Katalog

Trayan Petrovski, doğup büyüdüğü, kökleriyle bağlı olduğu Makedonya ve doğası üzerine yazdığı şiirlerin yanı sıra; diplomat olarak bulunduğu Mısır ve Türkiye'nin çeşitli ycrlerinde yaşadıklarını, duyumsadıklarını dile getirdiği şiirlerini de topladığı şiir kitabına "Köprüler" adını vermiş. GULSUM AKYUZ Makedonya Cumhuriyeti'nin ülkemizdeki Büyükelçisi Trayan Petrovski'nin şiirleri Siirle kurulan "Köprüler" de Dağa Yol Açtını güzel doğa betimlemesinin yanısıra aydınlık özleminin de her anlamda dışa vurulduğu şiir ler. ü Eski Ben Değilim Artık, yaşamındaki değişikliği haber veren, Mısır'da, Kahirtde piramitlerin, sfenkslerin etkisiyle değiştiğini vurgulayan şiirlerdir. Eski Misır'dan kalıntılar onda geçmiş yaşamlara ilişkin çağrışımlar yaratır. Bu çağrışımları, güne denk düşen duygularıyla birleştirir. Nefertiti, Tutankamon, Ehram, Feniks, Firavun düşü vb. dir şiirlerinin adları ve şiirlerini etkileyenler.Bu bölümdeki son şiirler Anadolu'nun çeşitli yerlerine ilişkin. Anadolu'dan Bir Manzara şiirinde tipik bir bozkır resmi çizer dizeleriyle; "Türküsüz kalnıış ses/ gölgesini yitirmiş beden/ ağırlığından olmuş dağ gibi/ ağaçsız ova/ Rahnıinde hiç bir şey/ duyumsamayan loğusa gibi/ ağaçsız ova" dizeleriyle, bozkırın uzayıp giden ıssızlığın, ağaçsızlığına ilişkin hüznünü dile getirir. Kapadokya üzerine yazdığı Ay şiirindeyse;" Ay kapılarından girilen/ ay evleri Kapadok ya'da/ İçlerine ay kiliseleri/ oyulmuş ay dağları" dizeleriyle, göriip etkilendiği o huyulü, düşsel bölgeye beğenisini dile getirir. Kitaplaki son şiir Bu Ankara Sonbahan'nda adını taşıyor. Şu anda da sonyaz. Yapraklar sararı yor, rüzgâr uçuşturuyor yaşantımızı. Soğuktur artık Ankara. Tıpkı Trayan Petrovski'nin dizelerindeki gibi: "Sayrıllığa bürünüyor bu Ankara sonbaharı/ pencerem önündeki titrek kavaklar/ yapraklarını dökünce birdenbıre/ (Anamın sandığından katlanmiş/ ıiltın sansıdenklerlebirlikte)/vcdinlenme dikçe körpe koyunlarında/ yorgun göçebe kuş/ (kuş ya da diişünce/ düşsel bir bakire belki de)/ Rumeli'de yumurtadan çıkmış/ Kanayan bağrındanBalkanların." Şair, Ankara'da sonyazın güzelliğini ve hüznünü betimlerken, öte yandan bağrından kopup geldiği Balkanlar'da yaşanan acılı savaşları da anımsatıyor bize ve bir köprü, dostluk, sevgi köprüsü kurmak istiyor şiirleriyle. Tam da, dünyanın, bölgemizin sevgiye, dostluğa, banşa böylesine gereksindiği bir dönemde.... • Köprüler/ Şiirler Trayan Petrovski/ Tektn Yaytnevi SAYFA 11 ültiir Bakanlığı ve Türkiye Yazarlar Sendikası'nın işbirliğiyle, 79 Ekim 1993 tarihlcri arasında Edirne'de yapılan Uluslararası Doğu Avrupa, Balkanlar ve Karadeniz ülkelerindeki Çağdaş Türk Dili ve Edebiyatı Sempozyumu'nda; Romanya'dan gelen yazar, çevirmen ve radyocu Erem Melike Roman, yaptığı Çevirilerle ve Türkçe radyo yayınlarıyla iki ülke arasında bir dostluk köprüsü kurmayı amaçladığını söyledi. Ilgiyle dinledinı kendisini ve konuşmasını. Bulgaristan'dan gelen ve hastalanması nedeniyle bildirisini kendisi okuyamayan gazeteci çevirmen Rıımen Kovaçev de konuşmasında "Biz çevirmenler, kültiir ve edebiyatın gerçek elçileriyiz' diyordu. Hetn sempozyum boyunca sunulan bildirilerin içeriği hem de değişik ülkelerden gelen şair, yazar, çevirmen, araştırmacı, öğretim görevlisi ve gazeteciİerin arasındaki kaynaşma, bu sözleri doğruluyordu. Sonuç olarak; gerçekten de sanatın, sanat ürünlerinin, sanatçüarın ülkeyi ülkeye, insanı insana bağlayan köprüler olduğunudüşündüm. K Trayan Petrovski Şu anda ülkernizde Makedonya Büyükelçisi olarak görev yapan ve Ankara'da yaşayan Trayan Petrovski de böyle düşünmüş olmalı. Doğup büyüdüğü, kökleriyle bağlı olduğu Makedonya ve doğası üzerine yazdığı şiirlerin yanı sıra; diplomat olarak bulunduğu Mısır ve Türkiye'nin çeşitli yerlerinde yaşadıklarını, duyumsadıklarını dile getirdiği şiirlerini de topladığı şiir kitabına Köprüler adını vermiş. Suat EnC U MH U R I Y E T K İ T A P S A Y I 1 9 2 güllü'nün çevirisini yaptığı Köprüler, Trayan Petrovski'nin Türkiye'de yayımlanan ikinci kitabı. İlki, Yansıma adını taşıyor. 1989 yılından bu yana ülkemizde olan Trayan Petrovski; şürin yanı sıra edebiyatın öteki dallarında da ürün vermiş. Birçok edebiyat ödülü sahibi o!anyazarın"El Azharlılar" adlı romanı, 1987 yılında Raısin Üdülü'ne değer görülmüş ve aynı yıl yılın romanı ilanedilmiş. Şiirleri birçok dile çevrilerek çağdaş Makedon şiir antolojilerinde yer almış; şiir kitapları Romence, Arapça ve Türkçe olmak üzere üç ayrı dilde yayımlanmış. Makedonya Yazarlar Birliği Sekreterliği görevini yapan, Trayan Petrovski, Struga Şiir Akşamları Gösterisi Konsey Başkanlığı'nıdayürütmüş. Kitap; Burada Yaşamıştım Bir Zamanlar, İtiraflar ve O Eski Ben Değilim Artık başlıklı üç bölümden oluşuyor. Gençliğimin Oyküsü adlı şiiriyle başlayan ilk bölümde ilk gençliğe ve ilk gençlik yaşantısına, babasına ilişkin anılarını ve duygularını yansıttığı şiirler yer alıyor. Yaşadığı yerlere, ülkesine, kentine ve doğaya sevgisini ve yakınlığı dışa vurmıış İtiraflar bölümündeki şiirlerinde. Ohri bunlardan biri. Drim Köprüsü şiirindeyse "O köprüdür/ yeri göğü birleştiren./ Sevgiye, düşe, konuşmaya açılan köprü." dizeleriyle köprüye sevgisini ve kendisinde yarattığı çağrışımı dışa vurmaktadır. "Alabildiğine açtı güneş/ kentin kapılarını/ Dokundu yıldırım hızıyla/ dingin göl yüzeyine/ Ve bin parçaya yarıldı/ gökkubbede ışın" dizeleriyle