Katalog

culuk vardır ki üstad o yolculuğu görkcmli bir anlatımla ölümsüz kılar. 1 lacca gidecek Miislümanlar'ın bindirildiği bir geminin sigortadan alınacak para yüzünden batırılması ve zavallıla rın boğularak can vermeleri, çok güzel işlenir. Melctios'un bindiği gemi kazasız belasız Yenikapı'ya varır. Keşişler, Ayasofya'da konuk cdilmclcrini bck lerkcn (çünkü Ayasofya onarılmaktadır. Bu nasıl iştir birader! Ikibiıı yıldan bcri onarılıyor vc bir türlii bitmiyor onarımı.) Balat'taki eski bir kiliseye yerleştirilirler. Meletios, dünyanın en biiyük, en güzel kcntindc olmaktan anlatılmaz bir sevinç duymaktadır. Hcr şeyine, hclc kilisclcrin kilisesi Ayasofya'ya hayranclır. Imparatoriçe Irene'Ic görüşecek, onıın buyrukları doğrııltusunda hareket edecektir. Irene bir iknna yanlısıdır ve bıırdaki cn biiyük toplantıda ikonacıların kazanmasını, ötckilcrin yenilgiye uğramasını istemcktedir. llamlan Oztürk, anlatma yetcneğinin gücünü, bu toplantıyı bctimlcrkcn bir kcz daha göstcrmiş,tir. I liziplerin çarpışiığı, dolaplann çevrildiği, askerlerin bastığı bir toplantıdır bu: Ozündc bir ölünı kalım sorununu, bir iktidar sorununu taşımaktadır. (Bizim parti toplantıları da böyledir.) Handan Öztürk, (Yalnız Bebekler)dc, Kapadokya topraklarında 7.yüzyılda kendisine çok çekici gelen bir sorunu harmanlayıp birkaç insanın özclliklcrindcn, karaktcrlcrindcn, konumlarından, duygusal ve tensel durumlarından söz cdcrkcn, uygarlıklar hangi düzcydc olıırsa olsun, nangi çizgiyi izlerse izlcsin hiç değişmeycn, çağlardan çağlara aktarılan vc insan yeryüzündcn silinincc silinecek olan evrcnscl değerlere öncm vcrir 'dün böyleydi, bugün de böyle' dcrccsine. (linscl ilişkilcr, aşklar, inançlar, iktidar savaşjarı, çekişmeler dün de yürürlükteydi bugün de yürürlüktc. Ama Handan Oztürk'ün asıl başarısı, kitabına adını koyduğu (Yalnız Bcbekler)dir. Kahramanların yiizde doksanı bir yere ait olmayan anıa ail olnıak için didinen annclcri, babaları tarafından sokağa atılmış ya da bir kilisc avlusuna bırakılrnış, sonra da yetiştirilmiş kimselcrdir. Evet, hcpsi dc şu ya da bu ncdcnlc ailelerin dışına sürgün cdilmişjcrdir. Bu bebekler, tuhaf bir şekilde, sanki aralarındaki gizli ilctişim bağlarıyla birbirlcrinc bağlanmış, yazgıİarının oluşturduğu kabıığu çatlatarak yalnızlıktan kurtulmuşjardır. Ama bu tip insanları ötekilerden daha çok yönlendircn trajik snnlardan kaçamamışlardır. Aslında, yakından bakıldığında, tamamı, acınacak kişilerdir...yoksuldurlar, gereksinimlcrinin bindc birini karşılamaktadııiar vc mutsıı/durlar. Ilandan Oztürk, (Yalnız Bebcklcr)dc, ölü bir dünyayı diriltmiştir ve dünyamıza katmıştır. Bir yapıtta olaylar, konular, kurgular, karakterler, tipler önemlidir ama asıl önemlisi bunları anlatan dildir...dildeki tutarlılık, hcr şcyi ycrli ycrinde ve doğru kullanmak, sözcükleri boij ycre harcamamakıır. Sözgelimi yelkenli gemiye 'vapur' diyor. 'Vapur' buharlı makine bıılunduktan sonra scfcre konıılan gcmilcrc dcnir. Bir de Türkçe karşılıkları olduğu halde şııraya buraya scrpistirilcn Arapça, l'arsça sözcükler var ki kitabın su gibi rahat akışını zorlaştınyor, köstekIiyor. Handan Oztürk, ikinci kitabında dil konusunda biraz daha dikkatli davranırsa (Yalnız Bcbcklcr)le kendisine açtığı yerin doruğuna tırmanacaktır. Bu usta i^i (Yalnız Bebeklerji yazdı|*ı ve beni o yüzyıllarda yaşattığı için llandan ÖztürVü bütün içtcnliğimle kutluyorum vc calışmalannı daha bir gcliştircrck sürdürıııesini istiyorum. • Yalnız Bebekler/ Roman/ Handan Öztiirk/ llctişim Yayınlart/ 16} \ C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 3 6 5 Ve Allah kediyi yanattı FATMA ORAN Stephen Baker Nevrotik Bir Kediyle Nasıl Yaşanacagını anlatıyor ^» NlVROTtK KEDİYlE NASIL \A$ARSIMZ] Ncvrotik Bir Kediyle Nasıl Yaşarsınız? Kedi kitaplığınızda yer ayırabileceğiniz önemli bir yapıt. Bu kitabı okuduktan sonra "kendinizi" eğitebilir ve böylelikle kedinizin ön patisini uzatıp sizi tebrik etmesini sağlayabilirsiniz. lyi şanslar!.. sizi tebrik etmesini sağlayabilirsiniz. lyi şanslar!.. Kcdilerinizin ncvrotik olup olmadığı tümüylc sizinlc ilgili bir sorun olmakla birlikte "guruı'lu olmaları vc kendile rindcn gurur duymaları sadece "kendi "IcriyJc ilgilidir, çünkü bunun için haklı ncdenlcri vardır; uygarhğa belirgin katkıları olmuştur. Eski Mısır'ın kedi tanrıçası Baset'e sahip olduğu esrarengiz güçlcr için tapınılırdı ve bugün de birçok kedinin bu güçlcre sanip olduğuna inanılmaktadır. Çizmeli Kedi, hızlı giyinmc konusunda bir tarih yaratmıştır. Cheshire Kedisi sadece sırra kadem basmasıyla değil (ki, bunu her kedi yapabilir), arkasında sadece "esrarcngiz" bir gülüş bırakmasıyla da (bakın, bunu her kedi yapamaz) anımsanır. Telcvizyon yıldızı Morris, sahiplerini sonunda kedi mamasının önemini anlayacak şekilde bilinçlendirmiştir. Kıdem kazanmış olan Sylvcster, sizin kedinizden daha iyi "kuş " kovalayabilir. Ve işte Garficld, tüm kedi dünyasına esin veren bir konumdadır. Kendisini önemli ölçüde meşgul eden faali yetler, ııyku ve yemek yemedir. Son kedi nüfus sayımlarının vcrilerine bakıldığında, kedilerin ortalama olarak yüzılc yüzünün nevrotik olduğu tahmin cdilmcktcdir, diyor kitabın yazarı Baker vc kedilerin nevrotik olmalarının ncdcnini dc size yani, kedi sahiplerine bağlıyor. Neden mi? Şöylc bir düşünün: Kcdiniz size ait olan her şeyi sever, öyle değil mi? Oturma odanızdaki kanapeyi, yediğiniz yemeği (acı o 1ma mak k ay dıyI a ) , uyuduğunuz yatağı, televizyonunuz u; b ü t ü n bunları sizinle paylaşmak tan hoşlanır. Buna karşılık siz ne yaparsınız, clinizi vicdanınıza koyup da söylcyin: Bir kere geceleri yatakta, kedinizden daha fazla yer işgal cdersiniz, televizyon kanallarını , ona aldırmadan değiştirirsin ve cn önemlisi de, yemekte masaya onlar için de bir tabak koymayı kesinliklc reddedersiniz. Iş bu ncdcnlc modem yaşam kedileri zorlamaktadır. Kcndi ruh sağlığınızı düşünmüyorsanız bari kcdinizin ruh sağlığı için mutlaka onunla oynamaya zaman avırmalısınız. Televizyona gözünüzü dikip ruh sağlığınızı tamamcn bozmanızın l)ir anlamı yok. Hem hiçbir şey kaçırmazsınız; ladime yine aynı Fadime, Emire yinc aynı Emire, bakanlarımız, bakma. yanlarımız, Susurluğumuz ve faili meçnullerimiz yerlerinde sayarak, yerlerini muhafaza cdiyorlar. Onun için, siz en iyisi, kedinizin dikkatini çekmeye çalışarak, günün yorgunluğunu üzerinizden atmaya bakın. Orneğin, kedi taklidi yapabilir misiniz? Bu sizin kaslarınızada çok iyi gclccektir. Ellcriniz vc diz Ieriniz üzerine çökün. Miyavlayın. Koltuktan aşağı ve sonra tekrar gcri zıplayın. Gösterdiğiniz çaba, kcdiniz için fcvkalade olmasa da, çarpıcı olabilir. Kediler, ne hissettiklerini anlamamız için esnerler. Ağız boşluklarının biiyüklüğü, can sıkıntısının büyüklüğü ilc doğru orantılıdır. Kedinizin ağzınızın içinc bakın. Kedilerin kurallara uyma uığı doğru değildir. Kuralları yapan kcndileri olduğu sürece onlara harfiyen uyarlar. Eğer kediniz yaptığınız şakaya gülmüyorsa, bir kez daha dencyin. Çalışarak daha iyisini beccrebilirsi niz. Kcdinizin nevrotik olup olmadığını öğrenmek için küçük bir test yapalım: Kcdiniz, egzersiz yapmak için koliLik döşemelcrini mi paralar? Çöp kovasını mı deviriir' Ev Dİtkileıiyle mi savaşır? Komodinin çekmccclerini mi karıştırır?/ Oğün aralarında atıştır mak için; akvaryumdaki balıkları mı, Çerkes tavuğunu mu, yoksa sizin akşam yemeğinizi mi tercilı eder? Size olan sevgisini bclirtmek için; Okumakta olduğunuz kitabın üzerine mi yatar? Nereye A msterdanı'ın en güzel semtlerin den biri olan Cîoudcn Botch'ta on ycdinei yüzyıldan kalma tarihi bir binada bulunan Kedi Kabinesi adlı kedi müzesini gezdiğimdc dcliyc dönmüştünı. I ler şeyin kedilerle ilgili olduğu bu müzcdc kediscver olup da delirmcmck mümkün değildi zatcn. Müzeyi kuran Hollandalı'nın "kedi manyağı' olduğu hayvana taktığı isimIerden belli: ]ohn Pierpont Morgan. Kedisine tam üç isim takan kimsclere rastlamak cok zor. 1 layatı boyunca, sahibinden gördüğü ilgiye rağmen, John Pierpont Morgan, anısına bir de müze açılacağını hiç kuşkusuz asla hayal edemezdi. Morgan, 1984 vilmda, on yedi yaşına bastığı, günden f>irkaç hafta sonra öldüğünde, sahibi Bob Mcijer kcdisinin anısını canlı tutmak için herkesi şaşkına çeviren bir karar aldı: Kızıl tüylü, sevimli dostu John Pierpont Morgan için bir müze açmak... Bob Meijer, ketlisinin ölümünden altı yıl sonra kararını gcrçckleştirebildi. Amsterdanı'ın mcrkezindc bulunan Kedi Kabinesi adlı bu müze bugün pek çok kiijinin ilgisini çckiyor. Bu müze, aynı zamanda bir kedinin anısına açılan dünyadaki tek müze.. Evet, müzcsi olan tek hayvan kediler, ne yazık ki, söz konusu korunma altına alınmak olunca hâlâ en sona bırakılıyor. Ne gam! 1 laklarında ya/ılmış yüzlerce kitap ve yüz milyonlarca hayranları var onların... Nevrotik Bir Kediyle Nasıl Yaşarsınız? Kedi kitaplığınızda yer ayırabileceğiniz önemli bir yapıt. Bu kitabı okııdıiKtan sonra "kendinizi" eğitebilir ve böylcliklc kcdinizin ön patisini uzatıp StYKhtMf gidcrscniz, peşinizdcn mi gclirr Yastığınızın üzerinde mi uyur' Siz uyurken, yüzünüzü yastık olarak mı kullanır? Eğer kediniz yukarıda sayılanlardan birini yapıyorsa, çareniz yok. Bu kitabı okuyacaksınız. lçeriği kadar dcsenleriylc de ilginç ve sevimli bir kitap. Kedi müzesi kuramıyorsak, kedi kitaplığı kııralım. Sadeee kedileri değil tüm hayvanları sevelim, koruyalım. Facialar koleksiyonıı yapılan ülkemizde, sığınabileceğimiz bir onlar, bir de kitaplar kaldı, inanın... Bu kitabı tüm kitapsever ve kedisc verlere içtenlikle önerirkcn, kcdici ar kadaşlanm; Cclâl, llandan, Tan, Halc ve (]em'e de öneriyorum tabii.B 1 Ol HIKMI Nevrotik Bir Kediyle Nasıl Yaşarsınız?/ Stt'phcn Ifakcr/ Çızcıı. jachc Cic\cr/ Çev. V.nıcl Yarz/ (lihurl Yaytna hk/m SAYFA 9