Katalog

Gerçekten masala, masaldan sanata yolculuk... HAZAL DEÜCEÇAYLI Michel Tournierden "Alttn Damla" M ICIKI louımır cdgdaş tom.ııiLil.ııın cn vaıatı LII.IMIIL1.III bııı Mıtlcıdcn ve sımgekıdcn vd laılan.ııak Liıtelektuel bır kı^kıttiLilık ıceren nıetmleı \a/ıvoı Ronıan vc ovkıılcıının eogıında mıt \c ersancleıın gunıımu/ atnıosleııiK uvaılandıgım go ruyoıu/ ( ınsellığe tdkıntılara gtotcsk tLiııalaıa sık sık \LM veııvot 15ıı dıgcı a£ıılıklı teması ısc eotıık vc masumıvetın yıtııılışı llk romanıvla ! ransı/ Akademı sı Koın.ın Buvuk Ouulu'nu, ıkıntı lomanıvla Cıoıuourt Oılıılu ıııı ka/anmışj olan Touınıer'ın avrıntılı ve lelsclı spckıı lasvonlaıa dtık bıı \a/ını tar/ı \ar Avrıntı Ya\ınlatı loumıeı ın butun ıdı.bıv.ıt ıııtrınlcımı sı ı.ı\l.ı v.ıvımlıvoı Şımdıvc kad ıı Cuma ya da Pasifik Arafı, Çalı Horo/ıı vı Veda Yemegi m v.ı\ıml.itlı \ ıkınl ıtcla ıııılıı 1 1 11 1 01.11 Kı/ılagiielar Kralı ııı da vavımlav.Kagını ogKiıdık Allın Damla loıııımı ın soıı lom.ıııı Fıansada vavımlandıgında bııvuk o\ gulcı jlılı llk basmıı sLksLiı bın olaıak g ^ ılı rouıniL'i bıı loıııamnda, iotogr.ıflı \L ıesımlı kul tuılctk bunlaım u/ag'ındd vas.am.iw SLÇLIIILI aıasın dakı ılı^kı ve ılışkısı/lıgı anlatıvoı Sahıadakı sınıılı havatının dısjna çikan tdrıs, I ransa'ya gıdeı, tclevız yonla, sıncmayla vıtıınieılc ve sc\ shop'larla tanışıı Bır gun oncc vas^iLİığı havatın mıı/eleuk bıı anda n.ı sıl bır seyırlı^e donuştug*unu Avrupalı nın LOIU IIL keıiLİı çolunun raıklı $Lylcr oldugıınu goıuı Saiüjinın fotoğıahn vc ıcsmın oim.Rİıgı havalmın saıısjna lo tograta ve rcsmc nasıl boyuıı cgdıgıııı l.ıık edcı iıuı mı, a^agılanmanın basamaklaıını bıiLi bııcı ıncı Ia kı bcılcnın en rınscllcşmi'; organı sağ cl taıahndan çı/ılen \e ru lııııı akıl sıı eııııcz ıladcsı olan lıat sanatı IIL t.mı^ıneaya kadaı Aıtık goıııntuİLi dunvasıiKİa vokııluk vapabıkcıgı vcnı bıı \ol bulmu^tur " • Altın Damla/ Mıchıl rıııtı \a\ınlau Inııınıtt/ {ııııın Mıntafn Ba/ı// A\ Son romanı Altın Damla için goçmcn ı^çılcrin yaijamını ayla^tı. Gercekten eline alıp ullandığı delici çekiç onun ba/ı girdapları kcijfctmcsinc ve bırtakım peşin hükumlen yıkmasına yaraciı. Frederic reıncv vc Cîuy Dumur kendısıyle Chevreuse yakınlarındakı evinde görü^tüler. E Yabancının korkusuna, Anap'ın öfkesine tanıklık ediyor ııııan) Bıı bLiııın gıı 1 ııı um Bakın I K k 1 tlaı sev ımlı 1 ı.ınsa ıl 1 \abanci dılc Lcvrıkn kıtaplaı nedense In p unııtulur (.ıııiıa sıı anda aıalaıınd.ı Ibı 1 niLC nın dc vcı alılis 1 tam vıı m 1 vtdı dıie çı v 1 ılmısj bıılunııvor I laval kıı ıklıgı vaıa t.ın y.ılm/id lc Vent Far.ıclet" oldıı l e k 1 bıı tevııı İnsan ba /LII suıpıı/lcık kaı^ı laşıvoı Italo ( alvmo ıııın ( ıııııa va ıdeta aşık oldu^ıınu hatıılıvorıım Hc\c canından kollaııma atılmı^ VL kıtabı va vımcısı I ınaııdı'vc apaı topaı Levııtmış tı Kı/ıl Ag.iLİar Kıalı vavımlandığında ısc bana Lmaııdı ıkn scper havası vuı Lİuıttu \ı kıtap Mondadoıı YavıiKvı ta lalmdan vavınılandı Inanılma/ dcgıl mı1 Almanya va davanamıyordu' das nard MLILIHOI VC Baltha/at Ilıııstıyan lık konusıınu ı^lıyoıdıı Ralıatsı/ ctkbı Iıı dokta^laıı nın lcnıası tmscllıktı Bu 1 da lahatsı/ ı d e b ı l t ı ' A l t ı n Damla Aıaplar 1 ı^lıyor ee, buna nc dcnıclı Nı Anıbı lctr 1 ışlıyor' bu hıtıip JupcJıız I NIIIMZ Ben ( hartres ıııc/bahalaıına gıtmek icin sabahın koıunde tatlı uykunıdan uyandıın Başjı b.i'jina bıı kabus U(, gun boyunea Aıapça bıkn bıı polıslc bırlıkte Maısılva sokaklaıında kol ge/dım Sonıa koıkımc bıı ^LV vaptını' 18 aıondıs maıiLİa dola^ıp ılıııan bıı polıs aıabasın da gLLckdını Aksamın onundan sabahın LİoıduıiL kadaı ıkı ckılx L^lık cttım Bu nıın IIIL dc ıt acıcı olmadıgım soylevebılı ıım (vok ıvıvtlıkı Bıkmıvorum, bclkı ık \anlarinda lxn vaıını dıVL oykvdıkı N L oluısa olsun tamamen kuıallaıa uvgun davı.ınıvoılaiLİı Hcı şcvdcn OIHL bııılc 1 ıııın onlaıla ılgıknmesmdı. n ıiKmıııın laıdı \aptıklaıı koıkuıiL bıı ış Nı dı 11 •> l'u/nlı 1 ınısılJıJ B ındcn so/ LiİLikcıı "İste delici kompresoru ilk kez edebiyata sokan insan." dımekıını ıstıvoıunı da/Ltcııı/dL bunu ayıiLiı v.uııı Bcn I lansa'nın Lİelıcı kullannıasıııı bılcn vc gânc ya/aıı\ım Bıından da kıvanc dıı vuyorum' Bu ncsncnın nasıl bıı akt ol duğunu bılıvoı mıısıınu/'' (ToıırniLi LIIIIL Altın Damla adlı kır.ı bının bıı nııshasını alıvoı \c dııdaklaıı nın keıiaııvl.ı gultak okıımava kovulu yoı ' Sakın kaı nınla lıastııavım cicmc sannr ' Vc daha soma Bu /ımbııtı Aıaplaıı OILILIImck iLin icat cclılnıı^ ııı buvuk pıslık' 1 gcı dıkkat Ltnıc>ccck olıııs.ın saıldtııı lıavdlaıııı dısJcıını vu t.ıısm VL niiLİLiı pabuLİaıının 1 , 1 1 dıı 11 1 . ^L 1' Aıdındaıı DCIILI çckiL şaşıl.iL.ık ^L\ ıııan baııa () senın LIIISLI oıganın anlıyoı musunJ I \ \ bıı oıgan1 Bununla Paııs ın anasını bclİLisın \.uai gc<,Lrsın ^I.ınsa vı 1 ' S.ıhı ycıc gonıukn çııbuga nc tlıvorlaı bılıyoı ıııusuııu/' Dclgı Na sıl haııka dej^ıl m 1 " (loınnıcı ncşclı vaygaıaLi vc kıijkıttı cı bır kdhk.thd patlatıvoı vc anı bıı haiı kctk bai}indan cksık ctmcdığı ormc ba^ lıj*ını çıkaııyor HcyeL.ın bclııtısı 61ya şında yıımıncı kıtabını yavımlıyoı Sa natçı bı/ı ( hcvıcusc yakınlarıııda, CJ10 ıscl'dckı 92 ya^ındakı .uıncsıylc bnlıktc ya^adıkları cskı bır papa/cvı olan vuva sınd.ı kabul cdıyor KıiLULuk çalışma odasında Spınoza nın, Scncllıng'ın, Hc gel'ın ve ojjrenıısı olduğu Bacnelard'ın yapıtları var Duvarda sararmı^ bır fotoğraf Çocukluğunıın gcçtığı Blıgnysuı Ouchc takı buyukbabasının eczanesı Bır kış sabahı Kahvcnın buguları çı kıyor Hava yosun ve ijomıne ouunu ko kuyor) Nobcl mı^ Baksanı/a Oaham Cre cn'c, Nobcl al.iLagı o kddaı biklıkla soy lcndı kı, lıcıkcs onu almış sandı furısı 111 Nobcl aımağanı almami!; kı^ılcıın olu^tuıduğu uluslaıaıası bır akadeını kuıulıııalı Nobcl alnıamak bır % y ıta e 1 dc ctmıyor Ohoo 1 IsvcLLc'yc ccvrılı^ım ılk kez olmuvoı kı' BLiiım hakkınıda gL^cnİLi dc I ııiLL bıı kıtap bıle ya/ıldı Myttı ja usko M I L I K I Touımcıın tuotannossa (MILIICI loınnıcı nın yapıtlaıında mıt vc YllH dc I\V( ( JlllltC İCVriUlllU Lvei bı/ım lııkâycnıu Bu Salııa Iıı kâycsı tamanıen bız I lansı/laıa o/gu bıı konu Pıcıre Bcnoıt nın Bevaz Suvan'vı, Brıgıttc llclm'ın canlandırdıgı Atlan tıs'ı, butun bunlar, Gcneral Laperrıne, Leıyon, Gabın'ın canlandırdıgı "Bande ra' yı bılıyor musunuz 1 ParnDakar Aman ondan söz etmeyelım! Fran sd'nın yuz karası bıı' tşıtıyor musunu7, mekanık sporlardan neîret ederını ben Omıunıı nıotor tamınyle geçıren hcı ın sanın pıslıgın tekı olu^una hak vcrıyo 1 lum Hayır, Fransızlar'ın havalgucunu besleycn ^cylcrden bahscLİıvorum Bunu kullanıyorum Korkunı, bır ı.ıhatsızlık «.ekıyoıum Ben ancak yazatağını bır ijeylcı olunıa ya/abılcn bır ınsanım Kı mı /aman bıı ya/arın bır kıtabını aLiyo ıunı vc kcııdı kcndımc dıvoıunı kı "Inanılır şey değil, on beş sayfa ya7mış ve incir çekirdeği kadar şey soylememiş! Bu, işte başlı başına bir sanat!" Iknını lııc lıavalgueıım yok1 (Sahte mutevazılık mı? Yazarın ken dını begenmıslıgı mi? Hayır, bu guçfu hayalci gerçeğe aşıktır. Betımlemede bir tur çocuksu keyif bulur. Bir vaha, sabahın ı^ıklarıyla yolunu şaşırmış bir gecekuşunun miyop uçuşu, çolun kumunda bir Ârap tav^anının sıçrayışını ele veren yıldız şeklindeki belli belirsİ7 i/ler ya da St.Denis sokağı, Paris'ın Altın Damla mahallesınde kurı, buhur ve sidik kokan otclleı ya da lıatlal murckkelıi elde etmek rçın verilen tarifler: Yaıım litre su, beş gram tuz, kavrulmuş otu7 mıi7i palamutu, otuz gram bal, vb.) \LJHI hıuıbııı ıiJııtı Allın DıiıuLı J l'<ı\Lİımuz I lcı şjcvdcn oncc gocıncn lijcılcı Pa ııs IL gLiiLİIıkk Cıoııttc d'Or (Altın Damla) sokagında otuıuyoılar Ayrıca bu sozcuk sovut bır takınuı da adı Bır vcıı va da bu tanııyı sımgelcvcn sjlkını kupLiıın tcısınc, altın damla kcndısm den bas,ka liıçbn anlama gelme/ Katı şjksı/ bıı sımgc mııtlak bıı sjckıldır öıı^tan ozguı Ronıalı coLukların crkck lerc o/gu ıhraını gıydıkletınde onu bo yunlarından çıkardıkları "bullea au rea "dır Bılıyor musunu/, Emıle Zola'nın zamanında da Goutte d'ür soka^1 gocmen ısçılerın yurtlu^uydu Orada taşradan gelen ve Fransızca'yı çat pat konuşan Bretonlara, Savoıe'lılara, Au vergne'lılere rastlanmaktaydı Zola'nın "Meyhane" adlı romanının omurgasını da Goutte d'Or sokagı oluşturmaktadır Kokenınde Monmartıe tcpcsının eteklc rınde bır ba^mı^ "/}< ıunı ıçın Zola bır patrondur' dıııız mı bır vıııı •> Jc ULUIILU aıılamı ıse Rom.ılılaı da ılo decc vaıısından ıtıbaıcn ıııın yavala ıııı ustunu arayıp uvustuıULU va ıii sılalı jp p tasjmadıgmı kontıol cdıyoılaı j g y Aranıava k l k k l kalkıştıklaıı k k kışji kaçaısa insan avı ha^lıyor Yaıılaı 111da oldugıım ak^anı bu tur ıkı kıs,ıvı sıkı^tııdılaı Bııı bevaz, bın sıvah Içlermden bıı ıııın omu/dan çapıa/lamasına gceııılnıış bıı goll (j.uıtdM vardı ( antada ^u kadar bır peıısc vardı M<Hosikktkıın /ıntıılcıını KLsmck ıcın bııc bıı alet Yaklaşık 011 vaşında olan gcncı hcr scvı ıtııal ctlı ^.mımı/da ıkı adamla banlıyovL uıttık (ILCL vollaı boş oldııgıından vol .ılıııak kolav loplıı ko nutlaıın onıııu gclıvoıu/ VL oıaua malı /cnııı k.ıpısı atılıvoı vc bıı de I K goıc Iım' Ba^lı başına bıı vcekk paıca anıbaıı' 1 akat polısİLiııı gııniL VLtkıkıı vok Lllc rındc bıı gni'j ı/nı olması gciı.kıyoı l^tc bu delıkanlılaı iıavatlaıını kodcstc geLirı yorlaı Sonıa salınıvoılaı Sonıa ycnıdcn yakalanıvorlar Yenıden ıçeıı du^uyoılar OnUrııı hayatı bu Suç ı^ınde geçen bır hayat Bu ronıan nın gaçııcıı ı^ılcrın kaldıkLırı yurtlarda yayıdığınız stıylı ıııyor Uv durıını ıııı « / ( < /• w/ ^ •• Hayır, bu yuıtlaıa sık sık gıdıyorum U/ulduğum bıı ııokta, buralarda kalnıa \w\7A ızın vcrılmıyor Kuçuk bıı otcl bu lup oraya yerle^mek ısterdını Inıkânsız' Ama bırçok kı^ıyc rastladım Paus'te Marsılya'da bu gıbı ycrlcre gıttım "Allın Damla"ya go^nıın ı^ılcı vc Magrıplılcr ıçın \oylinmu, bır od dıychıltr ııııvız s Kahramanım tdrıs Aıap, ama pckala bır Pottekız'lı ya da Polonya Iı L\A olabı lırdı Yabancı, yuıdundan u/akta stır gundc vaşıyor Clıaplınsı bıı kalıraman dern zamanlar' ın ( haplın 1 Kurguya da yalı uıunler vazan bu yazaı OI.II.IK kcndı mc ıdcolo)i yapnıayı yasaklıyoıum El bettc kı bır ronıan bıı tc/ ıccıebılıı, ama bu tczı ortaya kovan \a/ar dcgıl, doğru dan okuııın kcndısı olmalı 1 L Peıı ck kı tabımdan bıı aıgııman cıkaıabıln ' ( < Zıi\ır lılırı laıııyoiMiıtıız OııLııı ıııma\an v dci onlardan (ikınııı lıaınız Lını ııclcr soylcyıııkunız' CUMHURİYET KİTAP SAYI 34 Makınelcr tarahndan yutuljn bıı Mo Cvet, Zola olay ycrınc gıtnıcye ccsa ret CLİen ılk ya/ar oldıı Bunu bııaz Fla ubert de yaptı I lugo da Aııu once Zo Ia Dcv bır konu scLtı Ornc^ın komur oıaklaıı konusıınu Vc oralaıa gıttl, aıasjtııma vaptı, ustu baijl kıı lcndı l^çı mahalleleımde komur ı^çılcrıvlc bır ara da v.ı^adı SAYFA 10