Katalog

(1915 / 2000) ANISINA SAYGIYLA... Mina Urgan: ‘Eğer yaşadığım çağ toplumsal adaletsizlik üstüne kuruluysa başkaldırırım, direnirim. Bu yüzden dinozorlukla suçlanmam da vız gelir!’ İnsan soyuna ve mutlu yarınlara dönmekse; eğer yaşadığım çağ inancıyla, kendisiyle barışık yaşamıyla, toplumsal adaletsizlik üstüne kuruluysa; incelemeleriyle, anılarıyla, çevirileriyle, eğer yaşadığım çağ inandığım her kültür yaşamımıza büyük katkıları olan, şeyi yadsıyorsa; eğer yaşadığım çağa birçok insanın yaşama bakışını değiştiren bayağılık ve çirkinlik egemense ben Mina Urgan (1915 / ), Cumhuriyet böyle bir çağa neden ayak uydurmak değerleriyle yetişen, bilim ve sanat zorunda kalayım? sevdalısı bir aydın, yazar ve çevirmendi. Tam tersine başkaldırırım, direnirim Yapıtları, Cumhuriyet öncesinde doğup böyle bir çağa karşı. Bu yüzden genç yaşında insanlaşma savaşımına dinozorlukla suçlanmam da vız gelir giren saygın bir ömrün öyküsüdür. Hele bana. Çünkü ben dinozoru tarih öncesi ki ömrünün tanıklığıyla yakın tarihe ışık çağların nesli tükenmiş bir hayvanı olarak tuttuğu anılarıyla kültür dünyamızda bin değil; geçmişin doğruluğu kanıtlanmış bir renkli, bin bir kokulu bir çiçek gibi ve yadsınamaz değerlerini yeni açtığı Bir Dinozorun Anıları (YKY-1998). sentezler yaparak geleceğe taşımayı Mina Urgan için dinozor, nesli tükenmiş amaçlayan bir yaratık olarak tanımlıyor, bir hayvan değil, başkaldırının, direnişin, dinozorluğumla övünüyorum.” umudun, kaybolan insani değerleri Bu güzel ömrü öğrencisi Ayşegül taşımanın simgesi olur. Yüksel’in sözleriyle, saygıyla anıyorum: Her durumda, her koşulda, her acıya her “Tek büyük şansı ‘sevdiği işi yapmak’, kayba karşın umudu kaybetmemenin en büyük silahı da özgürce düşünüp ve dirençli olmanın nasıl olduğunun düşündüklerini özgürce dile getirmek örneğini verdi anılarında: olan, ‘ilkeli’, ‘çalışkan’, ‘sevecen’, ‘özverili’, ‘ödünsüz’ bir varoluşun çekiciliğini “Çağımıza uymak zorundayız palavrasına da hiç mi hiç inanmıyorum. Eğer her türlü başka çekiciliğe yeğ tutmuş, yaşadığım çağın en yüce ideali köşeyi kendine ve herkese saygılı bir insan.” ÖNER YAĞCI OKUYUCULARI SHAKESPEARE, MORE, WOOLF, LAWRENCE GİBİ EDEBİYATÇILARIN YENİ KUŞAKLARA İNSANLAŞMA, KAAN SAĞANAK YAŞAM VE YAPITLARIYLA BÜTÜNLEŞTİRDİ ÇAĞDAŞLAŞMA, ÖZGÜRLEŞME “Sevgilim” dediği iki büyük insandan biri olan ARAYIŞINDA YOL GÖSTERDİ! Shakespeare hakkındaki Shakespeare (İÜ-1960), Soneler gibi yapıtlarında insanlık durumlarını dile getirdiği İnsan soyuna ve mutlu yarınlara inancıyla, kendisiyle Macbeth: Bir İnceleme (Çan-1965), Shakespeare ve Hamlet oyunları ve şiirleriyle ölümsüzlüğe ulaşan Shakespeare’den barışık yaşamıyla, incelemeleriyle, anılarıyla, çevirileriyle, (Altın Kitaplar-1984) adlı kitaplarıyla ve ikinci sevgilisi başlayarak Kayıp Cennet şairi John Milton, Gulliver’in kültür yaşamımıza büyük katkıları olan, birçok insanın Thomas More hakkındaki yaşamın, barışın, özgürlüğün yazarı Jonathan Swift, Frankenstein’in yaratıcısı Mary yaşama bakışını değiştiren Mina Urgan (1915 / 2000), savunusu olan Edebiyatta Ütopya Kavramı ve Thomas More Shelley, Cesur Yeni Dünya’yı düşleyen Aldous Huxley, Jane Cumhuriyet değerleriyle yetişen, bilim ve sanat sevdalısı bir Eyre’in yazarı Charlotte Bronte, Uğultulu Tepeler’i anlatan (Adam-1984) adlı yapıtıyla bir bilim insanının edebiyata aydın, yazar ve çevirmendi. yaklaşımının öncü örneklerini sundu. Emily Bronte, Aşk ve Gurur’u, Mansfield Parkı’nı yazan “Elizabeth Devri Tiyatrosunda Soytarılar” adlı Jane Austen, Büyük Umutlar, David Copperfield, Antikacı Virginia Woolf (YKY-1995) ve D. H. Lawrence (YKY-1997) çalışmasıyla 1949’da doçent, 1960’ta profesör olduğu İstanbul Dükkânı, İki Şehrin Hikâyesi, Oliwer Twist’le yaşamımıza adlı incelemeleriyle ufkumuzu genişletirken edebiyatçıların Üniversitesi’nde 40 yıla yakın hocalık yapan Mina Urgan, zenginlikler katan Charles Dickens, Robinson Crusoe’yu yaşam ve yapıtlarının damarlarında gezinerek nasıl zengin bilgi birikimiyle toplumsal durumu tarihsel arka yaratan Daniel Defoe, Dorian Gray’in Portresi’ni çizen incelenebileceğini kanıtladı. planıyla aydınlatarak insanlığın kültür edebiyat dünyasını Oscar Wilde, 1984, Hayvan Çiftliği ile geleceği yazan George Olanca bütünlüğüyle ele aldığı Shakespeare, More, tanıma fırsatı veren çalışmalarıyla yeni kuşaklara insanlaşma, Orwell, Ulyses ve Dublinliler’le şaşırtan James Joyce, Lord Woolf, Lawrence gibi edebiyatçıları sevimli, içten, canlı bir çağdaşlaşma, özgürleşme arayışında yol gösterdi. Jim ve Karanlığın Kalbi ile var olan Joseph Conrad, Sherlock dille anlattı, film izletir gibi onların yaşam ve yapıtlarıyla DEV YAPITI: ‘İNGİLİZ EDEBİYATI TARİHİ’ Holmes’un yaratıcısı Sir Arthur Conan Doyle, bilinç akışı bütünleştirdi okuyanı. İngiliz edebiyatı üzerine Türkçe yazılmış bir kitabın tekniğiyle Kendine Ait Bir Oda’nın yaratıcısı Virginia Woolf’a AYŞEGÜL YÜKSEL: ‘BİR KUŞAĞIN bulunmayışı gerçeğinden hareketle “Kırk yıla yakın İngiliz kadar İngiliz edebiyatının ustalarını anlama ve anlatma ÖZEL İNSANLARINDAN BİRİ’ edebiyatı üzerine ders verdikten sonra, bu kitabı yazmayı bir kılavuzu olan ile edebiyatımıza çok değerli bir başvuru kitabı Öğrencisi Ayşegül Yüksel’in, “Birtakım güzel insanlar görev bildim” diyerek en eski döneminden günümüze bir armağan etti. edebiyat tarihi sundu: İngiliz Edebiyatı Tarihi (5 cilt, Altın Edebiyat yapıtlarını tadına vararak, derinliğine ulaşarak yaşamış ülkemizde. Onlar yaşamı ‘özentisizce’ ama ‘özenle’ yaşamayı seçmişler. Sırtları pek olmasa da gözleri tokmuş. Kitaplar, 1986; tek cilt, YKY, 2003). okuyan bir hocanın herkesin aynı tadı alması, aynı derinliğe Romeo ve Juliet, Hamlet, Kral Lear, Macbeth, Venedik ulaşmasına kılavuzluk eden bu çalışması edebiyatımızın Onlar yaşamı tüm şiddetine karşın hüzünlü ve/ ya da coşkulu Taciri, Bir Yazdönümü Rüyası, Fırtına, Othello, Julius Cesar, büyük bir kazancıdır. bir rüzgârın ezgilerinde yaşamayı bilmişler. >> 10 24 Temmuz 2025