Katalog

Nicin hapsırmıyorsun Erisin Tezcan? SFDACEBFCI Genç bir şair, yeni bir kitap: Entelaktüel Yazılar arcel Duchamp, o ufacık el kantarıyla sanatını tartamayacağını anlayınca, ucuna beyaza boyadığı bir kuş kafesini asmış ve içini mermer küpler, kalamar kemiği ve termometre üe bezemişti. Kafesin tabanında siyah harflerle şunlar yazıyordu: "Why Don't Sneeze RoseSelavy?.." Tezcan'ın da bir kafesi var; rakı beyazı. Içine yalnı/.lığım, yitirdiği umutlarını ve ölümün bulmaca kareleri üzerinde salınan salıncağını yerleştirmiş... Bu kez kafesin kapısına iliştirilen turuncu harflerden şu yazı seçiliyor: "Entelaktüel Yazılar"! Ersin Tezcan kendi deyişiyle "dilin sinirleriyle oynayan", "dil özurlüler"den uzak tutulması gereken bir sanatçı. Şiirini bulmaca adımlarıyla oluş.turuyor ve onu çözmek doğrusu kimi zaman atlas, ansiklopedi, sözlük, fizik, matematik yardımı gerektiriyor. Sokakların, meyhanelerin herkese kolay kolay sır vermeyen o az bilindik sözcük dağarcığına kulak kabartmak gerekiyor. Can Yucel'e sunulan "su'suz""KERATE" (s.63) şiirinde olduğu gibi. Kendimce KEbap/RAkı/TEre gibi bir anlam yükledimse de, doğrusu; rate'den türeme bir bebek sözcük olduğudurKerate'nin... Okuduğum 65 sayfa boyunca özellikle iki izlek takıldı aklıma: Yalnızlık ve ölüm. "Kendime verdiğim bu ültimatomdan memnu kalarak yatalak odama kapandım" (s.69) ve "Hücremde DNA ve kardeşi RNA ile yapay yalnızdım" (s.20) dizelerinde rastlantısal olmayan, seçilmiş ve öldürücü bir yalnızlık karşılıyor okuru. Bir gönüllü sürgündür aslında "yatalak odası"nda Tezcan. Kendisiyle bu çeşit bir başbaşalık ister istemez ölüm ve intihar fikrini düşürüyor usuna. "Platonik içtiğim o günlerde kusurlu bir sayıydım." (s.22) derken, çokça oynayıp yeni anlamlar yüklediği sözcüklerden bir yenisini türetip (Platonik), belki de kendi sırça fanusunun içinde, Sylvia Plath'a öykünmektedir. S.57'da; "Hem zaten bizler yalnızca / Düşlerimizde intihar ederiz" derken s. 12'de: "Cesare't Pavese" sözüyle Pavese'in düşlerine giren intihar olgusunun gerçek yas.amdaki olabilirliğine / olmuşluğuna direnen, başkaldıran bir rol üstlenmiştir Tezcan. Oysa Pavese SAYFA 16 M Erisin Tezcan, 1967 doğumlu bir şair. Yeni çıkan kitabı " Entelaktüel Vazılar" , Tezcan'ın dilin olanaklarını zorladığı şiirlerinden oluşuyor. bındabekliyorumsunulmakiçinsana" (s. 12). Ve sonra bir umarsızlık sezersiniz dizelerinde belli ki yalandan; " Yoksan, gunde devri alemin 31 günde biter" (s. 14)!.. Ama aşkı arayışının ve olası tek taraflı tükenişinin izlerini, adımlar ilerledikçe gizlediği yerden çıkartıp sunan da yine odur; "Sen nehrinde yüzen ben de / Elemime iyi gelir diye / Deliryum elementini buldunı" (s.18) "Gitartist" s.iirinde ise yoğun bir dostluk arayışı belirgindir. I lemen ilk dizede; "Dilimde bir Dostolamııyoski nağmesi" derken neden özellikle sir" dizeleriyle Dostoyevski'nin İnsancakları'nın kahramanları arasında (öksüz kızya^lı katip) çağnşımsal bir ilinti sezilebilir. Yine de dostluğa olan inancını henüz (!) yitirmemiştir ş.air; "Bilmiyorum ki nasıl çüzeccğim / Ben bu bulamamacay ı." Fizik, matematik demi^tim, gerekebilir Tezcan'ı çözebilmek için. "(Unutma çelişkiler, korkularımızdır.) (Bir çelişki daha bırakıyorum korkıısuzca.)": Kendi i<,inde çelişik cümlelerde sözcükler, çözümü hızlandırmak adına manyetik bir alan olus.turabilir. 'A'da olduğu gibi... Elbette ErsınTezcankendldevlSlVle'dlllnslnırlerlyleovnavan'.'dılOzurluler'den uzak tutulması gereken blrsanatcı Yaşama Uğraşı'nda; "Ne zaman bir güçlükle ya da acıyla karşılajbam, hep intiharı düşünmeye yargılı olduğumu biliyorum. Beni korkutan da bu: Temel ilkem intihar, gerçekleştirmediğim, hiçbir zaman gerçekleştiremeyeceğim, ama düşüncesi duyarlılığımı okşayan intihar...", demiştir. Pavese'e seslenip (aslında) kendini cesaretlendirmeye çalışan Tezcan için karşılaştığı güçlük ve acılarmıdır ihtiharı düşünmesine neden? Yoksa yitirdiği umutları ve içinde bir türlü dostluk bulamadığı aşk mıdır? Kuşkulu bir aşıktır Tezcan; "Nef ka oyunparkını Dostoyevski'nin mezarının üstüne kurmuştur? Kendimce rastlantının görkemine inanan biri olarak bile, bu dizenin bilinçli bir düşün sonucu ortaya çıkarıldığından eminim. Bilindiği gibi Dostoyevski pek çok eserinde bireyin gizli dünyasını, can alıcı detaylara yaslanarak, sunmuştur okuyucusuna. Roman kahramanlarının iç çeki^melerinin çevrelerindeki insanlara yansımalarını şüphesiz akıllıca duyumsamıştır Ersin Tezcan. Aynı şiirin devamında; "Ahsen dilsuz bir kız / Bense, payı belli, paydası belli olmayan / Bayağı bir ke ki' A'ya bağlı 'B' önermesi, zıt kutuplar birbirini çeker ilkesinin bir doğal sonucu olarak kendiliğinden biraraya gelmiştir. Tezcan'ın şiirinde doğanın egemen güçjeri buluşturulmuştur. Ersin Tezcan için yazdığım bu yazıyı sonlandırabileceğim bir yöntem ararken, noktayı onun koyması gerektiğinekararverdim... "ölüm bence kırık bir bumerang'dır! Zaten bizim onu atacak gücümüzvarmıki?" • EYayınları/66s. Entelaktüel Yazılar / Erisin Tezcan I C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 2 0 5