Katalog

ıne Tanol Turkoğlu (TanolT@yahoo.com) Özel telekom / Ocak 2004 ıtıbarıyle Telekom'un ıletışım altyapısı uzerındekı tekel durumu resmen ortadan kalktı Bunun yarattığı ılk etkı, enflasyon duşuyor ama bız fark edemıyoruz" şeklındekı yorumlu ıle aynı Telekom 7 tekelı kalktı da ne oldu 2 Ocak gunu hemen alternatıf hızmet ya da alt7 yapı sağlayıcılar ortaya çıktı da Telekom'a rakıp mı oldu Daha once yuz 7 lıraya aldığım hızmetı 50 lıraya alabılır hale mı geldım Şımdılık bu soruların cevabı hayır Ancak 1 Ocak tarıhı gelecektekı gelışmeler dıkkate alındığında çok onemlı bır tarih Yoksa Ocak 2004 'te meydana gelen pratıktekı dramatık değışıklıklerden dolayı değıl Bunu tıpkı Internet'ın genış kıtlelere ulaşmasını sağlayan, tıcarı faalıyetlere ızın verılme kararı ve surecı ıle kıyaslayabılırız Bu kararın da bır tarıhı var ve o tarıhın hemen ertesınde de ne e tıcarette ne ınternet servıs sağlayıa fırmalarda ne de başka bır alanda herhangı dramatık bır gelışme olmadı Ancak bugun, aradan geçen on yıllık zaman dılımınde ınternetın global anlamda gelmış olduğu yere baktığımızda, yıne o ılk gunlerde bunları hayal dahı edemeyeceğımızı de soyleyebılırız Telekom tekelının kalkasında da benzer bır sureç yaşayacağız Son bır kaç senedır bu alanda hazırlık yapan fırmalar var Bunların bır kısmı sadece altaypı hızmetı vermek ıstıyor Yanı kablo doşemek ve o kablolar uzerınden sunulacak telekom hızmetlerını aracı fırmalara vermek Bır tur uretıcı ya da toptancı gıbı Bır grup fırma ıse bu tur bır altyapı uzerınden ne gıbı hızmetler verılebılır buna konsantre olmuş durumda Bu fırmalar da altyapı desteğını telekom ya da yukarıda belırttığım turden altyapı desteğı verecek fırmalardan alabıleceklerını varsayarak, bu altyapı uzerınde bugune dek Turk Telekom 'un vermedığı ya da duşuk kalıtede ve/veya pahalıya verdığı hızmetlerı nasıl farklı bır anlayışla sunabılır buna konsantre olmuş durumda Ozellıkle bu ıkıncı gruptakı fırmaların sunacağı hızmetler son kul lanıcıların ıletışım gereksınımlerını karşılayacak servısler olacak Mesela bunların başında yurtdışı goruşmelerı gelıyor Şu an yurtdışı goruşmele rının ortalama dakıka ucretı 80 cent cıvarında Yıne bugun bu hızmetın ortalama malıyetı 2 centten daha ucuz Aradakı 78 cent, bır başka deyışle yuzde 4000'lık fark bugun vergı, kar vb ısımlerı altında tahsıl edılmekte Bu demektır kı yurtdışı telefon goruşmelerınde dramatık bır ucuzlama olabılır Olacaktır da Ikıncı akla gelen onemlı hızmetlerden bır tanesı de arama kartları (callıng cart) hızmetıdır Bu ozellıkle sabıt telefonunuzdan uzakta ol dugunuz durumlarda (ulke sınırları ıçınde kalmanıza gerek yok) herhangı bır telefondan (orneğın sokaktakı telefon kulubelennden) telefon go ruşmesı yapmanızı sağlar Aradakı fark o sırada ustunuzde para ya da jeton olmasa da konuşma yapabılırsınız Bu alanda uluslararası hızmet veren bır fırmanın arama kartını alırsanız, o fırmanın hızmet verdığı tum ulkelerdekı sokak telefonlanndan bıle bu hızmetı alabılırsınız Bunun ıçın arama ucretı alınmayan 800 alan kodlu bır telefon numarasını arıyor ve onceden satın almış olduğunuz arama kartındakı bılgılerı bu numaraya tuşlayarak yapmak ıstedığınız telefon goruşmesını gerçekleştırebılıyorsunuz (onemlı bır not, ABD'de kredı kartı sahtekarlığından daha da fazla olarak yapılan sahtekarlık bu arama kartlarıyla ılgılıdır) Bır başka onemlı hızmet de bolgesel ya da bellı bır gruba yonelık telekom hızmetlerı verebılme yonunde olacaktır Dıyelım kı Nevşehır'de yaşayanlara yonelık bır telekom hızmetı kuruldu Tıpkı yoresel televızyon ya da radyo ıstasyonu gıbı Bu hızmetı veren fırma Nevşehır ıçındekı tum konuşmaları bedava sunabılır Şehırlerarası goruşmeler ıçın kendı polıtı kasına uygun fıyat tanfelerı uygulayabılır Bursa'nın dakıkası yuzbın //rayken Istanbul'un dakıkası uç yuzbın lıra olabılır Bugun basıtleştırılmış en yalın halıyle aldığımız telekom hızmetı (şehırıçı kontur, şehırlerarası kontur bazlı sıstem) yarın çok boyutlu bır hale gelecek Buna hazırlıklı olmak lazım Aynı hızmetı bır lıraya veren de olacak uç lıraya veren de Pekı bundan sonra ne olacak7 Buyuk bır olasılıkla ortalık savaş meydanına donecek Bır kargaşa, bır kaos yaşanacak Yuz kapasıtelı bır hızmet ıçın bın kapasıtelı altyapı kurulmaya çalışılacak (farklı yatırımcıların aynı alana yonelmesı nedenıyle) Ama zaman ıçınde bunlar bellı bır standarda, duzene kavuşacak Lıberal ekonomının doğası gereğı Internet'te de ulkemızde benzer bır sureç yaşandı Yuzun uzerınde ınternet fırması erışım hızmetı sunmak uzere kuruldu Bugun layıkıyla bu hızmetı veren fırma sayısı onun altında Dığerlen ne oldu7 Ya buyuklerle bırleştı, ya da ekonomık koşullara dayanamayarak yok oldu Artık dunyada '2 Teorısı' var Bellı bır tıcarı alanda pıyasanın yuzde seksenınden daha buyuk bır kısmını o sektorun ılk ıkı fırması alacak Kalan kısım ıse butık hızmet veren bır grup fırma arasındu paylaşılacak Uçunculere duyurulur1 881/14 ^ v « B i Tarihte Fırlatma Teknolojileri AlfredW. Crosby Çeviri: Aybek Görey KitapYayınevi, Tarih Coğrafya Diziai ı dtış ve ateş ıle çevreyı belırlı bır uzak lıktan degışüıebüen tek canlı turu Bu ıkı yetenegı rrazle tanhımızın ve dunya ddkı evıımın dkışını değış tırdık ve sonunda uzaya çık mayı becerdık Bu yetenek ınsdrıoğlurid kulldndıgı aletlerın boyuruyla kıyas lanması ımkanMz bır guç verdı Clovıs avcısı Kuzey Aıuuiku ııııı ouiı uidiııuldiıu mızrdkld Sıyonıst bır fana tık Yıtzhak Rdbın ı tabancayla VVernher von Braun Londra yı roketlc vıu muştu Benzer şekılde Usame bın Ladın ın addinldrı da 11 Fylul 2001 de kaçırdıkları uçaklarla New York VP Wa=;hıngton da bınlerce ınsanın olumune yol açtılaı Hem patlayıp hem fırlaülan şeylerı çok severız Bıı saplantımız kendını daha masum bır bıçımde du gunleıdekı havaı fışek gosteııleıınde bellı eder Ama hatıh Sultan Mehmet ın dev toplarında ve 2 Dunya Sa vaşımn atom bombasmda kendmı daha vahşıce goste len de aynı tutkudur Uzaklara ateş ve korkunç gumburruler saçan nesneleı nılatmayabayüııız Fulatıpatmak tununuzun en ayırt edıcı karakterısuklerı olan ıkı ayak uzerınde hareket etme ve alet yapma becerısımn unınlen Maıs m yuzeyınde bu ve dokyısıyld yeçmısınde bır yd'jdm belırtısı olup olmadıgını belırlemek amacıy la daha onre Nısan ayında uzaya nrlatümış olan Mars Udyssey aıau kadeıın bır donum noktdsı olan 11 Eylul 2001 tarıhınde gezegpne gunpşp gore ^anıyede ?A kılometre hızld ydkkşmdktdydı Elınızdekı kıtap uç bolumden oluşuyor Bırıncı bolumde organık enerjıyle yapılan nrlatmalar mızrak ldi mızidkfırldücıldn okkı mdncınıklar ve arbaletler den gpçerek Rum Ateşı ne ulaşıyoruz Barutun keşfı ve yol açtıgı gelışmeler ıse ıkıncı bolumun konusu Bır tarafı açık bambu kamışlanna barut doldurarak yapılan ılkel ıoketleıden ılk toplaıa agızdan dolma tufek ve ta bancddan 820 kılogıamlık bır mermıyı 5 kılometrelık yukseltıyp ve 14 kılometrelık mmzüe nrlatabılen 1914 Ateş Etmek yapımı Buyuk Bertha ya ulaşan heyecanlı yolculul Uçuncu bolumde ıse dunya dışına ve dtom altı uzay yonelış ele almıyor ve bu bolum 16 Mart 1926 da Goc dard dunyanın ılk başarıyla havalanan sıvı ydkıtlı rokc tını Effie teyzesınm Auburn Mdssachusetts tekı çıftl gınden urlatmasıyla başlıyor Arap Coğrafyacılarının Gözünden 1000 Yılında İslam Dunyası ve Yabancı Diyarlar Andre Micjuel; Çeviren: Ali Berktay KitapYayınevi, Tarih Coğrafya Dizisi Mıladı 1000 yılındayi7 Orta Arya dan I panya y uzanaıi gemş topıaklaıda Islarn uygdrlığının en paıld donemı hukuııı iuruyor Kervan yollannın bır smır si' temı gıbı yayüdıgı bu topraklardakı kentleı donemı Avıupa kentleı ıne pdrrridk ısırtdcak buyukluge ve ıht şama ulaşmıştır Musluma tuccarlaı ve seyyahlaı kı zey Akdeni7 kentlennde Hmdıstan ve Çın e ulaşa kervan yollaıında mekı dokuyor bu bılınmedık d yarların urunlerını ve büg lerını kendı dunyalanna t < şıyor Işte bu latap Aıa seyyah ve coğrafyacılanru zamanm İslam dunyasına ve yabann dıyarlara nas baktıgını ele ıilıyoı Hem eıken oıtaçagm Aıap Muslı mdn uygdilığı hdkkmdd bırçok sotnut bılgıye ulaşıyt ru? hem de bır bakış açısı tarıhı okuyoruz Seyyah cogıafyacüarımız Islam kentlerııu anldl yor bızp Kurtuba lskenderıyp Kahıre Mekkp Med ne Şam Bagdat Kufe Basra Musul Hemedan Rey 1 fahan Şıraz Nışapur Semerkand ve Buhara Sonı gozlerını Bızans a Konstantınıyye ye ve Roma ya çev rıyoılar Kostdntıruyye hıç degışmeyen tek bır ımgeyp ıı dırgenıyor Boğazıçı Seyyahlarımız ona TMehır adı verıı ve çığırmm Kdradenız'den Akdenız e kadar uzaı dıgını soylerler Bu nehrın kenarında her yerı ışlenm taştan bıı kent bulunuı (Kıtabın arka kapak yazısı) c Nutuk (söylev) internette Daha evvel Tarih Vakfı uyelerine dağıtılan Bedi Yazıa'nın Nutuk (Soylev) çevirisine artık internette de ulaşmak olası. Adres: www.nutuk.org Ataruık 15 Ekım 1927 tarıhınde Turtaye Buyuk Mıllet Meclısı rıııı buyuk salonundd Cuınlıuııyet Hdlk Partısının Kurultay uyelerme seslenıyordu O tarihte henuz Atatuık admı almamış olan Gazı Mustafa Ke rridl tdrrı 5 gun buren tdrıhı konuşmdbindd 1919 1927 yülan arasındakı gelışmplerı kendı kalemınden kendı sesınden aktaıdı Dahd sonra TMutuk Buyuk Nutuk Soylev ddldrıyld anıldn bu uzun konuşmd Osmanlı Im paratorlugu nun son gunlen ulusal bagımsırlık muca delesı ve Turkıye Cumhurıyetı rıın kuruluşu uzerıne bı lınen en onernlı kaynaklardan tarıhı belgerden bırıdır Nutuk tarıhe yon veren bır lıderm olaylara babş dçısmı bırıncı elden dnldtır Mustdfd Kemdl ın ydŞddık lannı bır dıger deyışle yaşam oykusunu hemen her idyfada ızlemek mumkundur Eserın bır dıger onemlı ydnı da partı uyelerine ve topluma genç Cumhurı yet ın ıdeolojı srrnn ve geçmışm nasıl degeı lendu üme sı geıekügmuı tıı yetkıü agızdan aktanmıdıı Bu konuş manın soz konusu donemde yukselen aykın seslere karşı net bır bıldın muhalefete donuk şuphe bulutlaı nı dağıtmaya yonelık bu kamuoyu açıklaması olduğ dd haürldnmalıdır Tum bu nıtelıklenyle Nutuk sadec ulkenın bolgenın uluslararası ılışkıleıın tarıhı ıçın de gıl tdiıhe yon veren lıderlerın davıanışldnnd ve zıh) yapısma ornek oluşturması adına da ozel bır ılgıyı ha eder Pek çok lıder gıbı Ataturk de kendınden sonı gelen kuşaklar tarafından çok farklı bıçımde değerleı duümış lamı zaman destansı bıı kışılık olardk yuceltı mış kımı zaman da acımasızca hatta nefretle yerılmı tır Dolayısı ıle boylesıne kalıt bır kaşılıgm seı ınkanlı v nesnel bır ıncelemesı ıçın ılk ddım kuşkusuz onu dınlt mek ya da dıger bır deyışle Nutuk u oktımak olma Bu sıtedekı belgede Nutuk'un gunumuz okuyucuc ıçın dnldşıknası zor dılı BedıYazın tarafından sadeleşt rıldı Ilk olarak 1995 yılında ıkı cıltlık bıı kıtap olar? basılan bu belgerun ozellıgı ıse Atdturk un kendı kak mınden çıkan ozgun metınle dıl ıçı çevın "îayılabılece uyaılanmış metnın yan yana kullanılması Bu uygularr okuyucuya heı bır sayfddd karşıldştırma olanat sunuyor Nutuk bu sıtede herkese açık ve herkesın anl. mdsınd oldndklı bıçımde okunmayı beklıyor Kulakta dolma bılgılerı ve sloganları ılgıye vo nesnel bılgıv tcrcıh eden bu toplumun uyelerı olaıak bu okumayı tc rıhe karşı duygusal bır sorumluluktan ote gunumu? ve gelecege yonelık b ^ geıeklüık olaıak duşunmt daha dogru goı unuyoı Nrirı Onn ! Ptnf IIısvı Yizı