Katalog

MERHABA 8 Şubat 2015’te çok sevdi- ği doğayı ve “o güzel insanla- 2 rı” bırakarak aramızdan ayrılan ölümsüz ustamız Yaşar Kemal yazar- lığını şu cümlelerle tanımlar: “Yoksulluk, insanoğlunun başına Gençlik edebiyatında intihar! gelen en büyük felakettir; yoksullu- ğa karşı savaşımı amaç belledim... İş- kence, savaş, yoksulluk, sömürü in- Ergen ya da genç dediğimizde bütünüyle hemfikir olunmasa da genel olarak 14-24 yaşları arasındaki sanlık suçlarıdır. İnsanın insanı aşa- insan olarak kabul edilir. Bu yaş aralığının ilk yıllarını ergenlik olarak tanımlasak da ğılaması, insanın acılara katılmama- sı ya da katılamaması da bağışlana- bunun ne zaman biteceğini somut olarak belirlemek zordur. maz. İnsanın gücüne inanıyorum, sö- Bu kitle, hem sosyolojik hem de psikolojik açıdan homojen bir kitle değildir. 14 yaşlarından başlayıp 18- zün gücüne de bundan dolayı inanı- yorum. Edebiyatımı bu gücün üstüne 20 yaş aralığında biter gibi görünen ergenlik dönemi, genç insanın en sorunlu ve edebiyata en fazla konu kurmaya çalıştım...” alınan dönemidir ki bu dönemi ele alan edebiyat ürünleri de -ayrı bir- değerlendirilmeyi ve sorgulanmayı O, Çukurova yerelinden Anadolu ulu- sallığına, oradan dünyanın evrenselli- hak etmektedir. Bu yazımız belki de bunu biraz daha kışkırtan bir işlev görürse mutlu oluruz. ğine uzandı. İnsanı, doğayı, aşkı, sev- dayı, yoksulluğu, mazlumları ve za- “Çocuk, yetişkinlerin nesnesi dir ve dili, kurgusu, değinile- limleri, insanın insana ettiğini yazdı. değil, hayatın ve edebiyatın ri, sertliği ve anlatım açısından Emeğin ve insan sevgisinin yüceldi- öznesidir.” denetimsizliğiyle “yeraltı ede- ği bir ses oldu. Anadolu’nun sesi ol- N. Neydim biyatı” kategorisinde ele alın- du! Toprağımızın, insanımızın, sanatı- ması gerekir. Metnin, genç- mızın yüzünü ağarttı. ELE ALINAN KİTAPLAR lik (zaman zaman ergenlik) so- Ne mutlu ki çağdaş edebiyatın de- Genç Werther’in Acıları runlarına içeriden değinmesi vi Yaşar Kemalimiz, Yaşar Ağabeyimiz (J. Wolfgang Goethe), Eroin ve hesaplaşması açısından da ne ilk ne de son kez kapağımızdadır! Güncesi (Kanat Güner). gençlik edebiyatının bir ürünü Öner Yağcı’nın incelemesi... olarak tanımlanması gerekir. Rahmi Ali, Yaşar Kemal’in evren- BİÇİMSEL ORTAKLIK VE Ele alınan iki metnin yazıl- sel destanı İnce Memed’ini merce- OKUR ÜZERİNDEKİ dığı dönemlere bakıldığında ğe alıyor. Üçüncü sayfamızda Genç Werther’in ETKİLERİ toplumsal dönüşümlerin kes- Acıları (J. Wolfgang Goethe), Eroin Gün- Werther mektup biçiminde kin biçimde yaşandığı dönem- cesi (Kanat Güner) yapıtları çevresinde Eroin Güncesi günce olarak ya- leri yansıtmakta dönemler ay- “Gençlik edebiyatında intihar!” başlık- zılmıştır. Mektup ya da günce rıntısıyla metinde yer almasa lı yazısıyla Necdet Neydim yer alıyor. türünün kullanılması anlatıcının, da metnin kahramanının psi- Mustafa Günay, felsefe ağırlıklı ya- doğrudan kahramanla özdeş- kolojik durumu, kaygıları, tep- yımladığımız bu sayımızda, 2016’da den kaçışıdır ve aynı zamanda yaşan- leşmesine ve içeriden seslenebilmesine kileri dolaylı bir tanıklık olarak ortaya yitirdiğimiz, Cumhuriyet dönemi fel- makta olan sürece bir başkaldırısıdır. olanak sağlamaktadır. çıkmaktadır. sefesinde aydınlanmacı geleneğin Lotte’yi görür görmez etkilenir; ancak Bu türler özellikle ruhsal sorunların Werther’de 18. yüzyıl yansırken gelişiminde büyük katkıları bulunan bir engel vardır önünde: Lotte nişanlı- paylaşımı açısından öncelikle kullanılan Günce’de 80 darbesi ve sonrasında Prof. Dr. Bedia Akarsu’nun yapıtları- dır ve nişanlısına sadıktır. Bu nedenle metin türleri olarak değerlendirilebilir. ortaya çıkan tüketim toplumun yarat- nı inceliyor. Werther aşkını kalbine gömer. Dahası Ergen ya da genç sorunlarının pay- tığı ahlaki çöküntünün bireyler üzerin- Ahmet Arpad, ölümünün 80. yılında Lotte’nin nişanlısıyla tanıştığında onun laşıldığı metinler anlatımın eklektik ol- deki sarsıcı etkiyi ve onların kimlik ve Viyanalı Stefan Zweig’ı merceğe alıyor. çok iyi bir insan olduğunu görür ve aşk ması dolayısıyla (çünkü ben anlatımlı) kişiliklerindeki parçalanmayı acımasız Mustafa Pala, Hasan Şahingöz’ün aynı zamanda ahlaki bir hesaplaşmaya mektup ya da günce olarak okura yan- bir dille anlatır. Felsefe Nedir, Ne Değildir?’ini irdeliyor. dönüşür. Bu hesaplaşma ölmeye karar sıtılır ki okur metinle iletişim kurduğun- Özlem Küskü, Tufan Kıymaz ile “Bi- vermekle sonuçlanır. da sorun yaşamasın. SONUÇ lişsel-Davranışçı Terapi”ye esin olan il- Güner ise kendini anlattığı günce- Dilselleşmeyen sorunların gençlik ede- kelerin yaratıcısı Kıbrıslı Zenon üzeri- sinde çocukluğunu, bu süreçteki yal- YANSITTIĞI DÖNEM VE biyatında kendi gerçekliği içinde yer bul- ne yazdığı Mutluluk Hayatın Dirençsiz nızlığını ergenliğe geçtiğinde onu ku- ANLAYIŞLAR ması mümkün mü diye sorabiliriz. Akışıdır’ı konuşuyor. şatan kurallar, geleneklerden oluşan Melih Günaydın, Çağatay Yaşmut Werther 18. yüzyıl metnidir ve döne- Bu örnekler bu edebiyat alanının ge- ile polisiyeyi eğitimini de almış oldu- minin tüm sosyolojik ve ahlaki değerle- değerleri, bunların yapmacıklığını lenekselliğinden kurtulduğu ve bağım- ğu felsefenin tarihi derinliğiyle bu- ve ergenlikteki çıkmazları, hüznü ve rini yansıtmaktadır. sız bir alan olarak tartışıldığı anlamına luşturduğu, ünlü kahramanı Başko- Goethe, bu romanı 25 yaşındayken yaz- bunların onda yarattığı tahribatı, da gelmiyor yazık ki. miser Galip’in yeni serüveni Felsefe mış ve kitabın piyasaya çıkmasının ardın- bu tahribatın bedensel ve ruhsal çö- Günümüz gerçeğine baktığımızda Cinayetleri’ni konuşuyor. dan gençler arasında intihar vakalarının küntülerini, sonunda yaşamla olan ba- çocukların hangi yaşta olurlarsa olsun- Erendiz Atasü, Çiğdem Ülker’in ta- artmasının yanı sıra Werther gibi giyinme ğın tümden kopuşunu içeriden bir ta- lar ebeveynlerin ve sistemin nesnesi ol- rihi kentlere ve okuduğu kitaplara bir moda salgını olarak ortaya çıkmıştır. duğunu görüyoruz ve bu edebiyata çok nıklıkla ve ait olduğu alt kültür diliyle ilişkin izlenimlerini paylaştığı Buluş- Bu kıyafeti (mavi ceket, sarı pantolon) net yansımıyor. yansıtıyor. malar’ını inceliyor. giyenlerin aynı duygulu dünyayı pay- Ebeveynler, gelişmekte olan bir top- Werther dönemsel olarak bakıldığın- İbrahim Tığ, Fahrettin Koyuncu’nun laştığını gösteren bir imge olarak kabul lum yapısında -süreç içinde doğal gö- da bütünüyle romantik dönemin çare- Karışık Kelimeler Ansiklopedisi’ni ta- görmüştür. rünen ama aşılması gereken- çocukları siz başkaldırısını yansıtan bir metin ola- nıtıyor. Eroin Güncesi özellikle 80 ve 90’lı yıl- üzerinden gerçekleştirdikleri narsisizm- rak duruyor karşımızda. Yılmaz Çongar, Hikmet Kurter’in ları anlatır ve bu dönemde aile içi ve lerinden vazgeçmiyor. Eğitim sistemi Döneminde kendi toplumunda cid- öykü kitabı Kuşlar, Kediler, sosyal çevre açısından yaşanan sorun- ise bu sorunu görmezden geliyor. di tepkiler alan bu yapıt (gençleri inti- Köpekler’i değerlendiriyor. ları ve ahlaki çöküşleri dönemin keskin Ergen intiharında, ebevenynlerden hara sürüklediği iddia edilerek bir dö- Y. Bekir Yurdakul, Koray Avcı bir sorunu olan yalnızlığı ve tanımsızlığı başlayarak, toplum, kendisini o den- nem yasaklanmış) aslında toplumu na- Çakman’ın Kaf Dağı’nda Bir Gün’ünü görünür hale getirir. li masum sayıyor ki… Tüm suç ergene if biçimde sorgulaması açısından öncü inceliyor. Werther büyük şehirden kaçıp do- yükleniyor ve yasaklar başlıyor. Oysa Vitrindekiler ve Mustafa Başaran’ın bir gençlik metni olarak yazın dizgesin- ğayla uyum içinde yaşayacağı küçük hiçbir kesim bu konuda masum hazırladığı Bulmaca ile düşün serü- de yerini almıştır. veni sürüyor. bir yere yerleşir. Bu onun kentleşme- değil. Eroin Güncesi bir alt kültür metni- n İyi okumalar... l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Genel Yayın Yönetmeni (Vekâleten): Arif Kızılyalın l Yayın Yönetmeni: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Grafik: Mehmet S. Aman l Sorumlu Müdür: Özgür Soyer l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Müdürü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: [email protected] l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: 11A/41 KITAP Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir.