Katalog

Beyinİlaç dukları ılgı bol mıktarda ıçerdığı ve hdkkında çok az şey bılınen dımetıltrıptamın (I)MT) adlı bıleşımden kaynaklanıyor Duygusal açıdaıı ınanılmaz bır coşku ve renklılık kazandıran maddeler soz konusu oldugunda, bedenın dogal olarak urettıgı tek sanrılara yol açan madde olarak, DMT farklı bır konuma sahıp rınden bırı olan harmıne maddesını ıçe ren Banısterıopsıs caapı adlı sarmaşık Sarmaşık kutugııyle MAO'yu etkısız duruma getırmek suretıyle, DMT bağırsak larda emılıp kan akışıyla beyne uldşdrak psıkodelık bır tepkıyı tetıkleyebılıyor Araştırmalar harmıne benzerı bıleşımlerm bedenlerımızde bol mıklarda bulunduğunu ortaya koyuyor Oyle kı, kıını araştırmaular bır olasılıkla bedenın DMT duzeylermı tıpkı çayda oldugu gıbı denetledıgıne, bedende bellı bır ışlevı yerıne getırmek amacıyla kımı zaman MAO'yu alt ederek bu maddenın etkmlığını korukledığıne ınanıyorlar Bars>elona Unıversıtesı farmakolojı uzmanlarmdan Jordi Riba DMT'nın beyın uzerındekı etkılerını araştırmak suretıyle bu bedensel ışlevın ne olduğunu kavramaya çalışıyor tlk bulgular bellekle ılıntılı bolgeIerde aydınlanma olduğunu ortaya koyuyor "Ayahuaska kullandıklarında ınsanlar belleklerınde daha once var olan kımı anıları yenıden yaşıyorlar , Depolanmış anıların yenıden t / ele geçırılmesı ıçın bır dugme ye gelışıguzel basılması gıbı bır durum soz konusu,' dıyen Hıba DMT'nın bırtakım gerçek ve deneyımlerm yenıden tanlan masında etkılı olabılecegıne ınanıyor milio ve ruhbılım uzmanı Jorge CiprianOllıvier gaz kronıatografı ve kıtle spektrometrı yontemlerıyle kılıse cemaatının ıdrarlarındakı DMT duzeylerının sapta nabılecegını fark ettıler Yayın ŞİZOFRENİYE YENİİLAÇ Ne gıbı bulguların peşıne duşmelerı gerektıgını belırler belırlemez, araştırmacılar şızofrenlı hastaların ıdrarlarındakı DMT ızlerını saptama olanağını elde ettıler Bulgular şızofrenı sağaltımında yenı ıla<,lara olanak tanıması açısın dan buyuk bır onem taşıyor Gelgelelım, eger DMT tıbbı bır soruna yol açıyorsa pekala başka sorunların da çozumu olabılır McKenna DMT'nın, LSD, psılocybın ve mescalme turu otekı psıkodelık maddeler gıbı, yalnızca 5 HT adıyla bılınen bır serotonın artırıcı bolgeye ılışerek etkısını gosterdığını ortaya koydu Ruh durumunu değıştırıcı bır no rotransmıtter olan serotonın aynı zamanda uyku, ıştah, saldırganlık ve sevgı gıbı duyguları da etkıledığıne ınanılan bır madde Aralarında Prozac'ın olduğu son kuşak antıdepresanların serotonının sınır hucrelerıne aktarımmı engellemek suretıyle etkılı olduklarına ınanılıyor Callavvay'ın son çalışmaları ayahuaskanın antıdepresanlar gıbı kımı etkılerı olabıleceğını ve bu maddenın doğal bır Prozac ışlevı gorebılecegını ortaya koyu yor. Farelere ayahuaska verdıkten sonra serotonın duzeylerı çok yukselıyor Hoaska çayı ıçenler, gunlerce suren bır esrıklık durumuna gevtıklerını belırtıyorlar Matematik Dunyası yeni sayısı Matematik Dunyası, çagdaş matematı ğı, profesyonel matematıkçılerın kavrayışı ve bakış açısıyla ama herkesın anlayabıleceğı bır dılde sunmayı amaçlayan bır dergı Duşunmeye, soru sormaya ve araştırmaya teşvık eder, boyut ve analıtık duşunme yeteneğmı gelıştırır Okur kıtlesı lıse ve unıversıtelı gençler olarak belırlenmışse de, matematığm evrensellığı sayesınde profesyonel matema tıkçılerın de ılgıyle okuduğu bır dergı ortaya çıkıyor Bıçımıyle, bıçemıyle, dılıyle, ıçerıgıyle, derınlığıyle, her şeyıyle bır mdtematık dergısınden beklenmeyecek olçude heyecanlı bır dergı Son sayısının satışının 10 bını aşması bunun bır gobtergesıdır Geçmış sayılarınm bır kısmı tukenmış kalanları da hızla tukenmektedır Matematıkle yakından ya da uzaktan ılgılenen herkesın bonsuz yararlanacağı, her kutuphaneyı zengınleştırecek bır dergı Çalışanlarının tek çıkarı matematığm guzellığını ve zengınlığını payldşmanın verdığı mut luluktur Bu yılın ıkıncı sayısında kapak konusu Halkalar, Asallar ve Indırgenemezler Ebob'la Ekok, Çın Kalanlar Teoremı, psel Sayıları Hıssetmek, Halkalar Sıfırbolenler Asallar, Indırgenemezler vb, Polınomla rın Koklerı, Polınomlarda In dır gene mezler, Bıçırribel Guç Serılerı, Calııt Arf Matematık Gunlerı III2004 Bolum Cısımlerı ve Yerleştırme Halkaları, Tek Çarpanlama Bolgelerı ve Polmomlar Matematığm Kısa Bır Tarıhı Alı Ulger, Ta rıhten Bır Yaprak Ercan Kumcu, Yırmmcı Yuzyılda Matematığı Sarsan Temel Duşunceler Tımur Karaçay, Ulusal Matematik Sempozyumu Açılış, Kodlama Kuraını, Polybıus şıfresı Alı Eskıcı Geometrı Topolojı, Geometrı Koşesı Napol^on ve Van Aubel Teoremlerı Mustafa Ydğcı, Topolojı Koşesı Tamsayılarda Ilgınç Bır Topolojı Doğan Bılge ve Alı Nesın, Problemler ve Çozumlerı Refaıl Alızade, Doğuş UnıverMtesı 2004 Lıselerarası Takım Yarışması Soru ve Yanıtları Antalya Matematik Ohmpıydtı Bırıncı Seçme Sınavı, Problemler Ağı M Emın Gonal, Bıl gısayar, Bılgısayar Bılımı Koşesı Gerçekten Sıralayalım Chrıs Stephenson ve Alı Nesın, Felsefe, Bakış Açısı Kralıçen Guzel mı> Bekır S Gur, Abrakadabra Hoker Poker, Eureka' Murat Kıpel, Yaym Davıd Blat ner'ın "pı Coşkusu" Alı Nesın, Satranç Ko şesı Insanlar Nasıl Satrdiıç Oyıidr? Eşref Eşkınat, İnternet Dunyası Zeka Problemlerı Sıtesı Vebı Derya Abonelık ve ılebşım www ınd math bılgı edu tr ÇILGINLIĞIN EŞİĞİ Bılıııı niiaıılarının el attığı hemen hemen tum hayvanlarda, bıtkı ve man tarlarda DMT'nın ızlerıne rastlandı Gelgelelım, her yerde bulunmasına karşın, DMT'nın tam olarak nasıl bır ışlevı olduğu konusu bugune dek gızını korudu Kımılerı bunun renklı duşlerı, gızemlı esınlerı ve dınsel coşkuyu korukledığıne, bunun yanı sıra belleğı de etkıledığıne ınanıyor Dahd kotu bır olasılık üe, aşırı duzeyde DMT uretımının şızofrenıye ozgu DÜŞLERİMİZDE YORUZ YAŞI ruhsal belırtılerı devmııne geçırmek suretıyle ınsanı çılgınlıgın eşığıne surukleyebıleceğı yonunde DMT'nın etkılerı çok uzun surme dıgınden ıncelenmesı pek kolay olmu yor litkısını kısa surede gosteren mad de monoamın oksıdaz (MAO) adlı enzımle ayrışıyor DMT yendıgınde, ya da ıçıl dığınde bağırbaklardakı MAO tardfından ayrışürıldıgından beyne ulaşabılme ola nagmı elde edemıyor KOKTEYL ETKİSİ McKenna ayahuaska bıleşımmdekı bıtkılerı ozenle harmanlamak suretıyle Şamanların bu sorunun ustesınden geldıklerını ortaya koydu Bu bıtkılerden bır tanesı DMT ıle dolup Uşan Psychotrıa vırıdıs adıyla bılınen bır çalı turu Otekı ıse, en etkılı MAO onleyıcıle Fınlandıya Kuopıo Unıversıtesı'nden Jace Callaway ıse farklı bır goruş ortaya atıyor Callavvay aynı genetık yapıya sahıp olan DMT ve harmıne benzerı endojen maddelerın duşsel goruntulerm yaratılma binda etkılı olabılecegıne ınanıyor ve "Duş gordugumuzde bu tur psıkodelık durumları duzenlı olarak yaşarız,"dıyor Henuz doğal ışlevı tam olarak bılınmeyen DMT ıle ılgılı olarak çok daha doğadışı bır ozellık gıderek goze çarpıyor Duygu zengınlıgı yaratan psıkodelık maddelerın etkılerı psıkoz belırtılerıyle çarpıcı ben zerlıkler taşıyor Bu beıuerlıkler 5O'lı yıllarda DMT luru psıkoaktıf bıleşımle rın şızofrenıye yol açtıgı goruşunun ortaya atılmasına neden oldu Bu goruşe gore, bedende enzımlere bağlı bır bozukluk sanrıya yol açan bıleşımlerın aşırı duzeylerde ureülmesı ne neden olabılıyordu Şızofrenının de bır belırtısı oldugundan kuşkulanılan, MAO etkınlıgının dıışuk olması durumunda, bu bıleşımlerın etkiM de kalıcı oluyor ve tetıkledıklerı sannlar gundelık deneyımlerın bır par*,ası oluyordu Ne var kı, araştırmacılar haslalarla kontrol deneklermın DMT duzeylerı arasındakı sureklı farklılıkları sdplamada olduın olası başarısızlıga ugradılar Ancak kuram şımdılerde yenıden gundeme gelıyor Buenos Aıres Unıversıtesı organık kımya uzmanı Alicia Po UYUŞTURUCUYA KARŞI Kalıfornıya Unıversıtesı ruhbılımcılerınden Charles Grob ruh durumu uzerındekı kanıtlanmış bu etkısı nedenıyle ayahuaskanın depresyon ve uyuşturucu bagımlılığın gıderılmesmde etkılı bır aday olduğunu kabul edıyor Cıddı alkol sorunları ruhsal bozuklukları olan kışıler kılıse tarafından kımı zaman azız mertebesıne çıkartıldılar Tum dınler genellıkle yaşamdeğıştıren oykulerı yuceltseler de, Grob çayın bunda onemlı bır payı olduğuna ınanıyor Çok kışı gorunurde herhangı bır ters etkısı olmayan bu maddeyı 30 yıldır kullanıyor Ne var kı, bu her zaman geçerlı olınaydbılır Çayın gerektığı gıbı hazırlanınaması, ya da bu konuda yeterınce bıl gısı olmayan kışıler tarafından hazırlanması durumunda bırtakım olumsuzlukları da berabermde getırebıleceğıne dıkkat çekılıyor Sıkı bır denetımın boz konusu oldugu laboratuvar ortamında bıle madde seğırme, kusma ve ıshale neden olabılıyor Ayahuaska bagırsak kurtlarından kurtulmak ısteyen Ama7onlu bır avcı ısenız ışe yarayabılır, ama partılerınız ıçın pek elverışlı olmadığı kebiıı New Scıentıst, 26 Hazıran, özet çeviri: Rita Urgan 910/19 28 Ağustos 2004