Katalog

POLİTİK BİLİM Aykut Göker http:/www.ınovasyon.org;[email protected] TÜBİTAKMAM, NANOTEKNOLOJİDE BAŞARI: Bugün konumuz yine bir kitap: Orhan Bursalı’nın ‘Bilgi Toplumu Sınıfı, Dünya ve İktidar Sorunu’ adlı kitabı... Önemli ve ilginç... Kimyasal silahların yarattığı kirliliği temizleyen malzeme TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Malzeme Enstitüsü’nde kimyasal silahların yaydığı kimyasal gazın emilerek temizlenmesini sağlayan bir malzeme geliştirildi. T1 Temizleme Tozu olarak isimlendirilen bu malzeme, Türkiye’de çok miktarda hammaddesi bulunan silikat esaslı seramik malzemelerden yapılıyor. Reyhan Oksay TÜBİTAK MAM Malzeme Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Tarık Baykara, enstitülerinde yapımı tamamlanan “kimyasal gazın emilerek temizlenmesi” çalışmaları hakkında bilgi verdi: Bu konuda bir talep gelirse, araştırma sonucunda T1 tozunun diğer kimyasal silahlara karşı performansı da bulunmuş olacak. CBT Geliştirdiğiniz bu malzeme, biyolojik silahlar gibi diğer kitle imha silahlarına karşı da etkili olabilir mi? Eğer yalnızca kimyasal silahlara karşı etkiliyse, diğer silahlar için de farklı bir malzeme üretmeyi planlıyor musunuz? TB T1 Temizleme Tozu’nun biyolojik silahlara karşı etkili olup olamadığı yapılacak araştırma sonucunda belli olacak. Bu alan özellikle standart testleri dikkate alındığında son derece zor bir alandır. Dolayısıyla bu konularda proje teklifleri gelir ise memnuniyetle araştırma yapılır ve T1 tozunun diğer özellikleri de belirlenmiş olur. Bu konularda, şu andaki formu ile T1 tozu etkin olmasa bile, araştırma sonucunda etkin bir maddenin bulunabileceği konusunda yeteri bilgi birikimi ve altyapı imkânına sahip olduğumuzu ve diğer kimyasal silahlara karşı da bir toz geliştirebileceğimizi ifade etmek isterim. CBT Ürettiğiniz malzeme hem fiziksel, hem de kimyasal temizlik yapma becerisine sahip mi? TB Kimyasal silah, esas itibarıyla bir kimyasal madde olup, kimyasal silaha maruz kalma durumlarında ortaya çıkan kirliliğin kısa zamanda temizlenmesi gerekmektedir. T1 tozu ise kimyasal temizlik yapma becerisine sahip nanoyapılı, nanoteknolojik bir malzemedir. Bu malzemeyi gerektiğinde fiziksel temizleme amaçlı da kullanılabilir. CBT T1 Temizleme Tozu, kimyasal silahların etkilediği geniş alanları temizleyebilir mi? Başka bir deyişle bu silahların etkilediği canlıları, araziyi, binaları aynı anda, toksik madde etkisini göstermeden büyük ölçekli bir temizlik yapabilir mi? TB Burada esas olan kimyasal silahı temizleyecek malzemenin bulunmuş ve etkin olarak kullanılabilir olmasıdır. Bunu T1 Temizleme Tozu sağlayabilir. Değişik bölgelere uygulanabilir özelliği olması açısından, T1 Temizleme Tozu değişik ambalajlarda üretildi. Ped ve kit ambalajındaki madde, cilt temizliğinde, plastik kutu ambalajındaki malzeme ise biraz daha geniş yüzeylere uygulanması için üretildi. Silah, mühimmat, araç vs gibi yüzeylerin temizlenmesi için değişik ağırlıklarda basınçlı tüp ile imalatı yapıldı. Arazi, bina, diğer canlılar vb. gibi daha geniş yüzeylere uygulaması ise, ancak havadan bu tozun püskürtülmesi ile sağlanabilir. CBT Ürün şu anda prototip olarak üretilmiş. Bu ürünün ticari ölçekte üretimiyle ilgilenen sanayiciler var mı? Askeri ve sivil savunma birimleri sizinle temasa geçti mi? TB Şu ana kadar ticari olarak üretimi konusunda askeri birimlerden ve sanayicilerden bilgilenme talepleri geliyor. Konuyu özellikle ticari üretim açısından bir özel sektör kuruluşu ile işbirliği içerisinde üretime taşımayı arzu etmekteyiz. “Bilgi Toplumu Sınıfı...” Orhan Bursalı’nın ‘Bilgi Toplumu Sınıfı, Dünya ve İktidar Sorunu’ adlı kitabının (TÜBA Akademi Forumu: 58; Mayıs 2009) yayımlandığından Temmuz başında söz etmiştim... Geçen süre içinde kitabı ve Cumhuriyet Kitap ekinde (Sayı:1015), bu konuda, kendisiyle yapılmış olan söyleşiyi okumuş olabilirsiniz ama ben de, bilim ve teknoloji politikalarıyla uğraşan bir kişi olarak, önemli bulduğum bu deneme üzerinde biraz durmak istiyorum. Bursalı bu denemesinde, pek çok müellifin [enformasyon toplumu ve/veya] bilgi toplumu olarak andığı, sanayi toplumu sonrasının toplumuna ilişkin sınıfsal bir çözümlemede bulunuyor. Bu yeni toplum yapısı, doğal olarak, gelişmiş ülkelerde, ya da bir başka deyişle, ileri sanayi ülkelerinde tarih sahnesine çıktı; ama, geriden gelmekte olan ülkeler için de belirleyici oldu. ‘Bilgi toplumu’nun temelini oluşturan ekonomi yapısı da ‘bilgi ekonomisi (bilgiye dayalı ekonomi ya da bilginin motor işlevi gördüğü ekonomi...)’ kavramıyla anılageldi. Bu kavram, bütün ekonomik faaliyetlerde ‘bilgi’nin, özellikle de ‘bilim ve teknoloji’nin belirleyici bir nitelik kazandığına işaret ediyor. Bu ‘belirleyicilik’, üretim sürecinde, ARGE faaliyetleriyle bu faaliyetler sonucu elde edilen yeni bilgilere dayalı olarak yeni ürünlerin ve üretim yöntemlerinin tasarımlandığı yenilik faaliyetlerinin ‘değer yaratma’ açısından kazandığı olağanüstü önemden kaynaklanıyor. Buna paralel olarak, üretim için gereksinilen insan profilinde de köklü bir değişim söz konusu... Bursalı, günlük terminolojiye bağlı kalarak kabaca ortaya koymaya çalıştığım işte bu yeni toplumsal dönüşüm sürecini ve bu dönüşüm sonucu ortaya çıkan / çıkmakta olan sınıf yapısındaki değişimi, kitabında, Marx’ın öğretisine, onun terminolojisine bağlı kalarak çözümleme denemesinde bulunuyor. Üzerinde asıl durduğu konuysa, “Marx’ın işçi sınıfı”ndaki değişim... Şöyle diyor: “...bu bağlamda ilk söylenecek söz ise, Marx’ın, kendi döneminde toplumu değiştirici ana güç olarak saptadığı ve umut bağladığı 1800’lerin işçi sınıfının, en azından merkez kapitalist ülkelerde gücünü üretimden alan muhtemel iktidar odağı olarak [bugün artık] bulunmadığıdır. Marx’ın işçi sınıfı, büyük ölçüde değişmiş, dönüşmüş ve küçülmüştür. Marx, seslendiği işçi sınıfını bugün karşısında göremeyecektir. Üretimde artı değeri yaratan ‘proletaryanın’ toplumdaki eski yerini ise, önemli ölçüde yeni sınıf(lar) almıştır. Marx’ın betimlediği şekliyle işçi sınıfını bugün göremiyorsak veya göreceli olarak daha az gelişmiş ülkelerde cılız olarak bulunuyorsa, a) bu sömürü ve zulüm ortadan kalktı anlamına gelmiyor, b) o sınıfların yerini başka sınıflar aldı veya alıyor; sömürü ise ‘yeni sınıflar’ üzerinden sürüyor demektir.” (Sayfa 2930.) Tabiî, Bursalı bu çözümlemesiyle tehlikeli sularda kulaç attığının farkında; diyor ki: “Proletarya, pek çok Marksist çevre için kutsal, dokunulmaz, değiştirilemez, üzerinde söz söylenemez bir kavramkonsept olma özelliğindedir. Bu kavramda 150 yıl içinde gerçekleşen değişiklikleri incelememek ve görmemek, Marx’ın bilimsel kişiliğini hiç anlamamak, bilimsel düşünceyi hiç kavramamış olmak demektir. Bilim ‘kutsallıklarla’ ilgilenmez. Marx için önemli olan sömürü ve zulmün ortadan kalktığı bir toplum ütopyasının maddi temellerini araştırarak ortaya koymaktı. Sosyalizm düşüncesi, Marx’tan önce de vardı. ...Marx o dönemde işçi sınıfının, sosyalizmi gerçekleştirecek potansiyele ve maddi koşullara sahip olduğunu saptadı. Kapital ve Manifesto bu saptamanın analizleridir. O günkü işçi sınıfı, Marx’a yanıt verebilecek koşullara sahipti...” (Sayfa 29; 16 sayılı dipnot.) Kısacası Bursalı, bugünkü işçi sınıfının o koşullara sahip olmadığı düşüncesindedir. Kaldı ki, “Sosyalizm, yani hakadalet ve eşitlik, sömürü ve zulmü en aza indirmek, sadece, ‘işçi sınıfına’ değil, bütün emekçilere, bütün insanlara (burjuvalar dahil) gereklidir!”(Anılan dipnot.) Gelecek hafta yine Bursalı’nın kitabı üzerinde duracağım... Doç. Dr. Tarık Baykara ürün tanıtımında CBT 1175/ 6 25 Eylül 2009 Cumhuriyet Bilim Teknoloji Geliştirdiğiniz ürünü kısaca tanıtır mısınız? Tarık Baykara Türkiye’nin madenlerini kullanarak elde edilen bir mineralin bir dizi kimyasal işlemlerden geçirilmesi sonucunda aktivasyon özelliği artırıldı ve emiş gücü yükseltildi. Kullanılan hammaddenin ve elde edilen T1 Temizleme Tozu’nun fiziksel, kimyasal ve sağlık açısından gerekli testleri yapıldı ve herhangi bir olumsuz durum ile karşılaşılmadı. Bu şekilde elde edilen ürünler değişik kullanım amaçlarına yönelik olarak ambalajlandı ve bir dizi tatbikat çerçevesinde uygulaması yapıldı. CBT Sizin geliştirdiğiniz üründen başka şu anda piyasalarda benzer başka bir ürün var mı? TB Bizim geliştirdiğimiz ürünün aynısı piyasada üretilmiyor. T1 Temizleme Tozu’nun özelliklerine yakın başka bir ürünün piyasada üretildiği biliniyor. Ancak bu ürünün kimyasal silahı temizleme performansı, T1 Temizleme Tozu’nun performasından daha düşük ve ayrıca daha pahalı. T1 Temizleme Tozu’na benzer Kimyasal silahları başka ürünler yurtdışında üretemizleyen T1 tiliyor. Ancak bu ürünlerin teTemizleme Tozu mizleme performansı ile fizibilite analizi açısından bir karşılaştırması yapılmış değil. CBT Kimyasal silahlar tek bir etkin maddeden yapılmadığına göre, bu malzeme her türlü kimyasal maddeye karşı etkili mi? TB Geliştirilmiş olan T1 Temizle Tozu 2 adet kimyasal silah üzerinde denendi ve etkin olarak temizleme performansı araştırıldı. Bu çalışma sonucunda 2 adet kimyasal silahı son derece hızlı bir şekilde temizleyebileceği belirlendi. Diğer kimyasal silahların da T1 tozu ile etkileşimi incelenmeli ve araştırılmalıdır. Devamı yan sayfada