Katalog

SERCAN ÜNSAL’DAN ‘BOZKIRDA BİR EĞİTİM PINARI’ ‘Pamukpınar Köy Enstitüsü’ Sercan Ünsal’ın Köy Enstitüleri ruhunun yaşamasına güçlü bir katkıda bulunan iki ciltlik incelemesi Bozkırda Bir Eğitim Pınarı: Pamukpınar Köy Enstitüsü’nde (Barış Kitabevi), Atatürk ve Mustafa Necati’yle başlayıp İnönü ve Saffet Arıkan’la hız kazanan atılımlar irdelendikten sonra Hasan Âli Yücel-Hakkı Tonguç işbirliğine geçildiği ve dönemin koşulları nesnel bir yaklaşımla ele alınıyor. Temeli 17 Ekim 1941’de atılan ve Sivas, Erzincan, Tokat illerindeki köy çocuklarının eğitimi için Sivas’ın Yıldızeli ilçesi yakınlarında kurulan Türkiye’nin 17. Köy Enstitüsü Pamukpınar Köy Enstitüsü’nün kurumsal niteliklerinin yanı sıra mezunlarını da gündeme getirmeyi ve yaşanmışlıkları öne çıkarmayı ilke edinen Sercan Ünsal’ı bu okula yönelten bir başka etken de babası ve eski Erzincan Senatörü Niyazi Ünsal’ın da Pamukpınar sıralarından geçmiş olması. MEHMET ATİLLA OKULUN YAŞAMA YAKLAŞTIRILMASI! Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu izleyen yıllarda Aydınlanmaya özel bir önem verildiği yadsınamaz. Bu çabanın sağlam basamaklarından birinin Köy Enstitüleri olgusu olduğunu da biliyoruz. Hazırlık aşamaları geçil- dikten sonra 1936 yılında uygulamaya konulan köy eğit- menleri deneyiminin ışığıyla 1940 yılından başlayarak yaygınlaşan Köy Enstitüleri, Muzaffer İlhan Erdost’un deyişiyle “okulun yaşama yaklaştırılması” olarak yo- rumlanabilecek bir girişim. Ne var ki kısa sürede can sularının kesildiği de baş- ka bir gerçek. 1946 yılında değişikliğe uğrayan siya- sal iklim nedeniyle nitelikleri törpülenmeye başlayan bu okullar, 1954 yılına kadar yaşayabildi ne yazık ki. De- mek ki verimli bir şekilde işlev görmeleri, en iyimser bakışla on yıl. Pakize Türkoğlu’nun bu süreci Kısa Sü- ren Hasat başlığıyla kitaplaştırmış olması, bu anlamda son derece kayda değer. tıkları çalışmaları yansıtmak için çaba gösterdim. (...) rulan Pamukpınar Köy Enstitüsü’nün öyküsünü oku- YAKIN TARİH, ANI, BİYOGRAFİ, Mezunların öğretmenlerini anlatırken niçin özlem ve maya başlıyoruz. Temeli 17 Ekim 1941’de atılan ve OTOBİYOGRAFİ EKSENİNDE duygu yükü ile dolu konuştuklarını daha iyi anlayabil- Türkiye’nin 17. Köy Enstitüsü olan Pamukpınar’ın ku- İKİ CİLT, YEDİ BÖLÜMDE PAMUKPINAR dim. (...) Şinasi Tamer’in ‘Ben ne yaptıysam arkadaş- ruluşunda diğer enstitülerden gelen öğrencilerin özveri- Kısa ömürlerine karşın etkilerinin günümüze kadar larımla birlikte yaptım’ anlatımının kimlerle ‘biz kültü- sini okudukça insanın gözleri yaşarıyor. uzandığı gözlenen Köy Enstitüleri hakkında bugüne de- ründe’ anlam kazandığını örneklemeyi amaçladım.” Sivas, Erzincan ve Tokat illerindeki köy çocuklarının ğin birçok araştırma yapıldı, kitaplar yayımlandı. Kerva- eğitimi için kurulan Pamukpınar Köy Enstitüsü’nün ku- na katılan son yapıtlardan biri de Sercan Ünsal’ın olağa- ERZİNCAN SENATÖRÜ NİYAZİ ÜNSAL DA rumsal niteliklerinin yanı sıra mezunlarını da gündeme nüstü bir emekle hazırlamış olduğu Bozkırda Bir Eğitim MEZUNLARI ARASINDA getirmeyi ve yaşanmışlıkları öne çıkarmayı ilke edinen Pınarı: Pamukpınar Köy Enstitüsü adlı iki ciltlik kitabı. Çizilen bu yörünge yol gösterici gerçekten. Nite- Sercan Ünsal’ı bu okula yönelten bir başka etken, baba- Ankara’daki Barış Kitabevi tarafından yayımlanan bu kim birinci cildin ilk bölümünde Atatürk ve Mustafa sı ve eski Erzincan Senatörü Niyazi Ünsal’ın da Pamuk- kapsamlı çalışmanın omurgasını yazarın sözcükleriyle Necati’yle başlayıp İnönü ve Saffet Arıkan’la hız kaza- pınar sıralarından geçmiş olması. özetlemekte yarar var: nan atılımlar irdelendikten sonra Hasan Âli Yücel-Hak- “Çalışmamı yakın tarih, anı, biyografi ve otobiyogra- fi ekseninde ve iki cilt yedi bölüm halinde düzenlemeye kı Tonguç işbirliğine geçildiği ve dönemin koşullarının CİDDİ BİR ARAŞTIRMA çalıştım. (...) Öğretmenlerimin mümkün olduğunca Pa- nesnel bir yaklaşımla ele alındığı görülüyor. Bu arada Pamukpınar hakkında son yıllara kadar ciddi mukpınar Köy Enstitüsü’nden sonraki dönemlerde yap- Daha sonra Sivas’ın Yıldızeli ilçesi yakınlarında ku- bir araştırma yapılmadığını da belirleyen Ünsal, >> 18 15 Eylül 2022