Katalog

1956 Ünivcrsite arkadaşı Khâlida Sâleh'le (Halidc Salih) evlenir ve ıkı kızları (Ninar ve Arwad) olur. O sırada, Ortadoğu'nun özgüriük kentı olan Beyrut'a göçerler ve birkaç yıl sonra Lübnan vatandaşlığınageçerler. 1957 Yusuf alKhâl ile birlikte El Şiir topluluğunu vc üç aylık El Şiir dergisini kurarlar. Topluluk, üstgerçekçı ler benzeri bir bildiri yayımlar ve görüşlerini üç maddede özetler: 1) Diişüncevebiçimplanında.geleneğinboyunduruğundan kurtulmak; 2) Çağ daş Arap şiirinin eleştirisi ve yeniden değerlendirilmesi; 3) Başta Batı şiiri olmak üzere, yabancı edebiyatlara açılış. El Şiir topluluğu kendini Lübnan ile sınırlamıştı, ama kısa bir süre sonra Iraklı, Mısırlı, Suriyeli şair ve eleştirmenler topluluğuna katıldılar. Dergi kısa bir süre içinde yeni ve öncü Arap şiirinin genç kuşağının deney alanı halinegeldi. Batı'ya açılış çeviri eylemiyle gerçekleşti: Juan Ramonjimenez, EzraPound, T.S. Elıot.SaıntJohnPerse, Yves Bonnefoy, Edith Sitwell, Rene Char, Paul Claudel, Jules Supervielle, Jacques Prevert, W.B. Yeats, PicrreJean Jouve, F.G. Lorca, 1 lenri Micha ux,OctavioPaz, E.E. Cummings, Archibald MacLeish, vb. (ITarcketın başlangıç tarihi ve çevrılen şairler ile tkinci Yeni hareketi arasında bir paralellik kurulabilir). Topluluk iç çekişmeler yüzünden 1964 yılında dagılır ve dergi kapanır. Ama topluluk ve derginin et kisi bütün Arap dünyasına yayılır. Adonıs bu süre içinde Qaşâ':d 'ulâ (llk Şiirler, 1957) ve 'Awrâq "î irîh (Rüzgârda Yanraklar, 1958) r.dlt kitaplarını yayımlar. 19601961 Fransı/ hükümeti ıırburslusu olarak Fransa'ya gider ve üçüncü kitabı 'Ağâni Mihyâr alDimasqî'yi(Şamlı Mıhyar'ınŞarkıiarı) yazmaya başlar. Bu kitabın yapısal öneminden, Adonis'in ve Arap şiirinin içindeki önemli yerinden daha önce sözetmiştim. 1964 Arap Şiiri Antolojisi'nin ılk cildini yayımlar ve üç sayı çıkaracak olan Aflâq adlı dergiyi kurar. 1965 Dördüncü kitabı olan Kitab alahawwulât walhijra fi 'aqâlim alnahâr wallayl i (Gecenin ve Gündii zün Memleketlerinde Degışimlerin ve Göçün Kitabı) yayımlar. 1968 Kültür ve uygarlık konulartnda özgür bir kürsü olmayı amaçlayan Mawâqif adlı dergiyi kurar ve yönetir. Almasrah walmarâyâ adlı kitabını yayımlar. 1970 Waqt bayna 1rarnâd walward'ı (Cîüller ve Küller Arasında Za man) yayımlar. 1971 Beyrut Lübnan Urıiversitesi'ne profesör olarak atanır. SyriaLebanon Award of the International der ve New York'a Mezar'da yer alan C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 2 5 6 •doıtls \ adonis Dallarııı Günceııi / Adonıs/ r»rkçele;lıre». NecLı l}ik/ BDSYaymLrı/ 6i s. Kut\amu\»r/ Atirmu/ l'urlnrleftıren NeıLı llık/CkAgf; YaymLtrı/ SHs Newyork'a Mczar/ Attonıs/Çevıren Özdemır Ince / Vjrlık Yıiymürı/dSs üç uzun şiiri (NevvYork'a Mezar; Tâ'ife Kı allarının Tarihine Öndeyiş ve Bu Benim Adımdır)yazar. 1973Beyrut SaintJosephÜniversitesi'nde doktorasını tamamlaı. Doktora tezi daha sonra yayımlayacağı ku ramsal yapıtlaı üzerinde yol göstericı bir roloynaı 1977 Mufrad bişiğât aljam' (ÇoğulhalindetekiDadlı kitabını yayınlar. 19801981 Yeni Sorbonne Üniversitesi'nde (Censıer Paris III) konuk profesör olarak ders verir. Kitâb alqaşâ'id alhama (Beş îjiirin Kitabı, 1980) adJı kitabını yayınlar. 1982 Şamlı Mihyar'ın Şarkıları ve Göçün Kitabı Fransa'da yayımlanır. Iç savaş sırasında dostlarının evine sıftınır ve tamamen tecrit edilmiş durumda Kitâb alhisâr'ı (Kuşatmanın Kitabı) ya/aı. Daha sonra 1985 yılında Beyrut'ta yayımlanan bu kitap Le temps les villes îMeıCure cle France/ Unesco, Parıs, 1990) adlı Fransızcaki Poetry Forum (ödül) için ABD'ye gi tapta yer alır. Eylül ayında Paris'egeliı, fakat yaşamında yeni bir sayfa açılmıştır. 1983Şamlı Mihyar'ın Şarkıları, Sindbad yayınevı tarafından yayınla nır. Artık Adonis'in dünyaya doğru şııı yolculugu başlamıştır. 1984 Fransa Kültür Bakanhğı şaire "Officier des Arts et des Lettres" unvanını veriı. Adte Miquer ve Yves Bonnefoy'nın girişimiyle mayıs ayında (3ollege de France'da dört ders verir. 1985(;eorgıu)\vn(ABD)l;niversitesi'ne visiting prolüscr olıirak çağulıı. Ftansa'yadönüşündeCentre International des Lettres'den burs alır ve Paıis'eyerleşir. 1986UNESCO'yaArapBirligi Daımı Delege Yardımcısı olarak atanır. Liege Uluslararası Bienaller Büyük Odülü'nüaln. 1987 Sahwa tataqaddam fhi harâ'it almâda (Maddenın I Iarıtalarında llerleyen Ar/.u) adlı kitabı Kazablanka'day.ıyımlanır. Şiiıieıinin yabancı dillere çevırısı hızlanır: Ispanyolca, lngilizee, Almanca, Norveççe, Isviççe, vb. 1988 thtifa'an bil'asyâ' alwâdihat alghâmida (Aydınlık Karanlık Şeylenn Kutlamaları) adlı kitabının yayımlanması 1989 Newyork'a Mezar Türkçeyayımlandı (Çeviren: Özdemir ınce, VaıhkYayınları).Adonis,TÜYAPKi tap I'uaıı'na katılmak üzere Istanbul'a geldi(8 UKasım) 1990 (ienevre Üniversitesi'ne (lsviçre) üğretim üyesi olarak atandı. Şiir semineriyönetiyor. 1991 Jean Malı ieu Şiir Ödülü, Marsilya. Ikınci Tıirkçe kitabının yayımlanması: Kutlamalar (C.eviren: Necla Işık, Gölge Yayınları). Istanbul Büyükşehiı Relediyesi I. Uluslararası Şiir l'onımu'na (Poesium) katılmak için Istanbul'ageldi (79 Mayıs). 1993 La Priere et l'Epee (Aıap Kültürü Üzerine Denemeler) Paris'te yayımlandı (Mercure de l'rance). 1994 Üçüncü Tiirkçe kitabı yayınlandı: Dalların Güncesi (Çeviren: Necla Işık, BDSYayınlaıı). 17 Kasım: Uluslararası Nâ/ım I lik met Şiiı Ödülü'nü kazandı 1995 n()cak:lstanbulGmalReşit Rey Konser Salonu'nda yapılacak t(')rendeşiirödülünüalacak. Adonis, Necib Mahfuz'un Nobel Ödülü'nü aldığı yıl bu ödülün en bü yük adayı idi. Neyazık ki oyıl alamadı ve bu ödülü bir Arap yazar almış oldıı^u için belki de bir süre Nobel'i almayacak, ama bu ödülün Arap dünyasından en büyük adayı olmayı sürdüıe cek. Adonis'in adaylıgını Arap dilinın dünyası ile sınırlamamak gerek, Ado nis diinya şairleri arasında en buyıik adaylardanbfri. Adonis günümüzde Fı ansızca'ya en çok çevrilen (bclki de bütün yapıtları) şaiılerden biri (Chants de Mihyar le SAYFA * * *