Katalog

BULMACA 1 H 2 K 3 D 4 H 10 E 11 K 12 G 13 C 14 H Hazırlayan: İLKER MUMCUOĞLU 5 H 6 K 7 A 8 K Irmak Zileli’den “Gözlerini Kaçırma” [email protected] 9 D 15 A 16 A 17 G 18 J 19 L 20 E 21 L 22 F 23 L 24 A 25 B 26 E 27 D 28 G 29 G 30 C Kadınların ortak bilinçaltı ve annelik “Eşik” ile hatırı sayılır bir okur kitlesine ulaşan ve Yunus Nadi Roman Ödülü’nü alan Irmak Zileli’nin ikinci romanı “Gözlerini Kaçırma” neredeyse tüm karakterleri kadınlardan, hem de anne olan kadınlardan oluşan bir roman. r Melisa Ceren HASMADEN enin annen bir melekti yavrum!” Türkiye’de yetişen pek çok kadının zihninin oldukça derinliklerine kazınmış bir cümle bu. Çocukluklarında açık kalmış bir televizyonda oynamaya devam eden mazlum, fedakâr, iffetli ve elbette her şeyden önce anne olan kadınların dramına maruz kalmayanımız pek İÇERİDEN BİR DİRENİŞ az. Toplumsal bilinçaltının kadından bekErkeğin (babasevgilieş) iktidar alanının lentisinin bir yansıması olan melekanne veya otoritesinin dışına çıkmak için büyük imgesi, kadına başka hiçbir var oluş alanı bir çaba gösteren Didem’in bunu ne katanımıyor. Bir bebeğin dünyaya gelmesiyle dar, nereye kadar başarabildiği ise tartışbir kadın bu dünyadan siliniyor. Böylece maya açık bırakılmış. Çağımızın toplumsal tüm varlığını, ötekinin varlığına armağan sistemi kadına, erkeğin küresel egemenlieden kadın bir zaman sonra bu feda ediğinin dışında bir alan bırakmıyor maalesef. şin diyetini talep edebiliyor. Böylesine iki Didem bu egemenliğe dirense de, bu değil dört kolla sarılıp sarmalanan çocuk, içeriden bir direniş. Bunu büyümek istediğinde bağımen açık şekliyle romantik sızlaşıp birey olma yolunda ilişkilerinde görebiliyoruz. ilerlediğinde, kendi kendine Didem, tüm kendini inşa yeten bir insan olmaya çalışçabasına rağmen “erkeği tığında, kısacası annelik rolü hoşnut etme” eğilimini büyük oranda işlevsizleştiKâmile ve Hicran’dan ğinde geride mutsuz kadınmiras almış. Ancak burada lar kalıyor. Melekanne’nin önemli bir parantez açmak “anne”si düştüğünde, “melazım, Didem kendini leğin” de halesi eskisi gibi acımasıza eleştirip analiz parıldayamıyor. edebilen ve bu yolla davraGözlerini Kaçırma, nenışlarına yön verebilen bir redeyse tüm karakterleri karakter. kadınlardan, hem de anne Romanın belkemiğini olan kadınlardan oluşan bir oluşturan Didem’in kızı roman. Erkek karakterlere Rüya ise, henüz bir bebek. ise mümkün olan en asgari Romanda bir karakterdüzeyde yer verilmiş. BüIrmak Zileli den çok bir hayalet gibi yükten küçüğe ya da geçDidem’in zihninde, Hicran’la mişten günümüze doğru sıralarsak ilişkilerinde, düşüncelerinde geziKâmile, Hicran ve Didem: Bu üç niyor. Didem bu hayalet sayesinde kuşak kadın Didem’in rüya ile kadınlara bakışıyla, sevgi kavrakâbus arasında salınıp duran anlamıyla, öğrenilmiş annelik kalıpları tı, hatırlama ve sorgulamalarında ve gerçekte taşıdığı annelik duybir araya geliyor. gularıyla yüzleşiyor. Bu yüzleşmeÜç kadın ait oldukları kuşağın ler romanın en can alıcı noktaları birer temsilcisi romanda. Söz gebelki de. Zileli’nin bu bölümlerde limi, neredeyse dört dörtlük bir Didem’i, Rüya’yı, hatta kendini cumhuriyet kadını olan Kâmile de aşarak kadınların ortak bilinçaltından Hanım. Bir yandan modern değerlere bağbeslendiğini söyleyebiliriz. lanıp onları içselleştiririken diğer yandan Zileli Gözlerini Kaçırma’da, bir sarmal iyi bir eş, iyi bir anne olmak için kendi gibi Kâmile, Hicran ve Didem’in hayatına hayallerinden vazgeçmek zorunda kalıyor. dönüşlerle ilerleyen ve başladığı noktaya Benzer bir vazgeçişi kızı Hicran da yaşıyor, vararak çemberi tamamlayan bir kurgu bibireyselleşme çabasında annesinin bir çimi tercih etmiş. Zileli’nin eleştirideneme adım önünde olmasına karşın o da annelik yazılarından ve ilk romanı Eşik’ten aşina kimliğinin tüm diğer kimliklerini yutmaolduğumuz ironik üslubu bu romanda da sına seyirci kalıyor. Ancak bu durumu karşımıza çıkıyor. O yüzden sanıyorum annesi kadar vakur karşılayamayan Hicran, ki kurguanlatı biçimi, temaları ve hatta yaşamını, kendini gerçekleştirmek fırsadili değişse de ironinin Irmak Zileli’nin tından yoksun insanlara has bir melankoli metindeki imzasına dönüşeceğini söylersek içinde romanlara sığınarak geçiriyor. yanlış olmaz. n Erkeklerin iktidarından ya da otoritesinden bağımsız bir var oluş kurgulaGözlerini Kaçırma/ Irmak Zileli/ Remyamayan bu kadınlar, kendi daraltılmış zi Kitabevi/ 232 s. iktidar ilişkilerini ellerinde avuçlarında 24 T E M M U Z 2014 n S A Y F A 31 H 32 A 33 L 34 F 35 F 36 E 37 B 38 D 39 L 40 E 41 D 42 L 43 L 44 A 45 E 46 L 47 D 48 E 49 C 50 B 51 J 52 A 53 B 54 J 55 B 56 A 57 D 58 C 59 K 60 F 61 B 62 J 63 C 64 D 65 F 66 L 67 E 68 A 69 L 70 D 71 B “S 72 F 73 L 74 B 75 J 76 C 77 J 78 A 79 L kalan tek şey kızları üzerinde kurmaya çabalıyor. Didem’le bu kısır döngü kırılıyor. Çocukluğundan itibaren ailenin ayrıkotu olan Didem, tüm bu aile değerlerinin ve sistemin üzerine neredeyse bir bomba gibi düşüyor. Önce aile evinin dışında kendisine ait bir mekân yaratması, ardından tek gecelik bir ilişkiden hamile kalarak çocuğunu doğurmaya karar vermesiyle Didem yeni bir kadınlık modeli olarak karşımıza çıkıyor. Ö nce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harflri yukarıdan aşağıya bir şairin adını ve “Çok Eski Adıyladır” adlı şiir kitabının çıktığı yayınevinin adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı şiir kitabından dizeler ve yayınevinin adı ortaya çıkacaktır. F. 1965 yılında, başrollerinde Sadri Alışık ve Fatma Girik’in oynadıkları film. 72 35 60 65 22 34 G. Faiz hesaplamalarında kullanılan ve faize esas olan anapara miktarı ile gün sayısının çarpılıp yüze bölünmesi sonucu bulunan tutar. 29 28 17 12 H. Semih Gümüş’ün yönettiği öykü dergisi. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Yahya Kemal’in, Kurtuluş Savaşı sırasında yazdığı yazılardan oluşan kitap. 14 31 4 5 1 I. Öküz yemliği. 44 32 68 24 7 78 16 56 15 52 23 42 39 21 46 B. “Dün geceki oyunu orijinaldi; sürekli cesurca, ... bir şeydi.” (Refik Halit Karay). J. Oğuz Atay’ın akademik unvanı. 77 75 18 51 54 62 K. O nasıl kurtulur? 50 37 71 53 25 55 61 74 C. “İki ucunda kalemin ... kuşları taş topluyordu” (Enis Batur). 8 6 59 11 2 49 30 76 58 13 63 L. “Bu yeşillik köşesini kurutmamak bizim için de bir ... teşkil etmişti.” (Hüseyin Cahit Yalçın). D. Sivas katliamından kıl payı kurtulan mizah yazarı. 79 73 69 43 33 19 66 64 38 57 9 27 41 3 70 47 E. “... ... Celladı” (Friedrich Dürrenmatt’ın, kırk yıl önce İstanbul’da başlamış bir hesaplaşmayı anlattığı polisiye türdeki ilk romanı). 36 20 40 48 26 45 67 10 OTİT, F. KÖTÜLÜK, G. URİS LEON, H. NERMİN, I. AMEDEE, J. NEDİM, K. DOÇENT, L. UĞRAŞI, M. AKDİK Şiir: “benim doğrum çoktan öldürdü kendini / okudum her fırsatta kimse işitmeden serimi – Metin Kaygalak” 1275 1274 ÇÖZÜM: A. SEMİRAMİS, B. UDİ HRANT, C. YB, D. AKDİK, E. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 23