Katalog

ken, tehlike varkcıı giııyor 1/ mir'e Mustahı Kcm.ıl ve karar gâhına verlesjvor. Ingilız Anıira li'ne karîji öyle bir tepki gösteı i yor ki rüm a/ınlıklar sinmi'k /o nmıla kalıyor. Yabancı ııyrııklular tzmir'den aynlıyorlar. Kentin kıııtıılıışunun 4. gününde yagma ve yangınlar süriiyor. Ka rargâha degin vayılınca da, Mustala Keıınıl, U^aki/.ııdclcı *in küşkünı taşınıyor geçiei olaıak. iştc Latife ılc Mustafa Kcmal'in ilk karşılaşnıaları bu evde oluyoi" vc aşk kapıyı çalıyor:" 1/ mir'i tcşrifınızlc Türk Millcrı muradına erdi. Fvimc s,erel vcrmenizle, bcn muradıma crmiş buluınıyi)ruın. I lı^ geldini/ Pa şam! Hoş, geldiniz Paşalarım!... Bu geccnin minnettarlığını rimriiınün sonuııa kadar laşıyaca gım...(Latite'nin sözleri) (s.79) Salıh Bozok, ılk izlcnimleriyle Latile'yi >[oyİL anlatıyor: "Latilc I lanım, 2^ 24 yaşlarmda, ela gözlii, kıımral, ufak refek, tombulca bir genç kızdı. Çabuk sevinir, çabuk üzülüı, heın üıkek hem cesur; velhasıl kı^ı da, bahan da yaınan idi. Bırkaç dil hiliyordıı. Kole| bitirnıiştı. Kafasının içinde veodaMnm ıluvaıiurıikla iyi hir kilajılıgı vaıdı..." (s.81) Mustata Kcıiıal, ycmıku iı1kisindcn bir yııdıım aklıktan sonra şövlc scslcniyor Latilc'yc: "Scn Latifc dc£il, Latit'sin <;ocıık...Buıulan böylc satıa Latii diyeceğinı." (s.H4) Mııstafa Kcmal'in tiim arkadaşları, ya vcrlcri Latifc'yi uygıın bııluyorlar c^ olarak. Bir Fclhi Okyar uyguıı bulıınıyor vc sonıında o haklı çıkıyor. Bir dc Mustahı Kemal'in annesı Ziıbcydc I lanıtn. Mııstafa Kcnıal, arkada^larıyla yaptı^ı söylcsjdc cvlcıımc konusıınu hcr yönüylc tartı^ıyor. Kadmı vc crkcği eşit haklara kavuşturnıak iciıı toplııma on ayak olmak gcrckriğini, vapmak istcnilcnlcrin ııygulannıasını vb. savunuyor vc karannı vcriyoı: "()ııun için cvlcncccğim! Vatandaş ran nc yapmasını istiyorsam, önce bıınu ben yapacağım, karım yapacak!" (s.97) Bu karardaıı sonra gcıckli çalışmalar yapdıyor. Zü bcydc Hanım, hasta oldugu halde, doktorıı ızin vcmıcdigı haldc Izmir'c gidip yerleşiyor vc Latilc I lanıın'ı tanıyor. Hasta haliylc, oğlunıııı Latilc ylc cvlcnınesine karşl çıkıyor vc Salih Uozok'a şunları söylüyor: "Bak evlatçı^ım... (In gün var otururuz bu kızcagızın cvindc.lyidir lıo^tur fakat tutmamıştır göziim cfcndim bu işi! Bu kızcağız da bilmez benim oğlumu scvmcdigini! () scvcr Mııstafa Kcıııal Pa^a'yı... () scvcr (iazi Pas,a'yı...O istcr, kurulsun Çankaya'da, buyursun ona buna!... Sevemez o benim Mustafa'mı... Sevcr Mustata Kcnıal Paşa'yı, (>azi Paija'yı! Scn bcni çabuk götürcsin cvlatçıgım Ankara'ya...Söyleyeyiııı Mustaia'ya bu i^ olıııaz!..." (s. 124) Zıibcydc I lanım, Ankara'ya gidip bıınu ojîluna sovlcvcmcdcn lzmir'dc ölüyor. Anncsinin ölüııı lıabcrini alan Mustahı Kcnıal liskişi'hir'di'dir. 1 lygun bir yere gömülmesini ıstıyor vc ikı gün sonra tzmir'dc anncsinin mczarını ziyarct cdiyor. Zübcydc Hanım'ın öliimü, Latile'nin cvlili ğini kolaylaştınyor. Ciazi, Latife'nin babası Muammcr Bcy'c kızıvla cvlenmek istcdifini bildiriyor. Uşaki/atlclcr'in kö^küııc, Kadı da çağrüıyt>r vc 29 ( Vak 1923'tc cvlilik gcrccklcşjyor. () gt'cc, Larife'nin hazırladı|>ı sofrada vcmcklcr ycnivor. IMGE kitabevi YENİ KİTAPLAR Atatürk'ün Yaveri salih Bozok'un anılarını araştırmacıyazar Ismet Bozdağ derleyerek okurlara sundu sırada Erzurıım dcprcmı habcrirıi alıyorlar. Kara yoluyla Lrzuıuın'a gidiyorlaı. Bu gczi dc dc sorunlar çıkaııyor Latilc I lanım. Tokat'taki akşanı yemcğindcn sonra iist kata çıkıp Gazi gclmcdig'i için topuklu ayakka bılarıyla scslcr çıkartıyor. Cîazi, evlenmekle yanlış yaptığını itiraf cdivor artık: "Ilayatımda yapngım hatalarımdan biri dc cvlcnnıcktir. t^lc görüyorsunuz...()rdular yönct tinı, Mcclislcr yoncttım, savaijlar yaptını, kazandım; ama bir kadını yrinctcmiyorum. Okumu!; da olsa, iyi ailc dc olsa, sonunda kadıu, kadmdır! Bir dcvlct adaınına e^ ol nıak, belki zor bir sanat... Fakat bir dcvlct adamının cşi olarak kendisine nc yapmak düştü^ünü bilmcmck acıkJı bir şcy..." (s. 161) Erzincan'daki akşanı yemcğindc dc tatsızllklar sürıiyor vc F.rzurunı'a gcldiklcrindc Gazı, Latifc Hanıın'ı Ankara'ya g(indcrınck isliyor. lki yıllık cvlilik sona cnnck üzcrcdir; ancak Latilc 1 lanım'la Salih Bozok Kayscri'yc vardıklarında iyi bir habcr alıyorlar. (îazi'nin öftcsi gcçiyor vc yinc buluşuyorlar. Isıııcl Pa^a'ya ilctilmck üzerc vcrtliği mcktup da yırtılıyor; ama parçalarının yınc saklanmasını istiyor Cîazi. Ankara'ya döndüklcrindc, cvliliklcri bir sürcliği nc kurtıılmuş olııyoı. Ankara'ılan sonra, Aılana vc Mcrsin'c yaptıkları yurt gczisi bir balavı gibi gcçiyor. Bir ay sonra Ankara'da yinc huzıırsu/luk ba^Iıyor, Latilc I Lınım'ın "topıık scnlonilcri" dıırmuyor. (lazı, bıktıgı için bir surc Ziraaı ()kıılıı'ndaki odasmda yalnız kalıyor. 1925 Ağustosu'nda, yavcrlc riııi Çankaya'ya çagırıyor, Yozgat'a harckct ctmedcn önce Ismct Paşa'yla görüşüyor ve "Kararım kcsindir, boşandık!" diyor. Salih Pas,a ilc (îazi, Yozgat'a gidcrkcn Latifc Ha ııım da Izmir'e gönılcriliyor. Bardağı taşıran son damla yınc (Jankava Koşkii'ndc yaşanıyor. Cîazi, köşk kapısındaki askcrlc görüşüp onu sınavdan gcçiıirkcn Latıle 1 lanım şöy lc sesleniyor balkondan: "Kemal, buraya gd! Mahalle arkadaşlannla varcnlik bitti, şiıııdi askcrlcrlc ıııi içlidı^lı oluyorsLiıı. Kos koca adamsın, ayıp!..." (s.178) (iazi, bu sözler karşısında fcnalık geçirivor vc kcsın karannı vcriyor. Salih Bozok, Atatürk'ün yakın arkada^ı olarak yaşanan olaylara tanık oluyor. Latife Manım onu ikıncı babası diyc anıvor. Çok kcz aralarını bulduğıı için Bozok'u scviyor. Son olaydan sonra da yardını istiyor; ama artık barılak taşıyor. AraştırmacıYazar Ismct Bozdağ, Salih Bozok'un anlattıklarıııı akıcı bir dillc bizc yansıtıyor. Yakın tarihimizin az bilincn olaylanna açıklık gctirmeyc çalışıyor. Bıında oldukça nesnel davrandığı da gözlcniyor. • (") Atatürk'ün Başyaveri Salih Bozok Anlatıyor Latife ve Fikriye tki A;k Arasında Atatürk, Yazan tsrnet BozJnğ,, Iruva Yayınla n2 tiaskı Şuhat 20(1 •> 799 ABD'nin en radikal ve en çok okunan tarih yazarı Hovvard Zinn, Amerikan halklarının kendi devletlerine karşı verdikleri inanılmaz ve bilinmeyen mücadeleyi anlatıyor. 29.5 YTL Tüm dünyada akademisyenlerin, öğrencilerin ve politika ' yapıcılann başucu kitabı olması gereken bir manifesto. ZOR BİR SANAT... (jankaya'ya ycılc^ip hcr şcvi zcvkinc göre döijctcn Latitc'nin birdcnbirc degiştiği güzIcniyor. Mustala Keıııal, çalı^nıa odasına dokundıırtmuyor Yavcılcrın is,ltrinc, (ia zi'nin sofrasına ça^ırılacak kişılcrc dcğin karışan Latitc, kısa siircdc scviınsizlc^iyor. Cîazi'nin (,'iklığı yurt gezilcrindc sorunlar yaratlyor, (iazi'yc karşı hcrkcsin içinde sesini yükscltıyor, mıllctvckıli vapılmasını istivor vb. 9 Ağustos'ta Iznıir'dcn yurt gczisinc çıkıyorlar. Mudanya'dan 1 lumidiyc gcmisiııc biııip Marmara turıı yapıyorlar. Neşeli olduklan için tstanbul Bojiazı'ndan gcçip Karadcniz kıyılarını dolaşarak, halkla kaynaşarak Trabzon'a değin gidiyorlar. () U M H U R İ Y E T K İ T A P 13 YTL İMGE KİTABEVİ YAYINLARI K o n u r Sokak N o : 17 KızılayAnkara Tel: (312) 417 50 9596 wwwimge»com»tr SAYFA 11 S AYI