Katalog

“ÇOCUK VE ERGENLE ÇALIŞMAK” ‘Psikanaliz, özünde bireysel bir uğraş’ “Çocuk ve Ergenle Çalışmak”, çocuk ve ergen psikanalizi alanında yayın ve etkinliklerden oluşacak bir çalışmanın ilk ürünü. Dizinin bu ilk kitabında çocuk ve ergenlerle psikanalitik çalışmanın çerçevesi kuramsal ve klinik yönleriyle ele alınıyor. ‘Psikanaliz Defterleri’ üst başlığında okurla buluşacak kitap, kolektif bir çabanın ürünü. Çalışmayla ilgili yayın kurulu adına İstanbul Psikanaliz Derneği kurucu üyesi Talat Parman’la konuştuk. melisa bulut “ Çocuk ve Ergenle Çalışmak”, kapsamlı bir dizi çalışmanın öncülü sayabileceğimiz bir kitap. Kitabın önsözünde de dile getiriliyor ancak bir de burada dinleyelim mi sizden kitabı ve bu kapsamlı çalışmayı yapmaktaki amacınızı? n Öncelikle bu söyleşiyi Psikanaliz Defterleri yayın kurulu adına yaptığımı söylemek isterim. “Çocuk ve Ergenle çalışmak”, “Psikanaliz Defterleri Çocuk ve Ergen Çalışmaları” dizisinin ilk kitabı. Yılda iki kez çocuk ve ergenlerle yapılan psikanalitik çalışmalara yer verilecek “Psikanaliz Defterleri Çocuk ve Ergen Çalışmaları”nı, Cogito dizisinden çıkacak telif ve çeviri psikanaliz kitapları izleyecek. Bu yayınları İstanbul Galatasaray’daki Yapı Kredi Kültür Merkezi’nde yapılacak söyleşiler destekleyecek. Bu söyleşilerin ilk dördü EylülAralık 2018 döneminde gerçekleştirildi. Şubat 2019’dan başlayarak dört yeni söyleşi daha gerçekleşecek. Bu yayın ve etkinlik projesi ise psikanalizin çocuk ve ergenlerle olan çalışmalarını tanıtmayı ve yaygınlaştırmayı hedefliyor. Yayının ikincisi “Çocuk, Ergen ve Ailesi” başlığı altında olacak. n Psikanalitik yaklaşıma göre; bir erişkinin psikanalizinde, yalnızca günceli değil, geçmişi de yani çocukluk ve ergenlik dönemleri de “zorunlu olarak” ele alınır. Konuya bu çerçeveden bakıldığında bir erişkinle gerçekleştirilen psikanalitik çalışma da bir anlamda bir çocuk ve ergen psikanalizi olmak zorundadır. Siz de bunu diyorsunuz. Peki, bu denli önemli bir alan neden bugüne kadar eksik bırakıldı sizce? Önemsenmemeyle açıklayabilir miyiz durumu yalnızca? n Bunun birçok nedeni var şüphesiz. Öncelikle tarihsel süreç içinde psikanalitik uygulamanın önce erişkinlerle başladığını söylemek gerek. O nedenle psikanalizin yeni olduğu hemen her ülkede, Türkiye’de olduğu gibi ilk olarak erişkin yaş grubu uygulama alanına giriyor ve sonra çocuk ve ergenlerle çalışmalar başlıyor. Burada ayrıca temel bir farklılığı da vurgulamak gerek. Psikanaliz özünde bireysel bir uğraştır, psikanalistanalizan ikilisinin arasına kimse girmez. Erişkinlerle yapılan uygulamada kural budur. Oysa çocuk ve ergen söz konusu olduğunda onun anne babası, öğretmenleri, okulu ve kimi zaman başka erişkinler psikanalitik uğraşın gerçekleştiği çerçevenin vazgeçilmez unsurları oluverir. Buna çocuk ve ergenin reşit olmaması da eklendiğinde durum karmaşıklaşır. O nedenle önemsenmemenin tersine çocuğu ve ergeni önemseyenlerin çokluğundan söz edebiliriz. Bu çokluk elbette doğal ve gerekli ancak çözümlenmesi gereken uygulayım zorluklarına da yol açtığı bir gerçek. “PSİKANALİST, TEDAVİDEN VE EĞİTİMDEN KAÇINMALI” n Sözü açılmışken çocuk ve ergenle çalışmanın uygulamasından da söz edebilir misiniz? Hangi farklı yollar izleniyor ve bu farklı yollar neden izlenmek zorunda? n Psikanalitik yöntem farklı uygulayımlara izin veren bir esnekliğe sahip ediyoruz değil mi? Çocuk ve Ergenle Çalışmak’ta da biraz bunun cevabını veriliyor aslında, yanılıyor muyum? n Çok haklısınız. Psika nalizin bir yöntemi (metod) vardır bir de uygulayımı (teknik). Yöntem değişmez ama uygulayım kimi za man yaşa ve kimi zaman olgunun patolojisine göre değişim gösterir. Psika naliz Defterleri’nin ilk kitabından verebileceğim yalnızca iki örnek; bebek anneyle yapılan psikanaliz uygulaması ve psikotik bir ergenle bir gündüz hasta nesinde yapılan psikanali tik ekip çalışması psikana litik yöntemin faklı uygu layımlarını gösterir. Çocuk ve ergenler söz konusu olduğunda oyun, psikod rama ve grup çalışmaları Talat Parman gibi uygulayım çeşitliliğine başvurulabilir. n Bu söyleşiyi okuyacak tir. Ancak burada çocuk ve ergen söz lar, çocuk ve ergen psikanalizinin ne konusu olduğunda yöntemi tehlikeye olduğunu anlamaya çalışmaktan çok sokan bir unsurdan söz etmek isterim. Çocuk ve ergenler eğitim sürecinde kendi çocuklarında neden böyle bir sürece girmek gerektiğini düşünecek. olan bireylerdir. Çocuk ve ergenin çev Bunun da yanıtını verelim mi? Hangi resi ve belki kendisi de klinisyenden noktada bu süreç gerekli çocuk ve er böylesi bir eğitimsel yaklaşım bekleye genler için? bilir. Çocukergen ve erişkin arasında n Bu sorunuza da birkaç düzeyde böyle bir ilişki toplumsal olarak vardır yanıt verilebilir. S. Freud psikanalizi çünkü. Bu beklenti hepsi erişkin olan kimi klinisyenlerin psikanalitik yön tanımlarken onun insan ruhsallığını anlamak üzerine bir bilimsel bilgi bi temden sapmasına yol açar. Psikanaliz rikimi olduğunu da söylemiştir. Psika tarihinde Anna Freud ve Melanie Klein naliz yalnızca sorunları, bozuklukları, arasında ortaya çıkan anlaşmazlığın hastalıkları incelemez, normal insan temel nedeni budur. Ancak psikanalist, ruhsallığını ve gelişimini de inceler. O yukarıda açıkladığım gibi bir tedavi nedenle anne babalar, ortada bir sorun edici değilse bir eğitimci de olmamalı olmasa da çocuklarının ruhsal gelişim dır. S. Freud psikanaliste iki gururdan evreleri hakkında bilgi sahibi olmalıdır. vazgeçmesini önerir: Tedavi etme gu Bu çocuklarını anlamalarını kolaylaştı rurundan ve eğitme gururundan. Ona kalan ise çözümleme gururudur. Psi rır. Anlamak da ötekine yakın olmanın en önemli adımdır. O nedenle “Psikana kanalist bununla yetinmeyi bilmelidir liz Defterleri”ni yalnızca klinisyenlerin çünkü bu az şey değildir! n Peki ya zorlukları... değil tüm anne babaların okumasını öneriyoruz. n Çocuk ve ergenin çevresindeki Elbette sorunlar ortaya çıktığında erişkinler ,sorunun en kısa sürede or psikanalitik bir sürece girmek gere tadan kalkması yani tedavi beklentisi içinde olur genelde. Zaten çoğu kez kebilir. Bu ne zaman, hangi durumda gereklidir? Bu sorunun yanıtını vermek çocuk ve ergen yerine analiste başvu zor. Bedensel sağlık sorunları, okul ranlar da onlardır. Ancak onların acil eğitim güçlükleri, toplumsal uyum olarak sorunun çözümünü hedeflemesi zorlukları vs. zaten anne babanın kimi analitik yaklaşımla çelişir. İşte bu ne zaman kendi farkında olduğu, kimi za denle zaman alan bir çözümlemeyi öne man çevrenin onları uyardığı sorunlar ren psikanaliz uygulaması dirençlerle bir uzmana yönelmelerini gerektirir. karşılaşmıştır. Psikanalitik süreç bu çözümlerden biri “SADECE KLİNİSYENLER İÇİN olabilir. n DEĞİL...” n Psikanaliz dendiğinde “divan”a Çocuk ve Ergenle Çalışmak / Tijen Demirörs, Sezai Halifeoğlu, Talat uzanmış birinin karikatürize edilmiş hâli gelir genelde insanların aklına. Oysa ne kadar geniş bir alandan söz Parman, Şeyda Postacı, Alper Şahin, Neslihan Zabcı / Yapı Kredi Yayınları / 188 s. 12 24 Ocak 2019 KItap