Katalog

A S I 0 0 0 • Iki hafta önce rahatsızlanan ve yazılarına ara veren Fethi Naci ustamız yazılarına yeniden başladı ve bu haftaki 'Eleştiri Günlüğü'nde, John Berger'dan, CevatÇapan'ın çevirdiği "Düğüne" adlı romanı değerlendİrdİ 3 iay/aJa •ŞiirAtlası'ndabu hafta TomasVenclova'nın şiirieri yer alıyor .i8..say/ada I •• Tum yapıtlarıyla Kaynak Yayınları, Atatürk'ün Bütün Eserleri'ni on be§ büyük cilt halinde yayumlıyor. Şimdiye kadar dort cildi yayımlanan bu devasa külliyat, Mustafa Kemal'i tüm düşünsel yanlarıyla getirecek karşımıza. Hiçbir belgenin atlanmaması için büyük özen gösterilen bu çalışmadan dolayı, yayınevini ve yazarlarını kutlamak gerekiyor. Atatürk'ü yeniden değerlendirebilmek için bulunmaz bir fırsat oluşturacak bu külliyatı, Yayın Yönetmeni Şule Perinçek'in kaleminden tanıtmaya çalıştık sizlere. ŞULE PERİNÇEK KITAP Cumhuriyet I Z E I Atatiipi lkokuldan beri okuruz, ezberleriz: Erzurum ve Sıvas kongreleri nizamname ve beyannameleri, Amasya Protokolu, Misakı Milli vb vb... Ancak bu tarihsel belgeler, bugiıne kadar hiçbir yerde asıllarına uygun ve tam metin olarak yayımlanmadı. I Atatürk'ün düşün mlpasmı tarlhl düzeltenlerden kurtarmak Atatürk'ün kurduöu ve bilimde otorite olarak kabul edilen bir kurunı bile hatalar yapabiliyor. Örneğin bukurumunyayımladığı 1923EskişehirIzmitKonuşmaları'nın neredeyse her sayfasında ortalama otuz yanlış var, üstelik bazı bölümleri sansüre bile uğramı^. Ya Türkiye Biiyuk Millet Meclisi? O da Atatürk'ün önderliğinde kurulmuş, ama Atatürk'ün o Meclis'te yaptığı ilk ve anayasa öneminde konuşmayı bile sansür ederek yayımlıyor. Makasa kurban giden cümle şöyle: "Fakat bu hudut dahilinde [Milli Hudut] tasavvur edilmesin ki, anâsırı Islamiyeden yalnız bir cins millet vardır." (Türk Parlamento Tarihi 19191923, c. I, s. 54, sondan ikinci satır.) "Değişmeyen mesaj"ın değiştirildiğini biliyor muydunuz? Aynen vaki! 12 Mart döneminin Genelkurmay Başkanı Semih Sancar, Atatürk'ün "Türk Ordusu'na Değişmeyen Mesajı"nı, Türklslam sentezi kriterlerine göre değiştirerek yayımlatmış. Atatürk, orduya Cumhuriyet Bayramı kutlu olsun diyor, "hayırlı olsun" diye günün icaplanna göre düzeltilmiş. Hem de "Genelkurmay Başkanlığı 50 nci Yıl Yayını nda! Rcsmi yayınlardan bu tür yüzlerce örnek sıralanabilir. O resmi yayınlara gönderme yapan bilimsel çalışmalar da farklı değil elbette. Tarihi düzeltme yetkisini kendilerinde görenler yapıyor bunları. Bakıyorsunuz özgün belge başlığıyla sunuluyor. Yayımlayan bir tarihçi. Üstelik karşı sayfasında esîd Türkçe belgenin fotokopisi var. Ilk bakışta sağlam kaynak diyebflirsiniz. Araştırmaa arkadaşlardan birinin dikkatini çekiyor: Neden bu noktadan sonra diğerlerinden farklı bir aralık var diye. Arşivlerden özgün belgenin aslına ulaşıhyor. Dehşede farkına vanyoruz ki, Mustafa Kemal in hoşa gitmeyen bir cümlesi aradan kesilip çıkanlmış. Belge uyumlu biçimde yeniden birbirine monte edümiş. CUMHURİYET KİTAPS>\y/ 5 6 0 Nutuk'un 1927 özgün baskısında bile, bazı belgelerin aslıyla karşılaştırınca dizgi hataları bulduk. Olümünden sonra basılan Nutuk'larda Gazi Mustafa Kemal'in adı bile değiştirilmiş. Amasya Görüşmesi Protokolleri, Kurtuluş Savaşı'nın anayasal belgelerinden sayılıyor. Ancak 2. Protokolü, Türkiye halkı ve bilim dünyası ilk kez 80 yıl sonra tam ve doğru metin halinde okuyabiliyor. Daha önce "tam ve gerçek metin" diye vurgulanarak kaç kez yayımlanmış. Ama biri bir yerini makaslamış, diğeri başka yerini, öteki kafasına göre başka yerini. Biz de büim insanıdır, öyle şey yapma2 demiyoruz. Çünkü ne yazık ki yapmışlar, yapıyorlar. O nedenle asıllannı bulmadan ve cümle cümle karşılaştırmadan içimiz rahat etmiyor. Tarihi düzeltenlerin yaptıkları "düzeltmeleri" düzeltmek de bize düşüyor. Atatürk, 16 Haziran 1919 günü Amasya'dan Kâzım Karabekir Paşa'ya çok önemli bir şifre yolluyor. Bütün yayınlarda kesilmiş biçilmiş. Ancak Kesilen cüm 80 yi sonra •( kaz ıto(ra ve tam matln leyi bir yayında bulduk diye sevinecek oluyorsunuz, orada da doğru okunmamış. Şöyle yazmışlar: "Kürtleri de bir öz kardeş olarak avucumuza alıp"... Atatürk Bütün Eserleri Danışma Kurulu üyeleri, metni inceliyor, Atatürk avucumuza alıp demez, bu sözcük ağuş'tur diye uyarıyorlar. Uzmanlar, bir araya gelip eski Türkçe yazıyı inceüyor ve doğrusu bulunuyor: "Kürtleri de bir öz kardeş olarak ağuşumuza (bağrımıza) katıp tekmil milleti bir nokta etrafında birleştirmek..." Cumhuriyet'in 75. yılı bir yıl boyunca büyük harcamalarla kutlandı. Cumhuriyet tarihinin önemli günlerinin yıldönümleri, her kentin ve kasabanın kurtuluş günleri kutlanıyor. Ancak Atatürk'ün eserleri sansürden ve tahrifattan kurtarılmıyor. Havai fisekler için harcanan kaynağın onda biri, Atatürk'ün eylem ve aüşün mirasının araştırılmasına ayrılmıyor. Ne yapalım iş başa düştü dedik, Kaynak Yayınları olarak, Atatürk'ün 1903 'ten 10 Kasıml938'e kadar yazdığı, soylediği, imzaladığı bütün belgeleri on yıldır araştırıyoruz ve asıllanna uygun ve tam olarak yayımlamaDevamı 4. sayfada. KaynaUap haval titaktora "Ağuf'u "avuç" yapan Meolojft müdahaJe