Katalog

0 K U R L A RA Ayşegül Yüksel, 1964'te Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültcsi Ingiliz Dili vc Edebiyatt bölümünü bilirdi. 1966'daNetvYork Utıivenitesi'ndc Master derecesıaldı. 197077 yulart arastnda ODTÜ'de görev yaptı. 1981'deAnkara Üniversitesi'nden doktora alarak, 7 98 5 'te doçentliğe, 1992'dccle pro/esörîüğe yükseltildi. 1981 'den başlayarak Ankara Üniversitesi Dil ve Tarib Coğrafya Fakültcsi Tiyatro Bölümü'nde ders verdi. 1987'den bu yana aynı fakültcnin Ingiliz Dili ve Edebiyatt Anabilim Dalı'nda görev yapıyor. 1981 'de yayımlanan "Yapısalctlık ve Bir UygulamaMelih Cevdet Anday Tiyatrosu" adlı kitabı 1982 Yazko İnceleme Özendirme Ödülü'ne 1982 TürkDilKurumu İnceleme Ödülü'ne değer görüldü. 1986 'da "Haldun Taner Tiyatrosu" başlıklı kitabı yayımlandı. Bu kitap 1993 Kültür Bakanlığt Tiyatro inceleme ve Araştırma ödülü'ne değer bulundu. "Beckett Tiyatrosu" adlı çalışması isc 1992 yılında yayımlandı. 1975'ten bu yana tiyatro inceleme ve eleştiri yazılan çeşitli yayın organlannda yayımlanan Ayşegül Yüksel, 1990 yılında Tiyatro ve TV Yazarları Derneği'nin Tiyalroya Hiznıet ödülü'ne değer görüldü. Birçok ulusîararası edebiyat derneği'nin de üyesi olan Ayşegül Yüksel ile tüm yapıtlan üzerine bir konusma gerçeklestirdik. îlgiyle okuyacağınızı sanırız. Bol kitaplı günlerl... TURIIAN GÜNAY Yüksel Arslan yıllardır Fransa'da yaşıyor ve resimlerini orada yapıyor. Arslan'ın desenlerini çizdiği defterlerinden yapılan bir seçme Galeri Nev ve Dost Yayınları ortaklığıyla yayımlandı. Kitaptan Ali Artun'un "Sunuş"unu ve Roland Topor'un yazısını sunuyoruz. ALİ ARTUN irçok düşüıüir, sözü azının onıınc koyniLiştıır. Anıııda dile gelen vc dile geldiği biçimiyle de o anda izlencn sözkr, yazıya kıyasla çok daha sahici ifadelcrdir. Vazı, sözü sahibinden, mekânmdan, zanuınındaıi koparan, ancak, fonetik alfabenin seslerc uyarladığı is,aretlerle, harflcrle, mantıksai olarak sözü karşılayan, onu kaydetmcyc, saklamaya, yansıtnıaya çaba gösteren, tcmsili bir ortarn oluşturur. Zaten sözün kendisi de, örnegin Platon a göre, düşünccnin (onda saklı olan liakikatin) yerini doldurmaya yönelik temsili bir işaret düzenidir. Dolayısıyla yazı zaten işaretin işaretidir. Resme uclincc, hcle dogrudan do^adan değil de Yüksel Arslan'ın sanatında oldıığu gibi onun yazılı anlatımlarından yola tıkıyorsa, felscfi hakikatin çok ıızagında, üçüncü düzeydeki bir temsiliyettir: hakikat >söz » y a z ı > » resim. Yüksel Arslan'ın tcmcl eylemi okıımadır. Insanlığın psikolojik, entelektüel varoluşuyla ilgili mctinlcr okur ve bunları okurken özel deherlerine notlar çıkarır. Bu kitapta derlencn, dcfterlerinde el yazısıyla iç ite geçen desenlerdir. Ilk anda bu dcscnlcr, ansiklopedilerdeki, ders kitaplarındaki, okunanın daha iyi kavranması için onu betimlemeye, tanlandırmaya dönük çizimleri (illüstrasyon ları) andırır. Böylelikle, bir bakıma bilgclcrce öncrilcn yukarıdaki gibi bir temsiliyet kadeınelenmesindcki yerini bulıır. üysa Arslan'ın defterleri bu tür sözyazıresim arası temsiliyct şemalarının mantığını aşarlar. Çiinkii kendileri başka bir dil, bir yazı olıışturur ve bunlarla da kendilerine özgii nıetinlerini yazarlar. Bu metinlerse bizi, gerek göndermede bulunduklan tlüşünceleri, gerekse sanat vc kuramı arasındaki ilişkileri biteviye yeııiden düşünnıeyc kışkırtır. Arslan'ın kencıi kurdu£u inıge dizgesi, göndermede bulımduğu mctinlere egcmcn olan ideal bir son (telos) bekleııtisiııi, ussallı2ı, tarihsclliüi sorgular. Arslan okuduğu yazılan şartlanclıran ideallerin, insannıerkezciliöin (anthropocentricism), mantı^m yeriııe beliısiz, zamansız, ironik bir mitoluji çizer. Felsete, sanatı öteden beri kendi bağlamında anlamlandırnıaya çalışnıı^tır. Aiıliyetini kendinde saydığı hakikat çerçevesinde, resim, söz ve yazıyla birlikte, aynı ı>'<lıi Yüksel Arslan'w 19651994 çalışmalan fieSeclec B oluşturur. Resnıin hakikatini, daha öncelikli olan ve kentli kendilerini temsil eder göıünen sözün ve yazınm işaretleriyle ku^atnıaya calışır. Arslan'ın, vargıda bulunmayan, yoruma gelnıeyen, çok anlamlı, çok "nakikatli" ya da hakikat dı^ı kaligrafisi bu ku^atmaya ılirenir. Sanat kuraınlanm olnnısa da sanatla kuramı arasındaki bağı düşündiirtür. '/aten yaptı^ı da, sanat (art) vc pcntürün tarkında ancak onlardan farklı olarak artııre degil ıııidir? ^ üksel Arslan'ın artııre dizileri, bu dizilcrin başlıklarım taşıyan 5 kitaba koıııı olmuştur.* Detterler 19651994 sanatçının deseııleri üzerine ilk yayındır vc bütiin artııre dizilerinin berisindcki çalışmalarından derlen miştir. S o n u n c u s u dışııula bütiin di£er dcfterlerin giri^inde ycr alan mctinler, ön ceki kitaplara sanatçının kendi yazmış oldujiu mctinlerdir. • Lc (.apitcil U) Tahlcaux d'aprc\ Karl Mıirx, Lıhnıtrıe Malııınv Pcirıy V)7% bıflıwncv\l2(t Arturcs, Parıs, IVS5. Aııtoarturcs, Pam, l')X(> UlioııınıeİM Criüttoıı dc L'l loı//ı//c. Parıs. Yuksel Arslan "Iki Taşlı" adam ROLAND TOPOR Y Imtiyaz Sahibi: Berin Nadi > Basan ve Yayan: Yeni cün " Haber Ajansı Basın ve Yavmcılık A.$. Cenel Yayın Yönetmeni: Orhan Erinç Cenel Yayın Koordinatörü: Hikmet Cetinkaya ' Yazıişleri Müdurleri: Ibrahim Yildız (Sorumlui , Dinc Tayanç Yayın Yönetmeni: Turhan Cünay < Crafik YOnetmen: , Dilek llkorur o Reklam: Medya C CUMHURİYET Yüksel Arslan. SAYI 324 üksel Arslan, sonsuz uzayın bu sonlu parçası, bofazından kahkahalar dökülürken içsel ııydular misali döniip duran, çarpı^tıklarında, ellcrinin ve gözlerinin kiNilcımlaıını lışkırtan iki yuvarlak taş tarafınılan sürckli katcdilir. ()lağanüstü, karşıt ilkelere bağımlı, seyirlik manvetik ctkiler olıışturan iki çakıl taşıı.lır bımlar. Birincisi, zamanıntla Hiçronymus Boseh'un, döncmin cerrahları tarahndan alını^ını sevinçle karşıladığı Delilik Taşı'dır. (Jok daha havaleli, ancak göriindüöünden çok daha kırılgan olan ikincisiyse, uykıı verici özellikleri Coya tarahndan gözler önüne serilmiş Akıl Taşı'dır. rJirbirlerine çekilcn ve birbirini iten, biri altlardaki sığınaklara tutkıın, tliğeri kafatasıııın kutup bölgelerindcn kopanıayan bu iki gök cisnıinin çarpı^maları, oıganik madde kalıntıları, kahkaha gazı ve küle, anılara, lavlara ve dııınana dönüşmüş yanılsamalar eşliğinde ^iddetli patlamalara yol açar. ()luşan bileşik elemanlar, soğııdukça kristali/e olarak, UNHS(X) tarahndan ilan edilmisini beklemeden, insanlığın ortak kültürel mirasına kaıtıjSnn birer doğal lıarika olan Arture'leri oluşturur. Ne var ki kimileri, büyüscl güçler atteltikleri bu eserlere fazla yaklaşmamayl yeğleılcr, yüzlcrini bir düdüklü tencere kapağınm ayrılması misali yitircbilirlermiş gibi. Çok daha sempatik, eüretkâr ve ihtiyatlı olan digcrlcriysc, ailelerindeki uyuz koyunla rın yarattığı, cok eskilerde kaybolmuş bir uy garfı£a ait arkeolojik parçalar şeklinde gördüklcri Arture'lerden etkilennıekten çekin ınezler. Böylesi bir kavıışma, clbettc heyccan yüklüdür. "İki taşlı adam "ın eserleri, zanıa na, zenıine vc izlcyicinin rııh halinc bağlı olarak dehşet, coşku, hüzün \eya ncşe duyıımsatır. Bir sanatçı olmayı kcndine yasaklayan Arslan, bir rencberin boşuna gayreti ve sürgiindeki bir hükünıdarın kayıtsı/lı^ı ile yeni bir Artııre efsanesinin iıngclerini olııştıırdu. Bu efsanc, cinselli^inin kaprislerine boyun e^ıniş, kâbus ve hastalıklarının insahna kulmış, yerinde, yaşamı küçük bir kuın tanesine baglı ve de ncr halukârıla, kcııdi yarattığı loplumsal örgütlenme tarahndan öğütülmeye malıkum insanın acıklı serüvenlerini ııstaca resmediyor. Yalan tatlı, gcıçcklik aııılır. N'e var ki bu, kalmımanı gülmcklen kcsiıı likle alıkoyamaz. • Vaison La Romainc. Ağustos |9t)'5 SAYFA 3 KİTAP