Katalog

CMS FİZİK HAFTASININ ARDINDAN… CERN Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’ndaki (BHÇ) iki büyük deneyden biri olan CMS* deneyinin bu yılki Uluslararası Fizik Haftası toplantısı 1418 Eylülde, Bodrum Akyarlar’da, Boğaziçi ve Çukurova Üniversiteleri’nin ortak ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Toplantının düzenlenmesinde başta Prof. Dr. Erhan Gülmez (BÜ) ve Prof. Dr. Gülsen Önengüt (ÇÜ) olmak üzere BÜ ve ÇÜ’den CMS gruplarında çalışanlar ve CMS deneyine yurtdışındaki üniversitelerden katılan Türk bilim insanları görev aldılar Toplantıya değişik ülkelerden 240 bilim insanı katıldı. Bu toplantıda CMS deneyinin Mart ayından beri 7 TeV enerjili çarpışmalarda kaydedilen verilerden elde edilen ön sonuçlar tartışıldı ve Temmuz ayında Paris’teki bir konferansta sunulan ilk sonuçların artan veriler ışığı altında yeniden değerlendirilmesi yapıldı. Toplantı sonucunda Prof. Dr. Samim Erhan, 21 Eylül günü CERN ekibi olarak çok önemli bir açıklama yapacaklarını bildirmişti. Sözü edilen bilimsel sonuç 21 Eylül tarihinde açıklandı. CERN’deki CMS kollaborasyonu protonproton çarpışmalarında yeni bir olgunun ilk belirtilerini açıklayan “Hadronik Etkileşmelerde Uzun Erimli Yakın Bölgesel Açısal İlinti Gözlemi” başlıklı bir makale yayınlandı. Yüzlerce yüklü parçacığın ortaya çıkarttığı “yüksek parçacık sayılı” çarpışmaların incelendiği bu çalışmada, bazı parçacıkların “ilintili”, yani çarpışma noktasında oluşturduklarında bir şekilde birbirleriyle bağlantılı olduklarına dair izlenimler elde edilmiştir. CMS sözcüsü Guido Tonelli, “Protonproton çarpışmalarında daha önce görülmemiş böyle bir olguyu aktif olarak arıyorduk. Alacağımız ek veriler bu olgunun temeline daha fazla ışık tutacaktır. Bu gözlem CMS dedektörü kadar onu kullanan fizikçilerin de çok yönlü ve güçlü olduklarını kanıtlamaktadır. Artık BHÇ’nin önümüze açtığı yeni bölgeleri milim milim keşfetme yolunda hızla ilerliyoruz” diye konuştu.Ayrıntılı bilgi: http://cms.web.cern.ch/cms/News/2010/QCD10002/index.html * CMS yeni fizik olgularını aramak için BHÇ’de kurulmuş genel amaçlı iki deneyden birisidir. BHÇ’nin yüksek enerjili protonproton ve ağır iyon çarpışmalarında oluşacak çok çeşitli olguları ve parçacıkları algılamak için tasarlanmıştır. “Evren gerçekte neden yapılmıştır ve hangi kuvvetler vardır?” ve “Her şeyih kütlesi nederen gelir?” gibi soruları yanıtlamaya yardımcı olacaktır. Seçkin genç bilim insanları çalışmalarını sundu T ürkiye Bilimler Akademisi’nin Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanlarını Ödüllendirme Programı’na (TÜBAGEBİP) seçilmiş genç bilimcilerin akademik etkinliklerini değerlendirmeyi amaçlayan yıllık toplantısı 1719 Eylül 2010 tarihlerinde Sabancı Üniversitesi’nin ev sahipliğinde yapıldı. 34 TÜBA üyesi ve 67 GEBİP ödül sahibi olmak üzere 101 kişi katıldı. 17 Eylül 2010 Cuma günü Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. A. Nihat Berker Sabancı Müzesi’nde yaptığı açılış konuşması ve ardından “Eğitimde Duyarlılık, Girişim ve Geliştirebilirlik” konulu konferans verdi. Toplantının 18 Eylül’deki ikinci gününde GEBİP ödül sahibi genç bilim insanları, gün boyunca 4 paralel oturumda (fizikkimyamatematik bilimleri, sağlık ve yaşam bilimleri, mühendislik bilimleri ve sosyal bilimler) kendi faaliyet alanlarını tanıtıp ve son bir yılda yürüttükleri araştırmalara ilişkin birer sunum yaptı. Doğa bilimlerinden sosyal bilimlere, mühendislik alanlarından sağlık bilimlerine kadar çok geniş bir yelpazeye yayılan bu sunumları izlemek için gelen öğrenci ve akademisyenler bulunmaktaydı. TÜBAGEBİP 1993 yılında 497 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulan Türkiye Bilimler Akademisi’ne (www.tuba.gov.tr), diğer görevlerinin yanı sıra, bilimci kişiliğini ve araştırıcılığı özendirmek ve gençleri bilim ve araştırma alanına yöneltmek gibi görevler verildi. Akademi bu doğrultuda 2001 yılında ülkemizin araştırmalarıyla ön plana çıkmış, 37 yaşını geçmemiş genç bilim insanlarını ödüllendirmek ve Türkiye’de yapacakları araştırma etkinliklerini desteklemek üzere GEBİP programını başlattı. Akademi bu program aracılığıyla, tüm bilim dallarından bugün sayıları 245’e ulaşan üstün başarılı genç bilim insanlarını destekleyerek, ülkemize yetkin bir araştırıcı kuşağı kazandırmakta. Bilimi ve bilimsel uğraşıyı benimsetmek, desteklemek ve bilimin toplumsal yaşamdaki etkinliğini arttırmak amaçlarını güden Türkiye Bilimler Akademisi’nin her yıl başka bir üniversitenin ev sahipliğinde gerçekleştirdiği bu toplantılarda, güncel araştırmaların sunumu ve tartışmaların yanı sıra üstün başarılı genç bilim insanlarının kendi aralarında etkileşiminin ve akademi ile olan bağlarının güçlenmesi de sağlanıyor. Yrd. Doç. Dr. Burak Acar (İstanbul) Doç. Dr. Özgür Barış Akan (Ankara) Doç. Dr. Taylan Akdoğan (İstanbul) Dr. Petek Ballar (İzmir) Yrd. Doç. Dr. Hatice Pınar Bilgin (Ankara) Yrd. Doç. Dr. Yusuf Civan 1819 Eylül (Isparta) Doç. Dr. Selva Demiralp Cuda (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Arzu Çelik (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Müjdat Çetin (İstanbul) Doç. Dr. Serkant Ali Çetin (İstanbul) Doç. Dr. Seydi Doğan (Erzurum) Doç. Dr. Alper Tunga Erdoğan (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Nuray Erin (Antalya) Yrd. Doç. Dr. Devrim Gözüaçık (İstanbul) Doç. Dr. Kaan Güven (İstanbul) Doç. Dr. Bahar Yetiş Kara (Ankara) Yrd. Doç. Dr. Güllü Kızıltaş Şendur (İstanbul) Doç. Dr. Mehmet Kitiş (Isparta) Doç. Dr. Arzu Karabay Korkmaz (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Hakan Özgür Özer (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Amitav Sanyal (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Nurettin Şahiner (Çanakkale) Yrd. Doç. Dr. Serdar Taşıran (İstanbul) Doç. Dr. İrem Dikmen Toker (Ankara) Doç. Dr. Gültekin Topuz (İstanbul) Doç. Dr. Yusuf Tutar (Sivas) Yrd. Doç. Dr. Can A. Yücesoy (İstanbul) Doç. Dr. Mehmet Akar (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Burhanettin Erdem Alaca (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Abdurrahman Bekir Aydemir (İst) Yrd. Doç. Dr. Türker Bıyıkoğlu (İstanbul) Doç. Dr. Mehmet Cansev (Bursa) Yrd. Doç. Dr. Barış Coşkunüzer (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Hakan Çevikalp (Eskişehir) Yrd. Doç. Dr. Hanife Genç (Çanakkale) Yrd. Doç. Dr. Metin Muradoğlu (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Kürşat Şendur (İstanbul) Dr. Hüsnü Emrah Ünalan (Ankara) Yrd. Doç. Dr. İnanç Adagideli (İstanbul) Yrd.Doç. Dr. Selçuk Aktürk (İstanbul) Dr. Aytekin Akyol (Ankara) Doç. Dr. Mehmet Sait Albayram (İstanbul) Doç. Dr. Mehmet Cihat Alçiçek (Denizli) Yrd. Doç. Dr. Jens Allmer (İzmir) Yrd. Doç. Dr. Günay Yetik Anacak (İzmir) Yrd. Doç. Dr. Erhan Artuç (İstanbul) Doç. Dr. Yusuf Baran (İzmir) Yrd. Doç. Dr. Demircan Canadinç (İstanbul) Doç. Dr. Atilla Cihaner (Ankara) Yrd. Doç. Dr. Selin Aradağ Çelebioğlu (Ankara) Doç. Dr. Ertuğrul Kılıç (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Serdar Kozat (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Tarcan Kumkale (İst.) Yrd. Doç. Dr. Hamza Kurt (Ankara) Doç. Dr. Tuba Çiğdem Oğuzoğlu (Ankara) Yrd. Doç. Dr. Özhan Özatay (1819) (İstanbul) Yrd. Doç. Dr. Emrah Özensoy (Ankara) Yrd. Doç. Dr. Müfit Sezer (Ankara) Yrd. Doç. Dr. Çağdaş D. Son (Ankara) Yrd. Doç. Dr. Gözde Ünal (1718) (İstanbul) Dr. Erkan Yılmaz (Ankara) Doç. Dr. Işıl Aksan Kurnaz, Doç. Dr. Hikmet Budak, Doç. Dr. Mehmet Zafer Gedik, Doç. Dr. Özgür Kıbrıs, Doç. Dr. Ersin Göğüş, Doç. Dr. Emrah Kalemci. KATILIMCI YORUMLARI Aşağıda bu toplantıyla ilgili Prof.Dr.Samim Erhan ve Tiziano Camporesi’nin yorumları yer alıyor: Prof. Dr. Samim Erhan: University of California Los Angeles'te kıdemli araştırmacı. Aynı zamanda 1982 den beri CERN’de çalışmalarını sürdürüyor. “Ben organizasyon komitesinde olduğum için olumlu şeyler söylemem doğru olmaz ama, bilimsel olarak da çok faydalı geçti tartışmalar. Beklemediğimiz bir sonuç çıktı. Beklemediğimiz derken hata anlamında değil. Teorinin bu gün için bize öngörmediği bir sonucumuz var. Salı günü (21 Eylül) bunu bütün dünyaya açıklayacağız. Bu karar 1.52 saatlik bir tartışmanın sonucunda alındı. Rakip deneyden önce biz görmüş olduk. Rakip deney de bilgilendirildi. Bizim böyle bir sonucumuz var.” Tiziano Camporesi: Araştırmacı (CMS Commissionning and Run Coordinator, PH Department). Deneyin tüm operasyonundan sorumlu kişi. İtalyan. Şimdi sürekli olarak CERN de çalışıyor. “Ben projenin bir kısmının Türkiye’de yapıldığını biliyorum ve Türkiye bu dedektörün, deneyin yapımında yer aldı. Bu toplantının Türkiye’ye gelmesi onlara katkılarından dolayı saygımızı gösteriyor. Dedektörün bir parçası Bursa’da inşa edildi. GEBİP TOPLANTISINA KATILANLAR Prof. Dr. Yücel Kanpolat (Başkan) (Ankara) Prof. Dr. Tarık Çelik (Başkan Yardımcısı) Prof. Dr. Cemal Yalabık (Ankara) Prof. Dr. Ayhan S. Demir (Ankara) Prof. Dr. İlhan Tekeli (Ankara) Prof. Dr. Mehmet Öztürk (Ankara) Prof. Dr. Mahmut Hortaçsu (İstanbul) Prof. Dr. Aytemiz Gürgey (Ankara) Prof. Dr. Dinçer Ülkü (Ankara) Doç. Dr. Oğuz Gülseren (Ankara) Prof. Dr. Erdin Bozkurt (Ankara) Prof. Dr. Ahmet Alkan (İstanbul) Prof. Dr. Sadık Kakaç (Ankara) Prof. Dr. Alphan Sennaroğlu (İstanbul) Prof. Dr. Tekin Dereli, Prof. Dr. İsmail Hakkı Duru (İzmir) Prof. Dr. Emin Kansu (Ankara) Prof. Dr. Önder Pekcan (İstanbul) Prof. Dr. Şevket Ruacan (İstanbul) Prof. Dr. Aslıhan Tolun, Prof. Dr. Yücel Yılmaz, Prof. Dr. Namık Kemal Pak (Ankara) Prof. Dr. A. Nihat Berker (İstanbul) Prof. Dr. Cahit Tanyel (Ankara) Prof. Dr. Ahmet Oral (İstanbul) Prof. Dr. Bilal Tanatar (Ankara) Prof. Dr. Tayfun Özçelik (Ankara) Prof. Dr. Naci Görür (İstanbul) Prof. Dr. Mustafa İlhan (Ankara) Prof. Dr. Saim Özkar (Ankara) Prof. Dr. İsmail Hakkı Ulus (İstanbul) Prof. Dr. S. Oğuz Kayaalp (Ankara) Prof. Dr. Y. Murat Elçin (Ankara) Prof. Dr. Ali Alpar. CBT 1228/ 7 1 Ekim 2010