Katalog

Süppriz dolıı siiPler Beş bölümden oluşan bir mozaik diye tanıtışından bile bu şiir kitabını, mozaik yaklaşmasıyla birçok özelliği, içerik savaşını bir arada yaşatacağını anlıyorsunuz Günerseı'in. Big Bang ilk altmozaiği kitabın. Türkiye'de yoğunlaşan bölüm ise Muhafızgücü: 1 Hayalgücü: 0 adını taşıyor. Bu başliKİardan bile Günersel'in bir ironi, bir ince alay peşinde olduğunu anlayabilirsiniz. HÜSEYİN PEKER hali var. Ama bu alayı, hep yalınlık çerçevesinde yapıyor; hani davulu çalıyor, ama sesi ortalığı rahatsız etmeden. Davulu okşayarak çalan; davul sesinden, adım sesi yaratan bir hali var ozanın. Bu bicimiyle bana ilk anda Salâlı Birsel'i hatırlattığını söylemeliyim. tnsanı en acı anında bile güldürmek, neşelendirmek isteyen muzip bir yönü yaşatıyor Günersel. Ama Salâh Birsel'den öte, dünyaya uzanıyor, bilimkurguya yaklaşıyor, kızını tutturuyor, sulandırılmış bir öte dünya felsefesine bulandırıyor işi. Bazen büyük tutuyor, onun hep bu espriye bağlı kaldığını söyleyemezsiniz. Bu ince alaylı anlatım, denemede Cem Akaş, şiirde Oğuzhan Akay'da da görülmüştü. Ama gerek Oğuzhan Akay'da, gerek Sâlah Birsel'de daha voğun, daha tıkız bir espri sağanağı ile karşı karşıyaydınız. Tarık GünersePde alay bu boyutta değil. Evet, ben alaydan geri kalmam diyor ama, bazen insanı ağlatacak kadar duygusallığa da yapışıp kaldığı yerler oluyor. Bence Günersel'in tutarsız bir alaycılığı var, ya da kararsı/. bir alaycı 'Düello' adlı bölümde ise, insanlık sonrasını anlattığı bilimkurgu çalışmalarla, bakış açıları içeren 'Sır' adlı keyifle okunan bölümler var. Ben şiirler arasında sık sık karşımıza çıkardığı, kahramanı olan kızını anlattığı bir dizi şiiri kitabın en başarıh şiirleri olarak saydım. Kızını anlatırken Günersel devleşiyor, o denli usta bir şiire yaklaşıyor ki, bir an dilimizin en güzel şiirleriyle karşı karşıya olduğunuzu sanıyorsunuz. Kızının büyüyüşüyle, ergenleşmeyi geçirdiği sorunlarla öyle içli dışlı bir anlatış yaKalamış ki okunmaya değer: (Zamanlama şiirinden sayfa: 148) 'topuklu ayakkabı almış fön çektirecekmiş tatlım en büyük hayranımın en büyük hayranıyım ilk tebessümünü hatırlamak yanlış olur şimdi on günlükken kucağımızda sohbetimızı Is bu kadar güzellikle kalsa iyi. Bu babakız sohbetine öyle bir yerinden devam ediyor ki Günersel doymak mümkün değil. 'kızım artık onaltısında, e ben kırk üç yaşındayım Tarık Günersel'den "Zaman Denen Oyuncak" eyvah kızımı kaybediyorum genç kızhktan hanımlığa dolu dizgin evriliyor (s. 150) OtobiyograHk şiirlerinde olanca başarısına rağmen, dilini bozmaktan çekinmediği, harflere tüneyıp oturmuş düzeni var saydığı şiirler Günersel'in kaçınmadığı sevgisini bırakmadığı tekniği, kelimelerden, harflerden kendine özgü bir düzen tutturuyor: Yeni bir dünya düzeni. Kimi için bu sayfalar altayıp geçilecek şiirler olabilir, ama düşündürücü Dİr yanı dayaşatmıyor değil. Çünkü Günersel, yaşadığı yaşamadığı kavramlarla, düzenlerle oynamayı seven bir kimliğe sahip. Bildiğimiz düzenin insanı değil o. Bakış açısı, yaratıcılık düzlemi farklı. Kâh askerde, kâh annesinin ölümünde, kâh ismiyle karşısına dikilen babasında, bazen de Amerika'da bir göl kıyısında, ayrılıp tekrar barıştığı eşinde, bazen de uzayda arıyor mutluluğu Günersel kendine özgü adımlarla dolaşıp duruyor. Yalın bir düzende seçmeci bir yaratıya kavuşmak istiyor. Bence bunun bir bölümünü bulduğu da söylenebilir. 'Zaman Denen Oyuncak' gerek tertemiz baskısı, ilginç düzenlemesiyle, gerek içinde ııçuşup duran şiir ve dize kurgusuyla 1999'un ilgi çeken kitapları arasında. • (*) Zaman Denen Oyuncak/ Tarık Günersel/ 1999/ 190 s T arık Günersel adına, Mehmet H. Doğan'ın 1993 AdamŞiiryıllığında şu satırlarla rastlıyoruz: 'T. Günersel 1953 doğumlu (demek ki bu yıl 45 yaşını bitiriyor) 1976'dan beri çeşitli dergilerde çok değişik biçitn arayışları içinde gürüldü. Şiirlerini Otmopoli'de Akşam (1982) ve Planlar Kalıntı Olduğu Zaman (1983) adlı kitaplarında topladı.' Daha önce dergilerde; şürlerindeki değişik, dzgün sesi ile hep dikkatle saydığım ozanlar arasında yerini koruyan Tarık Günersel, Om Yayınları'ndan yeni çıkan kitabında kendiyle, yaşantısıyla içli dışlı yarattığı anlatım tarzına ek olarak kendini arka kapağa yakın bir yerde şöyle tanıtmış: 'Dinlemeyi 25, konuşmayı 35 yaşında öğrenmeye başladım. Yazmayı ceninken de biliyordum. 19'unda mozaik projesi, 27 yaşında kızım doğdu. 46 yaşında, artık, okumaya hazırım. Yazdıran kudret ne? Sonlulukla sonsuzluk arasındaki gerilimli aşk.' Bilmiyorum 1983 ile 1999 arasında bir ya da birkaç kitabı daha çıktı mı Günersel'in? (Om Yayını bir deneme kitabı daha olduğunu biliyorum, ama konumuz şiir.) Çıkmadıysa 1983'teki son kitabının adını zamanla bitirdiği yerden, 1999 yılındaki Om Yayını kitabının adına başlayıp durmuş: 'Zaman Denen OyuncakV) , Bu son şiir kitabı hayli dolu, yüklü ve özenli olarak hazırlanmış ve şimdiye kadar bir şiir kitabında gördüğüm en dolgun ücretle piyasaya sürülmüş. 190 sayFayı bulan özenli düzenleme ile hazırlanmış bu değişik şiir kitabı, en başta şiire gösterilmesi gereken saygıyı insana anımsatıyor bu haliyle. Her kitaba kıs met olmayacak bir düzenleme ve baskı tekniğiyle göz kamaştıran bir yanı var ele aldığınızda. Siyah sayfalar, bilimkurgu görünümü yansıtan şiirler, kâh sürprizler, kelime oyunculukları, kâh gülmekten duygusal çırpınmaya dönüşen şiir gezintileri. Ben bu toplu şiir furyasıyla, Günersel'i dergilerde olduğundan daha bir sevdim, değişik bir şiire yakalandığımı hissettim durdum. Beş bölümden oluşan bir mozaik diye tanıtışından bile bu şiir kitabını, mozaik yaklaşmasıyla birçok özelliği, içerik savaşını bir arada yaşatacağını anlıyorsunuz Günersel'in. Big Bang ilk altmozaiği kitabın. Türkiye'de yoğunlaşan bölüm ise Muhafızgücü: 1 Hayalgücü: 0 adını taşıyor. Bu başlıklardan bile Günersel'in bir ironi, bir ince alay peşinde olduğunu anlayabilirsiniz. Her şeye alayla yaklaşan bir KÜçücük dünyamızın hemen öbür ucunda yarın fön çektirecekmiş tatlım' BIHmkurgu çalışmalar Kızını anlattığı başka şiirler de var kitapta, onlarda insanı daha keyifli bırakan bölümlerle de karşılaşıyor, Türk şiirine dev şiirler bırakmış bir ozan olaralc anıyorsunuz Günersef'i bu şiirlerle: tmdat! Kızımı kaybediyorum ARKEOLOJI VE SANAT YAYINLARI ARKEOLOJI VE SANAT YAYINLARI ARKEOLOJI VE SANAT DERGİSİ (19782000) 2 2 Yaşında ÖzenHUPkltap • EFES'IN OYKUSÜ Sabahattın Turkoglu 13 5 X 1 9 5cm, 200say(a SB lotoğraflar, çızımler, 16 st kuşe renklı reamlef • ARKEOLOJIK KAZI SİSTEMÎEL KİTABI Velı Sevın 13 5 x 1 9 5 cm, 136 si çızım plan, 20 sf renklı • İMPARATOR JUUANUS NezahatBaydur 13 5x19 5 cm, 208sayta • TÜRKİYE'DE MUZECILIK Erdem Yücel 13 5 x 19 5cm. 130 sayfa. • IŞTE ANADOLU Omer Juncer 13 5 X 1 9 5 c m 208 st SB lotoğraflar • ÖNASYAARKEOLOJİSI SERAMİKTERİMLERİ SOZLUĞÜ Tuba Ökse 13 5 X 1 9 5 c m 200sl SB totoğraltar, çtzımler • NAHÇIVAN'DA ARKEOLOJİK ARAŞTIRMALAR Oktay Bellı • Velı Sevın 16x24cm 78 sf I hamur, planlar, 24 sf kuşe renklı • ANADOLU KOMPOZİT BAŞLIKLARI Cmal Başaran 13 5 x 1 9 5 c m 84 sayfa. I hamur, 28 sayta SB resım • Isunbul'da Osmanlı Donemı Rum Ortodoks Dını Mımarısı • Nljdt Altınhlsar'dan Gdenakul Bir Konut ÖrrM0 * Kyzıkos Amphttheatr'ı Iştgında Amphıtheatr'larda Düzenlenen Oyunlar • Isonbul ArVaolo|l MüzderindeId 78S2 Envuıtar Numıralı Kalto: Tırihlendlrme Uıertn* Bir ön«rl • Yok Edılen Geçmış Yıanlen Gelecek Saglıklı (Bayramlı) Roma Yolu ve Yakınındakı Kalıntılar • Kbuik filolo|!nln öfMtni ve Türkiyc'dc Kuruluju / Yaymürdan: Latln Şiiri AntolojlsL' Bir AmikçaJ Seçklti • Sulla'nın Kuçukasya Polıtıkası • Anadolu Soylencelen Nıobe • Nümbımdk Hıbeherl/Numlnraöc Ntnvt Abtka Hanın Tuı Darplı Dejljlk Bir DlrtMml A Rara Dirham of Abaka Khuı Minted In Tın • Yeni Yıyınhr Akdenizde Islam Sanatı Erken Osmanlı Sanatı 5. TÜYAP İZMİR KİTAP FUARI 816 Nlsan 2000 Standımız: 2. sok.31 numara ARKEOLOJI VE SANAT YAYINLARI. Hayrıye Caddesı Corlu Ap 3,4, 80060 Galatasaray istanbul Tel: 0 212 293 03 78 245 68 38 Fax 0 212 245 68 77 email:arkeolojisanat@superonline.com. 5. TÜYAP İZMİR KİTAP FUARI Standımız: 2. sok.31 numara Fuar özel indirimi % 30 ARKEOLOJI VE SANAT YAYINLARI, Hayriye Cadue: Çorlu Ap. 3 4. 80060 Galatasaray İstanbul Tel: 0 212 293 03 78 • 245 68 38 Fax: 0 212 245 68 : email:arkeolojısanat@superonline.com. 5. TÜYAP İZMİR KİTAP FUARI Standımız: 2. sok.31 numara Fuar ozel indirimi % 3 0 ARKEOLOJI VE SANAT YAYINLARI Haynye Cadaesı Çorlu Ap. 3 4. 80060 Gaiatasaray istanbul Tel 0 212 293 03 78 • 245 68 38 Fax; 0 212 245 68 77 emaıl:arkeolo|isanat@superonline.com. www.arkeolojisanat.com www.arkeolojisanat.com www.arkeolojisanat.com CUMHURİYET KİTAP SAYI 529 SAYFA 18