Katalog

berkesbırbırtnegtrdt. ...Makedonya'da do&an, dünyaya Makcdonya'da gözünü açan Makedonya'da kalıp katmuyacağına ancuk kendısr karar venr. Herkesböylc dü\iinüne Makcdonya'ya bartşgeltr, eskısı gıbı dın dılaytrmaddn kdrdej kardeşydşdnır. . lürkü, Rumıı, Sırpt, liıılgarı, Arnavutıı, dtihti kım vunu tiimi't Mdkedonya nın çocııkldndır, lümii bırbırıııın kdrdeşidır Mıikedonya ne zaman anlarsa bıı gcrceg'ı o zamun huzura kavtışur " Bunları söyleyen (îorıe/kalılar, o gün ve bugün yalnı/. Makedonya'da degil, bütün dünyadaki ayrılıkcı haıeketlerekarşı aklın. safduyunun yolunu göstermi^ olmalıdır lar. "Viıan Daglar'da hu lırtınalar koparken t'bki ku^ak Osmanlı beylcrinin Makedonya daki dejiişmelere nasıl ıı/.ak k.ıldık ları anlatılıyor. "Topruk jııldşınjzlıkldnnj, kaıı davd/drmd ddyandıı köklc\mı$ kmlırlc, ifnlıkbcnlıh^chi^mclı'riııı, kdnlıkavgaldrını siirdiiriiyorldrdı urdLırıııdd Roman kahramanlanndan l'lorinalı ter /.i I lalit, L'l lumanıte okur. Dükkânında Jaures'in loto^ralı asılıdır. Lşitlıgc, adalete dayanan yepyeni bir dünvanın kurulacaftına inanır: "Ycııt bır dın duğııyor, ydyılıyur dünydda... dyrı gdyrt kdlkıyor, ıındnldr kdrdeşnlııyor." BalkanSavaşı, BirinnDünyaSavaşı, Makedonya dağlannda konıitaoların bitmcv. tükcnmcz çatışnıalan dönemin vaşanıında olduğıı gibi ronıanda da gcniş ytr tutnıak tadır. "I larbeCiidcnin Şarkılan" ya/.an elbcttc savaşın karşısında barış ö/.lcmini dilc getinncktc, birbirine silah sıkanlara, ccphenin iki yanındakilcrc insan scvgisiyle yaklaşmaktadır. Orne^in /ülfikar İk'y'in yaralandığı sahnt' böylc insanal birtcmele dayanır. "Kcndtsını vıırdiı Yıındiı crıııı nür~ dü... Genceak bırçoctıkttı CJözgözcgeldtklerı dnda göziiıtiin öniindc kalan YHziiyh'. Hİihnckle afcldmdk drdsındd karışmtştı yiiz çzgtlcn Ydptıfcmddn iirkmüşgihtydı . 7.İİİftkdrBey sıpcrdldrgııiftticingrrisinden, l/'i/cgıtıı dofcrntttıı, ateş eltı Çocuk açıktdydi, kendını ydkınıııddkı jfcdcııı gensıne dtnidk Kfin fırUmıştt 'Ah'dıyebjykırarakyuıu yıkıldı, liijegı cltudcn ubiir ydndjırlddı O andd sdıtkı alef cdcıı kcndiM dcgı/ıı/t) Rtbıydı Ilıçdiişıinmedcıı do%rııllH/ıı$tıı lıifeğııır ,dii yinnıedenni\analmı$atc\cttm*tt Atc\ctttgı dndd, knrnhnti'ç, dyurld/ı/Mş brr Sıivdş dygıtı gıbıydıo Solbdldırı ddydıulmdyacdkgıbt dfjtyordıt. Sddccc dgrnnıı dnyııyurdıı Vutjn çocHJHd hıçbır dııygıı yuktn tçııdc Vurdufcıuiçinpışıııdulıkdd dııyıtıuyordıı Savd) iarji karşıyd £ctır»ıı\tı onlurı. Karşıltklı olurdk şjnsldrıııı dcıu'iııtştcr, ^oı.ıığıı/ı pdyına bliim diişmiiştii" Goriçka bevlerinın kalabalık aile <;ı¥vre sini, iyiliTİ, kötüleıi, sorıımlulan. soruınsuzları, aa <,\.ıkenlori, vüe dokluranları, ho vardalan, ö/.veriylc beklevenleri harckctli <,i/.gilerle canlandıran ronıanda bir<,ok ka dın kahraınan veı alıvor. Vakışıklı cşraf cocujUınun hovaıdalıkliirı striıvcni /.{'nginlcştirivor. Züllikar Ik'v coı.Liklıığunda b.ıbasının ikind bir kadınla ilı^kisi oldufunu öğrenince anncsı adına tcdirginlik CILIVU vor iuııa ona "crkckUrın hd^ııumaydcjğ,ı bdzı kınıırliin" bulundugu anlatıldıgı için olmalı kcndisi dc sonradan bıı kusurları CUMHURİYET KİTAP SAYI 256 Düsünce Akımlanı Savaş bol bol işlemcktcn kavınınıyor! Romancı, kahramanının bıı yönünc ayldaınalar ge tirnıcktedir. "ddlıba çoaıktu o' Anttestnın dftrı icvgtyle biiyüttü&ü, hâlâ yaltıız kaltnayd kdtldnamayan ydnıyta çocuk kalmıpı . Kddıııldrd duydıığıı yakınltgtn tcmelinde hep dnnesmden gördüğîi scvgıyr ardyışı vardıgcr^cl'/f Sdll kö\ııüdeg'ıldıottukadınldra ttcn " Zülfikar "çok giizcl, çok alımlı, güvenıltr hırkız"o\ax\ Emineilecvlcndiriliyor, ancak nuıtlu olamıyor: "Tek kıısıını vardı \\irbırlcrı ıçn ydrdtdnıdmışldrdı." Kocasının kadınlarla düşüp kalknıasına Lnunc ningö/yuınabilmesi,bundan tcdirgın de olmanıaM ^a^ırtıcıdır: "Çapkmlıklarıııı. bdşkd kddınlarld oldiı tltşkılcrtnı kı\kdnn/dk ı^ıudctı gcl/r/ryor, dksıuc kocds/ cvc gcldıh^c hıskdnılındu gerekcn kddının kcııdısr oldtıjlıınd ındiııynrdıı " Kaynanasından •ıltlıfı öpüt de ^öyledir "(îcn^.lıg'ını sürtnedcıı tfdbnk cL'lcncıılcnn hvp gözii dışardd olıır Lvli'iıdık'lcrt kddın dkıl/ıysd dnldr. ho^görürkucdsıntn ufdktefck kd^dındkldrını." Manastırlı bir hanunın kadınlarla ilgıli cagdışı pörüşlerı de crkeklerin egcmen ol dugu bu vabancı çcvreye uygun dü^mektedır: "l'ifiı jcırıın rrkck\iz kddınldrd! l,rkck1 itZ. giizclkdJınldrd ddhd {.okdarını Kddl/tIdr crkcktcn ddhd (ol: d^lık ^rkcrler birlejnıtk ıçrn' I diırı kddını da&ıırıııak ı^iıı ydratıııi) D(jfcıtr>>ıdsı ıçn çıftlcştxck' Bdşkd tiirlii sondıireınrz dti'şını Oıııııt rçtıı bcıı dcnnı kı erkcksu kdldiı kddının guııliinii elıııek sevdplır " '/iiltikar Kev ıle hala.sının oğlu Muitala 1910 yılı ha/iranında Selanik'te Yonyo lokantasında Kolağası Mustafa Kenıal Bey ile karşılaşıyorlar. Yanında Ali I'uat Bçy, IJirlepeli Ali lethi Bey var. Başka bir nıasada Ziya Cîökalp ilc Ömer Scyfettin'i görüyorlar. Tarihsel kinJikJerdcn biri de Makcdonya'daki lransız ordusunun komutanı, (ranchet I) Esperey'dır. Mütarekenin eşi findeyken, rransa'nın ııvgarlık diinvasındab yerine göre değeılcndirilmesi isteğindedır. Verdifi enıırlere göıe gereksiz kan akıtılnıayacak, verli halka hoşgörii ile dav ranılacak, kırılun gönüller ka/anılacaktır! I'ransı/ generalin işgal komutanı olarak tstanbul da ise "\'rdn\d'nın ııygarlık diinyj\iuddki ycnııc" van tizdiği ve hoşgörüve ıı/.ak düşriig'ii hatırlardadır. Makedon va'ılaki ııygarlık vc hc^görii (,'ajSrısından birkaç halta sonra beyaz atının üstünde latilı edasıvla Istanbııl'a giretek. Süleynıan Nazıt ünlu "Kara Biı Giin" makalcsini kaleme alınca da, vazann kur^una di/ilmesini emredecektir! (AimalınındiTHvınılı anlatınıılirık.epik öfelerı verlı verınde kullanıyor. Zanıan /.anıan giilümsenıeyı de ihınal etnıiyor: "Suyı\ız roııidnldrd koıııı oldn, hcmcn hcr sıyırcı11:11 bir^uk kcz \1nc11idldrdd ızh'dıg'ı bıı oLıyIdrııı dynnlıldnıid gırmek ukııyııcıııııın bıı öykiiycgöitcreceHt ılgıye sdvgıstzlıkolıır Hıı nldy/drd ç</k /•/?.( bırıkı ııotld değ'lııcccg'İZ Bu dikkatli. ö/enli <;a£ ronıanı geçnıiş zamanda. ıı/ak bir iilkede insanlanmızın seriıveninı dile getiıirken ben/.er sorunların kaynaştıgı bııgunkü ıliınyanıı/a da vabancı kalnıamıştır.B Virnıı Dnglar / Nccatt C.tımulı Ydyın/dn /477 \ Türkiye'de artık bir edebiyat dergisi var: ınar:bır Sınıursul vt lnııltılmımi) llk 0««mtıon hıktyMl F«t*ll N«cl, Çtlıkufu (Hilumı yıkıyot .. Adıkl «9104lu. CSç Iemiı!ı9ı'n« yınıdtn bi)Udı Hi(blr y»r Dojtn Hlllan, yıllar tan» |llı lll|Mrillnf döndü Uç }«lr Ü{ Ktpılı ç«rjı. . *ıa| Hıltt ÇtItbı'nın f«nç« d«n dojrudın Frınıııo'yt vl Tütk(«'yt ((vırdljl Mfvllni'mn Rubıllın Ub«h«Hln [yUbojlu'nun blllnmtyııı «Uktup'u... DoJumunuTi 100 yılında Eluıtd Ootyoı .. fny Cınbtrk, öıkan M«r1. [nlı laluı. H«yd«t Irgilkn v« Idrlı Hill Jllr'letl... Hulki »klunc Hıkiyrıi Nahld Sım 6ılk «• Tuıu Klrtmltçl Vuı'Urı... Yilnııu >f(kln kltapçılıtda Tanihsel Krmlikler fel OĞLAK YAYIINLARI Turk okurunun hak ettiğı yazarların beMedığı kalite F e r o z Ah m a d Demokrasi Sürecinde TURKIYE I (19451980) Anlatım Aile ve Kadınlar hilyayın TARİHDİZİSİ Osmanlı Sanayi Istatistikleri Gündüz Ökçün Tanzimattan Cumhuriyete Ycrel Yönetim Geleneğı llber Ortaylı T.C.'nın AT Üyesi Olmak Hakkı ve Isteğinin Tarihsel Kaynakları Metin Erksan Eski Dünyadan Yeni Dünyaya Der: Hakan Yılmaz Imparatorluğun En Uzun Yüzyılı llber Ortaylı Osmanlı Kimliği Taner Timur