Katalog

Tartışma NEDİR BU WASET ADLI KURULUŞUN KONGRELERİ? CBT 1501/25 Aralık 2015 19 Kongreler bilimsel amaçlı mı? Yoksa gezi amaçlı mı? TÜBİTAK ve üniversitelerin yüzbinlerce lirası, bilimsel düzeyi son derece düşük, sadece gezi amaçlı olduğu açık, ulusal ve uluslararası kongrelere harcanıyor... Bu gidişe bir dur demeli. Kongreler bilimsel olmalı. Prof. Dr. Metin Balcı Orta Doğu Teknik Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi mbalci@metu.edu.tr K ongre ve sempozyumlar, bilim insanlarının yapmış oldukları araştırmaları çeşitli kurumlardan (yurtiçi ve/ veya yurtdışı) gelen bir topluluk önünde verilen süre içinde sunmaları için sağlanan bir ortamdır. Bu toplantıların en büyük avantajı sunumun tartışmaya açılması ve sorulan soruların cevaplandırılmasıdır. Sunum yapan kişi, sunum sonunda yeni bilgiler ve fikirler edinebildiği gibi dinleyiciler de yeni fikirler edinebilmektedir. Kongreler aynı zamanda farklı gruplar arasında ortak çalışmaların yapılabilmesi ve grupların birbirlerini tanıması için ideal bir platform oluşturur. Bu toplantılar sonucunda ortak çalışmalar başlatılabilir. Kongrelerde bir organizasyon komitesinin yanı sıra bilim kurulu olur. Bilim kurulu kongreye kimlerin çağrılacağı hususunda karar verir ve sunum için gönderilen bildirilerin seçiminde önemli rol oynar. Bu nedenle bilim kuruluna seçilecek olan kişilerin akademik başarılarına dikkat edilir. Toplantıya olan ilgiyi artırmak için bilim kurulu tarafından ilgili sahanın duayenleri çağrılır, bazı toplantılarda o sahada Nobel ödülü almış bilim insanlarının çağrılması için büyük çaba gösterilir. Bu kişiler kongreye katılımı etkilerler, gençler sahanın önde gelen kişileri ile tanışma fırsatı bulurlar ve sunumlar onları daha da motive eder. Toplantıya olan ilginin artırılması için toplantının yapılacağı yere de dikkat edilir. Katılımcılar toplantı esnasında ve/veya sonrasında o yörenin kültürü ve tarihi hakkında bilgi sahibi olurlar. Bu da toplantıların cazip taraflarından bir tanesidir ama hiç bir zaman amacı değildir. kongre sayısı 6070 civarında iken bu rakamın 130’lara çıkması işlerin de çok iyi gittiği anlamına geliyor. Bu kongrelerin içeriği; genelde matematikten psikolojiye, fizikten tarıma, elektronikten felsefeye kadar uzanan alanları içeren 2030 ana başlık altında toplanıyor, bu başlıklar da kendi içerisinde 35 bazen daha fazla alt başlıktan oluşuyor. Kongreler yaklaşık 23 gün ara ile Dünyanın en ekzotik bölgelerinde gerçekleştiriliyor. Kısacası bilim insanları, WASET aracılığı ile her an istediği bir dalda sunum yapacak güzel bir yer bulabilme şansına sahipler. Bu kongrelerde çağrılı konuşmacılara rastlanmaz. Kongre organizatörleri hakkında herhangi bir bilgiye ulaşılamaz ve kongre ücretleri genelde 450 € olup ülke dışında bir banka hesabına yatırılır. Uluslararası bilimsel komitede 100’ü aşkın kişiye rastlamak mümkün. Bunlar rastgele seçilmiş isimler olmakla beraber haberi olmadan bazı kişilerin isimleri dahi bu listelerde yer alabilmekte. Bu kongrelere her türlü anabilim dalından katılım mümkün olduğu için, tek bir seksiyonda her şeyden bahsedebilirsiniz. Gerek TÜBİTAK ve gerekse üniversitelerimiz son yıllarda, öğretim elemanlarının bilgi ve görgülerini artırmak, fikir alışverişinde bulunabilmek, diğer bilim insanları ile bir kıyaslama yaparak kendilerinin nerede olduklarını ve eksiklerinin olup olmadığını görmek için, bu tür kongrelere katılımı için ciddi maddi destek sağlamaktadır. Son zamanlarda yapılan bilimsel toplantıların sayısında ciddi bir artış gözlenmektedir. Bunların çoğu ciddi toplantılar olduğu gibi bazıları bilimsellikten uzak ve ticari amaçla organize edilen toplantılar da olabilmektedir. Türkler tarafından organize edilen toplantılardan biri World Academy of Science, Engineering and Technology (WASET)1 toplantılarıdır. Toplantının sitesinden (www. waset.org) WASET kongrelerinin 2027 yılı sonuna kadar programlandığı görülmektedir. 2016 yılında organize edilen WASET kongre sayısı 131 (yüzotuzbir), 2027 yılı için şimdiden organize edilen kongre sayısı 101 (yüzbir)’dir. Dünyada bir yılda bu kadar kongre organize eden başka bir kuruluş olmadığı gibi 12 yıl sonrasındaki kongreleri de planlayan başka bir kuruluş da yoktur. Daha önceki yıllarda, yılda organize edilen WASET İYİ NİYETLE BOL PARA VERİLİYOR WASET kongrelerine katılan Avusturalyalı bir fizik profesörü düşüncelerini şöyle ifade ediyor: “Benden önce bir bilim insanı bot tasarımı üzerine bir sunum yaptı, ben akabinde kuvantum mekaniği üzerine bir sunum yaptım ve benim sahamdan orada kimse yoktu. Benden sonraki konuşmacı ise helal et üzerine bir konuşma yaptı.”2 İstendiği takdirde sunumlar bilimsel makale olarak da yayımlanabilir. WASET kongrelerin en ilginç tarafı 12 yıl sonra gerçekleşecek olan kongreler için dahi bazı özetlerin gönderilmiş ve bunlardan da bazılarının şimdiden seçilmiş olması.3 Örneğin, 2027 yılında Suudi Arabistan’ın Cidde şehrinde 2627 Ocak tarihleri arasında gerçekleştirilecek olan 20 farklı bilim dalından biri olan Chemical and Molecular Engineering Conferences in Jeddah4 başlıklı kongrenin alt bilim dalı olan ICBBBE 2027 International Conference on Biochemical, Biomolecular and Biopharmaceutical seksiyonuna şimdiden Türkiye adresli 3 sunuma da rastlamak mümkündür.5 Ben akademik hayatımda 12 yıl sonra yapılacak olan kongrelere dahi bir yıl önce özet gönderilmesi v.s. duymadım ve görmedim. Özellikle Türkler kongre özet gönderme tarihinin son 23 gününün beklerler. İnternetten WASET kongreleri başlığı altında bir tarama yapıldığı zaman bu kongrelerle ilgili hoş vakit geçireceğiniz çok ilginç deneyimleri okuyabilirsiniz.6 “SUNUMUMDA İLGİLİ TEK KİŞİ YOKTU” Son yıllarda kongrelerde dikkat çeken başka bir gelişme ise Türklerin ulusal nitelikte olan kongreleri makyajla uluslararası kongre havasına sokup yurtdışında organize etmeye başlamalarıdır. Ulusal bir kongreyi yurtdışında organize etmenin arkasında yatan gerçek nedir? sorusunu kendimize sorabiliriz. Bu büyük ticari amaç için yapılmış olabilir. Çünkü yurtiçinde yapılan kongrelere verilen des ULUSAL, AMA ULUSLARARASI tek miktarı oldukça sınırlı. Halbuki yurtdışında yapılan bir kongreye günlük verilen harcırah desteği 100150 € civarında. Bunun yanı sıra yüksek katılım ücreti ve uçak bileti de karşılanabilmekte. Projelerden bu harcamayı yapmak mümkün olduğu gibi üniversite rektörlükleri de önemli miktarda destek sağlıyor. Bu kongrelerin bilimsel seviyeleri düşük, ancak katılım oldukça iyidir. Çünkü katılımcılar hem tanıdıkları ile beraber bir kongreye gidecekler ve ayrıca yabancı bir ülkeyi gezmiş hoş vakit geçirmiş olacaklar. Ayrıca yapacakları sunumlarda onlara ciddi bir soru yönelterek güç duruma düşürecek kişi de orada olmayacak. Çünkü ciddi bilim yapan kişiler zaten bu kongrelere katılmazlar. Bu tip kongrelerden birisi ağırlıklı olarak Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından organize edilen “All In Once (Hepsi Bir Arada) Conferences”.7 Bu kongrelerin ilki 2015 yılında Dubai’de yapılmış olup, bazı katılımcılardan edindiğim bilgiler doğrultusunda kongrenin bilimsel tarafının son derece zayıf olduğu ve boş salonlarda sunumların yapıldığı belirtilmektedir. Kasım 2015 tarihinde yapılması planlanan ikinci Dubai kongresinin tarihi ise “akademisyenlerin bu tarihte çok yoğun olması nedeniyle!!” 30 Ocak 1 Şubat 2016 tarihine ertelenmiş.8 2016 yılında ikincisi 1922 Nisan 2016 arasında Zagrep’te yapılacak olan kongre; Kimya, Ekonometri, Mimarlık, İç Mimari, İstatistik, ve İnşaat konularını kapsamaktadır. Bu kongreler içinde yerler 2018 yılının sonuna kadar belirlenmiş. Bu kongreler uluslararası kongreler (!) olup ancak bilim komitesinde Türklerden başka herhangi yabancı bir kişi bulunmamaktadır.9 Bir diğer kongre, 1. International Turkic World Conference on Chemical Sciences and Technology, birincisi bu sene 27 Ekim – 1 Kasım 2015 tarihleri arasında Sakarya Üniversitesi elemanları tarafından Bosna Hersek Saraybosna’da organize edilendir.10 Sunumların ağırlıklı olarak Türkçe yapıldığı ve hiç bir davetli konuşmacının olmadığı bu kongreye Türkiye’den bir kaç yüz kişi BosnaHersek’i gezmek üzere katıldı. Bu kongrenin ilki olduğuna göre ikincisi de büyük bir olasılıkla yakın bir zamanda başka bir ülkede organize edilecek ve yine yüzlerce kişi katılacak. Bu kongreye kimyacıların dışında çok farklı anabilim dallarından da katılanlar olmuştur. Kişiler istedikleri yerde istedikleri şekilde kongre organize edebilirler. Kurallarını kendileri belirler ve bu kongrelere yüzlerce kişi de katılabilir. Kimsenin bunu engellemeye, eleştirmeye hakkı ve yetkisi yoktur. Ancak, kişiler bu kongrelere, projelerden ve/veya üniversite rektörlüklerinden almış oldukları harcırahlarla katılıyorsa (bu kongrelerin kişiye yapacağı hiç bir bilimsel katkı yoktur) o zaman birilerinin gezi amaçlı olan bu kongrelere katılımı engellemesi gerekmektedir. Bu ve benzeri kongrelere çok önemli destekler veriliyor. Yurtdışında organize edilen bir kongreye katılan bir kişinin devlete maliyeti en az 4.000 TL’dir. TÜBİTAK ve üniversiteler, bu parayı gezi amaçlı vermiyor. Kongre destekleri, öğretim elemanlarının fikir alışverişinde bulunmaları, kendi çalışmalarını farklı bir ortamda sunmaları ve eleştiriler doğrultusunda yeni fikirler edinmeleri, başka gruplarla işbirliğine girmeleri vs. için verilmekte. Bu nedenle TÜBİTAK ve üniversite rektörlüklerinin destek sağlayacakları projeleri iyi incelemeleri ve ona göre karar vermeleri gerektiği kanaatindeyim. Bu paraların gezi amacıyla çarçur edilmesine artık dur deme zamanı gelmiş ve geçmektedir. Referanslar 1 https://www.waset.org 2 https://wasetmania.wordpress. com/2015/08/20/universityofqueenslandaustraliaquantumtec hnologylaboratory2013junkconferencewarningwasetisstilltargetingourfieldalongwitheveryotherfieldinacademia/ 3. www.waset.org/ conferences/2027 4.http://www.waset.org/topic/ChemicalandMolecularEngineering/2027/01/jeddah 5. http://www.waset.org/ conference/2027/01/jeddah/ICBBBE 6. https://wasetmania.wordpress.com/ 7. http://2016.allinoneconferences.org/ 8. http://2015. allinoneconferences.org/ 9. http://2016.allinoneconferences.org/scientificcommittee/ 10. http://www.itwccst.com/