Katalog

Büyük bir siyasi cinayet Asıl katil kim? Robert Conquest kitabında, Nikoleyev adlı bir parti üyesi tarafından, partinin Leningrad karargâhı olan Smolni’de işlenen cinayetin perde arkasına güçlü bir ışık tutuyor. r Bora SARAYOVA BKP’nin 1930’lu yıllardaki en önemli parti önderlerinden ve partinin Leningrad (Petrograd) şefi Kirov’a karşı 1 Aralık 1934 günü girişilen siyasi suikastın, sonuçları itibariyle dünyanın en büyük siyasi suikastı olduğunu söylemek mümkün. Stalin’in 1930’lu yıllar boyunca sürdürdüğü “Büyük Temizlik” hareketi, bu suiKirov cinayetinin esrar perdesi bugüne kadar kastın sonrasında başlatılmış, binlerce parti kaldırılamadı. Yukarıda Stalin ve Kirov... kadrosu ve üyesi, dolaysız ya da dolaylı bir şekilde bu cinayetle bağlantılı oldukları de birdenbire bütün NKVD korumaları ve iddiasıyla tasfiye edilmiş ve öldürülmüş. Bu nöbetçileri ortadan yok olmuş? Kirov’un tasfiyelerin, örneğin 1930 yılında başlatılan yakın koruması ve sadık adamı Borisov’u “kulakların” (zengin köylülerin) tasfiyeKirov’un ardından Smolni’ye girerken kimsinden en önemli farkı, doğrudan partiye ler sessizce enterne etmiş? İki gün sonra yönelmiş olması. Sonuç olarak, milyonlarca Borisov, Smolni’deki, Stalin’in başkanlığını insan doğrudan öldürülmüş ya da ağır cezayaptığı sorgu heyetine ifade vermeye getirilarla “çalışma kampı” denen, sağ çıkılması lirken nasıl olmuş da şoför de dâhil kendibir hayli güç ölüm kamplarına gönderilmiş. sinden başka kimsenin ölmediği bir “trafik Robert Conquest, Kirov Cinayeti ve kazasında” ölüvermiş? Stalin’de Nikoleyev adlı bir parti üyesi taraKruşçev dönemindeki soruşturmalarda fından, partinin Leningrad karargâhı olan Borisov’un, başına vurulan demir çubuklarSmolni’de işlenen bu cinayetin la öldürüldüğü ortaya çıkar. perde arkasına güçlü bir ışık Olayda ihmali görülen tutuyor. NKVD subaylarına neden o Zamanında Kirov cinakadar az ceza verilmiş ve gönyetinden sorumlu tutulan derildikleri kamplarda adeta ve idam edilen Buharin ve yine NKVD görevlisi olarak arkadaşlarının Şubat 1988’de işlerine devam etmişler. ve Zinovyev, Piyatakov ve Aşağı yukarı üç sene sonarkadaşlarının ise Haziran ra, bu NKVD görevlilerinin 1988’de itibarları iade edilmiş. hepsi neden kurşuna dizilerek Yani devrimi yapan partinin ortadan kaldırılmış ve olayın bu önde gelenler isimleri vatan tanığı olan hiç kimse hayatta haini, ajan vb. değildirler ve bırakılmamıştır? bu iftiralara uğramalarına neCinayetin, olayla hiçbir ilgisi den olan Kirov cinayetinde de olmayan ZinovyevKamenev sorumlu değiller. Peki, suçlu vb. gibi muhaliflere uydurma Robert Conquest kim? mahkemelerde uydurma itiConquest, Kirov Cinayeti ve raflar yaptırılarak muhalefetin Stalin’de ilk elden bu soruyu sırtına yıkılması, hem bu babu soruyu cevaplamak yerine bir hafiye haneyle muhalefeti ezmeyi hem de gerçek titizliğinde çalışma yürütüyor ve cinayetin katil ya da katilleri gizlemeyi mi hedefleplanlayanın kimliğinden önce, çok daha mekteydi? basit olgulara ve ayrıntılara dair sorular Stalin, 15. Kongre’de kendisinden daha soruyor ve bunların yanıtlarının peşinde fazla oy alan Kirov’a kin mi beslemekteydi? düşerken okuyucuyu da beraberinde süBunun gibi onlarca soru suikastın etrarüklüyor. fındaki yoğun esrar perdesini kimi yerlerinden aralasa bile bugüne kadar tamamen CEVAPLANMASI GEREKENLER... ortadan kaldıramadı. Çünkü totaliter bir ülkede delilleri ve tanıkları susturmak, orConquest’in dikkat çektiği gerçekler de tadan kaldırmak, karartmak ve saptırmak zaten bu soruların sorulmamasını imkânsız çok kolay. kılmakta: Partiden disiplinsizlik nedeniyle Aslında tüm kanıtlar gerçek fail olarak tek kısa bir süre önce atılmış ve sonra yeniden bir kişiyi göstermekte. Kirov’un cenazenin alınmış olan Nikolayev, NKVD’nin korubaşında nöbet tutan, ölüyü alnından öpen ma birliklerince son derece sıkı bir şekilde ve cenazeyi sırtında taşıyan o kişiyi. n korunan Smolni’ye silahla nasıl girebilmiş? Suikasttan kısa süre önce üstünde silahla Kirov Cinayeti ve Stalin/ Robert ConSmolni çevresinde yakalandığı halde naquest/ Çeviren: Gün Zileli/ h2o Kitap/ sıl olmuş da serbest bırakılmış? Neden Kirov’un Smolni’ye geldiği akşam saatlerin224 s. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1316 S 2015 Yunus Nadi Öykü Ödülü’nü kazanan yazarımızı kutluyoruz... Edeb Türkçe 3 iyat, 12 sayfa tavuk didenler, önceden ıslatılan pirinç, avuç içi kadar ev. Bulutsu eller, Haylayf Plajı’nda bir bahçe katı. Nurhayat’ın kirpikleri, Nurhayat’ın diyorum, badem gözleri... Önündeki boşluğu yuvarlayanların, insan kalmaya çalışanların hikâyeleri. Beyaz fayans, kara delik. Gaye Boralıoğlu’ndan... Dikenli, düştüğü yeri yakan, ustaca. www.iletisim.com.tr vimeo.com/iletisim [email protected] twi er.com/iletisimyayin instagram.com/iletisimyayin facebook.com/iletisimbirikim 7 M A Y I S 2 0 1 5 n S A Y F A 2 7