Katalog

‘Uzay kolonilerine ilişkin sayılar Robert L. Park’ın Superstition adlı kitabının son bölümündeki değerlendirmeler uzay kolonilerine ilişkin sayılara yöneliktir. Prof. Dr. Rennan Pekünlü (Ege Üniversitesi) oğu fizik bölümü öğrencilerinden oluşan sınıfımda, nüfus sorunlarını azaltmak için uzay kolonileri kurmak veya benzin yerine mısır etanolu kullanmak gibi toplumsal sorunlara sunulan teknolojik çözüm önerilerinin uygulanabilirliği üzerine incelemeler yaparız. Bu konuda sayıları konuşturmanın nasıl işe yaradığına bakalım. Dersin birinci gününde, insanların gelecekte diğer yıldızlara ve onların gezegenlerine yolculuk yapabileceğine kaç kişinin inandığını sorarım. Star Trek dizisi alışkanlıkları olduğu için çoğu, bazen de hepsi, parmak kaldırır. Böylece her dersin bir bölümünü yolculuğun planlamasına ayırırız. Her dersin sonunda, gönüllü olanlara, bir sonraki derse misyonun planlanması için gerekli olan sayılarla, örneğin, a) En yakın yıldız bize ne denli uzaktadır? b) Yolculuğun ne denli uzun olmasını isterdiniz? c) Bu zaman zarfında yıldıza gidip dönmek için uzay aracının hızının ne olması gerekir? d) Araç ekibi kaç kişiden oluşmalı? e) Uzay aracı ne denli büyük olmalı? f) Yanınıza ne gibi gereksinimlerinizi alırdınız? gibi sorulara verilecek sayısal yanıtlarla gelmelerini isterim. En sonunda, dönem sonu Gidecek başka yerimiz yaklaşırken, uzay aracının toplam kütlesine ilişkin en iyimser de yok. Tıpkı Ay’ın yadeğerlendirmeye ulaşırız. şama elverişli olamaÖğrencilerimin bir sonrayan yüzeyi gibi, ki derse, başvuru noktası olarak kullanmak üzere, Yer’deki tüm Mars’ın verimsiz, kainsanların yıllık erke tüketimyalarla kaplı yüzeyi lerini simgeleyen sayıyla gelkendi kendine yeterli melerini isterim. Artık, son hesaplama için hazırız. olabilecek kolonilere Hesaplamaları yapmış olan hiç gelecek sunmuyor. ve nereye tosladığımızı bilen birkaç kişi sınıfta gülme krizine tutulur. Basit bir Newton mekaniği kullanarak ilgili boyuttaki uzay aracının belirlenen zaman dilimi içinde yıldıza gidip gelebilmesi için gerekli olan hıza ulaşması için gerekli erkeyi (uzay aracının kütlesinin yarısıyla hızının karesinin çarpımı) hesaplar ve bu erkeyi Yer’deki tüm insanların yıllık erke tüketimiyle karşılaştırırız. En yakın yıldıza bir yaşam süresi içinde gidip dönebilmemiz için gerekli olan erke – şimdi sınıftaki herkes gülme krizinde – Yer’de her yıl harcanan toplam erkenin binlerce katından daha fazladır. Onlara verdiğim kötü haber, başka bir yıldıza asla gidemeyeceğimizdir. İyi haber diğer yıldızlardakiler de bizi ziyaret edemeyecek. Bu uygulama iki şeyin başarıyla sonuçlanmasına neden olur. Birincisi, UFO görüntüsü olduğu ileri sürülen CBT 1228 / 14 1 Ekim 2010 Ç şeylerin diğer uygarlıklardan gelen yabancıların bizi ziyaret ettiğinin kanıtı olabileceğini asla düşünmeyeceklerdir. İkincisi, büyük ölçekli programları, masraflarını hesaplamadan önce, en azından kabaca hesaplamadan önce ciddiye almayacaklardır. Bu basit bir aritmetiktir ancak birilerinin bu hesaplamaları yapması gerekir. Ben hesaplama yapan raportör görmedim; onların işi başkalarının hesaplamalarını açıklamaktır. Bu bizi, popülasyon sorunun çözmek için Gerard O’Neill’in Yer – Ay dizgesinin kararlı Lagrange – 5 nok tasına uzay kolonileri yapım önerisine geri getirir. NASA’nın uydu fırlatmadaki sorumsuz değerlendirmelerini kullansak bile O’Neill’in 1974 yılında Physics Today dergisindeki uzay kolonilerine ilişkin makalesinde bulduğu değerlere yaklaşmak olası değil. Şimdi birkaç sayı da biz bulalım. O’Neill’in 1974 yılında Physics Today dergisinde uzay kolonilerine ilişkin makalesini yayımlattığında Yer’deki insan nüfusu 4 milyarı geçiyordu. Ben bunları 2007 yılının sonlarında yazarken dünya nüfusu 6.630.725.709 oldu. O’Neill o devasa silindirlerden birinde 1.000.000 insanın yaşayabileceğini hesapladı. Dünya nüfusunu 1974 yılı düzeyinde sabit tutabilmek için aradan geçen 33 yılda 2.630 uzay kolonisine 2.63 milyon insanı koyup uzaya göndermek gerekiyordu. Gerçek şu ki, Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (UUİ) 3 kişilik bir ekibin masrafını karşılayabilmek için bu projede payı olan 16 ulusun uzay bütçesi zar zor yeterli oluyor. Eğer UUİ herhangi bir amaca hizmet edecekse, gözleri yıldız yıldız parlayanlara O’Neill’in uzay kolonileri kavramının tamamen delilik olduğunu inandırıcı bir biçimde göstermelidir. Gidecek başka yerimiz de yok. Tıpkı Ay’ın yaşama elverişli olamayan yüzeyi gibi, Mars’ın verimsiz, kayalarla kaplı yüzeyi kendi kendine yeterli olabilecek kolonilere hiç gelecek sunmuyor. Güneş dizgesinde yaşanabilir bir başka gezegen olsa bile Yer ötesinde oluşturulacak koloniler dünyamızın nüfus sorununu çözemeyecektir. İnsanların Güneş dizgesinin herhangi bir bölgesine taşınması, yalnızca, Yer’deki kaynakların vahşice tükenmesine yardım edecektir. İçimizde avcıtoplayıcı atalarımızı taşıyoruz. Senfoniler yazan, diferansiyel denklemler çözen beynimiz 160.000 yıldan bu yana çok az değişti. 2593 yıl önce Thales’in geliştirdiği bilim, hemen hemen hiç değişmedi. Bilim bizi jet hızıyla yolculuklara, elektronik iletişime taşıdı ancak beynimiz hâlâ Pleistocene çağındaki vahşi ortamda yaşam savaşımı veren barbar insanın içgüdüleriyle donatılmış durumda. Her zaman olduğu gibi bugün de silahlı çatışma içindeyiz ve bu çatışmanın nedeni daha henüz çocukken bizlere aşılanan batıl inançlardan, kültürel farklılıklardan kaynaklanıyor. Bilim, günlük yaşantılarını hızla değiştiriyor olmasına karşın çoğu kişi, düşlerinin ve duygusallıklarının fizik yasalarıyla açıklanabileceği gerçeğine inanmayı istemiyor. Özhipnoz veya karizmatik bir din önderinin neden olduğu hormon saldırısı, bazıları için ilahi güçle tanışma, karşılaşma olarak algılanıyor. Bilim, evreni güden yasaları ortaya çıkardıkça, içinde yaşadığımız dünyayı düşlediğimiz cennete daha yakın duruma getiriyor. Bu bilgiler bize kutsal kitaplardan veya peygamberlere vahiy yoluyla gelen kelamlardan gelmedi. Bilgilenme konusundaki tek yol bilimdir, gerisi batıl!