Katalog

N i S A N 2 0 0 0 • FethiNaci 'EleştiriGünlüğü'ndebu hafta, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Şairliği"ne değiniyor 3.sayfada • Yılmaz Arslan, Timuçin özyürekli'nin şiirini değeriendiriyor / 2. sayfada • Hüseyin Peker, Tank Günersel'in yeni kitabını irdeledi 18. sayfada • Şiir Atiası'nda bu hafta CesaiB Pavese'nin şiirteri var 19. sayfada Cumhuriyet TUYAP 5. İzmir Kitap Fuarı Server Tanilli Kitap Fuarında Absiird mizahın Tüpkiye'deki öncüsii Suavi Siialp SEVGİ ÖZEL Mizah yazarı Cihan Demirci'nin üzerinde uzun yıllar çalıştığı, "Bir Mizah Dehası Suavi Süalp" adlı biyografikanı kitabı Inkılap Kitabevi tararından yayımlandı. Cihan Demirci, ölümünün 18. yılında ustası saydığı Suavi Süalp'i gerçekten oldukça kapsamlı ve titiz bir çalışmayla yeniden haK ettiği günışığına çıkarıyor. Cihan Demirci ile "Bir Mizah Dehası Suavi Süalp"i konuştuk. ihan Demırct 13. kitabı» t 1999 kastm ayt basında yayımladı Yaklaştk 10 yıllık bir çabayla adı ne yazık kı çoktan unutulmus olan mizah dehası Suavi Süalp'i neredeyse antolojık bir kitap kalınlığındakı çalışmayla yeniden gündeme gettrdı, Cihan Demirci yı böylesı "vefa" dolu kapsamlı bir çahsmaya ıten neydi?. Sanınm en başta içimize işlemiş "vefasızlık" duygusuna duyulan bir tepkiydi böylesi bir kitap yazmaya gerek duymam. Zaten kitabımın başında da dediğim gibi ben bu kitabı "Ustam Suavi Süalp'in şahsında mizahımıza bileklerini ve yüreklerini koymuş ama bugün adlan bile unutulmuş bütün mizah emekçilerine' adadım. Suavi Süalp bu kitabı ve fazlasını çoktan hak etmiş bir mizah dehasıydı. Modern anlamda " Absürd" mizahı ülkemize ilk getiren odur. Ama ne yazık C ki 1981 'de henüz 55 yaşında aniden aramızdan ayrılınca adı da, mizahımıza getirdiği yenilikler de unutuldu. Hatta acı olan onun 1950'li, 196O'lı yülarda mizahımıza getirdiği yenilikleri bugün yeniden keşfeden mizahçı, komedyen, standup'çı arkadaşların içine düştü şimdilerde ömrümüz. Istedım ki, Suavi Süalp'in oıralun ydlarca önce yaptıklannı, bugün onun adını bile duymamış bu yeni kâşif güruh da ondan azbuçuk haberdar olsun. Gerçi bu kitapla ilgileneceklerini de pek sanmıyorum ama sonuçta oen tarihe sağlıklı bir belge bırakmış oldum "Bir Mizah Dehası Suavi Süalp" kitabıyla... Suavi Sualp, ılkkez 1954 yılında Tef dergıstnde caltşmaya başlamıs Onun Babıâlı'ye gelıştyle mizah âergtlenmızde ya da genel anlamda mızahımızda neler değışmıs? • Suavi usta Tef öncesinde birkaç dergide çizerlik yapıyor ama asıl önemli başlangıç daha doğrusu mizah yazarlığına ciddi adımı ilk kez Tef dergisinde atıyor. O Tef'e geldiğinde mizah dergilerimizde o zamana kadar yazı olarak sadece mizah romanları, mizah tefrikaları ya da öyküleri yer alıyor ama ilk kez o mizah yazarlığının yazım seyrini değiştiriyor ve Tef'in 2. sayfasında o güne dek görülmemiş yazılar yazmaya başlıyor. Bunlar ga zetelerin ilan sayfalarında çıkan ılanların parodileri. Üstelik bu kısa ilan esprilerini kendi çizgileriyle süslüyor ve hem içerik hem de biçim açısından yepyeni bir tarzın öncüîüğünü yapıyor Tef'te.. Bu tarzın içerisinde mektup örnekleri, satılık ev ilanları, dert dinleyen doktor köşeleri, kayıp ya da kiralıksatıhk ilanları, küçük sorunlan çözen çeşitli servis hizmederi yazıları, minik duyurular ve "Seçme Sözler" gibi yazılar yer alıyor. Özellikle bu "Seçme Sözler" daha sonraları arkadan gelen kuşak tarafından çok benimsenmiş bir tarz olmuş, yıllar sonrasında Gırgır'da Ismet Çelik bu tarzı sürdürmüştür. Benim yıllar önce "Geyik Muhabbetleri" diyerek başladığım ve şimdilerde "Laforizma" adıyla sürdürdüğüm, oaşka mizahçı arkadaşların da devam ettirdiği özdeyişlerin mizahımızdaki atası da bir yerde Suavi Süalp tir. Suavi usta sonrasında Dolmuş dergisinde bu tarzı daha da geliştirerek mizah dergilerindeki yazılı alanlara müthiş yeni bir soluk getiriyor. Benim onun altın dönemi olarak gördüğüm dönem ise 1967'de Akbaba'ya girişiyle başTamıştır. Çok klasik bir dergi olan Akbaba'ya gelişiyle Akbaba da şenlenmiş, yaptıgı çizgıromanlarla ve özellikle de "Eğlencelik" adlı yazı sayfasıyla gene pek çok yeniliğe imzasını atmıştır. Mizah Devamı 4. sayfada. C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 5 2 9