Katalog

GÜNDEM Leopoldina: Politikaya Danışmanlık “Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!” “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve ilmin gelişimini inkãr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve ilmin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İÜ. Yayınları Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1117 15 Ağustos 2008 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Güray Öz GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.3437274 Faks: 0212.3437264 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul DÜZELTME: Türkiye Bilimler Akademisi başkanı Yücel Kanpolat, geçen haftaki gündeme ilişikin gönderdiği açıklamada, “Sinir Sistemi gelişimi, bilim tarihi ve bilim eğitimi konularında ne yazık ki uzman değilim. Bu konularla ilgileniyorum. Böyle bir iddia ile bilim ve kamuoyunun karşısına uzman sıfatı ile çıkmak benim haddim değil.” Kanpolat halen Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroşirurji Anabilim Dalı’nın başkanı. Ayrıca, Oregon Health&Science University ve Almanya’da Hannover International Neuroscience Institute, Neurosurgical Pain Treatment Profesörü. CBT 1117 / 3 15 Ağustos 2008 Leopoldina, Almanya’nın yeni Ulusal Akademi’sinin adı. “German Academy of Sciences Leopoldina”, veya Almancasıyla “Deutschen Akademie der Naturforscher Leopoldina”. Bugüne kadar eyaletler arasındaki çekişmeler, eyalet akademilerinin varlığı ve acaba bilimin ulusal temsili gerekli mi gibi tartışmalar nedeniyle, Ulusal Akademi ünvanı kullanılmıyordu. Ancak Alman Araştırma Bakanı Annette Schavan’ın geçen yıl başlattığı girişim sonuç verdi ve Ulusal Akademi kabul edildi. Akademi, Almanya Cumhurbaşkanı Horst Köhler’in himayesinde. Köhler kuruluş töreninde dedi ki “Leopoldina’nın önünde Almanya’da bilimi uluslararası sahnede temsil etmek ve Alman politikasına danışmanlık yapmak gibi, büyük bir görev duruyor. Yani. Akademi’ye verilen en önemli, birinci görev, politikaya danışmanlık yapmak! Leopoldina, Münih’teki Deutschen Akademie der Technikwissenschaften ve BerlinBrandenburgischen Akademie der Wissenschaften ile sıkı işbirliği yapacak. İşbirliğinin olası konuları ise iklim değişikliği, enerji, beslenme, sağlık ve eğitim. *** Şimdi bazı tanıtım bilgileri aktaracağım. Leopoldina adının geçmişi 355 yıl öncesine dayanıyor. Varlığını kesintisiz sürdüren bir doğabilimtıp akademisi, Academia Naturae Curiosorum olarak 1652 yılında Freien Reichsstadt Schweinfurt’da, tıb konusunda bilimsel araştırmaların derinleştirilmesi ve inDünyanın en eski tıpdoğa bilimleri dergisi Miscellanea (1670) ve sanlığın yararına kullanılması amacıyla, bazı bugünkü hali Nova Acta Leopoldina (1999). Bugün 230 cilde sahip tıp bilimciler tarafından kuruldu. “Bilimsel Akademi Kütüphanesi 1730’da kuruldu. etkinlik, yaş ve büyüklük” bakımından Almanlar, akademiyi Londra’daki Royal Society (1660); Paris’teki Académie des sciences (1666) ve Roma’daki Accademia Nazionale dei Lincei (1603) ile kıyaslıyor. Akademi 1677’de Kaiser (imparator) I. Leopold tarafından tanındı ve 10 yıl sonra da İmparatorluk akedemisine terfi ediyor ve buna layık yetki ve imtiyazlarla donatılıyor. Akademi, o zamandan beri, bugünkü Leopoldina adının geldiği, “Sacri Romani Imperii Academia CaesareoLeopoldina Naturae Curiosorum” resmi adını taşıyor. Bu imtiyazını 19. Yüzyılda kendisi bırakıyor. Naziler ve Doğa Almanya rejimi sırasında da bağımsızlığını ve özerkliğini önemli ölçüde korumuş. Akademi en önemli görevini, “bilimin geliştirilmesinde, interdisipliner tartışmalarda ve bilimsel bilgilerin yaygınlaştırılmasında” görüyor. Bu amaçla da çeşitli, çok yönlü toplantılar, seminerler vb düzenliyor. 2007 yıllık konferans konusu “Doğa ve Göç”, bu yıl ise “Dark Enerji” idi. Akademi’nin bütün dünya dahil, 1250’I aşkın üyesi var. Yakın zamana kadar üyeleri tıp ve doğa bilimlerinden seçilirken, şimdi bunlara sınır olan bilimlerden üyeler de kabul edilmeye başlandı. Bugün üyeler 28 disiplin veya bölüme ait. (Matematik; enformasyon bilimleri; fizik; kimya; yer bilimleri; tarım ve beslenme bilimi; çevre bilimi; organizma ve evrimci biyoloji; genetik/moleküler biyoloji/hücre biyolojisi; Anatomi ve antropoloji; patoloji ve adli tıp; mikrobiyoloji ve immunoloji; insan genetiği ve moleküler tıp; fizyoloji ve farmakoloji/toksikoloji; dahiliye ve dermatoloji; cerrahi/ortopedi/anesteziyoloji; jinekoloji ve pediatri; sinir bilimleri; oftalmoloji/OtoRhino Larygoloji/Stomatoloji; radyoloji; veterinerlik; bilim ve tıp tarihi; bilimsel teori; ekonomi ve deneysel sosyal bilimler; deneysel psikoloji ve kognitif bilimler; teknik bilimler; kültür bilimleri) Ve çok parlak bilim insanları arasından seçilen üyeler, bu disiplinlerden birinden gelmek zorunda. Üyelerin dörtte üçü Almanya, İsviçre ve Avusturya gibi Almanca konuşan ülkelerden seçiliyor, dörtte biri de diğer ülkelerden. 75 yaşdan küçük üyelerin sayısı 1000 ile sınırlı. Üyeleri arasında 32 Nobel ödüllü bilim insanı var. Akademi’nin çeşitli ödül ve madaylalar arasında, dikkate değer olanları: Genç bilimcilere Leopoldina Ödülü. Bilim ve tıp tarihinde seçkin araştırmalar ve model geliştirenler için GeorgUschmannPreis für Wissenschaftsgeschichte, 15 bin Euroluk Leopoldina Araştırma Ödülü. Ve 2007’den bu yana ThiemePreis der Leopoldina für Medizin ödülü. Akademinin mottosu: “İnsanların geleceği için doğayı keşfetmek.” Almanlara hayırlı olsun! Ve bizim politikacılar da bu konuyu biraz araştırmalı, öğrenmenin yaşı yok ve ayıp da değil… Gelecek cumaya kadar sevgiyle kalın.. obursali@cumhuriyet.com.tr