Katalog

GÜNDEM Etkin Üniversite Etkin Ekonomi "Manevi Mirasım Akıl ve Bilimdir!" "Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve ilmin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve ilmin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar." Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İÜ. Yayınları Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1032 29 Aralık 2006 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Güray Öz GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No:2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.343 72 74 Faks: 0212. 343 72 64 CUMHURİYET REKLAM Yerel Süreli Yayın Tel: (0212) 251 98 7474/ 343 72 74 BASKI İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna İstanbul Daha etkin bir ekonomi, daha kaliteli ülke insanı, daha etkin bir çevre etkileşimi ve ülke sorunlarına daha etkin bir yaklaşım için, üniversite niteliğinin önemini herkes kabul eder. Şüphesiz, konu araştırma ve bilim olunca, burada öğretim üyesi veya bilim insanından daha fazla bir beklenti de vardır. Kaliteli tezler, kuramlar, evrensel başarılar vs. İş dünyası, veya ciddi fikri olan bir girişimcinin üniversiteden yardım talep etmesi ve sorunu için yoğun işbirliği araması ve bulması da, üniversiteyi gerçekten üniversite yapacak nitelikler arasındadır. Bu bağlamda, üniversite ile teknopark veya teknokent işbirlikleri bu doğrultuda arayışlardır. Henüz üniversitelerimiz önemli başarılara, buluşlara, teknoolji geliştirmelere, önemli kuramlara, çevre çözümlerine, uluslararası büyük başarılara attıkları imzayla gündeme gelemiyorlar. Şüphesiz, bu alanda üniversitelerimizden tek tük, arada sırada parlayan bilim insanlarımız oluyor. Fakat "kritik eşik" diyebileceğimiz, bu arzu ettiğimiz etkinliklerde sayısal bir artış henüz söz konusu değil. Üniversitelerimizi kamuoyunda en çok uluslararası bilimsel makale sayısı ile tartışıyoruz. Bu alanda, üniversitelerimizin grafiğinin hızla yükselmesi ve dünya sıralamasında ülkemizi 20. sıraya taşımış olmaları şüphesiz sevindiricidir. Bu sayımızda, Anadolu üniversitelerimizde makale sayısındaki artışı gündeme getiren çalışma, dikkat çekicidir. Zaten biz geçen üç yıl içinde, Anadolu üniversitelerimizde görülen bu atağa sık sık dikkat çekmiştik. Konuya hep uzak kalmış günlük gazetelere kadar yansımaya ve karşılaştırmalı listeler yayımlanmaya başladı. Bu iyi bir şey tabii ki. Her ne kadar, artık bilimsel araştırmaların önemi ve niteliği artık ön plana gelmişse ve tartışılıyorsa da, yine de Anadolu üniversitelerindeki bu gelişme, bu üniversitelerimizde giderek yerleşik bir düzene geçilmeye başlandığının, üniversiteler oturdukça, bilimsel üretimi ön plana aldıklarının da işareti sayılmalı... Durmadan yeni üniversite kuruluyor. Bir üniversitenin kuruluş zorluklarını herkes bilir. Fiziksel mekânların yaratılması, laboratuvarların oturması ve çalışmaya başlaması, öncelikle öğrencilere kaliteli derslerin sunulması, bilim insanları arasındaki ilişkilerin rayına oturması... ve kafaların bilimsel üretim için hazır hale gelmesi... Bütün bunlar çok zaman alan konular. *** Geçmiş Gündem’lerde bu gelişmeye sık sık dikkat çekmişiz. "Türkiye’nin artık sıralamada yükselmesi çok zor", dendiği zamanlarda bile, bilimsel araştırmada üniversitelerimizde henüz büyük bir kullanılmamış –atıl duran kapasite bulunduğunu, özellikle Anadolu üniversitelerimizin yükselmede motor görevi görebileceğini yazdık. Mesela 586. Sayımızdaki Gündem’de (1998 yılı) : 1997 yılı Türkiye’nin uluslararası dergilerde yayımlanan bilimsel makale sayısında iki basamak daha yükselerek 27. sıraya çıkması sevindirici. Bir yıl içinde en azından 700 artış sağlandı. Türkiye’nin makale sayısındaki artışlar oran olarak ve yıllara göre şöyle oldu: 1994 yılında yüzde 14; 1995 ve 1996 yıllarında yüzde 22. 1997 yüzde 19…. Sıralamadaki yerimizdeki değişiklik: 1993’te 37.; 1994’te ve 1995’te 34,; 1996’da 29. ve bu geçen yıl 27.Yandaki liste incelendiğinde, Türkiye, yıllardır gerçekleştirdiği ortalama yüzde 20’lik artış hızıyla, bu yıl da verimini yükseltebilir, Norveç ve Yunanistan’ı geride bırakarak 25. sıraya rahatlıkla yerleşebilir. Öbür yıl ise yükselişini sürdürebilmesi için çok büyük bir soluk alarak 7 bin ve üzerinde makale yayımlanan ülkeler arasına katılması gerekmektedir…" 825. SAYI GÜNDEM’İNDEN (Ocak 2003) "Türkiye bilim dünyası uluslararası bilimsel yayında yıllardır çok istikrarlı bir yükseliş içinde… Türkiye 2002 yılında 9 bin 303 adet bilimsel yayın yaparak, büyük bir sıçramayla dünya bilim üretimi sıralamasında 22’nci sıraya yükseldi… artış oranı yüzde 34. Bu herhalde dünya ülkeleri arasında en büyük artış oranı olsa gerek. Geçen yıllar içinde de yine yüzde 30’lar civarında bir artışla, bilimsel yayınını en çok arttıran üç ülkeden biri olmuştu Türkiye. CBT yayına başladığında yayın sayısının 500600’ler civarında olduğunu anımsarsak, nereden nereye hangi hızla geldiğimizi görürüz. Yayın sayısı ilk kez 3 binlere yükseldiğinde, bu köşede, Türkiye’nin yeni yeni atıl kapasitesini kullandığını belirtmiş ve hızlı artışın sürmesinin beklenmesi gerektiğine işaret etmiştik. Her yıl, herkesi şaşırtan bir yükseliş yaşıyoruz. Bu çok sevindirici. "Şimdi gelelim bu hızlı artışların nedenlerine:…. İkinci neden, yurtdışından her yıl gelen genç akademisyenlerin Anadolu üniversitelerinde hızla çalışmaya başlamaları. Zaten her yıl Anadolu üniversitelerindeki uluslararası yayınların sayısındakı artış diğerlerinden çok daha fazla. Genç akademisyenlerin önlerindeki engeller kalktığı ve araştırma olanakları arttığı sürece, yayınları da artacaktır." *** Yeni yılda üniversitelerimizden artık çok daha farklı başarılar beklemek hakkımız. Acaba üniversitelerimiz bunun için ne gibi bir "stratejik" plan hazırladı? Mutlu ve başarılı yıllar dileklerimizle… www.cumhuriyet.com.tr Bilim Teknoloji ekinin 1032. sayısı TÜPRAŞ’ın katkılarıyla hazırlanmıştır. CBT 1032/3 29 Aralık 2006