Katalog

Vitrindekiler 19. Yüzyılda tzmir'de Yaşam/R<2«/ Beyru/Lüeratür Yayıncılık/443 s. Ilk kuruluş tarihi çok eskilere gi19 Yurylldil den îzmir'in 5000. Yıl Kutlamalan İZMİR DE YAŞAM başlıyor. Îzmir'in kent olarak kuruluşu bu yıl birçok etkinlikle birlikte anılacak. Îzmir'in kent dokusu alanında yıllarca araştirma yapmış olan Mimar Prof. Raııf Beyru'nun " 19. Yüzydda Izmir'de Yaşam" adlı kitabı, Güzel Sanatlar Vakfı (GÜSEV)'in de katkılarıyla birçok balumdan birer ilki başlatıyor. Türkiye dışından Paris Milli Kütüphanesi, Gennadion Kütüphanesi, Yunanistan Kiiçük Asya Arasjtınnaları Merkezi, ABD Pennsylvania Kütüphanesinde 1281 adet kaynak kitap ve belgenin taranmasıyla oluşan bu yapıt; birçok araştırmaa, tarilıçi, sosyaJ tarih merakldarının ilgisini çekecektir. Raul Beyru'nun yapıtında yer alan konu başlıkları şöyle: 19. Yüzyd öncesindc Îzmir'in Nüfus yapısı sosyal yaşam ve toplumlararası sosyal ilişkilcr; Izmirlilerin yaşamında sosyal kulupler; Toplumlararası etnik ve din kökenli çatışmalar; Misyon ctkinlikleri, giyim kuşam ve moda; Gösteri ve dinleti etkinlikleri; Spor ve spora dayalı eğlence etkinlikleri; Kiiltür, sanat etkinlikleri, eğiüın ve öğretim; Yaşama renk katan bayramlar, düğünler, kutlamalar, ziyaretler yer ve diğer törenler. tztnir Tarihinden Kesiuer/Mübahat S. Kütükoğlu/lztnır Büyüksehir Beledıyesi Kent Kıtapltğı/336 s. "Izmir'le dgili makaleler bir araya toplanırken ilk baskısında gözden kaçan bazı hatalar düzeltilmeye çaltşdmış, imkânsızlıklar dolayısıyla siyahbeyaz basılan grafikler renklendirilmiş ve bazı ilaveler yapdmıştır. Başbakanlık Arşivinde devam etmekte olan çalışmalar yalniz yeni belgelerin kataloglanıp araştırıcılara açılması şeklinde olmayıp numaralanmalan kullanışsız olduğu düşünülen bazı tasniflerin de yeniden elden geçirilmesi yapümaktadır. Bu cümleden olarak gerçekten gerek araştırıcı, gerekse arşivistler için güçlük arzeden Yıldız Esas Evrakı tasnifi de yeniden numaralaııdırılmıştır. Bazı makalelerde kııllanılmış olan bu belgelerin numaralan yenileri ile değiştirilmiştir. Makalelerin ilk neşirleri ile elimizdeki kitapta yer alan Yıldız Esas Evrakı tasnifinddki belgelerin numaralannın farklı oluşunun sebebi budur. Izmir ile makaleler bir araya toplanırken konulanna göre bir sıralanma yapılmaya çalışdmıştır. ilk grupta menşe ve ve nüfusla ilgili makalelere, ikinci sırada üç makale bulunanki bunlardan "Izmir Ihtisabi Gelirleri (1255/1839)" ilk defa bu kitapta yayınlanmaktadır ihtisab konusuna, daha sonra nhtım, gümrükler ve ticaretlerle ilgili makalelere yer verilmiştir" diyor Mübahat S. Kütükoğlu kitabın önsözünde. tztnir 1905/Cevat Sami Hüseyin Hüsnü/Yaytna Hazırlayan: Erkan Serçe/hmtr Büyüksehir Beledıyesi Kiiltür Yaytnlart/217 s. XIX. yüzyılda îzmir'in önemli bir ticaret şehri haline gelmesi, şehre karşı duyulan ilgiye paralel olarak bilgi edinme isteğini de körükledi. Ozellikle yabancı tüccarlann bilgilendirilmesine yönelik olarak hazırlanan, başta Fransızca ve Yunanca olmak üzere çeşitli dillerdeki ticaret rehberi niteüğindeki kitaplar, yüzydın sonralarında görülmeye başlandı. 1914'te yayınladığı Rehberi Ticaret başlıklı kitabında Hüseyin Rıfat (Işık)'ın da belirttiği gibi, Avrupalılar Izmir hakkında işlerine yarayabilecek en kiiçük bilgi kırıntılannı bile derlemekten geri durmamışlardı. Avusturya Macaristan împaratorluğu Izmir Konsolosu Dr. Karl von Scherzer'in hazırlayıp 1873'te Viyana'da yayınladığı "La province de Smyrne başlıklı kitabı ile Fransa'nın Izmir Konsolosu F. Roııgon'un Smyrne Situation Commerciale et Economiquc başlığıyla 1892'de Paris'te basılan kitabı, bu türiin kapsamlı ve ilginç örnekleridir. Türkçe olarak "gayrı resmi" yıllık yayinlama girışimi nispeten daha geç ve azdır. Bu yıllıkların ilki olan, Cevat Sami ile Hüseyin Hüsnü'nün hazırladığı Aydın Vilayeti Celilesinin Ahvali Tabiiye, Ziraiye, Ticariye ve lktisadiye vesair Ahvalinden Bahis 1312 sene Maliyesine Mahsus Nevsali Iktısat isıniyle 1905 ydında yayındıkları kitabı, yeni yazıya aktarıp ve öncekinden farklı olarak da sadeleştirerek Izmir 1905 başlığıyla sunuyoruz" diyor Dr. Erkan Serçe. tzmir'deki Bazı Sosyal Koşullar Hakkında Bir Araştırma: Izmir 1921/Uluslararası Amenkan Koleji Araştırma Raporu/Çevıren: Aykan Candemtr/lzmir . Büyükşehir Beledıyesı Kent Kıtaplığı/ 145 s. "ASurveyOt Some Conditions in Smyrna, Asia Minor", orijinal adını taşıyan elimizdeki araştırma 1922'de gerçekleşen büyük değişimden çok kısa bir süre önce yapıldığı için bir anlamda şehrin son fotoğrafı sayılabilnıekte, bu nedenle de büyük önem ve değer taşımaktadır. Âraştırma'da belirtilen birçok yapı içindekiler ile birlikte 1922'deki büyük yangında yok olmuştur. Raporda verilen bilgilerden bazüarı başka kaynaklartla mevcut değildir. Arajjtırmanın dikkat çeken başka bir yönü de araştırma komitesinin de kabul ettiği eksildlkler ve hatalara rağmen işgal altındaki şehrin durumunu olabildiğince detaylı ve kapsamlı bir şekilde yansıtmasıdır. Raporun orijinalinde bulunmamasına rağmen, çalışmaya gorsellik katmak amacıyla tümü çevirmenin özel arşivinde bulunan fotoğraf ve haritalardan oluşan görsel malzeme okuyucuya sunulmuştur. Sunulan fotoğraf ve haritalann diğer kaynaklarda pek rastlandmayanlardan seçilmesine özen gösterilmiştir" diyor Aykan Candemir. XV ve XVI. Asırlarda İatât/Mübahat S. Kütükoğlu/hmir Beledıyesi Kent Kitapltğı/326 s. "Izmir kazasının merkezi, îzmir Şehridir. Ancak Izmir şehri de birçok köy gibi mevcud XXV. yy. defterlerinde bulunmaktadır. Dolayısiyle şehrin ancak XVI. yy.daki durumu incelenebilmiş ve ilk bölüm buna tahsis edilmiştir. II. ve III. Bölümler kır yerleşme yerlerine aynlmış olup İI. de nüfus, IIL de ziraat ve hayvancılık üzerinde durulmuştur. IV. Bölüm timar rejimine aynlmış ve bu bölümde mühimme defterlerinden geniş çapta faydalanılmıştır. Ancak, burada bir hususu gözden uzak bulundurmamak gerekmektedir. Timarlı sipahiler bahis konusu olduğunda hükümler hep sancalc sipahilerine âiddir. Yani Izmir Kazasının 1573'e kadar tâbî oldugu Aydın, daha sonra ise Sığia Sancağı ile ilgili hükümler kullanılmışur. V. Bölümde imparatorluk topraklarının pek çok yerinde görülen sosyal huzursuzluklar konu edilmiştir: Eşkıyalık ve suhte hareketleri. Burada Izmir Kazası hududlan içindeki timar ve vakıf topraklannda vuku bulan sosyal olaylaı ele alınmıştır. Son bölümde ise Izmir şehri ve köylerindeki vakıf eserler incelenmiştir" diyor Mübahat S. Kütükoğlu. Izmir Oteller Tarihi /Emel Kayın/tzmir Büyüksehir Beledıyesi Kent Kitaplığt/201 s. "Izmir Otelleri Tarihi çalışmasının, ozellikle, kentte "otel" kurumıınun ortaya çıktığı ve kabul gördüğü on dokuzuncu yüzyıl ile yirminci yüzydın ilk çeyreği arasmdaki zaınan ddimine odaklandığını ortaya koymaktadır. Oteller tarihinin İcendi içinde oldukça ilginç dinamikler barındıran, dünü açddadığı gibi, günümüze de îşık tutan bu Jönemi, zaman içerisinde unutulmuş ve kentsel bellekten silinmiş gibidir. Unutulan bu dönemi yeniden hatırlayabilmek kadar, sözii edilen evrenin tarihsel süreç içerisindeki konumunıı anlayabilmek de önemlidir. Konaklama yapdannın tarihini kısaca gözden geçirmek, Izmir oteller çağının gcnel süreç içerisindeki yerinin belirlenmesine yardımcı olacağı gibi, "otel" kurumunun ortaya çduşının bu yapı türünün evriminde ne denli önemli bir noktayı işaret etttiğinin kavranabilmesini de kolaylaştıracaktır" diyor Emel Kaym. Ege Batı Uygarlığının Doğduğu Yer/Ekrcm Akurgal/hmtr Büyüksehir Belediyesi Kültür Yaytm/124 i. Ekrem Akurgal elinizdeki kitabı Smyrna, Phokaia, Kyme, Kyme, Kyzikos, Daskyleion ve Erythrai'da yaptığı kazdarda elde ettiği sonuçlara, aynca Efes, Milet ve Samos üzerine ortaya konmuş yayınlara dayanarak yazmıştır. Smyrna Kenti'nin ilk kazdan 19481951 ydları arasındajohn M. Cook Ekrem Akurgal yönetiminde bir IngilizTürk ortak çalışması olarak yapdmıştır. Ingiliz ekibi II. Dünya Savaşı nedeniyle Hellas'ta durdurulmuş olan kazılann 1951 'de tekrar başlatdması üzerine Türkiye'den aynlmıştır. Ekrem Akurgal ise adı geçen altı Ege kentinde sondaj ve kazdar yaptıktan sonra 1966 yılından başlayarak Izmir çalışmalannı yeniden ele alınmıştır. Smyrna kazdarını 1993'ten bu yana Meral Akurgal ise adı geçen altı Ege kentinde sondaj ve kazdar yaptdrtan sonra 1966 yılından başlayarak Izmir çalışmalannı yeniden ele almıştır. Smyrna kazdarını 1993'ten bu yana Meral Akurgal yönetmekte ve Izmir kazdanna yeni boyutlar kazandırmaktadır. Yapılan kazdarla Smyrna'nın çok iyi korunmuş olan kent duvan ortaya çıkanlmakta, Athena Tapınağı'ndan ele geçen mimari buluntular işlenmekte ve bunlann Foça taşı kullandarak yapdan kopyalan de tapınağın sütunlan ayağa kaldırdmaktadır. Smyrna Kenti'nin de anlatddığı bu kitabı Meral Akurgal yazınsal ve bilimsel bakımdan gözden geçirmiş, gerekli düzeltmeleri, çıkarmalan ve eklemeleri yapmıştır. Yağma ve Huşu/Binali Duman/Piya Kitaplan/95 s. "Yaşadıklanmızı taşımayacaksa taşıdığımız kalp ve hırçın değilse su ne işe yarar ne işe yarar ne işe yarar o sahte olmayan yalancı intihar (bu ciddi boylu boyunca düşünülemez)" diyerek kendimizi hayatın dışında tutmayıp soru sormaya itiyor, "Yağma ve Huşu" adlı dcinci şür kitabında Binali Duman. Yalnızlık ve yalnızlıkla hesaplaşma kitabın belirgin izleğini oluşturuyor. Sorular soruyor şiirlerinde Duman ve soru sorarken sertrir, alaycıdır, inciticidir, kendini ve şiirini hayatın dışında ' Kitapseverlerin Yeni Adresi te, www.yenisayfa.com Güvenli Alışveriş, Üyelik Avantajları, Hediye Servisi SAYI 581 SAYFA 21 CUMHURİYET KİTAP