Katalog

MERHABA apağımızda, kimisi iş- birlikçi Saray hükümeti- K nin, kimisi işgalci İngilizle- rin yanında Türk milletinin varlık yokluk kavgasında ihanet eden, Siyasal polisiye… Kurtuluş Savaşı sonrasında Cumhuriyet’i kuranlar tarafın- dan affedilerek sürgün edilmek- le yetinilen 150’liklerin ve suçun Devlet dediğimiz ne, bir tür bireyselliği ilkesi doğrultusunda “polisiye teşkilat” örgütlenmesi sürgün kararlarının dışında tutu- değil mi? Bu nedenle “Hamlet”, lan yakınları ile çocuklarının bi- linmeyen öykülerini gözler önü- “Gülün Adı” gibi yapıtlar erkle ne serdiği incelemesi Babalar ve ilişki odağında bunu yansılayan Çocuklar - Genç Cumhuriyet’in Vicdan Serüveni’yle Dr. Cey- edebiyatın da dorukları. Bizdeyse hun İrgil yer alıyor. Gamze polisiyenin artık alabildiğine Akdemir’in söyleşisi... siyasallaştığı, toplumun, olup Üçüncü sayfamızda, türün doğasını ve üç yetkin örneği- biteni bu yolla öğrendiği ni irdelediği “Siyasal polisiye…” söylenebilir pekâlâ. başlıklı yazısıyla M. Sadık Aslan- kara yer alıyor. Ahmet Arpad, doğumunun nsanların, çocuklarla kadınların kırılıp sa- yası yine Ahmet Boz’un önüne gelmiştir: geçirmiş bir diktatörlükte, gayretkeş san- 140. yılında kaleme aldığı yazı- pır sapır yerlere saçıldığı, her gün buna “Şaşır(ır). Zira isminin altında, ‘Bu da- sürcülerin gözünün önünde, illegal biçim- sında, savaş karşıtı, insancıl ya- İyenilerinin eklendiği bir ülkede yaşıyo- vayı çöz, hayatını geri al!’ diyen bir not de iktidara yükselmiş bir gücün yöntem- zar Stefan Zweig’ı inceliyor. ruz. Devletin, suçu başkalarına atma lük- vardı(r).” (28) Ahmet Boz içe dönük, lerinin konu edildiği bir öykü nasıl yayım- Barış Doster, Atatürk’ün yakın sü olabilir mi? kendini dinleyen, kuşkucu, kapalı biri- lanabilirdi?” deyip ekliyor: çalışma arkadaşları Mahmut Esat Kuşlar konacak bir alan bulamıyorsa dir, kararlıdır ama. “Davayı gizli yürüte- “Sonunda, öyküdeki olayın korkunçlu- Bozkurt ve Recep Peker’in hem dö- kendilerine, bunun suçu da devletin el- cek ve yıllar önce kaybettiği itibarını geri ğundan hiçbir şey eksiltmemeye ama olayın nemin ruhunu hem Türk Devrimi’ni bette, eylemleriyle devleti yöneten, yön- kazanacaktı(r).” (30) geçtiği yeri, hayal ürünü bir Güney Ame- kavramak açısından önemli oldu- lendiren siyasal erkin. Bu, aynı zamanda bozulan evliliği- rika ülkesine kaydırmaya karar verdim.” ğunu vurguladığı Atatürk İhtilâli ile Yaşadığımız yurtta, toplumda mut- ni kurtarmanın da yolu olacaktır kendisi Yazar, söylediği üzere “yalın” bir öykü İnkılâp ve İstiklâl adlı incelemele- luluğun, refahın önünü kesen her ey- için. Oysa bu evlilikte eşi Gülhan, “tesel- paylaşıyor, “[k]aderi (kendileri) tarafı(n)dan rini merceğe alıyor. lem edebiyatımızda siyasal anlatı olarak liyi kendi içinde arayan umutsuz bir kadı- kararlaştırılmış” (28, 22) kişilerin “teşkilat”ça Nursun Erel, James önümüze gelirken aşağıda birkaç satırla na dönüşmüştü(r)” çoktan. (35) nasıl çizgiselleştirilip kuklalaştırıldığını. Baldwin’in ABD’de siyah olma- yer açacağım üç yapıt, bu tutumun yal- Ahmet Boz, “Gülhan’la aralarında ona- “Kaydedilmiş kişi er ya da geç şüpheli kişi- nın karmaşık durumunu araş- nız bizim dilimizde değil öteki dillerde rılamayacak bir kopuşun meydana gel- ye dönüşecekti(r), buna hiç kuşku yoktu(r).” tırdığı denemelerinden oluşan, toplumsal ve kültürel eleşti- de yazınsal anlatıların aslında birer siya- diğini” (54) görmüştür. Rastlantıyla eli- Bu durum “sicili(n)e kaydedil(en)” kişi ri çalışması Bir Vatan Evladının sal yapılandırma, biçimlendirme olduğu- ne geçen, “kime yazıldığı belli (olmayan)” için bir “kara yazgı”dır. (33) Notları’nı inceliyor. nu sezdirmekle kalmıyor, enikonu olgu- (44) isimsiz “bir aşk mektubu” (42) arala- Böylelikle biz, hiçbir suçu, günahı olma- Volkan Ersoy, Leonardo Pa- yu da gözler önüne seriyor. rındaki uçurumu daha da derinleştirir. dan da insanların hayatının nasıl karartıl- dura ile Lev Troçki’nin Büyüka- Ahmet Boz, mektupla birlikte bir büyük dığını okuruz yazarın bu yalın öyküsünde. da, Paris ve Meksika’daki sür- ABDULLAH AREN ÇELİK, şüpheyle kıvranmaya koyulur: Heinrich Böll’ün Katharina Blum’un Çiğ- gün yılları ve peşindeki bir Sov- ‘KANDAN ADAM’ “Kıskançlık, öfke, umutsuzluk, intikam, nenen Onuru, Erdal Öz’ün Yaralısın adlı ro- yet ajanının suikast planları eş- Abdullah Aren Çelik, Kandan Adam korku, yalnızlık benzeri duygular” (69) manları da anımsanabilir. Hele günümüz- liğinde sürükleyici bir kurguda (Everest, ikinci basım, 2019) adlı roma- peşini bırakmaz. de, mutlaka okunmalı Polisiye Bir Öykü. gelişen romanı Köpekleri Seven nında, istihbarattan cinayet komiserli- Roman bu aşamada, okur önünde fark- Adam’ı konuşuyor. ğine, Ankara’dan Diyarbakır’a uzanan lı katmanlar açarak gelişimini sürdürüyor. EYLEM ATA GÜLEÇ: ‘UZAK DEĞİL’ Feridun Andaç, “Okurunu bek- geçmişiyle Emniyet görevlisi temel ka- Nitekim Abdullah Aren, Ahmet Boz’la Eylem Ata Güleç, Abdullah Aren gibi leyen biyografiler” başlıklı yazı- rakteri Ahmet Boz aracılığıyla doğrudan Gülhan arasındaki derin yarılmayı işler- Diyarbakır’a düşürüyor yolumuzu: sında, Runik Kitap’ın “Runik Ha- polisiye olarak giriyor yapıta. ken bir yandan cinayeti, ama bu cinayet Uzak Değil (YKY, 2021) adlı öykü ki- yatlar Serisi”ni değerlendiriyor. Ne ki kentteki ilk günlerinde “bir cese- eşliğinde bir kent monografisini, yanı sı- tabında. Toplumda derin bir kuşkunun Y. Bekir Yurdakul, Çiğdem din izini sürerken” “cinayeti soruşturma ra bir tarihsel dökümü, roman kurgusu hatta hiçlik duygusunun yayılıp sonuç- Sezer’in kenar mahalle çocukları- nın tutunma serüvenlerini sundu- görevi kendisine verilmiş ve kısa bir süre içinde heyecanlı akış serüveniyle nere- ta “her şeyden güçlü” (10) devlet tara- ğu Son Şans Durağı’nı inceliyor. sonra da davadan el çektirilmişti(r)”. deyse okurun önüne boca ediyor. fından organize edilen bir yılgınlaştırma Berk Uralcan, çizgi roman ve Sonuçta “dava bütün hayatını değiştir- Yazar, böylelikle dramatik aksı dağıt- politikasının insanlar üzerinde egemen hikâye dergisi Yabani’nin Polisi- miş, dahası” “[p]ırpırları sökülüp arşive” madan alegorik bir kent tarihiyle birlikte kılınmaya çalışılmasını okuyoruz Eylem ye Özel Sayısı’nı tanıtıyor. gönderilmiştir. kurduğu anlatısında görece belgeselleş- Ata’nın kaleminden. Ümit Yıldırım, Gültekin Emre’nin Arşive giderken “cinayetin arkasında- tirdiği monografiyi aynı zamanda bir Ot- Böyle bir evrende “[y]aşamış sayılmay(an)” kimi anılarını düş süzgecinden ge- ki derinliği yeni fark etmiş, olayın İçişleri hello sendromuyla harmanlarken bunla- (20) bu insanların yalın öyküleri: “Hava ka- çirerek okuru bir yolculuğa çıkar- Bakanlığı’na kadar uzanan bir mesele ol- rı kucaklayan nebulayı sürprizli sona ta- rardığında keskin nişancılar için kadın, ço- dığı Sanki Babamın Romanı’nı de- duğunu da o zaman anlamıştı(r)”. (17, 18) şıyor. Sessizlikle geçiştirilemeyecek bir cuk, hayvan fark etmiyordu(r) çünkü.” (19) ğerlendiriyor. “Ya devletin milli menfaatleri zedelenmiş yapıt Kandan Adam. “Kürt olduğu için” mi? (33) Vitrindekiler, Güncel ve Musta- ya da davanın ucu kodaman birine gidip Okunması gereken içli, iç yakıcı öykü- fa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca dayanmıştı(r)” çünkü. (29) Kaldı ki çoğu IMRE KERTÉSZ: ‘POLİSİYE BİR ÖYKÜ’ ler: Uzak Değil. n ile düşün serüveni sürüyor. “siyasi” “birçok cinayetin sümen altı edil- Imre Kertész, Polisiye Bir Öykü (Çev. Er- İyi okumalar... diğine (de) tanık olmuştu(r)” o. (57) sel Kayaoğlu, Can, dördüncü basım, 2021) www.sadikaslankara.com, her per- Düzeltme ve Özür: Geçen haf- Aradan geçen on yıldan sonra, arşivde, adlı yapıtının “Almanca baskıya önsöz”ünde, şembe öykü-roman, tiyatro, belgesel taki sayımızda kapağımızda yer alan “aynı yerden çıkarılan bir cesedin” (17) dos- “27 yıl sonra”, “İktidarı illegal biçimde ele alanlarında güncellenerek sürüyor. “Doğumunun 115. Yılında Sait Fa- ik” başlıklı incelemenin yazarının ismi Rahmi Emeç olarak yazılmış- l İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına: Alev Coşkun l Genel Yayın Yönetmeni: Aykut Küçükkaya tır. Doğrusu Rahmi Ali olacaktır. l Editör: Gamze Akdemir l Tasarım: Bahadır Aktaş l Sorumlu Müdür: Hakan Akarsu Düzeltir, özür dileriz. l Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ l İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli- İstanbul l Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 l Reklam Genel Editörden... Koordinatörü: Esra Bozok l Reklam Rezervasyon: Tel: 0 (212) 343 72 74 Mail: reklam@cumhuriyet.com.tr cumkitap@cumhuriyet.com.tr l Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. AŞ, Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No: KITAP twitter: www.twitter.com/CumKitap 11A/41 Bahçelievler - İSTANBUL. l Yerel süreli yayın l Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir.