Katalog

Gökkuşağı günleri Epik Bir Grev / Füsun Erbulak / Broy Yayınları 112 s. / 6500 TL / CKK Kod No: 186.097 ORALÇAUŞLAR Füsun Erbulak, 40'larını sürenlerin sanatçılar cephesini anlatıyor Doğu Karadeniz kültürüne katkı amacıyla hazırlanan bir kitap Türkiye, 1960'larda başlayıp 1980'lere kadar süren yoğun bir dönem yaşadı. Bu dönem, büyük umutların ve çaresizliklerin, hayal kırıklıklarının birbirini izlediği günlerin dönemiydi. Orada hepimiz vardık. Hapimiz de bugünde'n farklıydık. Ütopyalarımız güçlü, fikirlerimiz keskin, esnekliğimiz azdı. Füsun Erbulak da bizlerden'biri. Kitabında, bugün yaşı 40'a gelmiş veya aşmış kuşağın bir kesitini anfatıyor. Olayın sanatçılar cephesini. 1960 yükselişiyle birlikte Epik Tiyatro sanatımızın gündemine gelir. Vasıf öngören'in Asiye Nasıl Kurtulur oyununun sahneye konulmasının, tiyatrocular, sanat dünyası ve tüm siyasi yaşamımızdaki etkisini o günleri yaşayanlar hatırlarlar. Erbulak'ın anlattığı Asiye^ den 56 sene kadar sonrasıdır. Tiyatroya, işçi sorunları, devrim sorunları, sömürü sorunlan girmiştir. Sanatçılar bu tür konuları işleyen oyunları yeğliyorlar. Herkeste bir umut ve heyecan var. Tabii hamlık ve kabalık da. Oya, sosyalizme sempati duyan, parti çalışmalarına katılan, eylemli sanatçılardan. Epik bir tiyatro oyununun hazırlıklarına katılırken, aynı anda grevdeki ışçilere gider. Onların, sıkıntılı yaşamlarına partili bir sanatçı olarak ortak olmaya çalışır. Eğitim faaliyetlerine katılır. Oya'nın gazeteci kocası ise, bu yoğun siyasi yaşamdan memnun değildir. Karısının oradan oraya koşturmasından ev vaşamları altüst olmuştur. Üstelik Oya hamiledir, evde ilgi isteyen bir çocuk vardır. Oya, kocasının endişelerinı hoşgörüyle karşılar, ancak o günlerin coşkulu havası içinde bildiği gibi hareket etmekten de vazgeçmez. Oya, küçük burjuva olduğu gerekçesiyle sosyalist arkadaşlan tarafından küçümsenir. Kendisi de bu eleştirilerden etkilenir ve zaman zaman çelişmeli duygular içinde çalkalanır: "Ateşim sönebilir. Ben mutsuz olduğum, sıkıldığım oranda sosyalistim. Bir avuntu benitn için bu kavga. Kaldı ki, bu işlere bulaşmanın temelinde sınıfsal gereksinmem değil, kişisel duygusallığım yatıyor. Devrimci arkadaşların hümanist küçük burjuva sanatçılarıyla alay etmeleri boşuna değil. Evet, bin kere evet... Antiemperyalist küçük burjuva tavrı, özlerindeki işçi düşmanlığını örtmez." Böyle gelgit duygular içindedir. Zaman zaman heyecana kapılır, en öne atılmanın heyecanını duyar. O dönem sosyalist olmak, paıtili olmak, sanatçıların önemli bir bölümünü cezbeder. Oya'ya partiye katümak için başvuran arkadaşları vardır. Grev çadırlarında, partide, insanlar özverili ve çalışkandır. Bugün belki birçoklarının anlayamayacağı, belki kendilerinin bile anlayamayacağı bir umut ve cojku içindedirler. Bu coşkunun bir yanında da kırıklık ve eksiklik kendini hissettirir. Özellikle aydınlar, işçi sınıfının peşinde koştururken, yapaylıkla iç içedirler. İstekle, isteksizlik, gösterişle içtenlik birbirine karışmıştır. Ama, o günlerin coşkusu, geleceğe olan inanç, değişim isteğinin toplumun damarlarına kadar yayılması tayin edicidir. Etkili olan budur. Oya sonunda doğurur. Yeniden kocasını memnun edecek, mutlu aile yuvasına dönüşün işaretleri ortaya çıkmıştır. Grev başarısızlıkla sonuçlanmış, oyun sahneye konmuştur. Kıtap, tehlikeli bir sezaryen doğumla sona erer. Füsun Erbulak'ın 1978 yıiında yazdığı kitap, 12 sene önceki Türkiye'nin panoraması gibidir. Küçük bir delikten bakılan panorama. Yine de birçok şeyi yeniden hatırlamamızı sağlıyor. O günleri hepimiz şu veya bu yanıyla hatırlıyoruz. Bugün içinde bulunuduğumuz konuma göre bir değerlendırme de yapıyoruz. O günlerin sıcaklığı henüz gitmediği için çoğumuzun objektif olamadığı Dİr gerçeit. Ya kötü yanını, ya iyi yanını hatırlıyoruz. Aradan 12 Eylül silindiri geçti, anılarımızı ve özellikle umutlarımızı ezmeyi amaçladı. Bunu bir anlamda başardığını, başarabildiğini görüyoruz. Bütün hamlıkları ve eksikleriyle o günler daha güzel günlerdi. Geleceğe umutla bakabilmek, ütopyaları koruyabilmek ne güzel. Yarınları o günlerin coşkusundan bir şeyler bularak kuracağız. Itabzon KültürSanat Yıllığı (198889) Trabzon KülturSanat Yıllıfeı (198889) / Hazırlayanlar: İ.Gündağ Kayaoğlu, Dr. Mustafa Duman, M. Savaş Şatıroğlu / Trabzonlular Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yayını / Büyük boy, 424 s. Trabzonlular Kültür ve Yardımlaşma Derneğı'nce iki yıldan beri yayımlanmakta olan Trabzon KültürSanat Yıllığı'nı t. Gündağ Kayaoğlu Dr. Mustafa Duman M. Savaş Şatıroğlu birlikte hazırlamışlar. (İst., Arahk 1989, 424 s., renkli ve siyahbeyaz resimli, levhalı, portreli, iyi kâğıda basılmış). Kitabın başında Atatürk'ün 15.IX. 1924 tarihinde Trabzon'da söylediği "Sakarya büyük harbinde, üçüncü fırka ile yetişen Trabzon evlatlarının muharebe meydanında gösterdikleri fedâkarlıkların hatırası daima dimağımda nakşedilmiş olarak kalacaktır" sözü, O'nun renkli portresi altına konulmuş. Dernek Başkanı Ergun Gürsoy, yıllığı yayımlamaktakı amaçlarını şöyle açıklıyor: "Trabzon'u kültürsanat tarihinde hak ettiği yere ulaştırmayı amaçlayan derneğimiz, yıllığı tıcari kaygıların uzağında, içtenlikli bir anlayışla 'Doğu Karadeniz kültürüne katkı' düşüncesiyle yayımlamaktadır." İ.Gündağ Kayaoğlu da yayın Kurulu adına sunuş yazısında diyor ki: "... Trabzon'un kültür birikimıni yansıtacağımız, ortaya koyacağımız, bilimsel boyutlarda irdeleyeceğimiz kapsamlı yayınların ne yazık ki çok az olduğu ortadadır. Bu tür yayınlann zaman içinde bir Trabzon Kitaplığı' oluşturacak düzeye ulaşması da en buyük dıleğımizdir..." Yedi bölüme ayrılan yıllıktaki bellibaşh yazılar şunlar: I. Araştırmainceleme: Trabzon Çepni Ağzı... (B. Brendemoen), Hamamizade'nin "Trabzon Manileri" (Dr. M.Duman), Doğu Karadeniz Folkloru... (Dr. O.Durgun), Bıçak Oyunları (t.Z.Eyuboğlu), Trabzon'da Bir Ticaret Sokağı... (T.lbiş), Trabzon Hamamları (Dr. Haşim Karpuz), AtmacaBıldırcın Avcılığı (A.Özer), Konut Donatısı (t.M.özdemir), Doğu Karadeniz Geleneksel Yapı Sanatı... (M.R.Sümerkan) vb. II. Biyografibibliyografya: Matbuat ve Neşriyat Hayatı (Dr. A.Birinci), Trabzon Seyahatnameleri Bibliyografyası (K.Emiroğlu), "İnan"ın Bibliyografyasına Ek (S.H.Karahasanoğlu), Hocamız Faik Dranaz (Ş.Özdemiroğlu) vb. III. Olaylarhaberler: l.Z.Eyuboğlu, Ömer Kayaoğlu, G.Sanımer, T.Sümerkan/A.Mustafa, H.Karaer, H.Albayrak'ın yazı ve şiirleri. IV. Doğu Karadeniz'de turizm ve basında Doğu Karadeniz: A.Yıldırım vb. V. Trabzon'da futbol: Trabzon'da 76 Yıllık Geçmişi Olan Futbol... (t.G.Kayaoğlu), Trabzon'da Futbol ve Gelişimi (Ö.Sümer). VI. Trabzonlular Kültür ve Yadımlaşma Derneği: Halkbilimi ve Derneğimizin Halk Oyunlarındaki etkınlıkleri (C.Şentürk) vb. VII. Trabzon '87 KültürSanat Yıllığı'nın Basında Yankıları N.Güngör vb. Yıllığın DU baskısındaki yazıların çoğuna İngilizce özetler de eklemniş. Trabzon'un varsıl kültür ve sanat yaşamından değerli örnekleri bir araya getiren bu yıllıktan Trabzonlular kadar orayı seven, bilgi almak, inceleme ve arastırma yapmak isteyenler de çok yararlanacaktır. . . . .. 7 Y 7 Tfiıtur Acarailu Füsun Erbulak'ın kltabı, bir dönem 1 urkıyesının panoraması Qibi. Geçmişimize göz atan bu kitapların gerekli olduğuna inanıyorum. D CUMHUflİYET KİTAP: SXr/ 17 S A Y F A 4