eva ile Hitler'in. Bir kadınm öyle bir caniye âşık olması ilginç geliyor. En sevdiğiniz yazar kim? Türkiye'den Murathan Mungan. En sevdiğiniz fdm/yönetmen? Spielberg, Schindler'in Listesı. Sizi en çok güldüren şey nedir? Bu ülkedc yaşanıak başlı başına komik, çok kültürlü ve çok dilli olunca insan gülecek çok şey buluyor. Beğendiğiniz, takdir ettiğiniz siyasi karakter var mı? Maalesef yok. Siyasi karaktersizler daha çok. Bir hayvan o\saydtnız ne olurdunu: At. Yaşamak istediğiniz şehir? Mardin. Güncel olaylar içinde yakın zamanda sizi en çok üzen olay nedir: Bir yandan komşumuzun katilini ağırlarken bir yandan da ona karşı gelen, bu ülkenin gerçek sahiplerinin dayak yemesi. Neleri nelere değişiyoruz? Değer mi acaba diye durup düşünmeden. Sevdiğimiz için gecenin iklsinde yol kat edilmiyorsa, uyku tatlı geliyorsa.... Hangi zamanı kimlerden çalıyoruz, çantada keklik gibi gördüklerimizden mi?