Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 temini uyumlu bir biçimde birleştirmeye çalışan Ortaçağ felsefesi – Soluk borusu. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Türevi bilinen fonksiyon – Gerçek ve karmaşık sayıların dikdörtgen biçimindeki tablosu. 2. Toplardamar – Sapaklık, aykırılık – Namuslu. 3. Pamukçuk – Vurguncu, dalavereci – Tokyo’nun eski adı. 4. Briçte sanzatu – Sarmısaktaki doğan antibiyotik – İptidai. 5. Canlı bir organizmanın oluşturduğu, ona özel bir renk veren kimyasal madde – ilginç SORULAR Şimdi nar zamanı.. Soru: Kış aylarının en bol bulunan meyvesi olan narın yararları nedir? Yanıt: Yeditepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Farmakognozi ve Fitoterapi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Erdem Yeşilada Nar bitkisinin meyve, meyve kabuğu ve dal/kök kabukları farklı içeriklere sahip olduğu için farklı kullanımları bulunuyor. Meyve suyu yüksek antosiyanin türevi içeriğine bağlı olarak kuvvetli antioksidan etkili ve özellikle kalp ve dolaşım sistemi işlevleri üzerinde etkin. Meyvelerinin kabukları ise gallotanen tipi polifenolik bileşikler bakımından zengin. Yapılan bilimsel çalışmalar bağırsak enfeksiyonlarına ve boğaz enfeksiyonlarına yol açan mikroorganizmalar üzerinde etkili olduğunu ortaya koyuyor. Bu nedenle, nar meyvesi kabukları bağırsaklarda hem ishale yol açan mikroorganizma üzerinde etkisini gösteriyor, hem de astrenjan (büzücü) etkisine bağlı olarak ishalin tedavisine yardımcı oluyor. Gargara şeklinde uygulandığında ise boğaz enfeksiyonunun tedavisinde yararlı oluyor. Nar ağacının dal ve kök kabukları ise çok daha farklı kullanıma sahip. Taşıdığı alkaloitler (pelletierin vb.) ve yüksek oranda tanenler nedeniyle tüketilmesi mümkün değil. Tedavide sadece tenya düşürücü olarak kullanılıyor. Antioksidan etkisi: Taze sıkılmış veya fermente edilmiş nar suyunun antioksidan etkisinin yüksek olduğu bilimsel olarak ortaya konulmuş. Bu etkisi, kırmızı şarap ve yeşil çaydan daha kuvvetli. Esasında antioksidan etki hem nar meyvesinin kabukları, hem nar suyu ve hem de çekirdekleri için söz konusu. Nar suyunun etkisinde kırmızı rengini veren bileşenlerinin rolü büyük. Ancak meyve kabuklarının antioksidan etkisi meyve suyundan çok daha fazla. Zaten halk arasında da kurutulmuş nar meyvesinin kabukları ishallerde çay gibi demlenip içiliyor. Ancak sakın ola ki meyve kabuğu yemeye kalkmayın. Etkisinin daha kuvvetli olması daha güvenli olduğu anlamına gelmez; taşıdığı bazı maddeler (çok düşük oranda alkaloid) nedeniyle fazla miktarda tüketilmemesi gerekir. Damar Sertliğine Etkisi: Nar suyunun damar sertliği (ateroskleroz) riskini azaltıcı etkisinde en önemli faktörün, LDL’nin (kötü huylu kolesterolün) oksitlenerek daha zararlı şekli VLDL’ye dönüşmesini engellemesi ile ilişkili olabileceği düşünülüyor. Yüksek tansiyonlu hastalarda (6277 yaşlarında) 15 gün süre ile günde 50 ml (bir çay bardağı) nar suyu verilmesi, enfarktüs riskini artıran faktörlerden biri olarak kabul edilen serum ACE değerleri üzerinde %36 düşme sağlarken, yüksek tansiyon üzerinde sadece %5 bir azalma sağlayabilmiştir. Bu çalışmada hastaların hiç birinin sigara içmediği vurgulanmış. Çünkü sigaranın zararlı oksijen radikalleri oluşturduğu biliniyor. Bir diğer klinik çalışmada ise 3 ay süre ile nar suyu (günde 2 su bardağı) kullanılması ile 45 koroner kalp hastasında strese bağlı bazı etkenlerin (miyokard iskemisi gelişiminin) azaltılabildiği gözlenmiş. Diyabet hastalığına etkisi:Yapılan son bir çalışmada ise diyabetli hastalarda nar suyunun damar sertliği riskinin azaltılmasında önemli katkı sağladığını gösteriyor. Menopoz dönemindeki etkisi: Diğer taraftan, çekirdeklerin östrojenik içerik (kadın hormonu) açısından zengin olduğu bildirilmekte. Bu bakımdan menopoz döneminde kadınların nar meyvesini çekirdekleri ile birlikte tüketmesinin kemik erimesi dahil bazı menapoz şikayetleri üzerinde yararlı olabileceği ileri sürülüyor. Diğer etkileri: Çok yeni bir çalışmada ise, konjuge linoleik asit (yağının %83’ü) bakımından zengin olan nar çekirdeklerinin (tohumları) deney hayvanlarında kolon kanseri ve damar sertliği riskini azalttığı ve bağışıklık sistemi üzerinde olumlu yararlarının bulunduğu gösterilmiş. Mutfak kültürümüzde “nar ekşisi”nin de önemli yeri var. Ancak piyasada satılan nar ekşilerinin büyük çoğunluğu sahteymiş. Glukoz ve sitrik asit ile hazırlanıyormuş. Yani evde hazırlamadıysanız, güvenmeyin. Değerli bir taş. 6. Altının simgesi – Beyin dalgalarının SOLDAN SAĞA 1. Şartlı refleks kuramını ileriye süren Rus bili ölçülmesi yöntemi – Virgilius’in tanınmış destanı. 7. madamı – Postu, kaplan postu gibi çizgili bir tür “Dikkat et, savul, destur!” anlamında denizcilik ünleAfrika zebrası. 2. Siyaha çalan koyu yeşil – Bir yü mi – Erkek ve dişi gametin birleşmesiyle oluşan döllenmiş zey ölçüsü birimi – Eski İskandinav mitolojisinde, hücre – Meşin ya da hasırdan sofra. 8. Lavrensyumun baştanrı. 3. Patlayıcı bir madde – Büyük tren is simgesi – Kalıtsal – Modern – Silisyumun simgesi. 9. tasyonu – Karışık renkli – “Kendi kendine” anla Eşyaya ya da hayvanlara vurulan damga – Bir nota – mı veren bir önek. 4. Sümer su tanrısı – Dikme, di “Neşe …” (ressam). 10. Bir harekete bir mekanizmaya kine, dik – Çok anlayışlı ve sezgili kimse. 5. aktaran ya da makinelerde hareketin hızını düzgün tutAğaçlıklı yol – Boğa güreşi alanı – Ucu yanık odun maya yarayan tekerlek – Ucu halkalı cıvata – Fransa’da 6. Arıtılmış – Kalayın simgesi – Tatlı bir besin. 7. bir yönetim bölgesi. 11. Kalp için vurma, vuruş – İtalya’da Duyum yitimi – ABD’de yayımlanan ünlü mizah bir ırmak. 12. “İki” anlamında önek – Sayma, sayılma dergisi – Asker. 8. Bir çeşit papağan – İkinci Dünya – Ünlü – Güzel sanat. 13. Sıtma aşılayan sivrisinek tüSavaşı’ndan beri Amerikan ordusu askerleri anla rü – Lezzet – Kıyı, sahil. 14. Göstergebilim. 15. Element mına gelen kısaltma – “Rain …” (otizm konulu ya da bileşikleri oluşturan ve onların özgül niteliklerifilm) – Lif. 9. Saat kadranı – Nerde olduğu bilin ni gösteren en küçük birim, madde – Yaşar Kemal’in bir meyen – Ad, ün. 10. Soğurma, emme – Asya’da bir romanı. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ülke – Doğada, kemik dokusunda bulunan, içinde 1 J A C Q U E S Y V E S OU T 2 E B R U flüor ya da klor olan doğal kalsiyum fosfat. 11. R İ E İ O S K İ 3 O O E N F R A N K L İ N Hollanda’da düşen Tekirdağ adlı uçakta, bozuk ol4 D E S E N L İ N A U R UM Hazırlayan: duğu iddia edilen aygıt – Kemiklerin toparlak ucu 5 E T N E O L İ T İ K İ MA İlker 6 Z T EMR İ N R T S U – Yemen’in plaka işareti. 12. Boru sesi – İsveç’te 7 İ T A L O S A B İ T E İ N yönetsel bölüm – Bağış yapma – Yükün. 13. Mumcuoğlu 8 A N İ T A N İ KO T İ N 9 A L İ Z E Mihver – Bir şeyin en yüksek ve sivri noktası – S T A P A A İ 10 M N A K R İ T RON A L D Tanrıtanımaz. 14. Alınan bir şeyi geri verme – Eski 11 O K B N ME GA L O P E Yunan mitolojisinde, Argonautlar seferinin kah12 K O D E İ N L A O S E İ N 13 A R T A V E R A J N A T ramanlarından birisi – Değerli bir taş. 15. İnanç ve 14 İ L A H İ Y A T B İ K İ N İ bilgiyi kiliseyle, özellikle Aristoteles’in bilimsel sis15 L A M D İ N E R İ E N E K d ü ş ü n SORULAR KİMLER KURTULACAK? Ender Aktulga [email protected] Bu bulmacanın orjinalini benimle dolayısıyla da bizimle paylaşan değerli arkadaşım Kamil Şekerkaran’a çok teşekkür ediyorum. Kamil Bey bulmacanın kaynağını anımsamıyor. 20 kişilik bir halka oluşturuluyor. Bu 20 kişi, yakalarına iğnelenen bir kağıt yardımıyla, 1’den 20’ye numaralanıyor. Eli değnekli bir görevli, 1 numaradan başlayarak ve değneğini halkadakilere sırayla değdirerek “bir, iki, üç, bir, iki, üç, bir, iki, üç,...” diye sayıyor. “Üç”e denk gelenler (orijinal anlatımı biraz yumuşatmak gerekirse) eleniyorlar. Görevli halkada 4 kişi kalıncaya dek sayımı sürdürüyor. Buna göre sırasıyla 3, 6, 9, 12, 15, 18, 1, 5, 10, 14, 19, 4, 11, 17, 7 numaralar elenirken 2, 8, 13, 20 numaralar elenmekten kurtuluyorlar. SORU: Halka 10000 kişilik olsaydı, elenmekten kurtulan numaralar hangileri olurdu? 1235.sayıdaki “Tavla Zarları” isimli bilmecenin yanıtı: 1) 30 değişik düzende tavla zarı yapılabilirdi. 2) Bunlardan ikisinde kurala uygun düzenleme olurdu. 3) Bunlardan dört tanesini karşılıklı yüzeylerinde sayıların ikişer ikişer toplamları 6,7 ve 8 olurdu. Bilmeceyi doğru çözenler: Ender Aktulgaİstanbul, Ahsen Canatİzmir 1234.sayıdaki bulmacayı doğru çözenler: Yücel GünDenizli, Özen Günİstanbul, Duygu YargıcıLondra CBT 1237/16 3 Aralık 2010