Katalog

ANAFOR'a kapılanlar MUZAFFER BUYRUKÇU Erhan Bener'in yeni kitabı Bilgi Yayınlannda ıftfr I Anafor, Milliyetçiliğin ve terörün yükseldiği bir ortamda dost olmaya I çalışan ve çatışan tarafların bağnazlığı nedeniyle her iki kesim tarafından çaresiz kalmış bir KürtveTürk aydınınm, 12 Eylül öncesinin hazır ideolojilerinin yıkılmasının ardından bireysel sorunlarıyla başbaşa kalıp yolunu arayan eski militanların, kapitalist düzen içindeki ayrıcalıklarını bu acımasız çarklar arasında kıyasıya mücadele ederek korumaya çalışan doyumsuz işadamlarının, ihtiraslarını tatminetmekiçin cinselliklerini dc kullanmaktan kaçınmayan iddialı genç kadınların' ve Kürtçülüğün tartışıldığı bir romandır. S AY F A 6 nafor'un Türkçe karşılığı burgaçtır; gehellikle akıntısı şiddetli denizlerde, ırmaklarda görülür ve o sırada y üzeyde kımıldayan her şeyi dibe çeker, parçalar, yok eder. Edgar Allan Poe'nun hurgaca yakalananlan anlatan ve Norveç sularında geçen bir öyküsü vardır ki tüyler ürperticidir. Yayımlanan bazı yapıtları ödüllendirilen, filme alınan, televizyon dizisi olan, kimsenin kimseyi umursamadığı, ilgisizliğin ayyııka çıktığı bir dönemde ayakta kalmayı başaran seçkin yazar, dcğerli sanatçı Erhan Bener'in yeni romanı Anaiorkitapçıvitrinlerindekiyerine yerlcşti. Analorun başkahramanı, Cahit adında genç, çalışkan, kadınlarla düşüp kalkan ve yaşamın eşsiz tadını, eşsi/ hüyüsünü kadının dişiliğinde bulan ve o tadları, o güzellikleri çoğaltarak ten6el bir mutlııluk kaynağı yaratmaya çabalayan bir adamdır. Cahit, şirket hissedarı dul Nükhet, hizmetçi Yeşim, şarkıcı RezedaMadonna (Samatyalı Seval) sekreter Iclâl'le yatıp kalkar. Bu kadınlar, onun 'uğrak'larıdır, 'zevk kaleleri'dir. Kitabın, zaman zaman ortalıkta dolaşan ekonomik yönden güçlü, Yapiş Holding'in sahibi Büyükhanım'ın isteğine uyarak zorunludur akrabası Sevin'le nişanlanır, bu, Cahit'i 'eve bağlama' operasyonudur. Sevgi mevgi yoktur aralarında ve Cahit, içinde devindiği ortamda bir bunalım başlayınca, benliğindeki karrrçaşay ı örten dumanı dağıt • mak gereksinimi duyunca sekse siğınır. Erhan Beher, sevişme olgusunun içeriğindeki bütün ayrıntıları haz titreşimleri vc tepkilerle birlikte gerçekliğin dışına sıçramadan ustalıkla sergiler. ükur, gövdelerin, organların devinimlerini, yansıttıkları anlamlı göriıntiileri, özene bezene bclitnlenen atılımları, altüst oluşları benimser, özdeşleşir aıııa aklını sevişme sahnelerindeki kışkırtıcı havada unutmaz ve en az o sahneler kadar çekici sayılan, en az onlar kadar merak uyandıran ilgi odaklarına yönelir. (Anafor'daçeşitli ilgiodakları, alanları vardır.) Romanin belkemiğini oluşturan Bizans oyunlannın, entrikalarının sihrine kapılır, konudan konuya geçer, amaçlarına dört elle sarılanların, tutkularının rüzgârlarıyla ordan oraya savrulanların cditnlerini, karakterlerindeki doyumsuzlukları, kötülük A üreten eylemlerini izler. Anaforun bdli başlı tipleri şunlardır: Dişçi, devrimci, Kiırtçü Hiram, Hiram'ın arkadaşı mühendis İlhan, IIhan'ın ablası ve Yapi^ 1 Iolding'in Yönetim Kurıılıı Başkanı ve Cahit'in metresi Nükhet Hanım, (kocası Haydar Bey ölmüştür) İclâl Hanım, (Cahit Bey'insekreterivemetresidir,obaşkalarının da metresidir) Galip Bey, (şirketin araçlarını anlaştığı bir mafya topluluğunun buyruğıına veren, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı gibi karanlık işler (,eviren bir dalaverecidir) Her Ludvig, (Almanya'daki bir örgütün yetkilisidir) şarkıcı Madonna, (Cahit'in metreslerinden biridir) Sevin (Molla Hadiye'nin torunudur) Büyükhanım, (rahmetli kocası I lacı Refii Beyetendiyi gcnçliğinde haiil solcu C^emalettin Etendiyle aldatmışıır. Bu aldatnıa sonunda ilk kez bedeninin ve kadınlığının ve bazı hazların farkına varmı^tır. Bu kısa birliktelik yaşanıını değiştirmiş, yaşamını aydınlatan biricik ışığa dünüşrnüştür. Cemalettin Efendiyle yatağa girdiği anları hep anımsayan Büyükhanım, bir yandan Cemalettin Elendiyi yaşamına sokamadığı, orada lemelliolarak tutamadığı, Refii Beyefendinin yerine koyamadığı, bir yandan da onu aldatarak bağışlanması olanaksız bir günah isjcdiği kanısınavararaksuçlayıpdururkendisini. Ve bu hesaplaşma daha çok Tann'nın luızurıında namaz kılarken ortaya çıkar. Sağ ve sol omuzlarında tüne diğine inandığı iyilik ve kötülük melekleriyle konuşıır, içini döker, yakınır. "Günahın, vebalin diz boyu, yaşın yetmişbeş, sen hâlâ Cemalettin Etendiyle gerdek rüyaları görüyorsun, cayır cayır yanacaksın cehennemde!" der. Ve bir otomobil kazasında ölen Emin, Zühal, Salih Bey ve küçük Me tin, şoför Abdul vb. Anaforda Erhan Bener, bizde başka bir örneği bulunmayan ve şirketin, şirketlerin varlığını merkez olarak gören ve bir siirü kolları, bir sürii uzantıları olan bir serüven romanıdır bu heyecanlandırıcı, çarpıcı ve birçok olayla yüklii durumları birbirine ekleyerek romanın özüne tıpatıp uyan bir 'hız' yaratmıştır. Bu 'hız' bu yapıdaki Amerikan filmlerinde ve devinime, soluk kesmeye dayanan romanlarında çok belirgindir ve o filmlerle romanla rın temel taşıdır, vazgeçilınez ögesidir. Sürükleyecek, şaşırtacak, korkutacak ki okur allak bullak olsun, romanı elinden bırakmasın, ftlnıi izlemekten cay masın. Evet, Anator bu yapıtların çiz gisindedir. Analor kitabın arka kapağında da ya/.ıldığı gibi 'Milliyetçiliğin ve terörün yükseldiği bir ortamda dost olmaya çalışan ve çatışan tarafların bağnazlığı nedeniyle her iki kesim taralından çaresiz kalmış bir Kürt ve Tüık aydınm, 12 Eylül öncesinin hazır ideolojilerinin yıkılmasının ardından bireysel sorunlarıyla başbaşa kalıp yolunu arayan eski militanların, kapitalist düzen içindeki ayrıcalıklarını bu acımasız çarklar arasında kıyasıya mücadele ederek korumaya çalışan doyumsuz işadamla rının, ihtiraslarını tatmin etmek için cinselliklerini de kullanmaktan kaçınmayan iddialı genç kadınların' ve Kürtçülüğün tartışıldığı bir romandır. Evet, öyledir. Koşullar elverirse ve yolunun üstüne döşenen engelleri aşıp geniş bir okur kitlesine ulaşabilirse Erhan Bener'in isteği gerçekleşebilir, 'best seller'lerin arasına girebilir. Çok satar ve arka arkaya yaptığı baskılarla Erhan Bener'e de Bilgi Yayınevine de büyük paralar kazandırabilir Ama, amaa bu romanı, Anatoru, yıllardır tanıdığım, bildiğim, yaratıcılığına ve güçlü yeteneğine saygı duyduğum psikolojik çözümlerin, insan ruhundaki derinlikleri bir anda yakalamanın sihirbazıdıro Erhan Bener'in sanat dü/.eyi yüksek romanlarından apayrı bir yere koymak gerekir. Çünkii duygusal bir patlamamn, tarz değiştirmeye yö nelik yeni bir atılımın ürünüdür o, keyif vermeyi, oyalamayı amaçlamıştır.B Anafor / Erhan Bener I Ruman I Bilgi Yayınevı/ 325 s. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1 7 7