Katalog

Ay ikişer kez ilk dördünde ve dünyamıza en yakın Hasan H. Esenoğlu İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü esenoglu@istanbul.edu.tr 2012 yeni yılda 5 Ocak saat gece 02’de Dünyamız Güneş’e 147 milyon kilometre ile en yakın noktada bulunacak. Güneş 22 Aralık 2011 tarihinde Kış başlangıcına ulaştı (gece süresi en fazla14 saat 47 dakika ve gündüz süresi en kısa9 saat 13 dakika). Bu tarihten itibaren geceler kısalmaya ve günler de uzamaya başlayacak. Resimde 2012 Ocak ayında sol(sağ)dan sırasıyla: gece (tamamen karanlık; Güneş ufuktan 18 dereceden çok aşağıda iken), astronomik tan (koyu gri; Güneş ufuktan 12–18 derece aşağıda iken), deniz tanı (gri; Güneş ufuktan 6–12 derece aşağıda iken), günlük tan (açık gri; Güneş ufuktan 6 dereceden az aşağıda iken) ve gündüz (tamamen beyaz; Güneş ufkun üzerinde iken) gerçek DÜNYAMIZ GÜNEŞ’E YAKIN 4 Ocak’ta Küçük Gezegenlerin Parlaklıkları (Kadir) Ceres Pallas Juno Vesta 9.1 10.5 11.5 8.1 Ocak ayı boyunca gezegenlerin ne zaman görülebileceği mini çizelgede özetlendi. Akşam Venüs Gece Jüpiter GEZEGENLER NEREDE? GÜNEŞ’İN KONUMU Uranüs Mars Jüpiter Satürn Neptün Sabah Merkür (1–10) Mars Satürn OCAK’TA GÖK OLAYLARI GÜNLÜĞÜ gün saat 1 08 2 22 3 05 3 ?20 5 02 9 10 13 09 14 09 16 11 16 21 17 23 23 10 25 03 25 14 26 21 28 04 30 17 30 20 31 06 İLK DÖRDÜN Ay Yer’e en uzak Jüpiter Ay’ın 5 derece güneyinde Göktaşı yağmuru Yer Güneş’e en yakın DOLUNAY Venüs Neptün’ün 1.2 derece güneyinde Mars Ay’ın 9 derece kuzeyinde SON DÖRDÜN Satürn Ay’ın 6 derece kuzeyinde Ay Yer’e en yakın YENİ AY Mars sabit görünümde Neptün Ay’ın 6 derece güneyinde Venüs Ay’ın 7 derece güneyinde Uranüs Ay’ın 6 derece güneyinde Jüpiter Ay’ın 5 derece güneyinde Ay Yer’e ikinci kez en uzak İkinci kez İLK DÖRDÜN GÖK ATLASI 15 Ocak 2012 akşam saat 22:00 için verildi. Baskıya en uygun sadelikte ve kolay görülebileceği +2.5 kadire kadar parlak yıldızı olan ve gezegenlerin yakınında bulunduğu takım yıldızlar özetlenerek belirtildi. Gözlemlerde kullanılan (yaklaşık sıfır kadir parlaklıklı Siriüs gibi) bazı parlak yıldızlar da verildi. Gök atlasına gökyüzüne bakar şekilde doğru yönlerde yukarıya kaldırarak eşleştirmek yeterli. Dolunay (tam Ay tutulması) Gün Saat Gün Saat 1 08:15 9 09:30 31 06:10 İlk Dördün AY EVRELERİ Son Dördün Gün Saat 16 11:08 Yeni Ay Gün Saat 23 09:39 GÖKTAŞI YAĞMURU Ejderha takım yıldızı civarından 1–5 Ocak arasında yağan Quadrantidler isimli göktaşı yağmuru 3 Ocak’ta en yüksek sayıya ulaşır: saatte 120 kadar göktaşı görülebilir. Göktaşı yağmurunu izlemek isteyen okuyucular, özellikle 3 Ocak Çarşamba akşam saatlerinden itibaren tüm gece ve sabah saatlerine kadar kuzey taraftaki Kutup yıldızına saatlerinde verildi. Ay’ın “görünen yüzü” (^) Ay’ın “öteki yüzü” (v) AY OLAYLARI Ay–Yer Uzaklığı Ay Yer’e En Uzak Ay Yer’e En Yakın Gün Saat Uzaklık(km) Gün Saat Uzaklık (km) 2 22 404580 17 23 369890 30 20 404325 Tarih (Ocak) 4 14 24 Parlak Gezegenlerin Güneş’ten Açısal Uzaklıkları ve Parlaklıkları (gece saat 02 için) (D: doğu, B: batı; Uzaklık: yay derecesi biriminde, Par.: kadir) Merkür Uzaklık Par. B 19 –0.4 B 15 –0.4 B 10 –0.7 Venüs Uzaklık Par. D 35 –4.0 D 37 –4.0 D 38 –4.0 Mars Uzaklık Par. B 112 +0.1 B 121 –0.1 B 130 –0.3 Jüpiter Uzaklık Par. D 107 –2.6 D 98 –2.5 D 88 –2.4 Satürn Uzaklık Par. B B B 75 +0.7 84 +0.7 94 +0.6 YER MEZKEZLİ OLAYLAR Yer’den Bakıldığında Ocak Ayında Gezegenler Özellik Gün Saat Mars sabit görünümde 25 03 GÜNEŞ MEZKEZLİ OLAYLAR Gezegen Düğümler Çizgisi inişi Merkür 7 Ocak Mars – En büyük kuzey enlemde – 8 Ocak Gök Cismi Ay Merkür Venüs Güneş Mars Jüpiter Satürn Uranüs Neptün CBT 1293/8 30 Aralık 2011 Güneş’e e n uz a k 18 Ocak – Gök Cisimlerin Doğuş–Yükseliş–Batış Saatleri (saat:dakika) 1 Ocak 15 Ocak 31 Ocak Doğuş En yüksekte Batış Doğuş En yüksekte Batış Doğuş En yüksekte Batış 11:28 06:00 09:35 07:29 22:26 12:37 01:40 11:25 10:08 18:10 10:41 1 14:32 12:07 04:52 19:16 07:12 17:26 15:27 01:01 5:21 19:29 16:46 11:17 01:55 12:44 23:27 20:45 23:00 06:40 09:24 07:27 21:43 11:43 00:48 10:30 09:14 04:49 11:13 14:43 12:13 04:06 18:23 06:19 16:32 14:33 10:30 15:47 20:03 17:00 10:30 01:04 11:51 22:33 19:52 10:58 07:13 09:04 07:16 20:41 10:44 23:47 09:29 08:13 18:17 12:00 14:51 12:17 03:05 17:26 05:18 15:31 13:32 01:43 16:47 20:39 17:19 09:29 00:09 10:49 21:33 18:52 Sönük Gezegenlerin Güneş’e En Uzak Konumdaki Parlaklıkları (kadir) Gezegen Parlaklık Uranüs 5.7 Neptün 7.8