Katalog

ıhte hemen tumuyle benzer bu tepeden ınne degışıklığın gorevden ahnan TUBITAK /onetıcıletıyle aynı dunya goruşune sahıp oolıtıkacüar tarafmdan da, ancak o kez tu Tiuyle aksı dogrultuda yapüdıgıydı Denek unıversıte orneğınde olmasından endı je ettıgım gıbı TUBlTAK ta guııcel olan bıende de yonetınıın uzantısı olmaıım taııhsel •cotu alışkrinlıkldrdan kaynaklanan nedenler jeçmışın kotu omekleıı vaıdı Halbukı unıversıte esaa ışlevı geregı /e konumu bdknmnddiı belkı de tamamen /argı gıbı ne kadar yönetimden uzak iurursa o kadar yucelıı evrensel oluı Urıı /ersıtenm esaa gorevı yera duşunce ve bılgı iieten bu duşunce ve bügılen ozgurce tarışabılen bıreylerın bır sıgınagı olmaktır Bu üğınakta ne haması nutukldi ve Atatuık ao nurusuyle beslenen darbe mujdecüıgıne 1e de çıkar çevreleıınm dırı somurusune /pr olabıhr Buıaya kddaı dedıkleıım yanı uru /ersıteyı devlet yonetımırun adeta uzantısı 3ir meslek okulu gormenııı sakıncası ve aylen ordu gıbı ondan Cumhurıyetı korumak re kollamak goıevmm beklerıtiM bıı yerde aıramsal, ıkı buyuk yamlgı Degınmek ısteiıgım uçuncu yanügı ıse ışlevsel Yargı düzenimiz, politik giiç ve Avrupa Birliği PoHtikacınm genetik yapısı ayrı; "iş başında olmasan bile Yargıda kadrolaşarak etkili olmalısm" buyrukları politikaayı yönlendirmektedir. Ciderek yaygınlaşan memurlaşan yargıç tipi ve yargının sorunları, AB üyeliğinin önunde en son engel olacak. Çetin Afçıoğlu (*) ogru ve guvenlı (adü) yargı Iduzenı" kuramamış bır ulke nın çağdaş toplum ve devlet olma hakkı yoktuı Yasama ve yurutme'yı elınde bulunduran pohtık guç, yargı organına hem guvenmıyor hem de bu alandakı yu kumlulukleı mı ycıme getnmıyoısa kokuş muş bır duzen kaçınılmazdır Ulkemız bunun sancısını çekmektedır Bu koşullarda AB bızı ıçıne alıı mı ? Olmayarak duaya amın dersenız yanıtım daha çok bekleısıruz olacaktu Ancak soıuıı uııcehkle benım yurttaşımı ve toplumumu ügüendırrnektedıı AB'nın buyruklan doğru olsa büe kendı ısterıcunız egemen olmalıdır Çag dışı çalışan bır yargı alın yazımız olamaz usunve büımın geregı yapılnıalıdıı Ilk adım polıtık guçlerle yargı arasında 'ozunde saygı olan' etık ılışkının ozenle ko runmdsının sagldnmasıdu ÎCuvvetleı ayııügı ılkesı" tamam ancak yargı nesnel olanaklar açısından polıtık guce bagımlıdır Kaldı kı po htık guç bıreylerın duygulaıını okşayarak, zayıf noktalarından yaıarlanarak ışını yunıt mc yetenegme dc sahıptu Bu nedenleıle etık ılışkıde denge, gızıl bır tehlıke altmdadır Bu ılışkmın taııhr.el ^uıeçtela gelışmeRinın bı lmmesı dogıu yaıgılaıa ulaşmdmızı kolaylaş tıracaktır "D Onuısal Uyesı Kemal Gul anlatıyor (2) Savcı Fahıettm Oguz'un telefonu çal dı arayan Adalet Bakaru (DP) ıdı Yerel se çımler nedenıyle Büecık'de bulunan " Kasun Gulek'uı (CHP) tutuklanarak Ankara'ya gon derümesı ıstemıne olumsuz yanıt aknca ba kan çızmeyı aşarak " sen ne bıçım savcısın" dıye savcıyı payladı Savcı "benun ışun buıa da bıtmıştır dıye telefonu bakanın yuzurıe ka patsa da' ok yaydan fırlamıştı DPnın, yargı uzeıınde de etkısı gıde rek somutlaşmaya başladı "Gorulen luzum uzeııne1 begenılmeyen yaıgıçlaı emeklüıge sevk edüıyor ya da gorevlerı degıştırüıyordu Yaıgı buyıuklan uzerınde eüası de tartışü maya başlandı 1961 Anayasası yargı bagımsızlığı konusuııda bu gun büe ozlemı duyulan kuıum ve kuıaüan getırdı Ancak ıkı onemlı nokta unutul muştu Bırıncısı, yargıç lardakı bügı ve kultuı eksıklıgı ıkıncı melere Hakımler Kurulu'na ve de duyatlı yargı yerlerme atamalar pohtık yeğlemeleıle yapümaya başlandı Burüarla büe yetınümedı, bakanı, musteşarı karşüamayan yaıgıçlar azarlandı ya da yerlerı degıstırüerek cezalandırüdı Yagcüü< yapanlar odullendırıldı Artık memurlaşan yargıç tıpının kadeı ı polıtık guce boyuıı ege cektı Bu" yargıcın polıtık bır davanm dosyasını koltugunun altına alaıak Ankara'ya gıde rek musteşarı dava hakkında bügüendurme sı' büe tepkı çekmedı Daha sonra sosyal demokıatlann devrı başladı Muhalefette yaıgı bagımsızlığı yok tur dıyenler de artık kurulu duzenı savunuyordu Onlar da onceküeruı bozulan denge leıı duzeltıyoruz" geıekçesıyle kadıolaşmayı surdurdu Tıbba yeni düzen Tıp fakultelerımız yıne ta başlangıç an berı dıger bılım ugraş alanlanyla bırıkte aynı yasayla yonctılıyot Bu yanlış ve el iekı taslakta da aynen suregelıyor Işlevsel iedığım bu yanlışın gozden kaçmaması ge eken aslında onemlı bır kuramsal boyutu ]a vaı Nıtelık yonunden buyuk oıanda neslek egıtımı olan tıp egıtımı racelık yoıunden bu egıtımı alanların ve verenlerın .alt sayısal çoklugu nedenıyle de umversıteeıe bır meslek okulu agıılıgı getıııyoı Orneğın doktor hekim unvanı saiece meslek uygulamasmda bir beceri iuzeyım sımgeler Halbukı PhD doktora jzgun bılım uıetnıemn en onemlı aşaması iır Bu ıkısını eş deger saymak kolaycüıgı 3izı en azmdan uluslaıaıası bılun çevıele ınde kuçuk duşunır Yukarıda degındıgım jıbı bu ışlevsel yanlışm kokenınde de unı rersıteyı bır buyuk meslek okulları gruJU vaısayan sığ goruşun buyuk payı vaı )ığer bır ornek tam ve yarı zaman çalış rıayla ılgüı Yarı zaman çalışma deyınce henen akla unıversıte hocası hekımm muaye lehanesı yelu Halbukı yan zamaıı çalışmala unlu bır edebıyatçının edebıyat fakulte .ınde ders anlatabılmesı de vardır Ornekleı doneı sermayenın oluşum ve paylaşımı, joluın aıidbılımddlı sısterm gıbı dalıa da ızatabılırız Yülardır hemen tum buyuk unı'eısıteleı ımızde rektoı seçımlen hekımleı uasında bır kuvvet kudıet gosteıısıne do luşnaujtuı Bu nedenleıle sonıut oııeıını tıp nıksek egıtımmın ya tümüyle ayıı bir ya;ayla duzenlenmesı ya da oıtak bıı yaaa çınde bu egıtıme ayrı bır yer verılmesıdır Ingılızcede zor duıumlaıda doğıu ralu bulmak ıçm kullanılan "an agonızmg reıppıaısal" (ısdııap dolu yenıden değerleniırme) dıye çok sevdıgım bu deyış vardır Yuksek ogreümde de aynen son geışmelerın ışıgında yargıda yapılmak ısten iıcjı gıbı boyle bır "ısdırap dolu yenıden legerlendnmeye" ıvedı gerek oldugunu iuşunurum * Prof Istanbul Unıv Ceırıahpaşa Tıp Fak ** Bu pdragrdlta buraya kadar olan bügılençm bak Prof M Tahır Hat±>oğlu Turhye Unıversıte Tanhı s 127 2 Bası, 2000 Değişen bir şey yok Gunumuzde ıse degışen bır şey yok Tersuıı beklemek eşyanın doğasına aykın oluı Çunku polıük gucun son ellı yüda ge netık yapısı evnme uğıamıştıı DNA nın ış başında olmasan büe Yaıgı'da kadıolaşaıak etküı olmalısın" buyıuklan polıtücacıyı yon lendırmektedır Gıderek yaygınlaşan memurlaşan yaıgıç tıpı de devıeye guınce, gorunen koye kılavuz aıamak gerekır mı ? Yargısal alarüa pobtık gucun etık üışkı sını duzeltnıenııı ük koşulu genetü< yapı&mı degıştırmektır Nasü rnı> Kuşkusuz Tann'ya havale etmeden us ve ınançla Polıtücguç yaıgıç kuıılıguuoluştuıacdk ve koruyacak yasal duzenlemelerı ve nesnel olanaklaıı da saglamalda da yukumluduı Çagdaş yargı duzem kurmuş ulkelerde yar gıçlara tanınan tum guvenceler ve olanaklar saglarunadaıı (ü nO8 güjı gulunç butçe üe hıç degü) yargı bagımsızlığı ve yargıç kıınlıgını beklemek bır duş olur AB ehndekı kozları sııayla oynayaıak "oyala kıülan yararlan taktıgı üe dız çoktu rup, el açtııaıak kapısmda bekletmektedıı Zaman zaman gundeme getırseler de son kozlan yargı soıuntı olacaktıı ' ^ JT^Ml I 1 tlk gu Atatürk ve yargı Atatuık donemmde yargı bağımsızlı gına ve kararlarma gosterüen saygı, demoklatık ınançlaıla hukuk devletı kurmanın ısten cınırı kanıtıdıı Uıfa Mılletvekılı Uısavaş Ata tuık'e suıkast gırışımınden yargılanır ve aklaIUI Yaıgıtay aklanma kaıannı on dokuz nede ne dayanarak bozmasma karşırı yargıçlar dıreneıek yıne aklama kaıan verııler Ataturk bavcı Balıa Aııkan'ı çagını ve Çocugum kararı temyız etmemenı onerırım Once dava benım şahsımı ügüen dırmektedıı Ayııca Tuık yaıgıcma guvem mız sonsuzdur Yargıçlar, 'bu ışe ınanmadım" demektedır Yargıtay'ın, bılımsel büe olsa Tuık yaıgıcınuı vıcdanı kanısı uzeımde baskı yapmasını dogru bulmuyorum (1) Kuı tuluş savaşmm komutaıtı ve devlet kurucusu oldugu halde 'Ataturk'un Turk yargıcının vıcdanı kanısı onunde egılmesı' gu rıurrıu^ polıtıkacılaıııid oınek olacak bıı aoy luluk anıtıdır Ataturk'un sıfatlarının etkısınde kalmadan "bızım kararırnız dogrudur' dıye bılen yaıgıçlaı ıse Cumhurıyet'ın kutsal ınançlarının oluşturdugu ve korudugu 'yargıç kımlıklermın' geıegını yapmışlardır yoksa kahramanlık degıl Atatuık sonıası bır sure, yargı ıle polı tık guç arasmdakı etık ılışkının koı unmasmda onemlı sorunlar yaşandıgını gosteren kanıtla la ıastlamadık Ancak yargıç lamlıgı 1952'de beklemedıgı bır tehlıke ıle karşılaştı Yargıtay cun yar gı ba ' *~*^ r i gını ıçı ne sındıı eme m e sı Ozellık le Yuk sek Hakımler Kuı ulu (YHK) üe Yargı tay'da poütık guçleım kendı kadıolaımı oluş turma yanşı hız kazandı Yargıçların onemlı bu bolumu, yaıgı bagımsızlıgmı ıçlerıne sın dıremedıklermden yargıç kımlıgının oluş ması ve koı unması da zorlaştı AB ne diyecek? AB'ruıı, mceük ve mteuk açısından yar guruzın durumunu bümemesı olanaksız Boylesıne yozlaşmış bıı yaıgı duzemnm on yıl dan once duzelmeyeceğını de Sua yaıgıya geünceye kadar yülar geçecek ve o zaman "yargıruz çağ dışı' dıyecekleı Senelerce aşa güandıgumz oııurumuzu çıgrıetügımız yetmez gıbı en azmdan bır on yü daha dız çok elaç AB'ye gırıp gırmemek onemlı degıl onemlı olan ulunal onuıumuzu ayaklaı altına almadan AB buyıuklaııyld değü kendı ısten cımızle çağdaş bır yargı duzenı kurabümek Yoksa daha dun Prodı üe gelen ' Leyla Zana ve arkadaşlaıı seıbest bıraküsın gıbı nıce buyruklara muhatap olacagız Onlar yargırun bagunsız oldugunu büınezleı mı' Hmoğluhmhklerınden bızı aşagılayarak kul lanmalan onlara ığdış zevkı mı verıyor ne 9 cetına@maıl koc nel Ataturk ve Çevresm dehler"i,h Jb 12 Eylül: yargıya darbe 12 Eylul daıbesı yoneüme el koyduk tan bır sure sonra cenaze marşının eşlıgınde sunulan oluın feımam üe bııden yıküdık "Duyduk duymadü< demeymYHK'yı kapattık Bundan boyle yargıçlar Adalet Bakarüıgı'nın gozetun ve deııetımı altında olacaklaı" Olum fermanıra alkışlayarüar büe oldu bır de Ma mak'a gıtnıe korkusuyla susan yuksek yar gıçlaı' Boylece başlayan memurlaşma donemı Ozal üe hız kazandı Bır yandan yargı'da kadrolaşma dıQeı yandan aba altından sopa gostererek yüdırma gırışırrüerı yargıç kımlıgı uzermde etküeıını gosterdı Yuksek mahke (l)KemalAnburnu 881/11