Katalog

VICTORIA JAMIESON VE OMAR MOHAMED’DEN ‘YILDIZLAR SAÇILDIĞINDA’ y Umudunu ka betmeden ne kadar bekleyebilirsin? National Boook Award sahibi, Kirkus Review ve Time’da yılın en iyi gençlik kitapları arasında gösterilerek bol övgü toplayan Yıldızlar Saçıldığında (Çev. Mustafa Emrah Temel / Genç Timaş), New York Times çok satan listelerine adını yazdırmış, ödüllü çizgi roman yazarı Victoria Jamieson’ın hayal gücü ve Omar Mohamed’in gerçek yaşam deneyimiyle ortaya çıkan etkileyici bir çizgi roman, Omar ve konuşma engelli kardeşi Hassan’ın, anne ve babalarını Somali İç Savaşı’nda kaybetmelerinin ardından, Kenya Daadab’ta mülteci kampında geçirdikleri on beş yılı anlatıyor. Her şeye karşın eğitim alma ça- Hikâye boyunca trajedi devam etse MERVE OKÇU bası içindedir Omar. İngilizce sa- de Jamieson ve Mohamed’in aile sev- yı saymayı öğrenmeye çalışır, gisine ve eğitime odaklanması, birçok YABANCI, ÖTEKİ, MİSAFİR! günlük yaşamda kullanabilece- mülteci klişesini yıkıyor. Victoria Jamieson ve Omar ği kelimelerin peşindedir. Bir gün Çizgi romandaki görsellerin ve Mohamed’den, savaş sonrası annesiz kamptan kurtularak Amerika’ya hikâyenin sürükleyiciliği kamp ya- ve babasız, yaşam mücadelesi veren gidebilmesi için ihtiyacı olan çok şantısına birdenbire bizleri dahil edi- iki çocuğun, çizimlerle okura yansıyan fazla kelime vardır. yor, Omar ve Hassan ile birlikte kur- gerçek yaşam hikâyesi Yıldızlar Saçıl- tulana dek hikâyeden çıkamıyor, on- dığında (Çev. Mustafa Emrah Temel BAMBAŞKA DÜNYALAR larla umut ediyoruz. / Genç Timaş), hem vicdanımıza hem Kardeşi Hassan ise hiçbir keli- Ödüllü çizgi roman yazarı ve çizeri mantığımıza yanıtlanması gereken so- meyi ifade edemez, konuşma engeli Jamieson’un başarılı çizgileri hikâyeyi rular sorduruyor. vardır. Yalnızca Omar, tek solukta okumamıza olanak sağlı- Mülteci kampında geçir- Hassan’ın dilinden an- yor. Jamieson, kitabın temel amacın- dikleri uzun yıllarda karşılaş- lar. Hassan zaman za- dan bahsederken gençlere bazı tavsi- tıkları deneyimler, yabancı, man kamptaki diğer ço- yelerde bulunuyor: öteki, misafir gibi kavramlar cukların zorbalıklarına “Biriyle konuşmak için ilham ala- üzerine düşündürüyor. maruz kalır. O keşme- cağınızı umuyorum. Belki okulunuzda Düşünür Julia Kristeva’ya keşte bir düzen oturt- yeni bir çocuk veya mahallenizde yeni göre yabancı tuhaf bir şekil- maktır niyetleri. bir aile vardır. Belki yıllardır gördüğün de bizimle yaşar: Kimliği- Oyuncaklar yerine ama hiç konuşmadığın bir çocuk var- mizin gizli yüzüdür. Farklı- plastik pet şişeleri bir dır. Deneyin. Onlarla konuşun. Onla- lık bilinci doğduğunda ya- araya getirerek kendile- ra adlarını, nereden geldiklerini, ne bancı peydahlanır, hepimizi rine bambaşka dünyalar tür yemekler yemeyi sevdiklerini, han- bağlara ve topluluklara ta- kurarak zaman zaman gi TV programlarını izlemeyi sevdikle- bi olmayan yabancılar ola- kendilerini kampın ka- rini sorun. Yeni biriyle konuşurken ha- rak kabul ettiğimizde ise si- osundan soyutlamaya rika hikâyeler duyacaksınız.” linip kaybolur. Yabancı, bir hortlak gibi çalışırlar. Anneleri gibi onlara sa- musallat olur. (Kristeva, 1991. akt. Say- hip çıkan, bakım veren ve çocukları MOHAMED: ‘ÜMİT ETMEKTEN başlı, 2011) “kalbim” diyerek seven Fatuma’yı ASLA VAZGEÇMEYİN!’ ise bir gün kamptan çıkarlarsa bile Mohamad ise kitapta bizlere şöy- alanlarıdır, tuğlalar oyuncakları... TRAJİK AMA UMUTLU geride bırakacaklarını hiç düşünmezler, le sesleniyor: “Bu kitabı okuduğunuzda Okuldaki kalabalıkta eğitim almak ve BİR HİKAYE! halbuki kamptan çıkış kontenjanı sınırlı- lütfen asla ümit etmekten vazgeçmeme- vermek hiç de kolay değildir, sınıflarda Yabancılara, mültecilere, mülte- dır. Omar’ın kendi ifadesiyle, bu büyük niz gerektiğini düşünün. Kampta sabır- farklı yaş gruplarından çocuklar bir ara- ci kamplarındaki yaşama ilişkin zihin- hapishaneden çıkmak için günlerce liste- lı olmamız ve umudumuzu asla kaybet- dadır ve kalabalıktır. Öğretmenler de lerdeki imajı yerle bir eden bu çizgi ro- lerin açıklanmasını beklerler. mememiz için inancımızla bize cesaret kamptaki mültecilerdir, zaman zaman man, dokunaklı detaylarıyla trajik ama verildi. Bir şeyler imkânsız görünebilir; açlıktan bayılacak gibi görünmelerine yine de umutlu bir hikâye. ÇOCUK GELİNLER ancak çok çalışmaya devam ederseniz rağmen ders anlatmaya çalışırlar. Omar ve Hassan’ın tam on beş yıl Kampta çocuk yaşta evlendirilen ve ve kendinize inanırsanız yolunuza çı- Omar annesine benzettiği kadınları gör- geçirdikleri bu kamp yaşantısında bek- çocuk sahibi olup eğitim alma şanslarını kan her şeyin üstesinden gelebilirsiniz. düğünde heyecanlanır, bir ihtimal iki er- lemek, beklemek ve sadece beklemek kaybeden kız çocuklarına da rastlıyoruz. Umarım, hikâyem size her zaman azim- kek çocuğunu savaş sırasında kaybetmiş halini iliklerimize kadar hissediyoruz. Omar arkadaşı Maryam’in bu durumunu le devam etmeniz için ilham verir.” bir kadına denk gelmek umuduyla yaşar. Omar, engelli kardeşi Hassan’la bir- asla kabul edemese de sınırlar içerisin- Bildiğimizi zannettiğimiz, medya- likte mülteci kampından kurtularak deki dünyada başka bir şansları yoktur. da duyarak, sokakta görerek normalleş- GÖÇ, AİLE SEVGİSİ VE EĞİTİM! Amerika’ya gitme hayali içindedir. Somali’deki evlerini, ailelerini özle- tirdiğimiz kitlesel yaşamların bireysel Kamptaki yaşam hiç de kolay değildir. Huzurlu bir günde askerlerin ansızın yen çocukların rüyaları kabuslarla do- hikâyelerini dinlemek, toplumdaki ha- bastığı piknik alanında son kez görmüş- Su ve yemek için saatlerce kuyrukta ludur. Birbirinin aynı olan sarı sıcak yaletimsi figürlerin sesini duymak ve beklemeleri gerekir, kamptan çıkabil- lerdir anne ve babalarını. Sonrasında günlerde uzun musluk kuyruklarınday- onlarla yüzleşmek için okunması gere- mek için pek çok kere katıldıkları resmi ken bazılarının ayakkabıları bile yok- ise hayatta kalma umuduyla - kimileri- ken Yıldızlar Saçıldığında, gençlik kita- nin veda ettiği - günlerce süren bir göç görüşmelerde prosedürlere, aynı sorula- tur. Çadırlarının güvenliğinden de ço- bı kategorisinde yer alsa da aslında her ra defalarca maruz kalırlar. cuklar sorumludur. İnşaat alanları oyun yolculuğu içinde bulurlar kendilerini. yaştan okur için. n 16 23 Aralık 2021