Katalog

GÜLTEKİN EMRE e zaınan bir Nedim Giirsel öyküsü okıısanı. kcndiıııi degişnıiş, yenilen miş duyumsamanın yanında, hcp veni şeyler ögrenırım. Oykü, insana yeni bir şeyler ögıetmeli mi, diye sonılabilır clbcttc. Yeni bir şey ögrenmeveeeğinı öykii yii neden okuyayım? Dilinden, anlatımın dan, içeri£inden, biçimindcn, tekniginden ben de bir iz, bir tar, bir şey bırakmıyorsa, bnakmayacaksa bir oykii ve lıemen ıınutacaksam okııduklanmı, vaktime yazık değil mi.' Ne zaman bir Ncdim Giirsel öyküsii okıısam, kendimi nnıınla birliktc söylcşir gibi duyıımsurını. O, 511 sıralar Berlin'de. Bu büyüJii kenttc biı yıl kalacak o ve ben onıınla dahu çok birlikle olucağım, sohbet edeceğitn, birliktc kcnti dolaşacağız ve ortak anılarımıza vcni anıtar ekleyeceg'iz. Nedim ( iürsel'in öykülerinın içerigi beni allp göliiı ür göı mediğim, görmeyi çok istediğim kentlere, sokaklara, ülkelere. Tanımayı çok istedigim insanlarla karşılaşırım onun öykiilcrındc. Onıın öykülerini okurken uzaklardan, hep yazmayı ıstcdiğim ama bir türlü yazamadıgım sevdiğim birinden bir ınektup almış gibi olıırıım. Mektupta, dostıım, yaşadıklarından, artık iyice yerleştiği kenrten, sevdiği sokaklardan, sık sık gittiği meyhanelerden, kcndinı bırakıp giden kadııılardan. yeni sevgilisinden, okudıığu kitaplardan, işinden, gelecekle ilgili diişüncelerınden söz edcr ıızun uzuıı. Ben de onıın mektııbıınıı okıırkcn pek çok şey taıııdık gelir bana: Snkaklar, meyhanclcr, kadınları... Nedim Giirsel, izlenimleıiyle yaşadıkla rını çok usia bir biçimdc bir potada eritmeyı haşaran bir yazar, Sezdirmeden, yani ye dire yedirc bilgiler de veriyor öykülerinde. " ü yaz, Aııadolıı Kıım argosıında fahişcyc 'karyola' denildiğini de öğrenecektim çok geçmeden." O, bilgi satan bir yazar değil. Zaman zaman anlatıcı öne çıksa da onıın öykülerındc, oövküsüniın odağındayer alsa da, keııdini hep gende tııtmayı başanyor. Neyi öne çıkaı aeaksa, neyin üsründc dııra caksa öykiisünün kurgıısıııuı oraya ağdırı vor Nedim Gürsel. Nedim Gürsel'den yeni öyküler N Ögleden Sonra Aşk Nedim Gürsel epey bir aradan sonra yeni öyküleriyle çıktı okurlarının karşısına. Görmeyi istediğiniz kentlere sokaklara götürüyor öyküler sizi. pençesine kendimi korkıısıızca teslim ederim. Masal dünyasının diline rııtıınur, dilimi sıvriltirim iyice. Aşkın öğrencisi oldıığumu lıerkes bilsin isterim. Issız sokaklarda yalııızlı^uııuı karanlıgma sı gınırım. Işık yanan pencerelerüı ardındakı dünyalan düsjüııürüm. ()ralarda yaşanan aşkları, acıları, kırgınlıkları kendime dert edinırinı. Ne zaman bir Nedim Gürsel öyküsü okıısam, bilmedigim kentlerin so kaklanna adım atanrn. Yunanistaıı'ı, Paris'i, Madrid'i, lsranbul'u, Berlin'i, Saraybosna'yı... avııcıımun içigibi bilirim. Meynanelerinde dostlarımla kadeh kaldırırım ben de. Onların anlattıklannagüleıüıı doyasıya. Meyhane arkada^lanmın seriivenlerine şa ^ar kalırım. tsre bıınlar yazılmalı, derim içirndem. Bıınları ancak Nedim CÜirscl yazabilir derim meyhanedeki arkadaşlarıma. Onlar da bana zaten biz onıın kabranıanla rıyız derler. Ben, bir okur olarak, Nedim (iiirsel'in kahramanlarıyla koyıı bir solıbete dalarım hiç görmedigım kentlerin pastanelerinde, sokaklaıında, parklarında.... .. I'ekı Ncdim GurseJ'iıı yeni öykii kitabı Oğleden Sonra Aşk'takı öykıüerinin peiji ne takıldıgımda bellegımdc hangı cıımleler kaldı? nöküınü çok kolay: "Döviısjür gibi sevi^tig^imiz ögleden sonraların anısı sürüyt)r lıâlâ. Sıcak bir yazdı." ".. I iiık Sılahlı Kııvvetleri niıı Kıbrıs'a çık ınaMiıa ramak kalmı^tı, ama nc ganı! Biz zaten sava^ır gibi sevişiyoıdıık, her darbedc, lıeı kcnelleni^ ve ayrılı^ta, kaıyoladan dciijemcyc lıer vu\arlaıu^ta beraber olacagımı zı bılcrck. " Insan se\di|iindeıı ayıılıiKa, bı çakla kesilır gibi bıtcr nıı her ^cy? Anılar za ıııan /.aman yüregi yoklamaz mir1 Anımsanmaz nıı ya^ananlar yenideıir' "( ) yaz gııneyc inmiştim. Paıis'in yağmııılıı, soguk kışın dan sonra Akı.ieniz kıyısma." Beılin'in yag mıırlıı, soguk kışmdan sonra, bcnim de iıı ıliginı, Akdenı/ kıyısma ınıvor Nedim (iürsel de, henı de sık sık. ()rada aşk kendınc vol bıılııyor onıın dünyasında, öykülerinde. "Çıgdem'le ne zamarı ve nerede taıııştı ğımızı tam olarak anımsamıyorum." Bende de olıır böyle anımsamamalar. Yaşlılık değıl bu, bellck zayıflığı da değil. Pek çok forografın üst üstc gclmesi olabilir mi, bilemiyonım. Böyle insanı can evinden vuran karşılaşrnalar herkesin başına gelmiştir clbette. Sonra araya naşka şcylcr girmiştir vc bir avuç kiil kalmıştır o yakıp kavııran duygu selinden geriye. " Aynldlktaıı sonra da bir daha görüşmedik. Onu bilmem ama benün o günden biı yana başjka sevgililerim oldıı. ... Çigdem'in sözcük anlamıysa yıllar sonra biı öykiiyü yazarken merak ettim. Mahmurçiçeği demekmiş." Bir çiçek, bir kadın, insanı nerelere alıp götürüyor, ınanılır gibi dcgil! "...C>ylc pck ıızun süre dc sayılmaz. Ayııldıktan sonra alaycı bir giilümsemeyle anımsadı^ınıız, tekraılamaktan mazohisr tatlar aldıgımız, belki de bizi vakınlaştıran, artık bırbirini kanıksamış, birbirine alı^ını^, birhirinden karşılıklı haz almayı unutmuş bedenlerimizi, yeniden atcşlcycn bir itici güç oldıı." " O yj babamın öldügü yaştaydıııı, yaııi en güzel çağımda." Babalar ölüncc hiç yasjaıımazlar. Yalnız babalar nıı? An neler de, amcalar da, teyzeler de, dayılaı da, ablalar da, abiler dc... Onlar bir daha geri gelmezler ki. Aşklar da gcri gelmez. Oıılaı da yaşjanmaz. 1 lep aynı yaşra kalır aşklar da, â^lklar da. "...Bir zamanlar içinde, ta deıinden dııy dııgıı, doyasıva tat aldı^ı bir kıırttu öliinı." "() kış S.uaybosna da, sabaha kaı^ı" sizinle "biıliklentele gelen Ierıda nın kız arkadajji" ııeleı aıılattı acaba? ()lümün sogıık vıizune ıpck ı>rtu örter sevdikleri, sonra hiç Iık ve ıınııtma 1111 ba.ş.Iar.'1 Kolay kolay ıınıı tıılıır mu ölülerr' Bellekte kalanlar bette. Behçet Necarigil'in "GizliSevda" şıırı insanı nerelere alır götürür hiç dü^ündünüz mü? Hele bu şiiı annenizin elinden hiç dü^ memi^se, daha çok ba£İanmaz mısınız ^i 1 irin dizelcrincr Babanızla anneniz arasında vaşananları düşünmeden yapabılir mısinız bu şjiri elinden düşürmeyen anneniz karşı nızda dıırurken. Ama öğrencilik yıllarının ıınutulmaz genelev ziyaretleıinden biri tle aklınıza düşüverir birdenbire, işte o zaman geçmişin kalbinizde bir yara oldııĞunu da dııyumsayıverirsıniz acı bir bıçımde. "Ben yalının ikbal günlerini görmedım, ama Boğaz'uı kuytu koylarındaııuirine, ıııeÜC kestane, seıvi, manolya, mazı ağaçlaı 111ın gölgelcdiği deniz kıyısına yapıldığı eski za manlardan bu yana başından geçenleri, içinde yaşadığı insanların öykülerini Çengelköy'iin yaşlılanndan, çok dinledim ' Çeki ci Kadının öyküsünden önce valıyla tanıstı rıyor bizi Ncdim Gürsel. Lale Devri'ntlen kalma yalının tarihine gırmeyelim şjimdi. (^yle ya "Yaz boyıınca rüm Çcngelköy, vallda verilen partıleritı dedikodusııyla" çalkaııırken okur olarak biz de bir partinin içinde buluveririz kendiınizi yazarla birlikte. Yalıyı gezerken, bir vandan da çckici kadın la yakınlaşmak ıçin rırsat kollarız. "...Sadullah lJaşa ile Necibe Hanım'ın öyküsünü okurken canınıuı acıdığını, yalının bir köşesindeki sandıkta unutulmuş hançerin görünmez bir el taratuıdan yüreĞİme sokulduğunu hisscttim." Sonra, "Sadullah Paşa ile Necibe Hanım'ın öyküsü başlar. Bu hazin bir öyküdiir, yiirek burkııcu."Kocasının Viyaııa da intihaı ettiğini duyan Necibe I Ia nım bilinciııi" kaybeder. "Olünceyc dek, nembe geceliöiyle yalıda dola^arak, Sadullah Paşa'nın dönıışünü" bekler. "Salih ile Yora " öyküsii Kıbrıs'ın bolünmü^liiğiinii.paıçalanmışlıgını anlarıvor. Bir imkânsız aşkın peşine takılıyoı nız biz de ya zarla birlikte. "Salih ile Yota'nın övküsü oturduklan ev kadar c.uıa vakın biı öykii de ^*il nc yazık ki. Onların bu yörede dillere desran olan aşkı, içinde vaşadıgımız hoşgorüden uzak ortamın, karı viıreklı dimvamı zın simgcsi biı bakıma. Bu öykiide, her aşk ta oldugu gibi acı ve gözyaşı var. Ama her aşkta sorgulamalar, hapisler, lel öıgüleı de Sevmek duygusu Ne /anı.ın bir Nedim (iiirsel öyküsii okıısam. kendimi aşka tııtulmuş gibi dııyıımsarım. Kadıııları düşüıımcden yapa mam. Onlar bem sevgilim, lıem dostıım, hem de dert ortağımdırlar ama daha çok sevgilim. ()nlıirı sevmek dııvgıısııyla yanıp tutıışuıum < )nlaıa dokıınmak, onları dova doya seyretmek dııygıısıınıı zor yenerım kendimde. Bıında ayıp ve eti£e aykırı bir yan yok! ()nlara kotıı gozle baktı£ınu da söylevemez kımse. ( )nların gıizelliğldır beni çcken. "( iiizcle bakmak sev.ıprır "1 okııruın Nedim Gürsel'in öykülerinde. Iki insanın bedeninin anlaşmasının çekiciliğine de kaprırmm kendimi. îki gövdenin birbi rini tanımak ıçın çıktı^ı yolculug'un yazıya dökülmüş halini nasıl okumadan gcçerim! Sevişmek, iki insan arasındaki tüm zıtlıkları yok etmez mi? Sevismek, sevdiğimizi nasıl, ne kadar scvdijŞimizin de kanıtı değil mi.1 Ncdim Gürsel'in öykülerindeki tadında sevişmeler, elbcttc pomografi deöil, yal nızca gövdenin diline bcsmclc çektirme, benee. Sevişme ve sevme, ya da bir insanı şiddetle arzulama öykiide kendine sıcak bir yer ediniyorsa, o öyküy ü yazanı canı gönül den kıırlamak gcrekmiyor mu? Sevgiyi, se vişmeyi anlarıyor diye bir öykücü eles,tirilir mi? Sevişmeyi ve sevgiyi anlatamıyorsa, işte o zaman şiddetle eleştirilmeli bencc o öykücü. Bir öykücü bir kadının güzelli£inı öne çıkarıyorsa, bir kadını arzulamanın ıla vanıfamaz yüceligine bizi de ikna ediyorsa, lıelal olsıın ona, dememiz gcrekmez mi.> Ne zaman biı Nedim (iiirsel öyküsii okusanı, başımda yeııideıı kavak velleri es meye başlar. Aşka, sevdaya dair diişler kıı rarım. Lcyla ile Mecmıırıı yeniden okııma gereksinımı dııyarım. Aşkın eliııde, dilinde yanıp kavrıılayım ısrerım. Sevdalanacak birileıini aıar gözlerim Şjire güç verecek bir çifl göz, kıvrak bir yürüyüş, davetkâr bir devinim beklerim kar^ımdakinden. Düşler kıırarım ya, ama ne sıcak, ne soğuk düşler! Beni alıp dıyar dıyar gezdirecek düşlerin SAYFA 6 'Duvar'öyküsü Cieldik mi "Duvar" öyküsünc' "Nevc varar biı duvar?" Bu soıııya okur yanıt vereccktir clbette. Beııim yıllaıdıı yaşadıgım, çok iyi bildifim, sevdiğim kenti, Berlin'i anlarıyor Nedim Gurselbu oyküsundc. Dalıa dogrusu öyküsünü Berlın'dc geçırıyor ınckân ve içerik olarak. Yazar, ressam dostu nun alölyesindeıı gö/.lenılcr biı /aınaıılar boydan boya ikive bölüıınniş kenti Keııtin Türklcre ait tarilıındeıı dc söz cdilen öykii de duvarın hılmedıg'imız yüzleri de ver alı vor. "1 Ierkes gibi, ("heckPoınt ('.h.ırlıe'den bir günliiğiine doğııya geçtik. (ieçer geç mez de sı^ınma istefiimizi yetkililere lıildir dık. lsteftimizkabuledildi. Sonra mı? Soıı rası bir hazin öyküdiir... Duvar da çok geçmeden yıkıldı zaten. Şımdı orada Avrupa'nın en büyük tıcaret mcrkczı yükselıyor. p Neye mi yarar bir dııvar.' Elbette yıkılmaN ya." Yıkılmayacakmıs, gibi gözükerı Berlın Duvarı da tarihe karıştı, henı de kaç yıl ön cc. Ama, dııvarla ilgili öyküler bitmedi lıâlâ. Oğleden Sonra Aşkı kapatmadan önce i de okııyalım. "Gözleri kapalı. son Güneşi leninde daha iyi hıssedivor böyle, daha yakıcı, serl mi serl. A^larla kucaklaşır gibi. Balkonda şezlonga uzanmış, yalnız." "Aşkın teslim alnıak oldııgunu düsüniiyor. Belki de teslim olmaktır... Diinya bır akış, bir havkırış şinıdi, bitmeyen bir rükeniş." Nedim Giirsel, Öğlcden Sonra Aşk'taki 13 öyküde alıp gotüru\\)i bizi, sarsa sarsa kopanyor dünyamızdan, başka yerlere savaınıyor, öykiilcrinin ortasına bırakıyor. O yazıp kıırtulııyor katasındakilcrden, biz kurtulaınıyoruz yiireğimizdekilerden. Oykülerle, öykiilcrinin dünyasıyla uğıaşıp dıı nıyonız uzıuı süre. Nc zaman bır Nedim Giırscl öyküsü okıısam, içim dışını öykii olıır; dünyaya bir başka gözle bakmaya başlarım! • Ögleden Sonra Aşk / Ncdim Günel/ Öykii /Doğan Kıtap / 2. bs. Aralık 2002 / 147 say/a. CUMHURİYET KİTAP SAYI 700 "Otel göliın kıyısındaydı. ()dam.ı verle^11 verleijiııez dı^aııya çıktım. Irmakbovıınca Köprııve dck vürüdüm. Ak^anı bıırada, ıneşalelerı^ıj*ın(faşiirlerokunacak,barı%vc ılosrlıık rürkülen söylcnecckti ' Bu güzel güııii katı nıı katı bir devrımcı tanıdlk bozarsa canıııı/ sıkılnıaz m\J " Allah belanı vcrsın! diyebildim. Belki 01 m da diyemedım, öyle ıımarsız, sınir içinde balkona dar altını kendimi. Solgıın bir sabalı yıldızının göle döni'üjtügünü göriir ph\ oldıım." "O yıllarda ''ITıafys' voktıı, Paris'i Brüksef ve Anısterdam'a baglayan hızlı trenin adı 'Kuzey Yıldızı'ydı yanlı^ anımsamıyorsam... Beş saat siıren" Işte bu yolculııkta kar^ınıza ilginızı çeken, güzel bir kız otıırıırsa ve sohbet giderek kovulasjirsa yolculuğun sonu için güzel düşler kurmaz mısınız kenti birlikte gezme, aynı otelde kalma gibi? Duşiin sonu hep penıbc olmayabilir clbette. Amsterdam'a varıldığında ne mi olıır? " Valıziııi alıp u/attığımda göz gözc geldik. Mavi bakışlanndaki şeytansı parıltı iyice cogalmıştı. !jimdi daha istekli bakıyordu sanki... Ben daha inmeden hızla uzaklaştığını gördüm. Kalabalığın içınden ona dogru gelen genç bir adama sarıldı." Hayal kınklıkNedlm Cursel. izlenimıeriyle yaşadıklannı cok usta bir blcimde bir lan da yaşanacaktır elpotada eritmeyi başaran bir yazar. Güzel düşler