Katalog

>> 3918 Şair, yazar, çevirmen, editör, bibliyofil ve estet Güven Turan (doğ. 1943) bu yılki “PEN Şiir Ödülü” ile ödüllendirildi. (Samsun Maarif Kolejliler; ödül avcısı ama beyefendi Güven Abileriyle gurur duyuyor!) 3919 “Benden önce diğer aktörlerin okuyup refüze ettiği kahve lekeli senaryoları artık okumamak için kazanmak istemiştim Oscar’ı.” Sir Michael Caine (doğ. 1933) 3920 Mart ayında cılız kültür sütunlarında Elif Şafak ile ilgili bir haber vardı. Gazetelerin belki de Şafak’ın bizzat yazdığı basın bültenini bir süzgeçten geçirmeden kullanmıştı. Galiba o, “prestijli” edebiyat ödülü Baileys Prize’a jüri üyesi olmuş. (Daha önce bu ödülün adını duyanınız var mı?) Efendim, yarışmaya Kate Atkinson ve Anne Enright gibi “usta” yazarların eserleri de ödüle başvurmuş. (Adı geçenler çok satan yazarlardır, Şafak’tan iyi olabilirler ama usta değildirler.) Nedense artık Londra’da yaşayan, sınır tanımaz iletişimciliğine rağmen edebiyat ödülü alamayan, oradaki adıyla “Shafak”, jüri üyelikleriyle gündemde kalmaya çabalamaktadır. 2010’da bir edebiyat ödülü yerine “Marka” ödülüne lâyık görülmesi trajikomik, onun bu ödülü kabul etmesi dramatiktir. Bu dönek yazarın jüri üyeliğini övmek, hakem Cüneyt Çakır’ın Avrupa’da maç yönetmesini Türk futbolunun gelişmesine işaret saymakla eşdeğer değil midir? (Orhan Pamuk’tan sonra “prestijli” bir uluslararası edebiyat ödülünü bu ülkeye 2015’te, Medicis Ödülüyle, genç yazar Hakan Günday getirmiştir. Günday damak tadıma hitap eden bir yazar değildir ama hakkında olumlu şeyler duyarım. Gündemde kalmak için etik dışı girişimleri yoktur ve beyefendi bir duruşu vardır derler.) 3921 Modern romanın öncüsü Miguel de CERVANTES Saavedra (15471616) birikimli ve karizmatik bir kişiydi. Babası, iyi niyetli ama saf berber Rodrigo, “Don Kişot”un modelidir. Babası bir arkadaşı tarafından da dolandırılınca, çaresizlikten Cervantes korsanlıkta şansını dener. Osmanlı’yla girişilen bir deniz savaşında sol kolunu yitirmiş, Cezayir’de beş yıl esir kalmıştır. Bahçıvanlık yaptığı malikânenin nazlı kızı Zahara’ya tutulur. Heyhat, güzeller güzeli Zahara, Cezayir’in göstermelik sultanı Abdülmelik ile evlenir. Sultan ölünce, o Cezayirli Hasan Paşa ile evlenip İstanbul’a göçer. Kadere bakın ki Cervantes de sonunda, aslında Midillili bir Rum olan Paşa’nın hizmetine girer. Ailesi gerekli esaret parasını denkleştirince serbest kalır. Son yapıtının adı “Konstantinopol’ün Kuşatılması”dır… 3922 İsveçli yazar Henning Mankell (19482015), müfettiş Kurt Wallender’in maceralarıyla tanındı. O aynı zamanda oyun yazarı, denemeci ve has bir sol eylemciydi. Dördüncü ve son eşi Eva, ünlü yönetmen Ingmar Bergman’ın kızıydı. 2014’te kansere yakalandı, onunla başa çıkamayınca “Quicksand” adlı kitapta geçmişiyle hesaplaştı, ölüme mesajlar yolladı. Bu kitabı, onun kadrolu çevirmeni Laurie Thompson (19382015) İngilizceye çevirdi. “Quicksand” (Bataklık) ikisinin de son işiydi, dört ay arayla öldüler… 3923 16.03.16! Piramid Sanat’taki “Arkabahçe” (Backyard) adlı sergi, izlediğim en olgun Bedri Baykam şöleniydi. Öncü ressamımızın ürünleri küresel düzeydeydi. Sergi, “Ben Türk sanatından çıktım” diyen koleksiyonerlere kinayeli bir ithaftı. Kataloğu elzem sanat kitapları içinde (s)aklanacak. 3924 “Türkiye’de Popüler Kültür” – Ahmet Oktay, YKY (1993): Amerikan Yaşamına Giriş 5 Nisan 1946 günü, savaş teknolojisinin o tarihteki en son harikası Missouri zırhlısı Dolmabahçe önlerinde demirlediğinde İstanbul’da yer yerinde oynuyor, ünlü genelevler sokağı Abanoz bile resmi ağızların emriyle hizmet sunmaya hazırlanmış bulunuyordu. Hiç kuşkusuz Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Münir Ertegün’ün “naaşını” getirmiyordu yalnızca Missouri, asıl getirdiği bir yaşam biçimiydi. Gerçi Millî Şef İsmet İnönü, daha 1945’te ünlü 19 Mayıs söylevinde düzenin demokratikleştirileceğini söyleyerek bir şeyler olacağını sezdirmişti ama, asıl alâmetler 1946’da belirecekti. Çok kısa anımsatmalar yapacağım: 7 Ocak’ta Demokrat Parti kuruldu, 5 Nisan’da Missouri geldi, 11 Nisan’da ABD’den 500 milyon borç istendi, 7 Eylül’de lira devalüe edildi, 13 Aralık’ta komünistler tutuklandı, 16 Aralık’ta sosyalist partiler, sendikalar ve bazı dernekler kapatıldı. Bir iki tamamlayıcı bilgi gerekli: 8 Temmuz 1948’de ABDTürkiye İktisadi İşbirliği Anlaşması TBMM’de onaylandı. 19491950 mali yılı sonuna kadar yapılan Amerikan yardımı 180 milyon dolara ulaştı… 3925 Yeni bir roman projesi için önce Urfa’ya, derken Eskişehir’e gittim. Siz bu yazıyı okurken Giresun ve Samsun gezilerimi de tamamlamış olacağım. Eskişehir, estet belediye başkanı Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen’in (doğ. 1937) girişimleriyle bir örnek kent oldu. Onun sanatsal katkılarından biri de, kapısında uzun kuyruklar oluşan, “Yılmaz Büyükerşen Balmumu Heykeller Müzesi”dir. Butik müzede, ülke çapında tanınmamış olsalar bile Eskişehirli sanatçıların heykellerinin bulunmasını anlayışla karşıladım. O zaman da aklıma üç eksik geldi; Eskişehirli önemli şair ve yazarlar Enis Batur ile Haydar Ergülen ve Eskişehir milletvekili, Milli Eğitim Bakanı ve daha önemlisi bibliyofil Prof. Nabi Avcı… n Bedri Baykam, 2015. KItap 2 Haziran 2016 9