Katalog

CORS TR (TUGASA Aktif PROJESİ) (III) Gelişmiş birkaç ülkedeki gibi, ülkemizde de israfı önleyen, çok az maliyetli, sürekli çalışan duyarlı bir koordinat belirleme sisteminin kurulması düşüncesi, TUSAGA Aktif (Türkiye Ulusal Sabit GPS Ağı) (CORS TR) Projesi’nin tasarlanmasına neden oldu. Bunun için TÜBİTAK’ın kamu kurumlarının araştırma çalışmaları ile çözümlenecek sorunlarını ele alan projeleri desteklemek amacıyla başlattığı 1007KAMAG programına başvurularak destek sağlandı. Prof.Dr.Turgut Uzel, Prof.Dr.Kamil Eren (İstanbul Kültür Üniversitesi) Ç eşitli aşamalardan geçen proje, 8 Mayıs 2006 tarihinde başladı ve 31 aylık başarılı bir çalışmadan sonra 8 Aralık 2008 tarihinde işler hale getirildi. Türkiye için son derece önemli olan bu proje, İstanbul Kültür Üniversitesi(İKÜ) tarafından yürütüldü. Harita Genel Komutanlığı(HGK) ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) ortak müşteri sıfatıyla çalışmalara katıldı. Sistem, test aşamasından sonra Mayıs 2009’da müşteri kurumlara devredilecek ve ondan sonra işletimi bu iki kurum tarafından yapılacak. Proje, elliye yakın İKÜ, İTÜ, YTÜ, HGK ve TKGM araştırmacısının katılımıyla gerçekleştirildi. Önce alanyazın (literatür) araştırması yapıldı ve dünyada mevcut sistemler yerlerinde incelendi. Bu çalışmalar ışığında daha iyi bir tasarım ve seçim için kenar uzunlukları yaklaşık 60, 90, 120 km olan üçgenlerden oluşan toplam 13 noktalık örnek CORS ağları kurularak test (benchmark test) yapılmasına karar verildi. Böylece dünyanın en kapsamlı testlerinden birisi, Eylül, Ekim 2006 tarihleri arasında Trakya – İstanbul’da gerçekleştirilmiş oldu. Bu test çalışması, CORS sistemleri, iletişim altyapısı ve CORS çözümü ile datum dönüşümü için değişik matematik modelleri inceleme olanağı verdi. Referans istasyonları . CBT 1150 / 12 3 Nisan 2009 Testten edinilen bilgiler ve diğer araştırmalar sonucunda, yaklaşık 80 – 100 km uzaklıklarda 147 adet CORS referans istasyonundan oluşan CORSTR ağı tasarımlandı. CORS TR’de referans istasyonlarındaki alıcılar, GPS, GLONASS ve Galileo sinyalleriyle işlem yapabilmektedir. Referans istasyonlarına gelen uydu bilgileri, CORS kontrol merkezine iletilir. Kontrol merkezinde ağ ilkesiyle değerlendirilen verilerin sonuçları, gezici alıcılara gönderilir. İstasyonlara 24m uzunluğundaki pilyeler üzerine konan GNSS alıcıları ile içerinde modemler ve diğer aksesuvarların korunduğu klimalı çelik dolaplar yerleştirildi. İletişim için tüm istasyonlarda ve kontrol merkezlerinde TTADSL ve alternatif olarak TurkcellEDGE seçildi. Her referans istasyonundan kontrol merkezine ADSL veya EDGE aracılığıyla yaklaşık 700 kbit/sn, lik GNSS verileri iletilmekte; ağ hesapları ve düzeltme değerleri ise kontrol merkezinden kullanıcılara RTCM3.x vasıtasıyla ulaştırılmaktadır. Bu sistemde tüm dünyada yaygın olan VRS, FKP ve MAC teknikleri kullanılmaktadır. Böylece haritacılık, kadastro, her türlü coğrafi bilgi teknolojilerinde ve mekânsal araştırmalarda devrim yaratacak yeni bir dönem başladı. Kurulan bu sistem sayesinde kullanıcılar, 24 saat boyunca tüm ülke genelinde gerçek zamanda santimetreler veya sonradan yapılan hesaplarla (postprocessing) milimetreler mertebesinde hata paylarıyla koordinatlarını belirleyebilirler. Koordinatlar, karada, denizde ve havada; çok daha hızlı, ekonomik ve duyarlı olarak hesaplanır; ulusal bir standart ve formatta üretilir. CORS TR işleyiş şeması ve VRS tekniğiyle konum belirleme Özetle, eski yöntemde harita yapılması ve bu haritalar üzerinde yapılan projelerin araziye uygulanması için gerekli olan; tesisi ve ölçümü göreceli olarak çok pahalı arazi kontrol noktaları (nirengi ve poligon noktaları) bir daha kullanılmayacak ve tarihe karışacaktır. CORSTR projesinden ilk uygulamalardan itibaren büyük yararlar beklenmektedir. Sadece 20052007 yıllarındaki TKGM ve İller Bankası jeodezik çalışmaları bu sistem içinde yapılabilmiş olsaydı yaklaşık 75 milyon TL’lik bir tasarruf sağlanacaktı. 220 milyon USD’lik Dünya Bankası destekli FKP tekniğiyle konum belirleme CORS TR ile Türkiye’nin her yerinde her zaman koTKGM kadastro yenileme proje num belirlenebilir. sinde, sırf jeodezik çalışmalarda bu sistemin uygulanmasıyla, yaklaşık 35 milyon USD tasarruf gerçekleşecektir. Bu meblağ, CORS TR proje bedelinin yaklaşık 7 katıdır. Ayrıca buna yakın bir tasarrufun da kadastro ölçülerinden sağlanması söz konusudur. Bundan başka Türkiye’de bulunan 3.000’in üzerindeki GNSS alıcısının da hesaba katılması gerekir. Bunların üreticiliği, CORSTR sayesinde en az iki katı artacaktır. Bundan da yıllık 100 milyon TL üzerinde bir tasarruf olabilecektir. Projenin, benzerleri ile karşılaştırıldığında en düşük maliyetli olmasının yanısıra şu ayırt edici özellikleri de vardır; CORS TR projesi, *150 noktal a olarak tasarlanan sistem, kurulu büyüklü ü bak m ndan dünya üçüncüsü, CORS’un bazı kullanım alanları. *Kurulu s ras bak m ndan dünya dokuzuncusu,