Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Dönence. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Telsiz telgraf, radyo ve antenler konusunda pek çok buluş gerçekleştiren, 1909 Nobel Fizik Ödülü’nü kazanan İtalyan fizikçi ve mucit – Bakırtaşı. 2. Sıvıölçer – Ağıl. 3. Habeş soylusu – Atomlarının dış elektron halkaları tamamıyla ya da geçici olarak elektrona doymuş olan gazlar. 4. Gözün renkli bölümü – Hitchcock filmi Bir tür papağan – Irmakları geçmek için kullanılan sal. 5. Aktif – Fütüvvet şeyhi – Kısa kepenek. 6. Kalsiyumun simgesi – Yüz, ilginç SORULAR ORİON TAKIMYILDIZINI İZLEMEK İÇİN TELESKOP Soru: Türk Astronomi Derneği’nin (TAD) aracılık ederek dağıtımını yaptığı Meade Skylux model 70 mm açıklık, 700 mm odak uzaklıklı teleskoplardan almak istiyorum. Bu teleskop ile Orion yıldızını görebilme imkânım var mıdır? Bu konuda henüz daha emekleme evresindeyim. Yaklaşık bu fiyata daha uygun önerebileceğiniz bir teleskop var mı? (Soruyu gönderen: Sanovel İlaç San. ve Tic. AŞ’den Üretim Planlama Uzmanı Tunç Ural) Yanıt: Yard. Doç. Dr. Hasan H. Esenoğlu, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Herhangi bir teleskop veya dürbünle (hatta karanlık bir gökyüzünde çıplak gözle bile) Orion takımyıldızını ve bulutsusunu görebilirsiniz. Dolayısıyla söz konusu Meade Skylux teleskopuyla Orion'u ve bir yere kadar daha sönük bulutsuları da görebilirsiniz. Orion bulutsusunu yaygın kaynak olarak göstermeye alacağınız teleskopun yeteneği vardır. Önümüz kış mevsimi, Orion'un da gözlem mevsimi... Türk Astronomi Derneği 2009 Dünya Astronomi Yılı olması sebebiyle aracı oldu ve sınırlı sayıda teleskopu Optronik firmasından (0312 447 47 53) oldukça uygun fiyata gökyüzü meraklılarına sunmakta. Dolayısıyla aynı fiyata benzer bir teleskopu almak zor gözüküyor. Çözüm önerisi olarak Türk Astronomi Derneği’ne başvurabilirsiniz: Tel: 0216 483 97 08 eposta: tad@tad.org.tr SOLDAN SAĞA 1. Radyoaktivite üzerine çalışmalar yapan, Polonya asıllı Fransız kadın fizikçi – Demirin simgesi. 2. 1953’ten itibaren kullanılan Türkiye’nin ilk deniz araştırma gemisi – 16 Temmuz 1945’te atom bombasının denendiği ABD kenti. 3. Su düzeyindeki sıra kayalar – Utanma duygusu – Stronsiyumun simgesi – İranlı Pehlivan Rüstem’in babasının adı. 4. Kobaltın simgesi – Spiral – Bağış yapma. 5. Kalça kemiği – Altının simgesi – Cilalı taş devri. 6. Göbek kuşak – Atın başındaki süsler – Yeni Zelanda plakası. 7. Paylama, azarlama – Rusya’da bir ırmak – Japon Buda rahibi – Hile. 8. Lübnan’ın plaka işareti – Karışık renkli – “Kendi kendine” anlamı veren önek – Satrançta bir taş. 9. Değeri bir milyon hertz olan frekans birimi – Sundurma. 10. Çok anlayışlı ve sezgili kimse – “Howard …” (IBM’in 1944 yılında ürettiği ilk otomatik hesap makinesinin mucidi) – Sporcu alkış ünlemi. 11. Küçük bal teknesi – Parola – Savaşta ele geçen mal. 12. Kafkas dağ köyü – Datça’daki antik kent – Radyumun simgesi. 13. Bir pompada, bir körükte, bir motorda bir akışkanın geçmesini sağlamak üzere bir eksen etrafında yaptığı açval hareketle açılıp kapanan bir kapak – Yazıklar olsun ünlemi – Bir cetvel türü – Akciğer sesi. 14. 1904’te tüberküloz mikrobunu bulan tıp adamı – Neptünyum simgesi. 15. Tulyumun simgesi – Sanat eseri konusu – çehre – Etilen gibi yapısına başka bir öğe ya da kök sokulabilen, karbonlu hidrojenlerin genel adı – İlaç. 7. Bilimler, ilimler – Telli balıkçıl – Papa, piskoposlar ve bazı din adamlarının giydikleri tören başlığı. 8. 2040 cm yükseklikte, kökü sürgün kesici olarak kullanılan ağaççık – Uzaklık anlatan sözcük – Bir meyve. 9. Alamet – Yakup Peygamber’in eşi – Tropikal Afrika’da (Gabon) yetişen ve daha çok kaba dokulu, yarı sert ve yarı ağır, gripembe bir odun veren ağaç – Kıta (kısa). 10. Eski Yunan mitolojisinde, şafak tanrıçası – Özenli, düzgün – Kunduz kürkü. 11. Izgara – Buzultaş – Gülün Adı’nın yazarı. 12. Japonya’da, Buda’ya verilen ad – Tırpanabalığı – Bir tür yabanmersini – Beygir gücü (kısa). 13. Başkasının yerine kullanılabilen, yedek – Şikâr – Yılan. 14. Rusça evet – Elçilik uzmanı – Ankara (kısa). 15. Element bileşikleri oluşturan ve onların özgül niteliklerini gösteren en küçük birim – Yaprakları çok iri ve kalp biçiminde, çiçekli bir süs bitkisi. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 E N R İ CO F E RM İ ERK 2 MA R C ON İ AABAM A 3 İ N AB Z EP L İ N OR 4 L A N T A N İ T T SAMPA 5 E K E L İ B İ DO BASK 6 B HA TM İ A ZMAN U 7 E B A T E L AM ÜS T A T 8 R A R OT İ T AH ANU 9 L İ RS TUZ LOR İ 10 İ N HARE İ B İ K MA 11 N A M K İ ANAYASAL 12 E ESANS D İ E ESA 13 R A U EUL ER BAY İ 14 LAS T EKS E TA OY 15 Y E L GRADO E Z İ NE TÜKENMEZ KALEMLERİN MÜREKKEBİ NİÇİN AKAR? Soru: Bic tükenmez kalemlerinin dışında, ortadaki küçük delik ne işe yarıyor? Yanıt: New Scientist, 15 Ağustos 2009 Tükenmez kalemin içi tümüyle hava geçirmez bir şekilde üretilmiş olsaydı, mürekkep tüketildikçe iç kısımdaki basınç düşecekti. Bu da mürekkep akışının yavaşlamasına veya durmasına yol açabilecek bir sonuç doğurabilir. Çünkü kalemin dışındaki daha yüksek basınç, mürekkebi geri iter. Kalem ısıtıldığı zaman bunun tam tersi olur. Bu işlemin sonucunda mürekkep kalemin dışına akabilir (Özellikle en pahalı ceketinizin cebine akması büyük bir olasılıktır). Tükenmez kalemlerin yaklaşık %90’ında bu delik vardır. Bu tür havalandırma deliklerinden yoksun olan kalemler, dışarıya hava sızdırmazlık özelliği taşıyan basınçlı mürekkep sistemlerine sahiptir. Özet olarak bu delik hava basıncını eşitlemeye ve bu gibi sorunları ortadan kaldırmaya yarar. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu d ü ş ü n SORULAR ARDIŞIK TAMSAYILAR Düzenleyen: Naim Uygun (naimteacher@gmail.com) I. Ardışık üç tamsayının çarpımı xyzxyz biçimindedir. II. Diğer ardışık üç tamsayının çarpımı ise abaaba biçimindedir. SORU: I. ve II. deki şartları sağlayan ardışık sayıların toplamı kaçtır? 1173.sayıdaki “Asallar Toplamı” isimli bilmecenin yanıtı: 60 değişik biçimde yazılabilen sayı 26’dır. 60 sayısı ise 2018 değişik biçimde yazılabilmektedir. Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman Çevikerİstanbul, Sait Eslekİzmir Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, (reyhan@cumhuriyet.com.tr) eposta adresine veya derginin 3. sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz. 18 Eylül tarihli bulmacanın çözümü