Katalog

kışı ve kurumdan soz almıştım Iş son aşamaya geldığınde doğrusu kapılar açılmadı Bedrı Koraman mStyasetAre nast nın yayın toplantısında ranıştığım Cem Ofset ın sahıbı ve yonetıcısı Sayın Dı Oktay Duran'la yaptığım gorusme, di7inın yayımlanmasınuakı cn buyuK sorunlardan bınnı aşmama yol açtı Sayın Duran, dızının baskı ve cılt ışı nı Cem Ofset olarak ustlenmeyı kabul etmışlerdı Doğrusu bu sonuçtan duyduğum sevınç ve muduluğu sozcukler le anlatmak olanaksız Dunyami7da hâ lâ boyle tnsanların olduğuna tanık ol mak ınsanın enerjisını çoğaltıyordu Sa yın Oktay Duran'a ve yakın çalışma ar kadaşlarına, metınlen uzun bır sure beklemeyı goze alarak çevıren çevır menlerım Mehmet Alı Kılıçbay, Irfan Yalçın, Prof Dr Ahmet Arslan, Kubı lay Âysever, Şenay Soyer, Omcr Turkoğ lu, Sevınç Ozcan Kabakçıoğlu, Levent Conenç'e, kaynakları bulmamda yar dımlarını gorduğum Vedat Turkalı, Enıs Batur, Levent Goncnç, Arzu Go nenç, Nehır AJtun ve Gultekın Fmre, grafık tasarımcılar Cem Gunubek, Mehmet Alı lurkmen ve Murat Yıl maz'a, rcproduksıyon çckımlerınde Utopıa'ya tasarım uygulamada Cemal Coşlu'ya, renk ayrımı ve fılm çıkışında Atlas Gıafık e, proje aşamasında dızıyı satın alan cllı kadar bızde ısmı saklı Guldıken okuyutusuna ve nıhayet dos tum Mustafa Kolcu'ya Cumhurıyet Kı tap aratılığıyla teşekkur edıyorum Mızab Kulturu Dızıu ıçın uzun crımlı program nedır? Yapmak ıstedığım çok şey var Bu rada en yakın tarıhlerdc yayımlamak ıs tedığım kıtaplaıdan soz edcbılırım yıne de Âslında ılk on kıtabın tumu çevırı olacaktı Çevırmen sorunu nedenıylebu gerçekleşememıştı (Boyle olması belkı de ıyı oldu) Ilk duşuneeye gore ıkıncı on kıtap ıse tumuyle telıf olacaktı Yaşadığım deneye bakarak ıkıncı bır on kıtap planlamak urkutucıı gelıyor Scneyc ilhan Sclçuk, Çetın Altan ve A717 Nesın ın mi7ah ve karıkatur uzerı ne yayımladıkları yazı ve soyle:jilerden bırer kıtap yapmak ıstıyorum, gereklı ızınlerı alabüırscm Ve Cemıl Cem, Cc mal Nadır ve Ramız Gokçe'ye armağan kıtaplar Irıs'ın "Mızah Kulturu Dızısı"ndeçe vın ve telıf eserler kucak kucağa olsun ıstıyorum Bızım bu alandakı bırıkımle rımi7i derleyerek yayımlamak yararlı olacaktır Bu sıraladıklarım ıçmde ılk uçu 1998'de umarım yayımlama olanağı bu Iuru7 Dızmın uzun erımlı olması bıraz da okur ılgısıne bağlı Bastığımız kıtap lar satılmazsa devamı zor gelır B17 umu yoruz kı, okur bızı yalnı/ bırakmayacak "Mızab Kulturu Dtzısı', sadece kıtap yayıncılıgı olarak turmeyecek sanırım Dort aylık Guldıken dergısı var Hafta lık bır mızah dergısı prn/etı gundemdt mt? Kıtabınızda bır "hayal olarak duru yor Bılıyorsunuz kı, lrıs Yayınulık, tu mııyle "mızah kulturu' alanında çalış mak ıçın kuruldu Hıkaye kıtabım Ha yalue bır kent monografı denemesı olan Çarşamba Kıtahı 7992'yı dışta tutarsak, sanırım 1998'de Sıyahgdler adlı yenı hı kâye kıtabımı da yayımlayabılcccğım Ozetle, hangı turde olursa olsun şahsı kıtaplarım dışındakı tum yayınların doğrultusu "mızah kulturu ' alanına ılış kın olacaktır Evet, Guldıkerim yayını surctek 1997'nın Guz sayısını erteledım Nede nı, "Mızah Kulturu Dızısı"nın getırdığı zaman yukunu aşamadım Her şeyı ha zır olduğu halde yayımlayamadım Beş yılda bır sayılık teneffusu doğrusu hak ettığımı duşunuyorum Mart 1998'de 14 sayısıyla yenıden okur onune çıka ıağız, hem de Mehmet Alı Turkmen'ın gerçekleştıreceğı ycnı tasanmıyla SAYFA 12 tafa Kolcu ıle çıkartmayı denemeye ka rar verdım Tek korkum dergının (,ıkı ^ını yeterınce duyuramamak Yapaca ğım dcrgı, bır sentez dergısı olacak ve yenıden mı/ah edebıyatına ve ıpek bır çi7gı dunyasına donu^ olacaktır Yanı artık trıs Yayıncılık odadan, sa lona taşınıyor' lurgul Civii.tr Karıkatuı Uzenne Ya7ilar kıtanın, 'Mızah Kulturu Dızısı" ıçınde ycr aldt Bu açıdan bakıldığında, alttan alta Turkıye'nın 2000'lıyıllarıçın dıkı kultur perspektıfı sankı 'elestırt ve değerlendırme' olarak bu kıtaptakı yazı ların satır aralartnda bır yenerde duru yor Bu çok ıddıalı bır saptama sanırım Kıtabımın henuz okuru olabılmıs değılım Murekkebı henuz kurumadı Bune denle satır ustunde ve aralarında gezı nenduşuncelereyabancıyım Genelola rak ne yapmaya çalıştığımı bılıyorum Burada şoyle bır şey duşunulebılır 1870'lerden 1990'lara uzanan 1 urk ka rıkaturunun kucakladıği toplumsal ve sıyasal hayata tanık oldum ve onlar ara cılığıyla karıkaturu ve karıkatur hayatı nı anlamaya çalıştım Ayrica karıkatur ler aracılığıyla çeşıtlı temalara bakma, karıkaturun onemı, ıncelığı ve gucunu ke!>fetme olanağı buldum Bu çabalama, gunuylc üı^kılı olan kar'katurun gunu astığı noktada, eleştır menı geleteöe baktırabılır Saptamanız bu noktada üelkı anlaşılabılır Umuyo rum boyledır Kıtabın sıze boyle bır soru hazırlatmı^ olması bıle benı sevındır dı dıyebılırım Karıkatur uzerıne yazdığım yazıları yıllar yılı kıtap yapmayı "hayal ettım durdum, doğrusu bu kadarmı "hayal" bıle etmemıştım Çok mutluyum Tarıhlc, ozellıkle karıkatur tarıhtyle bır heiabla^manın otesınde onunla ku ramın dılıyle hağlantılar kurmak çabası dtkkatı çckıyor Doğrusu kankatur uzerıne yazma se ruvcnım bırçok açıdan ılgınç oldu 1970'lerın ılk yarısında gonul kovduum bu alanın ne çok sorunlarla dolu ol uğunu duşunecek duzeydc değıldım Şımdı gcnye baktığımda aynı seruvenı yenıden yaşamayı go7e alabıleceğımı sanmıyorum Bır alan duşununuz kı, urunlerı bıle kıtap olma sıırccınc gırmıyor lsm tuha fı ne çizeıler ve ne de yayıncılar buna he veslı dcğıl Boyle bır alanda eleştırı ve/veya tarıhsel metınler kaleme almak dehşet bır s,ey Ve alanın dunya çapuıda kı temel metınlen de sıfır noktada Bu alanda çalışan ınsanlar sadece çi7mışler ve roporta) vcrmı^ler Bırçok kankatur ustasımn yayımladığı albumlerı ve va yımladığı ya/ıları bır ıstısna olarak kabul edıyorum Bu alanda yazma seruvenının ılk yıl larında dılımıze çevrılmış bırçok sa Karlkatüp Üzarlne Yazılar 'Tiirk Mizah Tarihinin Aydınlanma Dönemi" TURHAN SELCUK eçtığımi7 yıllarda Adam .Yayınları, buyuk cmek ler ve araştırmalar so nunda hazırlanmı^ bır dızı kıtap ya yımladı Ve Tanzımattan bu yana Turk çızgı mızahı, Turgut Çevı ker'ın bu kıtaplarıyla aydınlandı Çalışma masamın uzerınde "Ins Mızah Kulturu" dızısmden çıkan on kıtap var Gulmeye ve Delılığe Daır, Hıppokrates, Gulmtnın Ozu Char les Baudelaıre, Mızah Yaratma Fyle mı, Arthur Koestler, Gulmeyı Cıd dıye Almak John Morreall Erken îslam'da Mızah, Franz Roscnthal ve Çevıker'ın bııgune dek, Turk bası nında yayımlanmıs, yazılarından bır seçmeyı ıçeren, kankaturlerle des teklenmış Karıkatur Uzerınt Yazılar adında ılgınç bır kıtap Guldıkt n dergısı yayımcısı Turgut Çevıkcr, Turk mi7ah dunyasına çok onemlı ve değerlı katkılar da bulunuyor Kendısını kutlu yorum " nat edebıyat kuram kıtabıyla ılışkı kur dum Okudum.notlaraldım Kullanaca ğım dıl, anlatım ve kavıamlar uzerıne kafa yordum Kararlar aldım Doğrusu ıstedığun duzeye ulaşmak kolay değıldı 1983'te Gelışım Surecmde TurkKarı katuru'nc baijladım Çalı^malarda 1 urk karıkaturunun dunıı hep sorun olarak karşıma çıkıyordu Gunumuz karıkatu rune bakabılmek ıçın arka bır goz gere kıyordu Bu olmayınea kurmak ıstedı ğım dıl anlatım ve kavramlar bır ışe ya ramıyordu Benı tarıh çağırıyordu Tarıh yazımına oturdum ve tam ıkı yılımı aldı Gunde 25 saat çalışarak 1860'lardan 1923'e uzanan surecı dıdıkledım ve 13 kıtap çıktı ortaya Projeyı yayınevıne tes lım euıp askere gıttım Donduğumde, "hayat" butun vahşe tıyle benı nıraktığı yerdcn yenıden kar şıladı Kankaturden kurtulmamın ola naksız olduğunu gordum Başladığım m "G; Karlkatür Ozerlne Yazılar adlı kltaptan blr örnek 1 Abduihamlt imzasız 1 Elüfürük 25 9 1908 S 3 S 16 Lvet haftalık bır mızah dergısı proje sı gundemde Bu soylc^ıyı okuyanlar, Guldıken sıkıntılarla çıkarken haftalık bır mızah dergısı de ne oluyor dıye du şunulebılır lrıs Yayıncılık 'Mızah Kulturu Dızı sı" projesını Franchisıng konusunda ça lışan Cem Ofset ın katkısının yanı sıra, dostum Mustafa Koku'nun sayesınde gerçekleştırebıldı Bu buluşma, bır ışbır lığıne donuştu ve yaklasık 20 yıldır ha yalını kurduğum haftalık bır mızah der gısı çıkartmaya karar verdık Adı Dıyo jcn Isım haklunı uç ay once aldık He men çalışmaya koyulmamızı engelleytn s,cy, "Mızah Kulturu Dızısı"ydı On kı tap yayımlandıktan sonra masamız Dı yojcn'L hazır olataktı Planımıza gore TUYAP a on kıtabı da vetıştırmektı Olamadı Bu ncdcnle hâlâ Dıyojen ıçın masamız hazır değıl Bır olçude çalışma lar suruyor Orneğın yabancı mızah ede bıyatına ılışkın metın çevırılerı suruyor Şu anda Dıyojtn'ın tasarımı başjadı Bır çok yazar ve çizerle bağlantılartmız ku ruldu Malıyet hesapları yenıden yapıiı yor Sızın de anımsattığınız gıbı Karıkatur Uzenne Yazılar'da yer alan bır metınde, haftalık bır mızah dergısı "hayaT'ınden sozaçılırvebu hayal",bır "utopıa" ola rak konulur Haftalık bır dcrgı seruvem nın bende yenıden depreşmesının uze rınden yaklasık ıkı yıl geçtı Bırkaç yayın kurulu^uyla goru^meler yapıldı Kımı ay larca surdu, kımı, aylarca beklemeyı ge rektırdı, kımının ızını ıse surmedım bde Bu ve başka nedenlerle Dıyn;eri\ Mus 5 Mizah Kiiltiipü ve üretiminde olumlu etkiler... TAN ORAL ££ T Teıhangı bır konu I I da yapılan çalış L Lmaları yeterlı bulabılmek hemen her za man çok /or, hatta olanaksız gıbıdır Mızah Kulturu ıçın de aynı ^cylerı rahatlıkla soy leyebılırım Ustelık de bu alanda yapılan çalışmalarda, bır kultur ka^ ramı ıle bıle karşılajilmıyordu Yıne de mızahı ve onun çı/gılı dalı olan karıkaturu kulturel oncmtlc clc alanlar da vok değıldı ( emal N ulır ın ve Orhan Velı'nın, gunumuze kadar ta/elığını koruyan ay dınlık dcğcrlcndırmılt.rı vc Azız Nesın ın kapsamh çalış maları buna ornck sayılabılır Daha sonra, Pazar Postası ve Tanın gazctclcrı ıle Durum dergısı ve hf Albumu gıbı yayınlarda, Ferruh Sınan longuç, Yalçın Çetın C emal Iloşgor gıbı ımzaların konu yu ırdeleyen yazılarına rastla nır Kaııkatuıculer Dtrne ğı'nın ılk on yılında bu alan da gcrçckk^tırdığı ı,ok savı dakı açık oturumu vt harıka turk. adlı avlık dugısını de mı/ıh kultıııu bağlamında burada anmak gerek Sonra S Balcıoğlu ve Ferıt Orgoren'ın 50 Yılın Turk Mızah vt Karıkaturu, Hıfzı To puz'un Kankatur ve loplum ıle Dunya Karıkaturu ve Tur gut Çevıket ın Gılışım Sure cınde Turk Karıkaturu adlı on uç cıltlık çalışması "mızah kulturu' alanındakı başlıca orneklerı olusturuyor Bunla ra, Mızah Kulturu sozcukle rıne bılınçlı olarak kapağın da ycr vcrcn Guldıken adlı dergıyt de eklemelıyım trıs Yayınulık, "mızah kultu ru ' alanında on yazardan on ayn kıtap ıle aynı anda yavın C U M H U R I Y E T yaşamına gırcrek, yukar dakı değer lcndırme uze nnde anı bır ağırlık oluşturu yor Bu nun mı zah kultu ru ve ure tımındc yaratacağı * olumlu ctkıler zaman ıçınde sanırım daha ıyı duyumsana caktu K İ T A P S A Yl 4 13