Katalog

MERHABA ar’ın bütün fetihlerinde ön- cülük eden Ukrayna Kozak- Ç larından bir ailede, Rusya’nın 1709’da Poltava Savaşı’nda İsveçli- leri topraklarından püskürttüğü böl- Çanakkale hep yeniden... gede bu zaferin yüzüncü yılında do- ğan; Dikanka Civarında Akşamlar yapıtıyla Ukrayna kimliğinin oluşu- Hepimiz masal, hikâye, söylen bin bir anlatıdan beslenip bunları kendimizi gerçekleştirmenin de muna katkıda bulunmuş; 1844’te, dayanağı yapıyoruz aynı zamanda. Çağdan çağa anlatılanlar değişiyor belki ama ana omurga “Ruhumun Ukraynalı mı Rus mu ol- duruyor yine. İşte Çanakkalemiz, Kurtuluş Savaşımız böyle böyle yeniden yaratılıyor hep. duğunu bilmiyorum” demiş; Rus kimliğinin çelişkili karakterini ulusla- rarası düzeye taşımış, Rus edebiya- ADNAN ÖZVERİ: ‘BİR tının bir temsilcisi olmuş Nikolay BAŞKA ÇANAKKALE’ Vasilyeviç Gogol, başyapıtlarından Binlerce yıldır Truva na- Taras Bulba ile kapağımızda. sıl unutulmuyorsa doğal ki Dr. Sabri Gürses’in incelemesi… Çanakkale de anımsana- Üçüncü sayfamızda, Adnan Özveri’nin caktır sürekli. Eğer bu sa- Bir Başka Çanakkale-Zonguldaklı Ma- vaşlar, günümüzde yaşan- dencilerin ve İki Keskin Nişancının Ro- saydı, anı, günlük, mek- manı, Kadim Koç’un Ankara’nın Kördü- tup, hikâye vb. türünde bi- ğümü Sakarya-Mustafa Kemal Paşa’nın rinci elden on binlerce me- Dehası, Recep Karaahmetli’nin Bir Ay- tin dolaşırdı herhalde el- kırı Adam-Hatay’ın Karayılanı ve Leylâ den ele. Bunun yerine söz- Serpil’in Kar Kokusu’nu irdelediği “Ça- lü anlatı, tarihsel belge tü- nakkale; hep yeniden...” başlıklı yazı- rü verilere dayalı kurmaca- sıyla M. Sadık Aslankara yer alıyor. lar geliyor önümüze daha Adnan Binyazar, “Üç Kanatlı Ma- çok, bu da iyi. sal Kuşu” başlıklı yazısında usta şa- KADİM KOÇ: ‘ANKARA’NIN adeta yeniden yapılandırıldığı izlenimi bıra- ir ve yazar Oğuz Tansel’in dil dünya- Bu yaklaşım çerçevesinde Adnan Öz- KÖRDÜĞÜMÜ SAKARYA’ kan dikleniş hikâyesi olarak alınabilir yapıt. sını, masallarını ve imge dünyasını veri, “halk romancılığı” kalıbında her ke- Kurtuluş Savaşı da Çanakkale benzeri Dilden söylene, masaldan hikâyeye merceğe alıyor. simin hoşnutlukla okuyabileceği, alt farklı kalemlerle anlatılıyor. Kadim Koç’un, folklorik, etnografik açılımı, sıcak anlatı- Feridun Andaç, “Dostoyevski’yi başlığı “Zonguldaklı Madencilerin ve İki “Mustafa Kemal Paşa’nın Dehası” alt baş- mıyla yüksek gerçektenlik duygusu yayı- bugün okumak!” başlıklı yazısında, Keskin Nişancının Romanı” olan Bir Baş- yor Bir Aykırı Adam. Yapıt, bir yanıyla si- lığıyla yayımladığı Ankara’nın Kördüğümü Dostoyevski’nin yaşadığı zamanın ağ- ka Çanakkale (NotaBene, 2021) roma- Sakarya (Bilgi, 2021) bu tür yapıtlardan. ze de seslenecektir, kuşkum yok. rısını bilerek/duyarak/hissederek an- nıyla geliyor. Kadim, roman gibi de okunabilen, latan biri olduğunu görebilmek için, Anlatıda, Zonguldak maden ocakların- ÖYKÜDENLİK... sağlam temelli, geniş ölçekte arşiv-yöre öncelikle anlatıcılığının iki ayrı döne- da lağımcılık yapan Satılmış’la dağlar- taramasıyla kaynakçaya, zengin verilere LEYLÂ SERPİL: ‘KAR KOKUSU’ mini sorgulayarak bir okuma yolcu- da eşkıyalık yapan Tahsin temel karak- dayalı yapıtında, Turgut Özakman’ın ulu- Leylâ Serpil, on beş yıl önceki ilk öykü ki- luğuna çıkmak gerektiğini, bunun da ter olarak alınıyor. Bu arada komutanlık, sal tarihe dönük kışkırtıcı anlatısıyla gö- ister istemez, çağının Rusyası’nın ne- tabından sonra arada iki roman sunmakla İngilizlerin kayıplar verdirmesi nedeniy- rece bir örtüşme çağrıştırıyor. reden nereye geldiğini bilmeyi gerek- birlikte yeni öyküler toplamı Kar Kokusu’nu le Çanakkale’de usta lağımcı ve keskin Yazar, Karagöz dergisinin o günlerde tirdiğini yazıyor. (İzan, 2021) yenice yayımlamış oldu. nişancı arayışındadır. Sonuçta bu iş için Y. Bekir Yurdakul, “Öyküler de yayımladığı hicvi alıntılarken kitabın baş- Öyküleriyle romanları üzerine daha ön- Satılmış-Tahsin ikilisi seçilir. ‘yolda’dır şarkılar da...” başlıklı ya- lığına taşıyor hoş göndermeyi: ce yazdığım Leylâ’nın, özellikle anlatısın- “[B]iri, yerin altından düşman siperle- zısında, Judith Malika Liberman’ın “Gordion’da kördüğüm mü oldunuz” daki dille, sözcüklerinden yansıyan seçi- Yolaçık ve Seda Öğretir’in Gizemli rine ulaşabileceği en uygun yeri ararken, (s.196, 31.8.1921) Nitekim “Beylikköp- cilik-çeşitlilikle, bunları kullanma hüneriy- Duvar kitaplarını merceğe alıyor. diğeri, düşmana görünmeden onu avla- rü muharebelerinde bulunmuş olan Yu- le dikkati çektiği söylenebilir bana göre. Gamze Akdemir, Işık Kan- yabileceği gizlenecek kuytu bir kaya ya nan askeri Nikos Vasilikos, izlenimleri- Bu açıdan yalnız iyi bir anlatıcı değil su ile Cumhuriyet’in harcını, Türk da çalı dibi bakın(an)” (41) ikili böylece ni günlüğüne son derece açık bir dille ve o, kendi deyişiyle “ileri yaşlarda yazma- Devrimi’nin bütünlüğünü ve özgün- tanışıp dostluk kurar. Ölüm onları art ar- günü gününe kaydetmiştir. / ‘14 Ağustos ya soyunsa da” yazarlığını eksiksiz yeri- lüğünü çözümlediği Cumhuriyetçi da alana dek ilişkileri sürecektir. 1921:… Kaderi belirleyecek harekât baş- ne getirdiğini gösteren bir imza. Olmak adlı incelemesini konuşuyor. Anlatıcı konumu sergileyen Yüzba- lıyor. Gerçek ıstıraplar göreceğimize dair Serpil, geleneksel tutumla da olsa, eni- Gamze Akdemir, Mustafa Balbay şı Ahmet Fikri, “evrakı metruke”sinde, bir korku var içimizde.’” (192, 193) Unu- konu dinamizm temelinde girişmeli bir an- ile 2016’da yitirdiğimiz usta sanatçı, “Harbin sadece düşmanla boğuşmak tulmuş bir tarih Ankara’nın Kördüğümü latı dili kuruyor öykülerinde, ille de anlatım- Aydınlanmacı, Cumhuriyetçi dostu, demek olmadığını, bilmediğimiz, görme- Sakarya; okunmalı. cı olmak gibi bir eğilimden de uzak duru- yoldaşı Tarık Akan için kaleme aldı- diğimiz çok daha başka yüzleri olduğunu yor ayrıca, bu çerçevede okuru, anlamsal ğı, Yüreği Yüzünden Güzeldi: Tarık ben Çanakkale cephesinde öğrendim” RECEP KARAAHMETLİ: ‘BİR yoğunluklu öykülerle de buluşturabiliyor. Akan kitabını konuşuyor. (62) diye yazar. AYKIRI ADAM-HATAY’IN İlişkilerdeki insani boyutu ele alır, geç- Deniz Burak Bayrak, Patrick Adnan, maden işçiliğine, emek sömü- KARAYILANI’ miş güzelliğe dönük özlemi vurgularken Modiano’nun Paris’in karanlık so- rüsüne dönük bir belgesel kurmaca ko- Yerele inildiğinde evrensel değer taşıyan kaklarında yaşama tutunmaya çalı- bu arada yaşanan hüsranı da su yüzüne yarken ortaya, bunu bu yoğunlukla Ça- hayatlarla karşı karşıya kalınıyor yine. 1927- şan Louis ve Odile’in mücadelelerini çıkarmayı biliyor. nakkale savaşlarına da kaydırıyor. 38 yıllarında Hatay’ın kurtuluşunda çetecilik ustaca hikâyeleştirdiği Bir Gençlik’i- Kimi nahif yanları toplumsal olayların ni merceğe alıyor. Özgün konusu, yoğun emeğe daya- yapan bir delikanlının, “Hatay’ın Karayılanı” ulusal boyuttaki yansımalarından sızan Adalet Çavdar, Maaza Mengiste’nin, lı evrensel anlatısıyla öne çıkan yapıt, ulusal kahraman Mevlüt Karaahmetli’nin görüntülerle de çakıştıran Leylâ, bunları gerek Etiyopya’nın Mussolini tarafından bunları geçmeli bütünleme olanağına (1904-1971), oğlu Recep Karaahmetli ta- yaşamın içinden bize bakan olgular bağ- işgali gerekse İkinci Dünya Savaşı’na karşın romanın üçte birini oluşturan gi- rafından kaleme alınmış yaşamöyküsü ro- lamında düşünmemizi, erdem temelinde ilişkin kayıtlarda yer almayan kadın rişle bitişte salt Çanakkale’yi, ortadaki manı Bir Aykırı Adam (Bilgi, 2021) işte böyle bir kavramsal bakışla bütünlememizi sağ- askerlerin öyküsünü anlattığı Gölge üçte ikilik bölümde salt Zonguldak’ı işle- kitaplardan. Bir çırpıda hikâye edilivermiş lamaya çabalıyor adeta Kar Kokusu’nda. Kral’ını inceliyor. yip bunları birbirinden ayırınca enikonu ya da bir masal atasının anlatısından ak- Vitrindekiler, Güncel ve Musta- bir aks yarılması yaşanıyor diyebilirim. tarılmış izlenimi bırakan, insanı saran ya- www.sadikaslankara.com, her per- fa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca ile Yine de okunmayı hak eden bir “emek” lınlığı, duruluğu kadar, halk katmanların- şembe öykü-roman, tiyatro, belgesel düşün serüveni sürüyor. romanı, hadi, tam sırası. dan bir aykırı karakterin mitsel kişiliğiyle alanlarında güncellenerek sürüyor. İyi okumalar… l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Genel Yayın Yönetmeni (Vekâleten): Arif Kızılyalın l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Grafik: Mehmet S. Aman l Sorumlu Müdür: Özgür Soyer l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: [email protected]. tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. KITAP No: 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir.