Katalog

Adnan Binyazar'la 'Şairin Kedisi'ni konuştuk Al)\\N BlNYAZAR ŞAÎRÎN KEDÎSÎ "Yazdıklarımın mayasında hep yaşadıklarım vardır" "Masalını Yıtıren Dev" ıle "Olumun Golgesı Yok" adlı romanlaıım yaşadıkları mın bır tuı dışa vuruşuduı Bcnım ya/ı ha yatımda kuıgu çok belırgın dtğıl Oykudc bu dışa vımımun boyutu çok farkJı Ro man, 'butun' gozetılerck yazılıyor oyku, parçaları butunleştırmc çabasıdır Bır soz cuk, bır tumce bır msan, hayvan, nesne, duygulanımlar oykunun omurgasinı oluş turabılıyor Her roman, dılde, kurguda olayları bıçılmede yazana deneyım ka/andı rıyor Bu deneyımden geçmeyen bır yazar, romanın ya da oykunun oylumunu, nelerı kaldırıp nelerı kaldırmayacağını ılk aşama da kestıreme/ Bunu kavrayınca, oyku mıı ya/acağını, roman mı yazacağını bılıyor "Şaırın Kedısı"nde ışlcdığım konuların oy kuyc denk duştuğu nu soyleyebılmm Oykulerımde de romanlarımda oldu ğu gıbı, yaşadıkları mın dışa vuruşuna ılışkın akışlar var Şunu anladım kı, oyku kurguya daha elverışlı bır tur Ro man ıse, durumlar dan çok bır surecı gerektı rıyor Çaba larımızın ozunde 'yazı' olunca, bu nun oyku ya da ro man olması şaşııt mamalıdır Sanırım şaşırtıu olan, oyku yazanların bır surt sonra lomanageç mesı onyargısından doğuyor Oysa, ro man yazarken oyku, oyku yazayım der ken roman ortaya çıkaran ne çok ın san var1 Metnı sağ lam kuruyor muyuz, onemlı olan budur Notlarımı karıştırırkt n oykunun sızın yazı yasamtnızda yt nı bır tııru dt nı mt' ol madıg'ını goruyorum Edebıyat ortamına gır dıg'ımz yıllarda oykuler de yazıyordunuz, de ğıl mı? Evet, 1960'ların başında oykuler yazı yordum İlk yazdığım oykulerden "To hum", Oğretmenler Bankası Oyku Yarış ması nda ıkıncı büc olmuştu Sonra duşun sel yazılar ağırhk kazandı Dıyebıluım kı, 1970 2003 arası hıç oyku ya?madım bır surt sonra dar olanaklı' gelebılır yaza na Roman yazarın genı^ soluk almasına daha elveı ışlıdır Cıenç yazaı oykuyu roman ya7manın ılk basamağı savıyorsa, bunda da ıstedığı sonucu alamıyorsa, gelecek ona ya nılgısını anımsatır Ya/manın her alanı ozcn gostcrmcyı gerektırse de, oykunun, romana gore daha 'ınce ışlı olduğu bdınmelıdır Bır de şu var belkı dc oyku yazmanın ya?ı mı 7atına aykırı olduğunu anlayıp romana geç mış de olabılır kışı Yazma, once oyku, son ra roman gıbı algılanıyorsa, boyle bır yol ız lemenın yazanı başarıya erdıreteğıne ınan mıyorum Ayrıca, kımı yazarlar, bırınden bı rıne geçme soz konusu olnıadan, çe^ıtlı tur de ya/ma gercksınımı duymu^ olabılırler Şu gunlerde yıtırdıgımı/ Attılâ tlhan, oyku ye bır şey yok, ama yazdan gerçek anlamda 'roman' ıse bunu soyleycnın, zaman kavra mını başka koşıdlara gore belırledığı duşu nulebılır Ben ya/mada yavaşım Belkı de metnı ırdeleyıcı bır yontemle elc alışımdan doğuyor bu Sı?e soyledığım gıbı, "Şaırın Kedısı"nde yer alan 'lrı Kanatlı Ak Kuş'un da, Kıtap lık dergısının Ekım sayısında ya yımlanan 'Uyku Guzelı' adlı oykumun ya zılması da altı yedı ay surdu Ya/an bır kışı olarak ben bu terslığın' ıçınden çıkamıyo rum, kafası takılıp soru yonelten bıı kışı olarak buna sız bır çozum bulun UYCUN BİR AD... Kıtabıntzı konuşmaya ba^layalım Adı nı ıçındtkı bır oykuden altyor kıtap "Şaırın Kednı" Sızınle bır ayakustu konuşma mızda, sanırım daha uzun bır ad soylt mı$ tınız Adı nıye değış tı kıtabın <> Kıtaplanma uy gun bır ad bulma be nı çok uğraştırıyor Bu kıtaba oykulenm den bırının adını ver meyı duşunuyor dum Yıne dc ad ara ma aşamasında, be ğenısıneonem vcrdı ğım arkadaşlarıma sorduğum oluyor Bu kıtaba once, 'Ya Ara Ya AçıkTutTelcb nunu adını verdım Bır telefon goruşme mı/de Tahsın Yu ceJ'e sorduğumda, Yucel, orta malı roman adlarını çağrış lırdığını soyledı Onun uzerınc 'In Kanatlı Ak Kuş' de dım lyıcc buıımscnmış, taslak kapakta bıle yer almıştı bu ad Yayın Yonetmenı Celal Uster'le yaptığımı/ bır toplantıda, Uster "Şaırın Kedısı" aduıı onerdı Erdal Oz de oradaydı O da anında katıldı bu onerıyc Ben de, adı kendım bulmuşçasına scvın dım Umarım sız dc bcnımscmışsınızdır bu adiı» İlk soruda, aynı huzunle karşılaşır, ona dayanabılır mıyım dıyordum ya Kıtabın ılk oykusu Yol Du$lt rı nı okuyorum bır soluk ta Huzun, duygu çağrışımlartyla nostaljık ıpılttlerı donuşuyor Oykulerı ozenle, duygu derınlıklerınc ınerek okumanıza sevındım Boylece benı de bıçımsel yanıtlar vermekten kurtarıyor sunuz Huznun, duygu çağrışımlarıyla nos taljık ıpıltılere donuştuğunu belırtıyorsu nuz 'Huzun' belkı ınsanlığm ortak kavramf, ama çağnşımlar, kışının algılama, du yumsama yeteneğıne gore başkalıklar goste rıyor Içınde bulunduğunuz 'an dan kopar kopma/ nostaljı başlar Belırttığınız gıbı, 'Yol Duşlerf oykusunde nostaljı, yoğun hu zun çağnşımlarıyla umut umutsuzluk ara sında ıpıldıyor "Olumun Golgesı Yok"tan anımsayacaksınız, bır yerde "Kor ol umut 1 " dıye başkaldırıyorum Artık, bu başkaldırının karşısında ne huzun, ne nos taljı kalıyor Her doğa parçasının bana 'yol' olduğu bır boşluğu duyumsayarak oykunun sonunda, ' Lşımın sudakı ızının ardına du şecek, dalgaların çılgınlığına aldırmadan denı/e yuruyeccğım mavının gok katların K İ T A P S AY I 8 19 Açıkçası etkisinden daha kurtulamamıştım Adnan Binyazar'ın Ölümün Gölgesi Yok adlı o duygu yüklü romanından! Bir haber alıyorum ve Binyazar yeni bir kitapla tekrar merhaba diyor bizlere! Bu kez durak, öykü'; daha doğrusu ilk göz ağrısıyla hasret gideriş!.. Adnan Binyazar yeni bir eser yaratacak ve ben de onun üzerine söyleşmeyeceğim! Olacak iş değil! Keyifli bir söyleşi ile baş başa bırakıyorum sizi, sevgili okur... • ErdemÖZTOP tvgdt Adnan Ağabey, oykulerıntz JU gunlc rdc "Şaırın Kedıu' adıyla yayımlandı Içtenlıkle myluyo j rum, kıtabı okuınak uzt n ht r elı mı aldığımda gc rı koydum' Bır hafta boyun ca \urdu bu Nıdenı ıse, geçcn yıl okuduğum "Olumun Cıolgesı Yok" adlı romanımıın et hundcn hâlâ kurtulamamış olmam1 Kuşku suz, ytne aynı duzcydt bır kılap okuyacak tım Ama oykulırdt oylt bırhuzunlt karşıla ijirsam nt yapardım' Aklımdan geçenlc r ba şıma gıldı, daha ılkoykudt sarsıldım Soyle sımızın başında, bu duygulanmt sızt aktar madan edemedım Boyle bır amacını yok, ama çok kışı ro man ve oykulerımı okuyunca duygu sarsın tıJanna uğradığını soyluyor Sızın gıbı, ede bıyatın ıçınde kulaç atan bır arkadaşımın da etkılenmış olmasını anlamlı buluyorum Ba udelaıre'ın şıırı ıçın, "Yeni bır urperme ya rattı" dcnır Sanatsal bır yaratı urunu olan edebıyat, okuru değışık duygu dunyalarına goturmelı, ınsanın başka bır boyutuyla kar şılaştırmalıdır okuru Sanatın cn buyuk dus.manı yınclemeltı ve tekduzelıktır Ya ?aı, htı yapıtında yeni bır arayışa gırerse bundan kurtulmanın bıı yolıınu bulur Ytnı küabınızoyku turımde C)ysa son ıkı kıtabınız roınan turundt olunca uzdın yınc yeni bır roman gc lettğınt sanmı^tım, oyku de kar$ıla\ınca bıraz şaşırdtm SAYFA 4 GUNUMUZ ÖYKUCULUĞU Ytrıgclmı\ken sorayım, nasıldeğerUndt nyorsunuz gunumuz oykuculuğunu? Oykude, romanda dışarıdan koyulma yan bır olçu vardır Yuzlerce de ya?ılsa gerı ye uç beş ya7ar kalır Gunumuzdc de bu kural bozulmayacaktır, kuşkusuz ılerıye ya zarlar kalacaktır, ama çok değıl Her do nemde olduğu gıbı, bırçok yazar, bıçımı, ıçerığı, soylemı aşağı yukarı bırbırıne ben zer oykuler, romanlar yazıyor Bır oncekı soruda belırttım, once oyku yazdıg'ınızı, ardtndan roman, yıne oyku Pt kı, son bırkaç yılda oyku yazarlanmızın bır bılemcdın ıkıncı kıtaplarından sonra romana gt (ıp onda devam etmelc rını naul dt ğerlt n dtrıyonunuz7 Sanırım genç yazarları soz konusu ede rek bu soruyu yoneltıyor>unu/ Kuçııklıığu muzde bıze genı^ gorunen sokaldarın yetış kınlıkte darlığını ayrımsadığımız gıbı, oyku, nun dışında butun turlerı denemış, bu alanda du/eylı estrler dc vazmıştır Necatı Cu malı da araştırmanm dışında her tııru de nemıştır Oyle genış bır alan kı bu, becerısı olan her yazar, ıstedı^ı alanda at koşturabılır Ya?ınımızda ıkı somut ornek var Saıt Faık cn ctkılı oykulerını yazarken romanda o başarıyı gosterememıs,tır Orhan Pamuk ıse çok kısa bır sure oyku vaznıış, otuz ya şında "Cevdet Bey ve Oğullan" gıbı u/un soluklu bıı romana ını/asını atmıştır Şu an laşılıyor kı ya/ı bır bıçım ışı değıl, yazarın her bıçımde kendını var etme yeteneğıdır Montaıgnt yalnızca denemeler ya?dı Ama, duşuncc dunyasında bugun de dcncme' denınce onun adı geçiyor, romanda Don Qui]ote'nın adının geçtığı gıbı Son yıllarda pık çok yazar bır ıkı yılda bır roman yazıp nerdeyse anında yayımlatı yorlar Sızde ıse dort bcş yılı buluyor bu ara1 Bırlelefon sohbetımtzdtn ammsıyorum, bır oykuyu altı ayda yazdıg'ınızı ioylemtşttnız Bu benı \a\ırtmı\tı Şu anda adını çkaramayacagım, bır yazar an beş gunde roman yazarken, sızın bır oykuyu altı ayda yazmamz da bır terslık yok mu 3 Bır terslık var, var olmasına da, jokeyle rın atı koşturma becerısı dıye bır şey de var Beş ayda altı roman yazdığım soyleyenlere bugıınlerde de rastlansa <\,\ sanırım bu ko nuda kınıse yaşadığı surece yetmış polısıye roman, otu/ cıltlık oyku yazmış olan Agatha ( hrıstıe ıle yarışamaz Beş on sayfalık bır metne roman denıyorsa elbette yazılmaz dı C U M H U R İ Y E T