Katalog

0 K U R L A RA TÜYAPkitapfuanmn bitmesinden bu yana bır aydınfazla birzamangeçti. Yoğutı btr, fuara hazırltk dönemı geçiren yaymevlerımız biraydır süren sessizliklerini yavaş yavaş atmaya bajladılar üzerlerinden. Yoğun bır yayın mevsımi geçireceğimızin göstergeleri deyavaş yavaş çıkıyor ortaya. Yinede meraktmtzı çeken konuların bafiııda, hcmcnfuar sonrau gclcn büyiik kagıl zammına karşın, yayınevlenmızin yayın programlartm gerçekleşktırıp gerçekleştıremeyeceklen. Bir diğer merak konumuz ise bu kadar yuksekzamma kârşm ortalıktan birdenbire yokoluveren kağıt. Neredeyse karabonada bile bulmak imkanı kalmadı kitabın bu ana maddcsıni. Yayınevlenmızin turtı bu zoriukları aşmalart başlıca dilcğimiz. Bu haftakı dvrgımiz edebiyata ilişkm keyiflı yazuardan uluşuyor. Runlardan ikisi iki ünlii îngıltz kadınyazarla ilgili. Dorıs Lessing hizde henüz çtkan "Altın Defie/'le ılgılt olarak Florence Hoıve'un sorularını yanıtlıyor ve özellikle feminizm konmunda ilginç şeyler söylüyor. Adıyla ilk kez "Brkeklerin Ka/pkri ve Hayatları" adlı küabtyla karşılaştıgımız Fay Weldoriı ise küabmdanhareketh' tamtmaya çalısttk sizlcrc. îki fotoğraf albümüyle Kamil Fırat Atlar ve KırkpınarYağlı Güresleri den kaynaklanan yaklaşım biçimleriyle, çağda^lık ve evrensellik yakalanabilir diyen benim gibileri doğrulayan önemli bir çalışına Kamil Fırat'ın "Kırkpınar Yağlı Güresleri" kitabı. Çingene çingene cıvımış, ne yapanıyla ne de toplıımuyla hiçbir ilişkisi olmayan imgelerin oluşturduğu ucuz başarı yollarını seçmeyerek, yüzlerce yıllık geleneği olan yağlı güre^in otantik, erkeksi, cengaver ye hamasi kabalığını alıp, estetik bir şölene dönüştüren Kamil Fırat, bu üzgün çalışmasıyla, sevindirici bir örnek oluşturmakta. Ülkemiz fotoğraf sanatı olıışum aşamasındadır. Gorülen büyiik boşlııklar olması gerekenlere duyulan açlık, birçoğumuz taraiından yanlış anlaşılnıaktadır. Fotoğrai sanatına ,v)yunan kişi, önce zana Fotoğraf sanatçımız Kamil Fırat 3 yıl arayla iki fotoğraf albümü çıkardı. İlkinde "Atlar"ı ikincisi de "Kırkpınar Yağlı Güreşleri"ni görüntüledi.İkinci albümde yer alanNevzat Çakır'ın bir yazısını, Kamil Fırat'ın tüm fotoğraflarıni kucakladığı için bir kısmını sayfalarımıza alıyoruz. 1 50 yıllık geçmişinde, sanatın tutııcu ve bağnazdüşüncclcrini yerle bır cden, getirdiği yeni solukla sonsuz ufuklar açan fotoğra! günümüzde de çağdaş sanatınoluşumunu hızlandırmanın onurunu taşımaktadır. Konu totoğafsa ve kişi bıı sanat dalına gdni'ıl venııse, onuıı çalışmasına ve yorumlayış biçimine nasıl karılı^ır ki? İster sokak çeker, ister manzara. Iyisini, güzelini, anlamlısını çekebiliyorsa siımüklü çocuk çeker. Isterse de, soyııt ve abstrenin yada siirrealizmin sırtına binip zamanın gizemli derinliklerinde kaybeder kendini. Yaşamın anlarından alınan kesitlerde, zamanın billurlaşmasıyla oluşan belgese! fotoğraf, üretilip basıldıktan sonra.onu çeken fotoğrafçının sorıımluİLiğundan çıkıp,tuplumun sorumluluğuna geçer. Deneysel fotoğrafta ise durum tam tersine geli^ir. Yapıtın içeriği, anlamı, tekniği, kimyası velhasıl herşeyi yaratıcısının sorumlukığundadır. Eğer deneysel fotoğrafçı, yapıtları hakkında sorulanları, en azından toplumu ilgilendiren bcilümünü anlatamazsa, fotoğraf severi, aracı kurıımları ikna edemezse yapıt denilen şeyin, boyacı önliiğü üzerindeki renk karmaşasından, elişi dersinde gazetelerden dergilerden kesilerek yapılan kolajlardan farkı kalmaz. Batının yaşadığı, başkaldın seriiven doğa gibı evrensel konuları anlamakta kullandıği imgeleri, çağdaşhk ve evrensellik adına, alıştırma yapmak ve beceri kazanma dı^ında tekrarlamanın ülke fotoğrafma ve fotoğraf sanatına, ne yarar sağlayacağını sorar dururdum. Bu çabanın ancak ithal imgelerle değil, yapımız, eğitimimiz, dilimiz ve çevremizden, geri veya ileri yönJerimiz at bölümiinde uzmanlaştırılmalıdır. Kamil uzmanlaşmıştır. Hem de en uç çizgi de, ülkemizde açılan ilk fotoğraf okulunu bitirerek. Sonra da ucuz başarı peşinde koşmayıp, ülkemizde hala sağlıklı bır şekilde soluk ala mayan, belgesel fotoğrafın sonsuz deneyim kazandıran potasında yoğrulmalıdır. Kamil yoğrulmuştur. Ülke gerçeğinin gelecek ku^aklara ta^ınmasında totoğrafçının görevi olduğuna inanarak, her fırsatta Ana dolu'yu dolaşmış, ülkemiztn tarihi ve doğal katlarını sabırla taramış, grup ve kis.is.el sergiler, yayınlarla kavgasını sürdürmüş, bu süreç içinde kazandığı deney ve bilgi bıri kimini, Yüksek Eğitim Kurumu'nda yeni kuşak insanlara aktarmaya çalışmıştır. Bugiın de yaptıklanyla, lotoğraf sanatında kalıcılığın yollarını araınaktadır. Ülkemu ^artlarında, daha da umursuz olan bu yolculukta, Kamil'i hep görmek, olıışum aşamasındaki fotoğrafımız için de çok önemlidir. • A T L A R Kamil Fırafın Atlar albumunden bır fotoğraf Bülent Aksoydan övgüye değer bir çalışma Ferahnak Mevlevi Ayini dönümü için hazırlanmış bir armağan. Sermüezzin Rıfat Bey'in Ferahnak Mevlevi Ayini 1902'de Fransa'da La Revue Musicale dergisinde yayımlanmış. Eser o tarihten bu yana Fransız dergisinin sayfaları arasında kalmış.bugüne kadar hiçbir Türkçe kaynakta yeniden basdmamış. Türkçekaynaklarda yalnızca özel yazma koleksiyoolarda bulunduğu yazılıp söylenen Ferahnak Ayin musiki çevrelerinde nerdeyse kayıp gözüyle bakılan eserlerdendi. Bu kitapçık Rıfat Bey'in ImtlyazSahıbi BerlnNadl s BasımCumhurıyet Matbaacılık ve Cazetecılık A S Yayımlaydn Yonı Cun Hdber Aıansı Basın ve Yayıncılık A S Cenel Yayın YönetmenıözgenAcar Genel Yayın Koordınatoru Hlkmet Cetlnkaya • Yazı Islerı Muduru Celal Ba$langıç Yayın Yönetmenl: TurhanCünay 1AP L Bugün Mevlana Celaleddini Rumi'nin 719. Ölüm yıldönümü ve Bülent Aksoy'dan sanki bu ölüm yıl besteleyip notasını da kendi yazdığı, Franstz miizikoloğıı P.J. Thibaut'un ise notasına hiç dgkunmadan, sadece Farsça güftesini Fransızca'ya çevirerek yayımladığı ayinin ilk nüshasını, Süleymaniye kütüphanesi Ekrem Karadeniz koleksiyonundaki, çok daha sonra yazılmış bir başka nüshasını ve Farsça güitenin bestenüı ilk şekline uygulanmasıyla ortaya çıkan üçüncü nüshayı biraraya getirmekte ve okura bunları birbirleriyle karşılaştırma imkanı veriyor. Bestelenijiııden yüzyılı aşkın bir zamap sonra gün ışığına çıkan Ferahnak Ayin'in mevlevi musikisi tepertuvarı için bir kazanç olacağına inanıyoruz. • S A Y F A 3 CUMHURİYET KİTAP SAYI 14 7