Katalog

KASIM AYINDA GÖKYÜZÜ 3 Kasım’da hibrit Güneş tutulması Hasan H. Esenoğlu/ , İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü, esenoglu@istanbul.edu.tr GÜNEŞ Gündüz süresinin kısalması ve gecelerin uzaması Kasım ayında sürecek. Geçen aya göre bu ay 1 saat 13 dakika daha fazla karanlıkta kalacağız/elektrik kullanımımız artacak. Resimde 1, 15 ve 30 Kasım 2013 tarihlerinde sol(sağ) dan sırasıyla: gece (14 saat 6 dakika), astronomik tan (33 dakika), deniz tanı (33 dakika), günlük tan (30 dakika) ve gündüz (9 saat 54 dakika) ortalama saatlerinde verildi. Gündüzün beyazlığından gecenin karanlığına veya tersine geçişlerin yaklaşık 1 saat 36 dakikayı bulduğunu söyleyebiliriz. Ay boyunca gece, gündüz ve tan süreleri resim ve çizelgede verildi. Ayrıca, gecenin bittiği “imsak vakti” olarak sabah astronomik tan başlangıcı, “akşam vakti” olarak Güneş’in batış saati ve akşamın bittiği “yatsı vakti” olarak da akşam astronomik tan bitişi çizelgede belirtildi. Tan saatleri (saat: dakika) Tan Kasım 1 Başlama Bitiş Akşam Günlük tan 17:00 17:28 (akşam) 17:28 Deniz tanı 17:28 18:01 Astronomik tan 18:01 18:33 (yatsı) Sabah Astronomik tan 05:02 05:34 (imsak) Deniz tanı 05:34 06:06 Günlük tan 06:06 06:35 15 Başlama Bitiş 16:45 17:15 (akşam) 17:15 17:48 17:48 18:21 (yatsı) 05:16 05:49 (imsak) 05:49 06:22 06:22 06:52 30 Başlama Bitiş 16:37 17:07 (akşam) 17:07 17:41 17:41 18:14 (yatsı) 05:31 06:04 (imsak) 06:04 06:38 06:38 07:09 GÖK ATLASI 15 Kasım 2013 akşam saat 22:00 için verildi. Baskıya en uygun sadelikte ve kolay görülebileceği +2.5 kadire kadar parlak yıldızı olan takım yıldızlar özetlenerek belirtildi. Gök atlasına gökyüzüne bakar şekilde doğru yönlerde yukarıya kaldırarak eşleştirmek yeterli olacaktır. Ayrıca, geniş ekranlı cep telefonlarına yüklenen elektronik gök atlasları ile de birebir örtüştürerek gök cisimlerin tanı ve bilgileri öğrenilebilinir. KASIM AYINDA AY EVRELERİ Yeni Ay ve Güneş Tutulması Gün Saat İlk Dördün Gün Saat Dolunay Son Dördün Gün Saat Gün Saat Tutulmanın izleneceği yerler: Halkalı olarak tutulmanın başlangıcı ve büyük bölümü Atlantik Okyanusu üzerinde gerçekleşecek. Ay'ın gölgesi Afrika'nın batısında karaya çıkacak ve Afrika kıtasının doğusuna ulaştığında tam tutulma şeklinde sona erecektir. Bu ikili tutulmayı birden görebilecek olan Afrika kıtası şanlı; tam tutulmayı tüm Afrika baştan başa izleyebilirken tam tutulma şeridi dışında kalan bölümünün neredeyse tamamı da kıtayı kapsıyor. Bunun dışında Kuzey Amerika'nın doğusu, Güney Amerika'nın kuzey doğusu, Orta Doğu ve bazı güney Avrupa ülkeleri ile Türkiye'den parçalı tutulma olarak görülebilecek. Ülkemizdeki bu parçalı tutulmanın görülmesi günbatımında gerçekleşecek. Ülkemizin güneyinde Güneş'in %7 kadarı örtülürken kuzeyde tutulmayı fark etmek bile zor olacak. 24 KASIM’DA KÜÇÜK GEZEGENLERİN PARLAKLIKLARI Küçük Parlaklık Gezegen (kadir) Ceres 8.8 Pallas 8.5 Juno 10.1 Vesta 8.1 GÜNEŞ MERKEZİ OLAYLARI Özellik Tarih Kasım) Kavuşuma çıkış 3 Güneş’e yakın 8 Kavuşuma çıkış 9 En büyük enlemde (kuzey) 18 En büyük enlemde (kuzey) 25 HİBRİT HALKALI) TUTULMASI Gün (Kasım) 11 12 13 14 20 21 22 23 BİR ELDE GÜNEŞ DİĞERİNDE AY Ufuktan Saat (Güney) (Güney) Yükseklik Batıda Doğuda (derece) 14:59 Güneş Ay 17 15:15 Güneş Ay 14 15:32 Güneş Ay 12 15:49 Güneş Ay 9 08:05 Ay Güneş 10 08:30 Ay Güneş 13 08:54 Ay Güneş 16 09:17 Ay Güneş 19 TAM VE GÜNEŞ CBT 1389 18 / 1 Kasım 2013 3 Kasım tarihinde aşağıda saatleri verilen bu ilginç Güneş tutulması, halkalı tutulma olarak başlayacak, tam tutulma olarak devam ederek bitecek. Bu tür iki özellikli hibrit tutulmalar ender olarak görülür. 12:04:36 Tutulma başlangıcı 13:05:18 Gölge konisinin kuzey kenarından tutulma başlangıcı 13:05:18 Merkezi tutulma başlangıcı 13:05:18 Gölge konisinin güney kenarından tutulma başlangıcı 14:38:48 Tutulma ortası 16:27:42 Gölge konisinin kuzey kenarından tutulma sonu 16:27:42 Merkezi tutulma sonu 16:27:42 Gölge konisinin güney kenarından tutulma sonu 17:28:24 Tutulma bitişi Kasım’da AyYer Uzaklığı Ay Yer’e En Yakın Uzak Gün 6 22 Saat 11 12 Uzaklık 365360 405440 (km) KASIM AYINDA AY EVRELERİ Son Dördün Gün Saat 25 21:28 YER MEZKEZLİ OLAYLAR Yer’den Bakıldığında Kasım Ayında Gezegenlerin Görünüşleri Özellik Gün YerMerkürGüneş dizilişi ile yakın görünümdeler 1 YerSatürnGüneş dizilişi ile kavuşumda 6 Jüpiter sabit görünümde 7 Merkür sabit görünümde 10 Neptün sabit görünümde 13 MerkürGüneş açıklığı en büyük (19 derece batı) 18 Saat 22 14 09 16 24 05 Nesne Merkür Jüpiter Merkür Mars Yeni Ay ve Güneş Tutulması İlk Dördün Dolunay Gün Saat Gün Saat Gün Saat 3 14:50 10 07:57 17 17:16 Tarih (Kasım) 4 14 24 Merkür Uzaklık B 5 B 19 B 18 Par. +4.5 0.3 0.7 Venüs Uzaklık D 47 D 46 D 45 Par. 4.6 4.7 4.8 Mars Uzaklık B 60 B 65 B 69 Par. +1.5 +1.4 +1.3 Jüpiter Uzaklık B 111 B 121 B 132 Par. 2.4 2.5 2.5 Satürn Uzaklık D 3 B 7 B 16 Par. +0.5 +0.5 +0.6 2013’ün olayları Parlak Gezegenlerin Güneş’ten Açısal Uzaklıkları ve Parlaklıkları (gece saat 02 için)(D: doğu, B: batı; Uzaklık: yay derecesi biriminde, Par.: kadir) (Güneş’ten itibaren sıralanış: Merkür, Venüs, Yer, Mars, Jüpiter, Satürn)