Katalog

Astronomi geni sırasıyla şişkinay ve sondördün evrelerinde görebilecekler. Venüs, şubat ayı boyunca Güneş’ten uzaklaşacağından görülme süresi artacak şekilde Güneş doğmadan hemen önce sabahları erken saatlerde yaklaşık bir saat süreliğine Yay takım yıldızında güneydoğu tarafta ufuktan en fazla 20 derece yüksekte görülecek. Venüs –4.6 kadir parlaklığı ile gökyüzünde adeta ışıldayacak. Dürbün veya teleskopu olan okuyucular gezegeni hilal evrede görecekler. Mars, ay boyunca Güneş’ten uzaklaşıyor, akşam Güneş battıktan hemen sonra başlamak üzere gece yarısından sonraya kadar (yaklaşık dört saat süreliğine) güneyden güneybatıya kadar yaklaşık 75 derece kadar bir alanda sırasıyla Koç ve Boğa takımyıldızında yer alacak. Mars ufuktan en fazla 68 derece yüksekte görülecek. Şişkinay evrede bulunacak olan Mars’ın parlaklığı +0.5 kadir olup giderek sönükleşecek. Jüpiter, ay boyunca Güneş’ten uzaklaşmayı sürdüreceğinden görülme süresi artacak şekilde yaklaşık dört saat süreliğine gece yarısından sonra sabah Güneş doğuncaya kadar Terazi takım yıldızında –2.1 kadir parlaklığı ile güney tarafta görülecek. Jüpiter ufuktan en fazla 33 derece yüksekte olacak. Çevresinde dolanan dört uydusunun teleskopla görülebilmesi ve zamanla yer değiştirmelerinin izlenebilmesi gezegeni Ay’dan sonra gözlenecek ilk gök cisimleri arasına sokar… Satürn, şubat ayı boyunca Güneş’ten giderek uzaklaşacağından görülme süresi giderek azalacak şekilde Güneş battıktan hemen sonra akşam saatlerinden itibaren gece ve sabah Güneş doğuncaya kadar yaklaşık dokuz saat süreliğine doğudan batıya doğru 200 derece kadar geniş bir aralıkta Yengeç takımyıldızında görülecek. Gezegen ufuktan en fazla 68 derece gibi oldukça yüksekte ve –0.2 kadir parlaklıkta olacak. Geniş halkasının teleskopla görülebilmesi gezegeni gözlenecek ilk gök cisimleri arasına sokar… Cassini uydusunun bu halkalı gezegen Satürn’ü ve en büyük ayı Titan’ın ilk kez en yakınından çekilmiş ayrıntılı resimleri ve bilgilendirmeler "http://saturn.jpl.nasa.gov/index.cfm" internet adresinde yenilenerek yer almaya devam ediyor... Meraklı okuyucular ayrıca, www.isvr.soton.ac.uk/fdag/Crossfaculty%20UAUA%20centr e / W a t e r f a l l % 2 0 i n % 2 0 s p a ce%201part%201b.HTM adresinden Titan’daki okyanusun benzeri seslerini de dinleme olanağını bulabilirler… Teleskopla neler görülebilir? Teleskop ile 1 Ay ve dolunay evresi, 2 Satürn ve halkası, 3 Jüpiter ve 4 ayı, 4 UranüsMerkür örtülmesi, 5 Özellikle Merkür’ün şişkinay ve sondördün evreleri, 6 Mars’ın şişkinay evresi, 7Venüs’ün hilal evresi izlenebilir. Çıplak göz ile 1AyMars buluşması, 2 AySatürn yakınlaşması, 3AySpica örtülmesi, 4 AyJüpiter yakınlaşması, 5Kutup yıldızı ve takım yıldızlar görülebilir. Bu yazıda kaynakça olarak kısmen "The Astronomical Almanac 2006"dan yararlanıldı. Açık ve ışık kirliliğinden uzak bir gökyüzü dileğiyle... * Astronom Dr., İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü (İzinli) ve Assist. Prof.., King Saud University College of Science Department of Physics and Astronomy (esenoglu@istanbul.edu.tr) 985/17 4 Şubat 2006 GüncelTıp Mustafa Çetiner Türk Hekimlerinin Çalışma Koşulları! Sayın Sağlık Bakanımız Dr. Recep Akdağ, TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda yaptığı bir konuşmada hekimleri suçladı ve azgelişmiş bölgelerdeki doktorlara 79 milyar aylık maaş verdikleri halde hiçbir hekimin bu bölgelerde çalışmaya yanaşmadığından yakındı. İstanbul Tabip Odası verdiği yanıtta şöyle dedi: "Kamuda çalışan hekim maaşı doğuda da 1 milyar iki yüz milyon civarındadır. İş güvencesi ve tayin hakkınızdan feragat edip sözleşmeli çalışmayı kabul ederseniz bu rakam 2.5 katına çıkabilmektedir. Bunun dışında vaat edilen ödemelerin tamamı en ideal şartların oluşması durumunda teorik olarak alınabilecek rakamın kâğıt üstünde hesaplanmasından ibarettir. Sonuçta halen doğuda görev yapmakta olan binlerce hekimin hiçbiri (biriki idareci istisna olabilir!) 9 milyar ücret almıyor." Sağlık Bakanımıza kulak veren ve ülkemizin azgelişmiş bölgelerinden birinde göreve başlamış, tanıdığım genç bir meslektaşım bir mektup yolladı. Yazdıkları sanırım ülkemizde çalışan hekimlerin koşullarını açıkça ortaya koyuyor. ile ancak görülebilecek sönüklükte ve Merkür’ün arkasında kalacak Neptün’ün uzayda yerini göstererek kolay bulunmasını sağlayacak. Ay, Spica’yı örtecek: 18 Şubat sabah saat 07.00’de Başak takım yıldızının en parlak yıldızı Spica, şişkinay evredeki Ay tarafından örtülecek. Örtülme başlangıcı olan saat 07.00 de Güneş henüz yeni doğmakta olduğundan günün ışımakta olması altında örtülme olayının başlangıcı görülemeyecek. Buna karşın, gece 24.00’den itibaren örtülme başlangıcının hemen öncesi olan 6:30’a kadar örtülme olayı ve Ay ve gezegenin yakın konumu altı saati aşan bir sürede izlenebilecek. Her iki cisim güneybatı tarafta ufuktan yaklaşık 19 derece yüksekte Başak takımyıldızında görülecek. Ay’ın arkasında kalacak olan Spica’nın parlaklığı +1.2 kadir olacağından örtülme olayı teleskopsuz çıplak gözle izlenebilecek. Ay–Jüpiter buluşması: 20 Şubat saat 10’da –2.1 kadir parlaklığındaki Jüpiter, sondördüne yakın evredeki Ay’ın 5 derece kuzeyinde yer alacak. Ancak buluşma saatinde gezegen gün ışığında görülemeyecek. Bununla birlikte, sabah Güneş doğmadan hemen önce ve yaklaşık 02’den itibaren tüm gece ikili görülebilecek. Her iki cisim yakınlaşma saatine yakın olan sabah saatlerinde güneyde ufuktan 24 derece yüksekte Terazi takımyıldızında görülecek. SAĞLIK OCAĞINDAN MEKTUP "Merkeze 10 km. uzaklıkta bir köyün sağlık ocağının sorumlu tabibiyim. Bana bağlı 11 köy var. Merkeze yakın olduğu için en gelişmiş köylerden birisi olmasına rağmen en büyük sorun yetersiz beslenme. Genç kızlarda ve çocuklarda %90 demir eksikliği bulguları var. Sağlık ocağında ise şeker ölçüm aletimiz bile yok. Hiçbir test yapamıyoruz Ocağın çatısı yok. Bir tek soba var, onun da bacası bozuk. Telefon ve elektrik tesisatı bozuk. 28 yaşında, erkek çocuğu olmadığı için 8 çocuk yapan ve bütün dişleri çürümüş anneler görmek olağan. Sağlık güvencesi olmadığından tansiyon ve diyabet ilaçlarını kullanamayan hastalar da var. İki aylık mücadeleden sonra ocağa bazı ilaçlar, bir tansiyon aleti, bir masa, bir ilaç dolabı, bir hasta yatağı elde ettim. Sedyemiz de kırık dökük. Bu tezat içinde biz istemeden bir bilgisayar verdiler. Bir yandan da kendime bir yol çizmek istiyorum ama pek ders çalışamıyorum. Mart gibi USMLE’ye girmeyi planlıyorum. Biraz para biriktirebilirsem (ki şu ana kadar hiç yapamadım memur maaşıyla) yurtdışında eğitim almak istiyorum. Sadece sorun anlattım, ama pek çözüm üretemiyorum.." Hemen hatırlatmak gerekli, USMLE, açılımı "United States Medical Licencing Examination" olan ve ABD’de hekimlik ve uzmanlık eğitimi yapabilmek için verilmesi gereken genel bir sınavdır. Anladığım kadarıyla, bu genç meslektaşım, Türkiye’deki çalışma koşullarından kaçıp ABD’de mesleklerini yapan onlarca Türk tıp hekiminden biri olmaya hazırlanıyor. GEZEGENLER NEREDE? Dürbün veya teleskopu olan okuyucular Güneş’e iyice yaklaşmakta olan Uranüs’ü (parlaklığı +5.9 kadir) ayın ilk iki haftası boyunca görülme süresi gittikçe azalacak şekilde akşam Güneş battıktan hemen sonra kısa süreliğine güneybatıda Kova takımyıldızında (yıl boyunca bu takımyıldızda kalmak üzere) görebilecekler. Yüksekliği giderek azalacak şekilde ufuktan en fazla 16 derece yüksekte olacak. Meraklı okuyucular Uranüs’ün Hubble Uzay Teleskopu ile alınmış Satürn’ün halka yapısına benzeyen görünümdeki fotoğrafını http://photojournal.jpl.nasa.gov/targetFamily/Uranus sitesinden görebilirler. Şubat ayında çıplak gözle kolay görülebilecek parlak gezegenlerin konumları aşağıda. Merkür, Güneş’e yakın konumundan dolayı sadece ufka yakın olarak ya Güneş doğmadan önce doğuda ya da Güneş battıktan sonra batıda görülebilir. Merkür ay boyunca Güneş’ten gittikçe uzaklaşacağından en iyi görünümü şubat ortasında gerçekleşecek. Gezegen yaklaşık ayın ikinci yarısı boyunca akşamları Güneş battıktan hemen sonra güneybatıda sırasıyla Kova ve Balıklar takımyıldızlarında kısa süreliğine görülebilecek. Gezegenin parlaklığı ay boyunca –1.4’ten +0.3 kadire sönükleşecek. Merkür ufuktan en fazla 15 derece yükselecek. Dürbün veya teleskopu olan okuyucular geze ASİSTANIN ÇALIŞMA KOŞULLARI Geçen günlerde mesleğinde çok başarılı bulduğum bir asistan arkadaşım ne koşullarda çalıştıklarını anlatırken bir hesap yapmıştı. Buna göre bir aylık çalışma süresi; 4 hafta, 20 işgünü ve sabah 0817 saatleri olarak düşünüldüğünde 180 saat etmekteydi. Tıpta uzmanlık öğrencisi hekimlerin hafta içi ayda 6 kez 15’er saatten 90 saat ve hafta sonu iki kez 26’şar saatten 52 saat nöbet tuttuğu düşünüldüğünde aylık çalışma saatlerinin toplamı 322 rakamına ulaşıyordu. Peki, bu kadar yoğun çalışan bu genç hekim ne kadar ücret alıyordu? Toplam 900 YTL maaş, 150 YTL nöbet ve eğer ödenirse 450 YTL döner sermaye, yani bu hekimin toplam aylık maaşı 1500 YTL idi. Türk Harbİş Sendikası’nın 4 kişilik bir aile için 2005 yılı kasım ayında belirlediği yoksulluk sınırı olan 1.599 YTL düşünüldüğünde, uzun bir eğitim ve seçme süreci sonunda bu parlak genç hekime layık görülen yaşam standardı ne yazık ki, yoksulluk sınırındadır. Bu hesaptan yola çıkarak, tıpta uzmanlık eğitimi alan bu hekimin saatlik çalışma ücreti 4.6 YTL’dir, ne ucuz bir emek! Bu hesap, elbette tartışılabilir bir hesaptır. Saptanan rakam, döner sermaye ödemeleri düşük olan veya düzenli ödenemeyen hastaneler için daha da düşük olabileceği gibi, düzenli ve yüksek katkı payları ödeyen başka eğitim hastaneleri için bir miktar yüksek olabilir. Ancak sonuç değişmez, Sayın Bakan hekim meslektaşlarına sitem etmemelidir. Asıl sitemi hak eden sağlık çalışanlarını ve hastaları mağdur eden ve hiçbir iktidar döneminde düzeltilemeyen bozuk sağlık sistemimizdir. cetiner.m@superonline.com