Katalog

ZEYNEP ORAL İLE DOĞUMUNUN 120. YILINDA NÂZIM HİKMET’İ VE 30. YILINI KUTLAYAN NÂZIM HİKMET KÜLTÜR VE SANAT VAKFI’NI KONUŞTUK Dünyanın en iyi, en etkin, en namuslu şairine selam olsun! “Her anı emekle, sevgiyle, hayranlıkla, eserini ortadan kaldırmak isteyen dayanışmayla, vefayla, tutkuyla, bir ülke burası. Buna razı olmayan mücadeleyle işlenmiş 30 yılın birçok aydının ortaya çıkması elbet öyküsüdür bizim Vakfın öyküsü… kaçınılmazdı!” Şunu anımsamak gerek: Yalnız Böyle diyor usta gazeteci ve yazar ülkenin değil dünyanın en iyi, en Zeynep Oral, Nâzım Hikmet’in 120. etkin, en namuslu, en dürüst şairini yaş gününün tüm dünyada geniş yıllarca hapsetmiş, yasaklamış, işkence kapsamlı etkinlikle kutlandığı 2022’de, etmiş, yaşamını zindana çevirmiş, onu bu etkinliklerde başı çeken ve 30. öldürmeye çalışmış bir ülkede yaşıyoruz… yılını kutlayan Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı’nın Bu yetmezmiş gibi şairin ölümünden sonra bile eserini kuruluşunu anlatırken. Zeynep Oral ile ölümsüz şairimizi, yasaklamış, yok saymaya kalkmış, yaşarken çektirdiğiniz kurucularından olduğu, yönetiminde çalıştığı vakfın yol zulüm yetmezmiş gibi ölümünden sonra da sesini, hikâyesini ve etkinliklerini konuştuk. irin ölümünden sonra bi- HANDE MİR le eserini yasaklamış, yok saymaya kalkmış, yaşarken CESUR AYDINLAR OLMASAYDI çektirdiği zulüm yetmez- n Kısa bir süre önce ülkemizin birçok miş gibi ölümünden sonra yerinde Nâzım Hikmet’in 120. yaş günü da sesini, eserini ortadan kutlandı. Bu yılki kutlamalara Nâzım kaldırmak isteyen bir ülke Hikmet Kültür Sanat Vakfı’nın 30. burası. Buna razı olmayan yıldönümü de damgasını vurdu. birçok aydının ortaya çık- Siz bu vakfın kurucularından ması elbet kaçınılmazdı! birisiniz ve o gün bugün yöne- Nâzım Hikmet Kül- timinde çalışıyorsunuz. tür ve Sanat Vakfı, şa- Bizi o kuruluş günlerine götü- irin kız kardeşi Samiye rüp biraz anlatır mısınız? Nasıl Yaltırım’ın isteği üzeri- kuruldu? Neden kuruldu? Böy- le bir gereksinim nasıl doğdu? ne kuruldu, ancak unut- 30 yıl… dile kolay… Her mayalım ki, müteşekkir anı emekle, sevgiyle, hayran- olduğumuz kimi insan- lıkla, dayanışmayla, vefayla, ların hizmetini asla unu- tutkuyla, mücadeleyle işlen- tamayız. Soldan sağa; Zeynep Oral, Joan Baez, Vera Tulyakova miş 30 yılın öyküsüdür bizim Nâzım’ın da “Oğlum” Vakfın öyküsü… Hani Nâzım dediği, düşüncelerini ak- AYBAR’DAN ÇAMBEL’E, Hikmet der ya: tardığı Piraye’nin oğlu Mehmet Fuat olmasay- DOĞAN’DAN KURDAKUL’A, “Ben içeri düştüğümden beri, KEMAL’DEN NESİN’E, SU’DAN dı, Nâzım Hikmet külliyatı bugün elimizde olma- güneşin etrafında/ on kere döndü ERKAL’A; NÂZIM DOSTLARI yabilirdi. dünya./ Ona sorarsanız: “Lâfı bile Cem Yayınları, Adam Yayınları gibi cesur ya- n Ne güzel bir anı… Vakfa dönersek... edilmez, mikroskobik bir zaman.”/ yınevleri olmasaydı; Ruhi Su, Zülfü Livane- Vakfı kurma hazırlıkları bir yılı aşkın sür - Bana sorarsanız: “On senesi öm- li, Genco Erkal’lar 60’lar sonu, 70’lerin başında dü… İlk toplantı 1990 yazındaydı. Mülkiyeliler rümün.”// Bir kurşun kalemim var- Birliği’nde… Orada, Vakfın Nâzım Hikmet şii- onun şiirlerini kitlelere sunmasaydı, onu tanıma- dı, ben içeri düştüğüm sene./ Bir mız daha da gecikebilirdi. rini, tüm eserlerini genç kuşaklara aktarmak ko- haftada yaza yaza tükeniverdi. / nuları ön plana çıktı. Ona sorarsanız: “Bütün bir ha- ‘NÂZIM HİKMET ŞİİRİYLE Katılanlar ya Nâzım’ı tanımış ya da onun eserle- yat.”/ Bana sorarsanız: “Adam 60’LI YILLARDA TANIŞTIM’ riyle haşır neşir olanlardı. O ilk toplantıda, Mehmet sen de, bir iki hafta.” n Siz Nâzım Hikmet şiiriyle ne zaman tanıştınız? Ali Aybar’dan Halet Çambel’e, Ferruh Doğan’a, En baştan anlatacak olursam 60’lı yıllarda. Daha orta okuldayken. Ama okul Şükran Kurdakul’a, Mahmut Dikerdem’den Ke- önce şunu anımsamak gerek: nedeniyle değil, ailemin çok yakın dostu, şair Müş- mal Sülker’e kimler yoktu ki… Yalnız ülkenin değil dünyanın tak Erenus bizim evde onun şiirlerini ezberden okur- Aydın Aybay başkanlığında bir avuç hukukçu, en iyi, en etkin, en namuslu, en dü- du. Ablam ve ben gizli gizli defterlere yazar, çok kuruluş çalışmalarını sürdürmeye başladı… Ya- rüst şairini yıllarca hapsetmiş, ya- güvendiğimiz arkadaşlara gösterirdik… şar Kemal’den Aziz Nesin’e, Ruhi Su’dan Gen- saklamış, işkence etmiş, ya- 1964’te yurtdışına üniversiteye gittiğimde ilk co Erkal’a çok büyük bir kesimden destek gör- şamını zindana çevirmiş, Nâzım Hikmet kitabımı satın aldım. Kıpkırmızı dük… Geçici Girişim Kurulu böyle oluşturuldu. onu öldürmeye çalışmış kumaş ciltli... Bir yanı İtalyanca bir yanı Türkçe Ama gelin görün ki Vakıf kurmak için o günün bir ülkede yaşıyoruz… “Paesaggi Umani” (Memleketimden İnsan Man- parasıyla 250.000 TL gerekiyordu. Ve böyle bir Bu yetmezmiş gibi, şa- zaraları)… Hâlâ evimin başköşesindedir… para kimsede yoktu. 1990 yazında alelacele >> 10 27 Ocak 2022 Çizim: Zafer Temoçin