Katalog

“Münevver ve dindar olan milletimiz, te- rakkinin esbabından biri olan heykeltıraş- lığı azami derecede ilerletecek ve memle- ketimizin her köşesi ecdadımızın ve bun- dan sonra yetişecek evlatlarımızın hatı- ratını güzel heykellerle dünyaya ilerlete- cektir. Bu işe çoktan başlanmıştır. Meselâ Sivas’tan Erzurum’a giderken yol üzerin- de güzel bir heykele tesadüf edersiniz.” Ne var ki bu anıt, kaidesinde fazla ka- lamamış. Açılışı olay olan, muhafazakâr dünyanın bir türlü kabullenemediği bu anıt- büst bir başka vali tarafından yıkılıyor. Bu, sonraki yıllarda yaşanan heykel vakalarını da şaşırtıcı olmaktan çıkarı- yor. Zira 1973’te Âşık Veysel heykeli is- tenilmediği için İstanbul’da Gülhane Parkı’na nakledilirken 1993’te de Ozan- rünürlüğünün artması irdeleniyor. yasetin üssü haline getirilen Sivas’ta, kat- ŞEHRİN SİYASETİ, lar anıtı Madımak Katliamı’nın tahrik Kitabın ana ekseninde ise 1950’li yıl- liama giden süreç, bugüne kadar yazılma- SİYASETİN ŞEHRİ! gerekçeleri arasında sayılmıştı. larda başlayan göçle bir Alevi mahal- yan ince ayrıntılarıyla ele alınıyor. Kitabın bir diğer etkileyici portresi ise lesine dönüşen Alibaba Mahallesi’nin “Sivas, Cumhuriyet’in aşil topuğuydu, Türkiye’nin ve Sivas’ın ilk komünistlerinden KIZILBAŞOĞLU YADİGÂR VE Sivas’la birlikte geçirdiği değişim - dö- orada öldürücü darbeyi aldı ve aslında Ruşen Zeki. Halk İştirakiyun Fırkası’nda KOMÜNİST RUŞEN ZEKİ’NİN nüşüm öyküsü var. kurulduğu yerde yıkıldı” tespitini yapan faaliyet gösteren, Sivas Lisesi’nde Tür- DRAMI! Kelime Ata, İslamcı hegemonyanın ku- kiye Komünist Partisi’ni örgütleyen Ru- Sivas, mezhepsel yarılmanın en derin ol- GÖZ GÖRE GÖRE GELEN ruluşuyla birlikte Sivas’ta tek renkliliğin şen Zeki, Sıdıka Su, Hasan İzzettin Dina- duğu illerin başında geliyor. Gündelik ya- MADIMAK KATLİAMI! hâkim olup şehrin çoraklaştığını, Alevi- mo, Vedat Türkali gibi dönemin ileri ge- şamın her alanına yansıyan bu ayrılık, ka- Aleviler ile sosyalistler arasındaki bir- lerin de gönül bağlarını tümden kopara- len komünistleriyle kurduğu ilişkilerle de badayılık âlemine bile damgasını vuruyor. likteliğin nasıl kurulduğu üzerine düşü- rak uzaklaşmalarıyla bambaşka bir de- dikkat çeken bir politik aktör. Bir tarafta Çavuşbaşı Mahallesi’nin Sün- nenler için zengin veriler içeren kitapta, mografik yapının ortaya çıktığını resmi Yazar, “Şehrin siyasetini - siyasetin şeh- ni kabadayıları var, diğer tarafta Alibaba- bu mücadeleyi yürüten yerel aktörlerin istatistiklerle ifade ediyor. rini anlattım” diyor. Bu çerçevede Hür- Gökçebostan Mahallesi’ne 1950’lerde baş- 1980 öncesinde, Kahramanmaraş benze- Bir başka çarpıcı tespiti ise Madımak riyet ve İtilaf Fırkası ile İttihat ve Terakki layan göçle gelmiş Alevilerin içinden çı- ri bir katliamdan Sivas’ı nasıl korudukla- Katliamı’nın modern Aleviliğin kurucu Fırkası arasında başlayan siyasal rekabe- kan “Kızılbaşoğlu Yadigâr”... rını okumak kimlik siyasetlerine boğulan olayı olduğuna ilişkin değerlendirmesidir. tin yüzyıllık görünümü ortaya çıkarılıyor. Aleviler, onun sayesinde kentte tutun- Türkiye için gelecek adına hayli öğretici. Kelime Ata’nın Kızıldan Yeşile - Sol, CHP’nin kalesi olduğu için Demokrat maya çalışsa da iki kabadayı grubu ara- Türkiye’nin toplumsal ve siyasal tarihinin Aleviler, Alibaba Mahallesi ve Sivas’ta Parti’nin iktidara gelmesiyle adeta ce- sındaki acımasız rekabet, ölümcül ha- en sert kırılma anlarından biri 2 Temmuz Dönüşen Siyaset adlı çalışmasının mekân, zalandırılan kentte İslamcı siyasetin ge- le geliyor ve kendisi bir tuzak sonucun- 1993’te yaşanan Madımak Katliamı’dır. kültür, siyaset, Alevilik, sol, göç konuları- lişim süreci, Türkçülüğün Türk-İslamcı da öldürülüyor. Ardından destanlar yazı- Kitapta, 1989’da Refah Partisi’nin bele- na ilgi duyanlar açısından bir başucu ki- çizgiye evrilişi, Alevilerin 1960’larda lıyor, besteler yapılıyor, dilden dile dola- diye başkanlığını kazanmasıyla İslamcı si- tabı olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. n politik bir güç olarak siyasal alanda gö- şan efsanevi bir kişiliğe dönüşüyor. Tanımlar ve sözcükleriniz: — — — — — — — 33 46 36 6 58 43 76 KITAP BULMACA F. “Ben savaştan çok barıştan yanayım. A. “Niye .......................... yapıyorum ki, Hiç kimseye ....................... görünmeye sanki anlayacak!” niyetim yok.” (Lev Tolstoy) Hazırlayan: MUSTAFA BAŞARAN trbulmaca@gmail.com (William Shakespeare) — — — — — — — — — — — — — — 7 47 68 75 41 73 28 55 72 15 53 17 61 81 B. Birleşikgillerden, yaprakları haşlana- G. “........................... Mevsimi” rak salata gibi yenebilen, birkaç yıllık ot- (Lüset Kohen Fins romanı. Büyük konuş- su bir bitki, güneğik, karakavuk. mayanların, aşkı tutkuyla karıştıranların, — — — — — — — ne oldum değil de ne olacağım diyenle- 14 2 12 78 21 82 9 rin, hayatı ciddiye alanların, gerekirse de hayatla ve kendiyle dalga geçebilenlerin C. “Dedim bir mayalanmadır hüzün hikâyesi. (Alıntıdır.) Dirençli, kuşkulu, yaratan bir — — — — — — — ............................” 18 71 80 23 35 60 16 (Ahmet Oktay) — — — — — — — — — H. Manganezin bakır ve nikelle yaptı- 10 37 24 44 62 70 77 3 66 ğı alaşım. — — — — — — — — D. Başrollerini Şener Şen ve Uğur 40 57 69 20 25 64 79 50 Yücel’in paylaştığı 1996 yapımı sinema filmi. Yavuz Turgul’un yönettiği ve se- I. “........................ ırmağa benzer kadının naryosunu yazdığı film, 1996-1997 sezo- gülmeyeni nunda 2 milyon 571 bin 474 kişi tarafın- Ki eksiktir güzelliği...” dan izlendi. (Şükrü Erbaş). — — — — — — — — — — — — — 5 26 1 52 54 63 Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın 29 74 13 38 67 11 30 1664 ÇÖZÜM: A. AÇIKLAMA, ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde B. HİNDİBA, C. MAYALANMA, E. “Arzulu mudur acaba yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri J. Brezilya, Pará Eyaletinden bir dans- D. EŞKIYA, E. TAYYARE, F. Bir tank, rüyasında bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki tır. Dans, 1980’lerde, özellikle Filipin- CENKÇİ, G. ENGİNAR, H. Ve ne düşünür .......................... sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa ler, Latin Amerika ve Karayip ülkelerinde MANGANİN, I. AKIŞSIZ, J. Yalnız kaldığı zaman? bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir). uluslararası düzeyde popüler hale geldi. Hep bir ağızdan şarkı söylemesini LAMBADA. Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan Forró, salsa, merengue, maxixe, carimbó Metin: “Kimse yaşamını herkes Sevmez mi acaba gaz maskeleri sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Kıyıda ve Bolivya saya gibi dansların özellikleri- Yaşamak adlı kitabın yaratıcısının adını oluşturacak; gibi yaşamaz Bütün yaşamlar Ay ışığında? ni benimsemiştir. bulmaca karelerindeyse aynı kitaptan bir metin ortaya amaçlansın ya da amaçlanmasın Ve tüfeklerin merhameti yok mudur çıkacaktır. Geriye kalan harfleri de siz tahmin ederek metni Biz insanlar kadar olsun?” — — — — — — — ancak kendi gibi” (Ahmet Cemal) oluşturun. (Orhan Veli Kanık) 48 27 59 22 42 56 39 6 Ocak 2022 13