Katalog

Kapak konusunun devamı., *" zelliğıyle karşılaşıyorsunuz. Tohguç Yaşar'ın ustalığı yalınlığında saklı olan karikaturleri benim gibı Gırgır ku~ şağı kökcnlı çizerler için tam bir soluk alma alanı. Çunku onun karikaturleri yükunü f azlasıyla almış konuşma balonlarına dayanmıyor. Karikatürü anlatmak pek de hoş bir şey değildir ama onun bu albümde yer alan çok sevdiğim bir karikatürunu anlatmak istiyorum; Onemli bir şahsiyet, şoförünün kullandığı lüks arabanın arka koltuğuna kurulmuş, çevredc toplanmış halki şapkasını kaldırarak selamlarken, arka taraflarda çıplak ayaklı bir vatandaş da çöp kutusunun kapağını kaldırarak bu selama karşdık veriyor Bu arada Karikatürcüler Derneği genel sekreteri Metin Peker'den öğrendığimize göre Tonguç Yaşar ustamızın yıllar önce (1%9'na) yayınlanmış "Siılüname" adlı Demirel karikaturleri albümü de önümüzdeki doncm içersinde "tıpkı basım" olarak dernek tarafından yeniden yayınlanacak. Bunu da bir parantez açarak iletmiş olalım. Tonguç Yaşar, sonuçta bu albümdeki karikatürleriyle, karikatürün en önemli silahı olan çizginin gücünü sadeliklc ve grafik bir ustalıkla öne çıkarmayı bir kez daha başarıyor... 1962 Samsun doğumlu olan Kadir Doğruer'in ilk karikatürü 1977 yıhnda Çarşaf dergisınde yayınlanmış. Sonrasında da pek çok dergi ve gazetede karikaturleri yayinlanan Doğruer'in çizgilerını halen Karikatürcüler Derneği Ankara Temsilciliğinin ayhk yayın organı olan "Karikatür" de görmekteyiz. Özel bir hastane de anestezi ve yoğum bakım departmanında sorumlu hekım olarak çalışmakta olan Kadir Doğruer'ın ulusaJ ve uluslararası olmak üzere pek çok ödülü bulunuyor. Ilkı 1985'te olmak üzere 5 kez de kişisel karikatür sergisı açan Kadir Doğruer'in çizgilerinde de bir hekimin titizliği görülüyor. Doğruer'ın albümünün bir de genel teması var; albüm tamamıyla denizi konu alan karikatürlerden oluşuyor. Kayıklar, tekneler, gemiler, rıhtımlar, kaptanlar, gemi bacaları, iskeleler ve iskele babalan.. Kadir Doğruer'in şiirle de süslediği bu albümde yer alan karikatürlerin de algılamayı zorlaştıracak her türlü laf ya da desen karmaşasından uzakta olduğunu görüyoruz. Doğruer, tıpkı albüm boyunca anlattığı deniz gibı dınlendirici çizgileriyle çizgi sağhğımıza da katkıda bulunuyor bir doktor çizer olarak... Nasreddin Hoca'mn Torunları tirmis. 1995 98 yılları arasında Ateş ga zetesınde de çizerlik yapan Turgay Karadağ ın karikatür yarışmalarından kazandığı çeşitli ödüller bulunuyor. Karadağ'ın bundan önce "Çiz Geçmişım Bugune" adlı bir karikatür albumü daha yayınlanmış. Turgay Karadağ, albümünün girişinde yazdığı "Bu kitap için" başlıklı yazıda bakın ne diyor: 'Tiiçbir sanat çizjgi sanatı da dahil herkese, her şeyi anlatma gücü ve yetisinde değildir. Ancak, hepsı de kendi iç devinimiyle bir şeyler anfatmaya çalışır. En azından bunu imler." Karadağ yazısını: "Dünyadaki her şeye göz ucuyla bakma özgürlüğümüz vardır ve bunu biz kullanırız" diyerek bitiriyor. Albüme baktığınızda göz ucundan daha derin bakışlar görüyorsunuz. Karadağ'ın çizgilerine sadece "karikatür" demek, onları "karikatür" kelimesiyle sınırlandırmak sanırım yanlış olur. Zira Karadağ yer yer şiire yaklaşan desen denemelerıne ginşiyor çizdiklerinde. Zaten albüm de giderek desenin, karikatürün önüne çıktığı çızgilerden oluşuyor. Karadağ'ın albümüne bir "desen albümü" gibi bakmak daha doğru olacak sanırım. Yer yer özellikle savruk ve naif bir izlenim veren bu cok rahat ve usta bir elden çıkmış desenler sonuçta "Nasrettin Hoca'nın Torunları" dizisi içersinde oldukça farklı bir albüm çıkanyor okurun karşısma.. Kadr Dogruer Mbümü 1946, Filibe doğumlu olan Mahmut Akgün sanata adımını resimle atıp, sonrasında karikatüre yönelen bir sanatçı. tlk karikatürü 1973 yılında yayınlanan Mahmut Akgün de çeşitli gazete ve dergilerde çalıstı. Karikatürlerini kartpostal ve poster olarak yayınlayan Akgün'ün 4 kişisel karikatür sergısi ve bugune kadar kazandığı pek ÇOK ödül bulunuyor. Özellikle son yıllarda ulusal ve uluslararası karikatür yanşmalarındaki ödüllerin adeta müdavimi olan Mahmut Akgün'ün Italya ve Bulgaristan'daki karikatür muzelerinde de eserlerı bulunuyor. Mahmut Akgün'ün "Çize Çİ2e" adını taşıyan albümünde pek çok konu ıçersinde derdini rahatça anlatan çizgiler buluyoruz Özellikle çevreye insanlardan daha fazla sahip çıkan hayvan karikaturleri dikkat çekiyor. Akgün'ün hiçbir yazıya ve konusma balonuna dayanmayan sevimli çizgilerinin bir kısmını daha önce yayınladığı posterlerden ve kartpostallardan da Dİlıyorum. Onun karikatürlerini ıncelediğinizde çizgide evrensel bir dil yakalamış çizerlerden biri olduğunu rahatlıkla söyleyebilirsiniz. Mahmut Akgün Mbümü "ÇtMÇtM" 1968 lzmıt do ğumluOğuz Gürel Marmara Uni versitesi Güzel Sanatlar Fakülte si Tekstil Ana Sanat Dalı mezunu bir sanatçı Yaklaşık 17 SAYFA 4 OğuzGüral Mbümü "ÇtZBtll Güntor" yıldır karikatür sanatıyla iç içe olan Oğuz Gürel, iİKokul ydlarından başlayan bir tutkuyla karikatüre sarılmış ve hobi olarak başladığı bu ış mesleği haline gelmiş. Pek çok dergi ve gazetede karikaturleri yayınlanan Oğuz Gürel katıldığı karikatür yarışmalannda 100'e vakın ödül almış Pek çok uluslararası meslek derneğinin de üyesi olan Gurel'in "Çizgili Günler" adıyla yayınlanan albümünün başında "Karikatür niçin var? Karikatüre ne gerek var?" başlığı taşıyan bir yazısı yer ahyor. Bu yazıda Oğuz Gürel, son söz olarak şu saptamayı yapıyor; "Karikatür sanatı bıttı diyenler sömürünün, sosyal adalctsizliğin, ırkçılığın, nükleer savaşların, gelır dağılımı uçurumunun, eğitimsizliğin, kultürsüzlüğün, yozlasmanın, çevre kirliliğinin, vanşi kapitalizmin olmadığı bir dünyada mı yaşıyorlar acaba?.. Bu kadar sorun olanca ağırhğıyla ortadayken, aslında karikatür değil, sizler bittiniz..." Işte Oğuz Gürel de yukarda saydığı şeylerin henüz sürdüğü bir dünyanın karikatürleriyle geliyor bu albümde karşımıza. Ben de karikatür sanatında son yıllarda tartışılan bir bitişin, aslında bu sanatın değil de arayişı tükenen çizerlerin bitişi olduğunu düşünenlerdenim doğrusu. Bir çizer son çizgisine dek arayışını, heyecanını, ısteğini sürdürüyorsa, onun ıçın biten bir şey olamaz. Oğuz Gürel de içindeki mesleki heyecanı çizgilerine yansıtan, enerjisi ve arayişı giderek artan genç kuşak çizerlerden biri olarak bu bitiş laflarına haklı olarak ısyan ediyor anlaşüan. Gurel'in "Çizgili Günler"i de, sadece çizgi yükunü almış, tadını aşmayan taramalarla zenginleşmiş, konusunu hep hayatın içinden alan karikatürlerden oluşuyor. 1951 yılında Hakkâri'nin Beytüşşebap üçesinde doğan Turgay Karadağ da ılk karikatürünü 1968'de çizmiş. İlk karikatür sergisini 1974'te Ankara da "Kare Karikatür Grubu" ile açan Karadağ bugüne kadar 11 kişisel sergi gerçekleş § ibüi 1962 doğumlu olan ve Hk karikatürü 1981 yılında Çarşaf dergisinde yayınlar>fi\ nan Mustafa Bilgin, karikatürün amatörlüğünü çekerek ustalaşmış genç kuşak çizerlerden. Bilgin'le aynı kuşağa mensup bir yazarçizer olarak şunu söyleyebilirim: "Bizler, o zamanlar farkında olmadan, şimdilerde bize güç veren çileli ama keyifli bir amatörlük yaşadık. Işin en sarsıcı gerÇeği de bir karikatürü yayınlatabilmek için aylarca uğraşan ve bu heyecanı doludizgin yaşayan son kuşak olduk çıktık ülkemizue!.." Raşit Yakalı yonetimindeki Çarşaf Karikatür Okulu nun cumartesi topfantılarından, Oğuz Aral yonetimindeki Gırgır dergisinin o unutulmaz "Pazartesi" buluşmalarından yetışen Mustafa Bilgin, hemen sonrasında o varolan piyasa derisi anlayışının dışında bir yol nuldu kenine. Pek çok karma sergıye katılan Bilgin, ilk kişisel karikatür sergisini 1998 EylüTünde Karikatürcüler Derneği Merkezi'nde gerçekleştirdi. "Bildik Şeyler" adını taşıyan bu albüm Mustafa Bilgin'in ilk kitabı aynı zamanda. Mustafa Bilgin kitabında karikatür anlayışının ipuçlarını da özetliyor ve şöyle diyor: "Evrensel bir dile sahip olacak, yani yazı olmayacak. Toplumsal hayatın içinde, varlığıyla "Emek"ten ve Barış"tan yana olacak. Olabildığınce simgelerden arınmış, yaşanan bir anı saptayan bir fotoğrafmışcasına gerçeklikle iç içe olacak. Ben buna 'abartma tozu ile lezzetlendirilmiş gerçeklik' dıyorum..." Bilgin'in kitabındakı karikatürler 19901999 yılları arasında çizilmiş. ÇizSAYI 58 MustalaBllgln Mbümü "NMkŞeyleF" CUMHURİYET KİTAP