Katalog

JavIer MarIas’TAN ‘tüm ruhlar’ Düş ile gerçek arasında Eserleri elliye yakın dile çevrilen Marias Tüm Ruhlar ’da kendi yaşamının da bir bölümünün geçtiği Oxford’a taşıyor macerasını. KItap BULMACA Hazırlayan: İLKER MUMCUOĞLU mumcuogluilker@gmail.com 1 A2 E3 A4 H 5 F 6 D7 I 8 K 9 C 10 A 11 A 12 D 13 L 14 H 15 F 16 M 17 C 18 L 19 A 20 B 21 K 22 M 23 K 24 E 25 L 26 H 27 D 28 I 29 D 30 F 31 B 32 H 33 D 34 C 35 C 36 A 37 H 38 L 39 E 40 A 41 B 42 M 43 I 44 G 45 A 46 A 47 K 48 J 49 K 50 J 51 K 52 A 53 E 54 M 55 J 56 B 57 E 58 A 59 D 60 L emine toprak Orhan Pamuk, Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldığı sıralarda kendisine yöneltilen sorulardan biri de şuydu: “Nobel Edebiyat Ödülü kendisine değil de bir başka yazara verilecek olsa, kimin almasını isterdi?” Sıraladığı isimlerin arasında Javier Marias da yer alıyordu. Çağdaş edebiyatın en önemli seslerinden olan ve entelektüel birikimiyle her zaman ilgi çeken Marias, kaleminden çıkanlarla önemli entelektüelleri etkileyebilecek derinliğe sahipti. Türkçede de kaleminden çıkanların önemli bir kısmını okuma fırsatı bulduğumuz Marias’ın bu derinliği hemen tüm eserlerine yayılmıştır. Her romanında, zengin dünyasının parçalarını gözler önüne serer. Şimdi bunun için bir fırsat daha geldi okurların önüne: Tüm Ruhlar. Neyyire Gül Işık çevirisiyle okuduğumuz roman, Marias’ın sadece kendi derinlikli fikir dünyasından değil kendi yaşamından da kimi parçaları ortaya çıktığı kurgusuyla dikkat çekiyor. OTOBİYOGRAFİK ÖZELLİKLER Eserleri elliye yakın dile çevrilen Marias Tüm Ruhlar’da kendi yaşamının da bir bölümünün geçtiği Oxford’a taşıyor macerasını. 1980’lerde Oxford’da İspanyolca öğretiminde görev alan Marias, bu görevden ayrılmasından kısa bir süre sonra kaleme alıyor Tüm Ruhlar’ı. Romanın anlatıcısı da Marias’la aynı görevde bulunan bir öğretim görevlisi üstelik. Bu elbette Marias’ın romanında Oxford günlerinden bahsettiği anlamına gelmiyor fakat hikâye, otobiyografik yanlarını daha ilk elden okuruna göstermeye başlıyor. Bu unsurlar aynı şekilde roman boyunca devam ediyor. Fakat elimizdeki her ne olursa olsun bir kurgu; hem de güç lü bir kurgu. Marias da romanıyla anlatıcısının Oxford’da geçirdiği tuhaf iki yılın hikâyesine davet ediyor okurunu. Kalabalık denebilecek ve ilgi çeken, çoğu zaman gizemli karakterlerle ilerliyor yolunda roman boyunca Marias. Bu karakterler arasına ise gizli çekişmeler, kıskançlıklar, entrikalar ve bilinmezliklerle örülü bağlar çekiyor. İlk kez 1989’da İspanyolcada yayımlanan Tüm Ruhlar’ın karakter dünyasındaki bu düğüm olmuş bağlardan isimsiz anlatıcıya düşen pay ise bir yasak aşk oluyor. GİZLİ AŞK Yine Oxford’dan bir öğretim görevlisiyle yaşadığı ve sevgilisinin kocası tarafından her an açığa çıkarılacakmış duygu su uyandıran bir aşktır bu ve romanın gerilimini de büyük ölçüde sırtında taşıyor. Romanın anlatıcısı, bu ilişkisi ve derslerinden arta kalan zaman dışında ise vaktinin çoğunu dolambaçlı Oxford sokaklarında geçiriyor. Bir öğretim görevlisi olarak çalışmalarına ilgi duyduğu doğaüstü kurgu yazarı Arthur Machen’in çalışmalarını bulmak için ikinci el kitapçıları ziyaret ediyor. Anlatıcının bu ilgisi sonrasında bir başka yazara kayacaktır; John Gawsworth’a. Bu isim de aynı şekilde romanın atmosferine giderek hâkim olan, anlatıcının yaptıklarına yön vermeye başlayan bir başka karaktere dönüşüyor. Tüm Ruhlar, artık klasik diyebileceğimiz Marias temalarıyla zenginleşen bir roman. Bir edebiyat eserinin içinde yeni bir yapıt yaratan, oyunlu, sırlar ve gizemlerle örülü çok katmanlı bir yapıdan söz edebiliriz pek çok Marias romanı gibi Tüm Ruhlar için de. Romanı Marias külliyatından ayrıştıran nokta ise kendi yaşamına bu denli dokunabiliyor olması. Tıpkı yazarın bir edebiyat eserinin içinde yeni bir yapıt üzerine düşünen kahramanı gibi roman da Marias’ın içindeki bir başka Marias’ı anlatıyor âdeta okura. Düş ile gerçek arasında… n Tüm Ruhlar / Javier Marias / Çeviren: Neyyire Gül Işık / Yapı Kredi Yayınları / 180 s. / 2020. 61 M 62 E 63 K 64 M 65 B 66 G 67 A 68 A 69 D 70 M 71 E 72 M 73 J 74 C 75 B 76 H 77 K 78 K 79 L 80 K 81 M Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru Turgay Kantürk’ün bir şiir kitabının adını ve yayınevinin adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı şiir kitabından dizeler ortaya çıkacaktır. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Yaşar Miraç’ın bir şiir kitabı. 19 1 10 40 68 45 67 52 58 36 11 3 B. Ağzına kadar dolu, silme. 41 20 65 56 75 31 C. Ferit Edgü’nün bir romanı. 34 35 74 9 17 D. “Ben … doğdum” (Ömer Seyfettin). 59 6 12 69 29 27 33 E. “… Dol Kalbim” (Tarık Dursun K.’nin bir öykü kitabı). 62 57 39 2 71 24 53 I. “Gözler kamaştıran şala, meftun eden güle / Her kalbi dolduran zile, her sineden …!” (Y. K. Beyatlı). 43 7 28 J. “Bu Dünyadan … Geçti” (VâNu’nun kitabı). 73 50 48 55 46 K. “Seyre durduk tantanayı / Tutuklayıp … / Attılar dipkapalıya / İkindiyin saat beşte” (Can Yücel). 80 77 78 49 8 51 63 23 21 47 L. Halikarnas Balıkçısı’nın bir yapıtı. 79 25 60 13 38 18 F. Richard Bach’ın bir romanı. 5 30 15 M. Deniz kenarı. 54 64 16 81 22 42 61 70 72 G. İlkel benlik. 66 44 H. Özel bir görevin doğal yasalara, kurallara göre olağan, doğal sonucuna ulaşmasını engelleyen sapıklık, aberasyon. 37 26 4 14 76 32 1566 ÇÖZÜM: A. ECDAD, B. NONO BEY, C. GENERAL, D. İRS, E. NT, F. TERK, G. UYGARLIK, H. RENOİR, I. GIRÇ, J. UŞAK İLE YOSMA, K. TİRLİN, L. KAĞNI, M. ÜDEBA, N. SOLMAZ. Şiir: “Beni gri anlıyorlar / Yüreğim cadde lerde koşan bir çıkmaz sokak / Beni Engin Turgut sanıyorlar – Telos” 36 27 Şubat 2020