Katalog

Tabu olmaktan cıkan resim Basınla ilgili araştırmalarından tanıdığımız Orhan Koloğlu, son kitabında fotografın basınımıza girişini ve etkilerini anlatıyor ENGIN ÇIZGEN (ESFIAP) otografın optık tarıhı MÖ IV yuzyıla kadar u/anıyor Karanlık oda dıye adlandırılan araçtan, mate matık<,ılcr, h/ıkçüer, gokbılımcılerı, mımarlar ve ressamlar yararlandılar ılk ke? lnsanlık tarıhının başlangıcından be rı, guncş ışığının ınsan tenı uzerındekı ka rartma etkısı bılınıyordu 17001u yıllarda tebe$ır, it,ınde ço/unmemış gumuş bulu nan nıtrık asıtle karıştırılıp bır şışeye konduğunda, şı^enın guneşe donuk yuzunun karardığı goruldu l^te optık ge<,mışı bu kadar eskılere dayanan karanlık odaya bır de kımyasal ışlemler karıjınta, lotoğrafa gıdılen yolda yeııı bıı a^ama daha sağlan mı$ olclıı Ve bır dı/ı buluşlar zıncırınden geçmeve ba^layan kırnva dalındak ı bu araş tıımalar, oplık alanındakı geh^melerle bır leştığı zaman da fotoğrahn ıcadı gerçekleştı Yıne ara^tırmalar, ara^tınnalar ve 1986'ya gelındı özel bır yu/ey u/erınde sankı dogadan koparılmış bır parça zaptedılmıştı Yer Fransa.Kıjı Nıepce, Buluş Fotoğraf Sonrakı aşama da, bu goruntunun gelıj ttrılerek, daha net, parlak vc anla^tlır bır hale gelmesı uğraşları oldu Bunun da ba ^arılması u/unsurmedı Bu venı bııluşla bırlıkte pekçok sanatçısı nın adı duyulmaya başladı Resım orta ınında bır telaş Içlerınde" Bundan bo\le re stm sanatı olmujtur dıyecek kadar endışelerını ve korkularını açığa vuranlar bıle ol du Fotoğraf ınsanlatın dunvasını değıştırdı Bılınmeyen yerlerın belgelerını onlerı ne sererek gcncl kulturun artmasını sağla dı Studyolaıda ıı/un sure verılcn po/lar sonucu elde edılcn tıpkı kopvalarla ınsan Orhan Koloğlu'ndan "Basımmızda Kesim ve Fotografın Başlaması" F poruelerı <,ekılmeve ba^landı Bu olay bırden yenı bulu^un tıcarı yanının gucunu ortayakovdu Fotoğraf oncc bır belge olarak başladı seruvcnıne Belge Iyı ama bu yalnı/ta poıtrelerde ve durağan sokak goıuntule rınde mı konmalı>dı ortaya Ya savaşan ın>arılar () gune kadar rcssamların savaj alanlarında (,ı/erek elde ettıklerı goruntu ler vardı Yenı bulırç fotoğraf geldıkten sonra nıye artık eskı vontemı uygulamak gerekıvoıdu kı • Ilk ke? ga^etecıhk anlayı^ı * ıle fotoğraflar 185O'lı yıllaıda Kırıtn Savaşı'nda ^ekıldı ülaylar artık aynen gorun dıığu gıbı, genış kıtlclere aktarılabıltrdı Ama nasıl'' Hangı teknıkle? Bu sefer de ^ekılen fotoğrafların basılabılmelerı soru nu vardı tnsanoğlu ıstemeye gorsun Bu sefer de basılabılmeM konusunda araştırmalara gırı^ddı Ve zaman artık 19 yuzyılın ıkıncı varısına gelmıştı Islanı ulkelerınde ıse, genel anlayıj olarak kabul edılen goruntu ya sağı, başka bır engel oluşturdu "Bu arcişltrma sadece basımmızda değtl, butun toplumumuzda resmın tabu olmaktan çıkmahina buyuk katkıda hulunan Musavver (reumlı) Servetı Futıun dergısıntn 100 kurtılu} vldonumu (26 Mart /9#î) vesılesıy le hazırlanmıstı Yaymlanmaunda gecıkme de olsa bu dergımn vc kurucusu Ahmü thsan Tokgoz un loplumumuzun bu&unv varışındakı rolunu ammsatmaya htzmet edeceg't tçın yararma ınamyoruz Unutmamak gerekır kt, bu tabu yıktalığı sadeıe Furk taplumu ıçın değtl bu tun Orta Doğu vc hlam loplumları ıçın otıemlıydı vc onları da etkılcmıştır ' Yukarıdakı so?ler, değerlı araştırmacı Orhan Koloğlu nun B.ısınım^dj Rcsım vc Fotoğr^lın Bjşljmjsı adlı knabının biınuş ya/ısından Koloğlu nun resım ve fotoğralta Turklerın tabu yıkıulığının, Islam alemıne onderlık ettığı konusundakı dııijuncesı ne kadar yerınde Osmanlı sultanı II Abdulhamıd,geçtığımı/yu/yılda Ihr resım ç ok anlam ıjade cdı r Bcn yazıll mı tın lerden çok fotoğrafları tınıb cdırım de mıştı tslam dını kurallarının en yoğun uy gulandığı yer olan Suudı Arabıstan da ıse ancakyuzyılımuda kral Abdula/ı/ ' / oto$ rafçı kendısı bır canlt yaratmaz Yalmzıa Tanrıntn ıştğını guncşın yansıttıg't golge ve yamımalarla kaydeder" dıyerek fotoğrafa vakla^ımını belırtıyordu Knapta, ısmınden de net bır bıçımde anlaşılacağı gıbı, resmın ve fotoğraiın ya yınlarda basılması ıle ılgılı bır anlatımı ve belgelerını bulacaksını/ Hern de ürhan Koloğlu gıbı gen,ekten tıtı/ bır araştırma t'ının elınden Konu ıle ılgılenenlere mutlaka okumala rını balık vereceğım kıtabın ısteme adresı Engın Yayınlar, Demetevler 2 C ad No 85/DAnkara Tlf 3467Î46B B İR D Ü N Y A K İ T A P L I Ğ I B Ü Y Ü Y O R . . "DÜNYA BİR SAHNEDİR" TİYATRO/YAŞAYAN Aldatma Harold Pinter Hakimiyeti Mıllıye Aşevi Güngör Dilmen Shakespeare: Yazar ve Escrleri Stanley VVells Pericles VV.Shakespeare Oyunun Kurallan L.uigi Pirandello Yeni Zaman Eski Hayat Melisa Gürpınar Samuel Beckett Tiyatrosu Ayşegul Yüksel Kan Kardeşlerı VVilly Russell Troya'yı özlüyorum Ulku Ayvaac Fehmi Efe Dram Sanatı, Gostergebılımsel Bır Yaklayım Verımsızler Peter Turrini Kopenick'li YüzbaşıOturma tznı Carl Zuckmayer Onlar ' YKY DUnya Kıtaplığı'ndaki yerlerını aldılar Ya sizın kitaplığınızda? DRAMA Toplu KısaOyunlar( 19561962) Samuel Beckett (iulalasaray 8O050 İSTANBUI Tel (212) 293 O8 24 F«k» (212) 291 07 21 C U M HU R I Y E T KI T A P S A Y I 1 9 2 OESO S AY F A