Katalog

KItap Renkler... Sesler... Harfler... AYTÜL AKALl ÇİĞDEM GÜNDEŞ lMAVİSEL YENER lMUSTAFA DELİOĞLU Kitap Gölgesi Noel Babalar Grevde Eşref Karadağ’ın kaleme aldığı “Noel Babalar Grevde”, “Adalet nerede?” sorusunun yanıtını arayan bir çocuk romanı. MAVİSEL YENER [email protected] www.maviselyener.com E şref Karadağ’ın ilk kitabı Erik Ağacı Olmak İsteyen Çocuk 2004’te yayımlanmış. Yetişkinler için de yazan Karadağ, son yıllarda çocuk edebiyatına ağırlık verdi. Yazarın on altıncı kitabı Noel Babalar Grevde, çocuklara umut ve cesaret veren ilginç bir roman. Otuz dört Noel Baba, bacaya sıkışarak yaralanıp yedisinin poposu yanınca yerel yönetimler ile iş birliği yaparak çalışma koşullarını iyileştirmeye, iş güvencesi istemeye karar verir. Ancak hiçbir belediye başkanı onların isteklerini kabul etmez, gülüp geçer. Böylece Noel Babalar iş bırakma kararı alır. Ancak bu durum, Noel Babalar arasında rahatsızlık yaratır. Babalardan Viktor, bu karara uymayacaktır. Koşullar ne olursa olsun, zorlayıp yasakları aşacak, ihtiyacı olan bir çocuğun dileğini gerçekleştirecektir. Büyüklerin cezasını çocukların çekmesini istemez, bunun için kurnazca planlar yapar. LISA, ARAS VE DİĞERLERİ Noel Babalar grev kararı alırken İstanbul’da, İngiliz Konsolosluğu’nda çalışan Mathev’in kızı Lisa ile İnşaat ustası Cemil’in oğlu Aras arasında, parkta başlayan arkadaşlığa tanık oluruz. Yürüme engelli Aras’ın tek tutunduğu dal basketboldur. Çok iyi basketbol oynar, basketbolla ilgili dergileri takip eder, bulmacaları çözer, bu alandaki her şeyi iyi bilir. Lisa bunu bildiğinden onu profesyonel oyuncu olma yolunda yüreklendirmek ister. Oysa Aras, böyle bir geleceği aklından bile geçiremez. Çünkü babası onun doktor olmasını ister, basketbolla kaybedecek zamanı olmadığını düşünür. Üstelik basketbol oynayabilmesi için edinmesi gereken sportif tekerlekli sandalye çok pahalıdır ailesinin alacak gücü yoktur. Ancak Lisa kafasına koyduğunu yapan bir kızdır. Aile dostları ve tekerlekli sandalye millî basketbol takım çalıştırıcısı Koç Baker’ın Aras’a yardım edebileceğini düşünür. Lisa ile Aras, bir gün parkta buluştuğunda iddiaya girerek atış yapar. Lisa kazanırsa Aras’ı biriyle tanıştıracak, Aras kazanırsa Lisa’nın cezasını kendi belirleyecektir. Lisa kazanır ve Aras’ı, Koç Baker’la tanıştırır. Koç, Aras’ın oyununu beğenir, kısa süre sonra yapılacak millî takım seçmelerine katılması için ona kartını verir. Aras’ın kafası oldukça karışmıştır. Bir yandan çok sevdiği basketbola adım adım yaklaşırken diğer yandan aşılması olanaksız engellerin varlığını bilir. Tekerlekli sandalye konusu açılınca Aras, babasının yoksulluğunu hiç çekinmeden Lisa’ya söyleyiverir. Lisa önceden bunu da düşünmüştür. Yaklaşan yeni yılda Noel Babalardan sandalye dileyecek ancak söz konusu sandalyeyi kendi Eşref Karadağ babasına aldırıp Noel paketiyle Aras’ın evine gönderecektir. Ancak hiçbir şey planlandığı gibi gitmez. Okuları bekleyen heyecanlı serüven soluk soluğa devam eder. YETKİSİ ELİNDEN ALINAN VİKTOR Karadağ’ın mizah yüklü kalemi, okuru kurguya mıknatıs gibi çekiyor. Noel ambarında yapılan yılsonu sayımlarında bir tekerlekli sandalye eksik çıkması, kayıtlar incelendiğinde onu Viktor’un aldığı anlaşılması, yüce mahkeme huzuruna çıkarılıp Noel Babalık yetkisinin elinden alınması, metni gülmece penceresinden görünen eleştirel merkeze de oturtuyor. Tüm bunların Viktor’un umurunda olmaması, okurun değişik bağlamlarda akıl yürütmesine olanak sağlıyor. Roman, mantığın katı kurallarına bağlı kalarak yazılmadığından, olay akışı hep olabilirlik temelindeki düşünceyi geliştirerek kotarılmış. Bilinenden bilinmeyene, yapılamayandan yapılana uzanan bir köprüden geçen roman karakterleri, okurun zihnindeki yaratıcı düşünceyi tetikleyen bütünlük içinde işlenip geliştirilmiş. Engelli Aras’ın azim, sebat, cesaret gibi sıfatlarla ifade edebileceğimiz özellikleri, okurun belleğinde oluşabilecek pek çok soruya yanıt bulmasına yardım ediyor. Aras’ın başarı ya da başarısızlığında rol oynayan etkenlerin net olarak ortaya koyulması, çocuk okurun yaşamla ilgili keşifler yapmasına da olanak tanıyor. Romanı sadece, fiziksel açıdan kısıtlı bir çocuğun umut hikâyesi diye yorumlamak haksızlık. SÖZCÜKLERİN ÖTESİ… Eğer hayattaki ve matematikteki problemleri birbirine benzetirsek problem çözme kavramını daraltmış oluruz. Kitaptaki Viktor karakteri bu bakış açısına sahip. Viktor’un, grev kararının çocuklar üzerinde görülecek etkisini de göz önüne alarak davranması, olguların birbirine bağlanması açısından okura ipuçları veriyor. Okurun yaratıcı düşüncesine kaynaklık eden bir imge olarak romanda yerini alan Noel Baba karakterleri, gerçekliği çağrıştıracak, zihnimizde canlandırmalar yapabileceğimiz ifade aracı olarak kullanılmış. Noel Baba imgesi, yaratıcı düşüncenin özünü içinde saklayan gizil güç olarak metinde yerini almış. Yüreği ile işini yapan Noel Baba karakteri Viktor ile bunu sadece iş olarak gören diğer Noel Babalar arasındaki eylemsel farklılık, okur tarafından kavramların algılanmasını kolaylaştırmış. Yazarlar, metnin gücünü, yapıcılığını, dönüştürücülüğünü algı dünyamıza katarken dilin olanaklarından yararlanır. Karadağ, sözcüklerin sözlük anlamlarının ötesine geçip onları farklı anlam seviyelerinde kullanmayı iyi bilen bir yazar. Örneğin, “grev” sözcüğünü doğrudan algılanan düzeyinden alıp bambaşka bir düzleme taşıyarak kitabın önemli uyaranı biçimine dönüştürüyor. Fantastik, hayal etme, düşünme ve anlama dünyaları arasındaki geliş gidişleri ile çocukların yorum dünyasını zenginleştirirken okurunu eğlenceli okuma yolculuğuna davet eden bir kitap. Emre Karacan’ın metin ile uyumlu çizimlerinin de hakkını vermek gerek. Noel Babalar Grevde, çocukların kulağına şunu da fısıldıyor: “Adalet, insanların vicdanlarında yaşanırsa gerçek anlamını bulur.” n Noel Babalar Grevde / Eşref Karadağ / Resimleyen: Emre Karacan / Bilgi Yayınevi / 102 s. / 2017 / 9+ 20 1 Haziran 2017 KItap